H27: Noord Italië Flashcards
Wat zijn kenmerken voor Noor Italië?
Brede reeks aan stijlen:
- van stevige Barolo met veel body en tannine tot delicate soave.
Wijngaardgebieden liggen op de hellingen in de voetheuvels van de Alpen en in de vlakten langs rivieren.
- alpen zijn barierre langs heel Noord Italië
- ze beschermen de wijngaarden tegen regen
Lokale rivieren en gletsjermeren zoals het Gardameer hebben een matige de invloed op landinwaartse gebieden.
- Gebieden dichter bij de zee, hebben hogere regenval, en dus kan op schimmelziekten
De wijngaarden:
- werden van oudsher beplant met wijnstokken die grote opbrengst leveren.
- plantdichtheid was laag
- geleidingssysteem ‘pergola’ werd veel gebruikt (wijnstok wordt ophoog geleid en druiven hangen naar beneden, onder een horizontaal bladerdek)
* Goed voor zonnebrand en luchtcirculatie
* Nog steeds gebruikt bij hoog zuur en laag suiker (mousserend bijv)
* Ook gebruikt met gedroogde druiven voor vrij van beschadigingen en ziekten
- een hoger plantendichtheid en VSP- geleiding is tegenwoordig gebruikelijker.
Wat is het klimaat in Noord Italië?
Gematigd klimaat
- droge korte zomers
Alpen zijn de bescherming tegen regen voor Noord Italië
Lokale rivieren en gletsjermeren zoals het Gardameer, matigen de invloed landinwaarts
Gebieden dichter bij zee hebben hogere regenval
* Schimmelziekten
Wat kan je zeggen over alto Adige in Noord Italië?
Ligt rond de stad Bolzano, in de voetheuvels van de Alpen.
Meest noordelijkste wijngebied van Italië
Wijngaarden:
- liggen op terrassen op de hellingen
- langs het dal van de rivier Adige.
- hellingen op zuidoosten en zuidwesten
Gebied:
- gematigd klimaat
- korte droge zomers
- weinig regen tijdens groeiseizoen
- vaak groot verschil in dag en nacht temp (ideaal voor aromatische witte wijnen en elegante rode wijn met lichtere body)
Witte wijn:
- pinot Grigio
- droge stijl
- licht tot gem body
- hoog zuur
- smaken: citrus, groen fruit.
- verder witte wijnen: chardonnay, pinot blanc, gewurztraminer.
- bijna alles wordt gelabeld onder DOC Alto Adige.
Rode wijn:
- Italiaanse ras: schiava
- lichte fruitige wijn
- gemid tannine
- smaken: frambozen en pruimen
Wat kan je zeggen over Trentino in Noord Italië?
Ligt direct ten zuiden van alto Adige.
Wijnstokken in t dal als op de hellingen, aan weerszijden van het dal
Gebied:
- droge zomers, weinig neerslag tijdens groeiseizoen
- iets warmer dan alto Adige
Witte wijn;
- belangrijk is pinot Grigio en (chardonnay)
- uit t dal: gemid body, gemid zuur, smaken: rijp steenvruchten
- vanaf hoogte: lijken op alto Adige wijnen
Rode wijnen:
- merlot of Italiaanse; teroldego
- halverwege hellingen geteeld
- teroldego: diepe kleur, gemid tot hoog tannine, hoog zuur, gemid tot volle body, aroma zwart fruit.
- doorgaans op hout
- vermogen om te ouderen
- de meeste wijnen worden gebotteld onder de naam DOC Trentino.
Wat kan je zeggen over Friuli-Venezia Giulia in Noord Italië?
Ligt in oostelijke hoek van Noord Italië
* Dee noordelijkste wijngaarden in de voetheuvels van de Alpen
Gebied:
- klimaat is gematigd en continentaal
* Verkoelend effect van koude lucht uit de bergen
- wijngaarden in t zuiden: geplant op vlakte aan Adriatische zee en kennen warm maritiem klimaat.
Witte wijn:
- pinot Grigio
- hoort tot de rijkste van Italië
- gemid tot volle body
- smaken; sappig perzik en tropisch fruit.
- inheemse druif; friulano.
* Veel geteeld met gemid tot hoog zuur, gemid body, aroma peer rode appel en kruiden
Rode wijn:
- merlot
- gemid body
- gemid zuur en tannine
- smaken; rood fruit, hint specerijen en hout
Oranje wijnen zijn ook traditie hier
Wijnen uit de vlakte: DOC Friuli-Grave
* Eenvoudig fruitige stijl
Wijnen hoger gelegen: DOC Collio en DOC Colli Orientali
* Geconcentreerde witte wijnen
* Hoge kwaliteit
Wat kan je zeggen over Veneto uit Noord Italië?
