HC 12.5 Aneurysma abdominale aorta Flashcards
Wat zijn de symptomen van een abdominale aorta ruptuur?
De aorta ligt retroperitoneaal, een ruptuur zorgt er voor dat er heel veel bloed in deze ruimte komt te liggen. Dit kan zoveel druk veroorzaken dat de patiënt kan klagen over plotse rugpijn en/of aandrang door druk op het rectum (pijn epigastricum). Daarnaast vertoont de patiënt vaak symptomen als misselijkheid, braken en zweten en is de patiënt hemodynamisch instabiel (hoge polsfrequentie en lage bloeddruk), de patiënt kan in shock raken. Deze patiënten leven omdat de druk in het peritoneum even groot is als de druk in de bloedvaten.
Wat is de prevalentie van een aneurysma ruptuur?
700.000 in West-Europa
Wat is de overleving van een acuut aneurysma?
Overleving van een acuut aneurysma is 25%, 50% haalt het ziekenhuis niet, mortaliteit van de operatie is 50%. Van de mensen die overlijden bij een ruptuur, overlijdt 80% binnen 6 uur, 90% overlijdt binnen 24 uur, <1% haalt 3 maanden.
Wat is een aneurysma abdominale aorta?
Aneurysma abdominale aorta (AAA) is een permanente verwijding van de aorta met een diameter van minimaal 2x de wijdte van de normale diameter. De gemiddelde diameter van een aorta abdominalis is 1,5-2 cm, je spreekt van een aneurysma vanaf 3 cm.
Wat zijn de zijtakken van de abdominale aorta?
Zijtakken:
- Truncus coeliacus: gastrica sinistra, linealis, hepticus communis
- Mesenterica superior
- Mesenterica inferior
- A. renalis dexter/sinister
Er zitten collateralen tussen, daarom kunnen we deze takken afsluiten tijdens de behandeling.
Wat kun je zeggen over de prevalentie van een aneurysma abdominale aorta?
Het komt meer bij mannen voor dan bij vrouwen. En de kans neemt toe met de leeftijd.
Op welke hoogte bevindt de bifurcatie van de aorta zich? En wat heeft dit voor invloed op het lichamelijk onderzoek naar AAA?
De bifurcatie van de aorta zit bij de navel. Je moet dus in de bovenbuik palperen.
Wat is een pseudo-aneurysma?
Pseudo-aneurysma: het lijkt op een aneurysma maar het is een bloeding. De meest bekende oorzaak is een foutje van de chirurg of cardioloog. Als de bloeding zicht verspreidt tussen de weefsels kan er een enorme bloeduitstorting (hematoom) ontstaan. Op een gegeven moment ontstaat er een bepaalde druk die de holte in stand houdt. Hoe lang dit bolletje het volhoudt is onbekend, daarom moet je het wel behandelen. Dit kan met een lijmpropje of hechtingen.
Wat gebeurt er bij een waar aneurysma?
Alle vaatlagen dilateren
Welke twee ware aneurysma zijn er?
Sacculair en fusiform aneurysma.
Wat is een fusiform aneurysma?
Fusiform aneurysma: het bloedvat is in alle richtingen min of meer in gelijke mate aan het dilateren, omdat de wand ziek is.
Wat is een sacculair aneurysma?
Sacculair aneurysma: aan één kant is er een verzwakking van de wandlagen, aan één kant van de wand is er een bolling opgetreden. Dit kan zijn veroorzaakt door een infectie, trauma of geruptureerde atherosclerotisch plaque. Een sacculair aneurysma is veel instabieler dan een fusiforme door een minder goede krachtverdeling op de wand.
Wat zijn de risicofactoren voor AAA?
- Roken
- Man
- Leeftijd
- Hypertensie
- Hyperlipidemie
- Familiair (genetisch is iets anders dan familiair): als mama en papa rookt is de kans dat kind rookt groter.
- COPD
Wat is het verschil tussen stenoserend vaatlijden en dilaterend vaatlijden?
Dilaterend vaatlijden is een ander ziekte beeld dan stenoserend vaatlijden. Het komt niet per se door atherosclerose. Het is door een degeneratief proces in de tunica adventitia en wordt door dezelfde risicofactoren veroorzaakt als door de risicofactoren voor stenoserend vaatlijden.
Wat kun je zeggen over de groei van een aneurysma?
De groei van een aneurysma is progressief en exponentieel bij een grotere diameter, voor aneurysma > 5 cm kun je rekenen op een groei van 5 mm per jaar, groei is afhankelijk van risicofactoren.
Wat voor beeldvormend onderzoek wordt er gedaan bij een aneurysma?
Meestal wordt de diagnose van een AAA gesteld met een echo. Ook de follow-up wordt vaak middels echografie uitgevoerd. Aan de hand van echo diameters moeten bij een asymptomatisch aneurysma het ruptuurrisico en het operatierisico worden afgewogen. Met een CT-scan kan er nauwkeurigere informatie (bijv. de diameter) worden verzameld die nodig is bij een operatie, zoals bij een EVAR-behandeling. Er kan soms een halve centimeter verschillen tussen de CT en de echo.
Vanaf welke diameter is het advies om de AAA preventief te gaan behandelen?
Vanaf een aneurysma van 5,5 cm in diameter bij mannen en 5 cm bij vrouwen is het advies om een aneurysma preventief te gaan behandelen, omdat dan de kans op een ruptuur groter wordt dan het operatierisico.
Hoe werkt een open chirurgie?
Bij een open chirurgie wordt de hele buik opengemaakt en moet de aorta in het retroperitoneum worden vrijgemaakt. Vaak moet er een klem worden gezet boven op de nierslagaders, waardoor er ischemie zal optreden van de nieren. Er wordt een prothese aangelegd in de aorta en de aortawand wordt om de prothese gesloten (als bescherming voor omliggende weefsels en tegen infectie). Er wordt heparine gegeven om stolsels te voorkomen die ontstaan boven de klem. Als er toch stolsels ontstaan kunnen deze worden verwijderd met een katheter. Het retroperitoneum zelf hoef je niet te sluiten.
Welke twee protheses kunnen er worden gebruikt bij een open chirurgie?
Buis en bifurcatie protheses
Wat is EVAR?
Je brengt een nieuwe binnenwand in de aorta, zodat er geen druk meer is op de wand van het aneurysma. Om de EVAR in te kunnen brengen worden beide lies arteriën aangeprikt. De stent ontvouwt in de aorta.
Wat zijn de voorwaarden voor een EVAR?
Voorwaarden voor de EVAR-methode zijn houvast voor de EVAR onder de nierarteriën. Met de EVAR kun je eigenlijk alleen infrarenale aneurysma’s behandelen. Aan de onderkant moet de EVAR ook in de a. iliaca communis vast kunnen hechten.
Er kunnen ook op maat gemaakte stents worden gemaakt die de vertakkingen van de nierarteriën openlaten en daar ook een dwarsliggende stent in hebben.
Wat is beter open chirurgie of EVAR?
EVAR is op korte termijn (tot 2 jaar) net wat beter. Op lange termijn is een open chirurgie beter, dus mensen die het aan kunnen raden we een open chirurgie aan.
