H4: De Wijnstok Flashcards
De 2 verschillende soorten wijnstoksoorten zijn?
Vitis vinifera; Euraziatische soort. Produceert bijna alle druiven die voor wijnmaker bedoelt zijn.
Amerikaanse soorten; drie soorten uit Noord Amerika die zelden ingezet worden voor wijn. Ze smaken niet, maar ze zijn bestand tegen phylloxera (druifluis die wortelstokken aantast). Daarom worden ze veel gebruikt om wortelstokken te produceren en Vitis vinifera erop te laten enten.
Wat kan je zeggen over druivenrassen en wijnboeren die keuzes hieromheen maken?
Vele druivenrassen die tot de Vitis vinifera horen.
Voornaamste verschillen voor wijndrinker in kleur en smaak en eigenschappen van de druif.
Wijnboer houdt bij keuze maken rekening met smaak, kwaliteit van fruit, maar ook moment van ontkiemen, rijping, resistentie tegen ziekte.
Wat is een druivenras?
Dit kan je beantwoorden als je weet hoe ras gekweekt wordt of vermeerderd.
Dit gebeurt niet met behulp van zaad, maar met stekken of afleggen.
Stekken; stek is een deel van de rank die wordt afgesneden en geplant. Hoppa nieuwe plant.
Afleggen: gebeurt in wijngaard. Een loot van de wijnstok wordt naar beneden gebogen en een deel wordt in de grond gegraven. Punt steek boven grond uit. Het ingegraven deel krijgt wortels, zijn ze groot genoeg dan wordt loot die de nieuwe plant wordt van moederplant afgesneden (navelstreng gaat door).
Vanwege phylloxera wordt stellen meest gebruikt.
De nieuwe plant is in beiden gevallen identiek aan het orgineel.
Een druivenras is daarom een groep individuele planten die allemaal hun afkomst via een serie stekken/afleggen kunnen herleiden tot 1 enkele plant.
Druivensoort is dus iets anders dan druivenras (druivenvariëteit)
Wat kan je zeggen over klonen?
Wordt ingezet om planten die positieve mutaties zijn ondergaan (bijv beter fruitkwaliteit, beter weerstand tegen ziekte) te vermeerderen. Dit doen ze dmv stekken en afleggen en wordt koloniale selectie genoemd.
Hierdoor ontstaan verschillende klonen.
Kloon is, elke afzonderlijke wijnstok of groep van wijnstokken die een specifieke set van unieke kenmerken bezit.
Het verschil is vaak klein.en ze horen altijd bij dezelfde druivenras.
Zo is de pinot noir, pinot blanc, pinot gris en meunier allemaal mutaties van het oude druivenras pinot
Hoe worden er nieuwe druivenrassen gecreëerd?
D.m.v kruisbestuiving.
Hierbij worden pollen van het mannelijk deel van de bloem overgebracht naar het vrouwelijk deel van een bloem van een andere wijnstok en bevindt er bevruchting plaats. Hieruit ontwikkelt zich een druif met zaadjes.
Groeit het zaadje tot een plant, dan is dit een nieuw ras. Het genetisch materiaal is namelijk anders dan die van de ouders. Zelfs als de ouders beiden van hetzelfde ras zijn ontstaat er een nieuw ras.
Vroeger moesten boeren jaren wachten tot er druiven bloeiden om te weten welke eigenschappen de jonge wijnstokken hadden. Tegenwoordig gaat dit makkelijker door wetenschap.
Niet veel nieuwe rassen vanwege het onbekende bij de consument wat niet loopt.
Wat kan je zeggen over kruisingen?
Kruising is wanneer twee ouders van hetzelfde druivensoort een nieuw ras produceren. (Bijv kruising tussen druivenrassen van de soort Vitis vinifera)
Bijv. Cabernet Sauvignon is een kruising van Cabernet franc en sauvignon blanc.
De term wordt alleen gebruikt voor nieuwe gekweekte rassen. (Muller Thurgau is riesling x Madeleine royale) (en pinotage is pinot noir en cinsault)
Wat zijn hybriden?
Dit is een wijnstok waarvan de ouders tot twee verschillende druivensoorten horen. Meestal is een van die ouders Amerikaans druivensoort.
Ze worden alleen zelden voor wijnmaker gebruikt, maar voor de wortelstok zijn ze belangrijk.
Wat is phylloxera?
Is een insect uit Noord Amerika die de wortelstokken aantast. Hij leeft onder de grond en voedt zich met de wortels van de wijnstokken. Via beetwondjes kunnen er vervolgens infecties ontstaan Waardoor de plant uiteindelijk verzwakt en doodgaat.
Vitis vinifera is hier niet tegen bestand. De Amerikaanse soort remmen de beestjes ondergronds af door een kleverige sap af te geven dat zn bek verstopt en een beschermend laagje is voor de beetwond.
Alleen in Chili en enkele delen van Argentinië en Zuid Australië vind je geen phylloxera. Door strenge quarantaineprocedures.
Wijnstokken waarom zijn ze belangrijk?
D.m.v enten is de wortelstok degene die ongedierte weghoudt en is de Vitis vinifera erop degene die de smaak levert. Zonder enting en dus zonder goede wortelstokken geen wijn.
Sommige wortelstokken zijn ook bestand tegen nematoden, en tegen droogte.
Geënte druivenstokken zijn wel duurder.
Enten wat is dit?
De techniek die gebruikt wordt om de en wortelstok te laten vergroeien met een ras van de Vitis vinifera.
Je hebt machinaal enten (bench grafting). Korte stukken vruchthout van zowel de Vitis vinifera ras en de wortelstok ras worden door een machine op elkaar geënt en in een warme omgeving opgeslagen, om het samengroeien te stimuleren. Lukt dit dan kan het geplant worden.
Omenten is de andere vorm. Dit wordt gedaan als een wijnboer met een bestaande wijngaard tussen twee groeiseizoenen in besluit over te gaan op een ander druivenras. De bestaande wijnstokken worden teruggesnoeid tot de stam en een knop of stek van het nieuwe ras wordt op de stam geënt.
Wat kan je zeggen over de anatomie van de wijnstok?
Groene delen: groeit elk jaar opnieuw
Loot is het belangrijkste deel. Langs elke loot zitten bladeren, knoppen, ranken, bloemen of druiven
Ranken; om de loot overeind te houden
Knoppen: zitten in de oksel van de bladeren en het loot. Groeien daarna uit tot nieuwe loot, bladeren, bloemen en druiven.
Bloemen en druiven; bloemen zijn de voortplantingsorganen van de wijnstok. Hebben zowel mannelijke als vrouwelijke delen en zitten bijelkaar in een trosje (bloemgestel) . Elke bestoven bloem wordt een druif.
Bladeren: de motor van de plant. Fotosynthese:zonlicht om water en kooldioxide om te zetten tot glucose en zuurstof. Glucose is nodig voor de groei.
Eenjarig hout;
Loten verhouten tijdens de winter na hun eerste groei. De lente erna is het het eenjarig hout.en de knoppen van het eerste jaar worden nu de loten. Het onderhoud hiervan is essentieel voor druiventeler. Lang vruchthout na snoeien bevat 8-20 knoppen. Kort vruchthout 2-3 knoppen.
Meerjarig hout: dit is het hout dat meer dan 1 jaar oud is. Wordt ingeperkt door snoeien. En bestaat uit stam, eventueel zijtakken.
Wortels: functie is water en voedingsstoffen uit de bodem halen, de wijnstok verankeren en koolhydraten opslaan om de winter door te kunnen komen.