Een van de grootste wijnproducerende gebieden en bakermat voor de Soave en Valpolicella.
Gebied:
- van zuidelijk Gardameer tot stad Venetië in t oosten
- van voetheuvels alpen in t noorden tot platte vlakten in t zuiden
Klimaat:
- warm met gematigde regenval
- hogere ligging brengt verkoeling, hierdoor groot verschil in dag en nacht temperatuur
- briesje van Gardameer verkoeld het westen
- de vlakte heeft te maken met vochtige lucht en mist van rivieren
* Ziekten en rot
Bodem:
- vruchtbare bodem zorgt voor goedkope nasale wijnen van Pinot Grigio, chardonnay en merlot. En italiaanse druiven: corvina, garganega, trebbiano.
Wijnen:
- hoge opbrengsten leiden tot simpele wijnen en fruitig. (IGT Veneto)
- tegenwoordig niet deze IGT, maar DOC pinot Grigio delle Venezie
* Omvat Veneto, Friuli-Venezia Giulia en Trentino
Veel prosecco komt uit Veneto maar ook gemaakt in Friuli-Venezia Giulia
Wat kan je zeggen over Soave uit Veneto, Noord Italië?
Ligt ten oosten van Verona en bestaat uit 2 delen:
- voetheuvels in t noorden
- platte vlakte in het zuiden, dicht bij de rivier Adige.
Bodem:
- in de voetheuvels uit klein en kalksteen, met vulkanisch gesteente.
* Van nature koel
* In combi met hoogte kan dit vergisting vertragen
* Dus druiven met volledige smaakontwikkeling maar wel hoog zuur.
* Kunnen goed rijpen
- in vlakten; zanderig alluviale bodems
*Bevorderen rijping - Dus druiven zijn fruitiger, gemid zuur
- Jong drinken
Witte wijn:
- garganega
- andere rassen erbij voor blend is mogelijk
- gemid tot hoog zuur
- gemid body
- smaken peer, rode appel, steenvruchten, soms witte peper
- beste exemplaren kunnen ouderen (amandelen en honing)
- geen hout
Wijnen uit het hele gebied: DOC Soave
Wijnen met druiven uitsluitend uit oorspronkelijke deel van de appellation; DOC Soave Classico
Wat kan je zeggen over Valpolicella, uit Veneto Noord Italië?
Ligt ten noordwesten van de stad Verona
* Topografie lijkt op Soave
Bodem:
- voetheuvels in t noorden hebben kalksteen en klei en vulkanische gesteente
* Vertragen de rijping
* Dus druiven meer zuren
- vlakkere gedeelte: zand en kiezels
- Warmer
- Dus fruitiger en minder zuren
Rode wijn:
- corvina
* Inheems voor dit gebied
* Gemid kleur
* Laag tot gemid tannine
* Hoog zuur
* Voor meer kleur en tannine word er met andere rassen geblend
Wijn uit dit hele gebied: DOC Valpolicella
Wijn uitsluitend met druiven van oorspronkelijke deel van de appellation: DOC Valpolicella Classico
- Eenvoudig en fruitige wijnen, lichte tannine, rode kers, geen hout, nu drinken
2 soorten methode:
1) passitomethode
2) ripassomethode
* Nader uitgelegd in andere vraag
Wat kan je zeggen over de 2 methode die gebruikt worden in Valpolicella, Veneto Noord Italië?
Je hebt de:
Passitomethode
Ripassomethode
Passitomethode:
- om structuur en smaakconcentratie te verbeteren (en kleur ivm rode wijn)
- druiven vroeg geplukt (hoog zuur)
- binnen gedroogd (suikers verhogen)
- vergisting niet voor de wintermaanden
- DOCG Amarone della Valpolicella;
- Droog of iets zoet
- Volle body, hoog alcohol
- Gemid tot hoog tannine
- Geconcentreerde smaken van rode bes en specerijen
- Grote eiken vaten
- DOCG Recioto della Valpolicella
- Hele zoete druiven (vergisting valt van nature stil)
- Intens rood fruit
- Gemid tot hoog alcohol
- Volle body
- Gemid tot hoog tannine
- In Soave ook zo’n wijn; DOCG Recioto di Soave.
Ripassomethode:
- gebruiken druivenschillen van gistende Amarone della Valpolicella
- kort voor voltooiing vergisting, wordt Amarone van de schillen gehaald.
- het vat met ongeperste schillen, wordt aan uitvergiste Valpolicella (een gewone Valpolicella wijn) toegevoegd.
- er ontstaat een 2 vergisting, de suikers op de ongeperste Amarone schillen wordt vergist (maar is dus gemengd met de gewone Valpolicella)
- tijdens de tweede vergisting, geven de schillen, kleur, smaak en tannine af aan de ‘gewone’ Valpolicella
- gelabeld als; DOC Valpolicella Ripasso
* Gemid tot volle body
* Gemid tot hoog tannine
* Gestoofde kers en pruimen.
Wat kan je zeggen over Piemonte?
Ligt in noordwestelijk Italië
- bergen in t noorden ter bescherming van regen en noorderwind
Klimaat: gematigd en continentaal
* Lange koude winters
* Zomers met onweersbuien, hagel, mist
Bekend om zn voetheuvels 150-600m
Belangrijke druivenrassen;
- nebbiolo
- Barbera
- dolcetto
- wit; cortese
- wit; Moscato (Muscat)
Bekendste wijngebieden ten zuiden van Turijn
- DOCG Barbaresco
- DOCG Barolo
Wat kan je zeggen over Barolo uit Piemonte?
Vele steile hellingen 300-500 m hoog op het zuiden gericht
DOCG Barolo;
- nebbiolo druif
* Veel zuur, hoog tannine, weinig kleur
* Rijpen langzaam op deze hoogte
* Dus smaken van; zure kersen, kruiden, gedroogd bloemen
* Beste jaren; volle body, hoog zuur en tannine
* Kunnen rijpen
Vaak druiven uit verschillende dorpen
Ook andere druiven hier; Barbera en dolcetto;
DOC alba of DOC Langhe
DOCG Barolo:
- min 38 maanden rijpen
- moet min 18 maanden op hout
- vrijgeven vanaf de maand januari, het vierde jaar na de oogst.
Vroeger veel op eiken rijpen in tannine te verzachten, regen door ander wijngaardbeheer en zachte extractiemethoden zijn wijnen al rijper en zachter.
* Nu dan ook kortere rijpingsperiode
- rijpen op fles; extra complexiteit, truffel en leer en teer.
Wat kan je zeggen over Barbaresco uit Piemonte?
Kleiner gebied dan Barolo, wel ook bekend om nebbiolo druif.
Op t zuiden gerichte helling, wel lager (200-400m)
* Hierdoor en de plaatselijke rivier rijpt nebbiolo hier vroeger en is hij fruitiger, minder geparfumeerd dan in Barolo.
Lijkt qua zuren en tannine enz op Barolo, en kan dus goed rijpen
DOCG Barbaresco;
- moet 26 maanden rijpen
- 9 maanden op hout
- vrijgeven vanaf januari, het derde jaar na de oogst.
Wat kan je zeggen over Asti en alba uit de Piemonte?
Rondom stadjes Asti en alba is de bakermat van een aantal DOC en DOCG
* Vaak genoemd naar druivenras+stadje dichtbij
Druif Barbera is meest aangeplant
* DOC Barbera D’alba
* dOCG Barbera d’asti (hoger kwaliteit)
- laat rijpende ras
- gemid tot diepe kleur
- laag tot gemid tannine
- hoog zuur
- rode kers, pruimen, soms zwarte peper.
- Jong en fruitig of ouder en houtgerijpt.
Dolcetto ook meer aangeplant
- vroeger rijpen dan nebbiolo en Barbera
- dus staat op koelste locaties
* dOC dolcetto d’Alba
* Diepe paarse kleur
* Gemid tot hoog tannine
* Gemid zuur
Asti ook bekend om zn mousserende wijnen gemaakt van Moscato.
Wat kan je zeggen over Gavi uit Piemonte?
Witte wijn gebied ligt in Zuidoost Piemonte
Wijnstokken groeien in heuvels
* Hoogte en zeewind zorgen voor langzame rijping
Witte druivenras;
Cortese
* Natuurlijk hoog zuur
* Bloemig karakter
* Gelabeld; DOCG Gavi of DOCG cortese di Gavi.
* Komen de druiven echt uit Gavi het dorp dan; docg Gavi di Gavi
- licht van kleur
- lichte body
- hoog zuur
- citrusfruit, groene appel, peer
- een anaerobe vinificatie met koele Inweking in rvs is de norm
- Sommige doen battonage en oude eiken vaten gebruiken om complexiteit toe te voegen.
- Kunnen rijpen maar ook jong te drinken.
