H11.7: Schildkliernodus: kanker of geen kanker

Question 1

schildkliernodus DD

Answer 1

• niet-functioneel: (grootste deel)
  =adenoom
  =cyste
  =inflammatoir
  =maligniteit (carinoom, lymfoom, metastase)
• functioneel:
  =autonome (‘hete’ ) nodus

Question 2

schildkliernodus anamnese

Answer 2

• thyreotoxische symptomen
• familie anamnese
• bestraling vd hals
• heesheid (door oedeem door lage schildklierfunctie of de knobbel drukt zenuw weg) kan dus teken zijn van maligniteit

Question 3

schildkliernodus LO

Answer 3

• diffuus vergroot?
• 1 of meerdere knobbels?
• ingroei in omgeving
• lymfeklieren aan- of afwezig

Question 4

schildkliernodus kenmerken die zorgen maken om maligniteit

Answer 4

• fixaties aan omgeving (ingroei) => maligniteit?
• lymfeklier voelen bij niet-infectieuze patient => maligniteit?

Question 5

echo vs palpatie

Answer 5

echo kan leiden tot overdiagnostiek, omdat bijna iedereen (zeker op latere leeftijd) schildklierknobbels heeft

Question 6

wanneer analyseer je een schildkliernodus?

Answer 6

• incidentaloom CT of MRI: nee, tenzij positieve PET-scan
• eigenlijk enkel een knobbel analyseren als hij palpabel is

Question 7

als schildkliernodus is vastgesteld

Answer 7

meet je TSH.
te T3 en TSH is laag, wrs hete nodus : jodium uptake scan

Question 8

schildkliernodus lab

Answer 8

TSH: indien verlaagd: TSH-R antilichamen prikken
indien niet verlaagd: I123 scintigrafie

indien normaal/overal wat verhoogde uptake: normaal/ZvG
indien geen uptake: thyreoiditis
indien gemengd: multinodulair struma
indien hete nodus: autonome toxische nodus

Question 9

behandeling hete nodus

Answer 9

I131 therapie

Question 10

systematische beoordeling echo

Answer 10

• afgrensbaarheid (irregulair => maligniteit)
• microcalcificaties (kleine calcificaties => maligne)
• echogeniciteit (verlaagd => maligne)
• vascularisatie
• lymfeklieren

alle kenmerken worden genoteerd: TiRADS; of je wel of niet moet prikken

Question 11

FNA

Answer 11

prikken erin: fine needle aspiration

Question 12

wanneer FNA in NL?

Answer 12

palpabele nodus (>1cm) tenzij volledig cysteus

Question 13

je krijgt met FNA een groepje cellen

Answer 13

bethesda classificatie ; hoe groot is de kans op maligniteit?:

I; niet-diagnostisch, dus FNA hh
II; benigne, geen actie (evt verder vervolgen)
III, IV en V: onzekere betekenis
bij III; FNA na tijdje hh
IV en V: die kant van schildklier verwijderen
VI: hoog risico maligniteit: hele schildklier verwijderen

Question 14

typen schildklierkanker

Answer 14

• papillair carcinoom: schildkliercellen ontwikkelen zich in papillen
• folliculair carcinoom: schildkliercellen ontwikkelen zich in folliculaire epitheelcel
• medullair carcinoom
• anaplastisch carcinoom: extreem agressieve ongedifferentieerde
• lymfoom
• metastase

Question 15

behandeling schildkliercarcinoom

Answer 15

• chirurgisch: schildklier verwijderen. en als er lymfeklieren zijn aangedaan => ook die verwijderen (halsklierdissectie) (niet specifiek 1 nodus maar gwn alles)
• nucleair: I131 ablatie; aanwezige schildkliercellen post-operatief nog wegstralen
  bij grotere tumoren => hogere dosis waardoor ook mogelijk uitzaaiingen worden aangepakt

hierbij hou je een patient na operatie hypothyreoot
- endocrien: met hoge schildklierhormoondosis ervoor zorgen dat de TSH level laag blijft zodat elke mogelijke prikkeling van een mogelijk maligne schildkliercel qua groei wordt weggenomen

Question 16

schildkliercarcinoom evaluatie behandeling

Answer 16

• echo-hals
• biochemisch: Tg tijdens thyroxine behandeling. als het stijgt, is er iets gaande

Question 17

schildkliercarcinoom gemetasteerd

Answer 17

• lymfogeen: resectie heel compartiment (lateraal en/of centraal) en radioactief jodium
• afstand: radioactief jodium
• jodium refractair (ongevoelig voor radioactief jodium) => alleen nog medicatie of radiotherapie of systemisch tyrosinekinase remmers

Question 18

medullaire schildkliercarcinoom

Answer 18

• ontstaat uit de parafolliculaire C-cel
• sporadische tumoren
• maar kan ook familiaire uiting zijn
• kunnen zowel hematogeen als lymfogeen metastaseren
• tumormarker: calcitonine (duidt op differentiatie) en CEA (duidt op de-differentiatie dus in de regel meer agressieve tumor)

Question 19

C-cellen

Answer 19

produceren calcitonine

Question 20

tumor syndroom medullair schildkliercarcinoom

Answer 20

• MEN 2a syndroom:
  =medullair schildkliercarcinoom
  =feochromocytoom
  =verhoogde bijschildklierfunctie (meerdere klieren aangedaan)
• MEN 2b syndroom
  =medullair schildkliercarcinoom
  =feochromocytoom
  =marfanoïde habitus (slungelige en lange pt)
  =mucocutane neurinomen

Question 21

medullair schildkliercarcinoom klachten

Answer 21

kunnen zelfde zijn als klassiek gedifferentieerd carcinoom, maar ook diarreee en opvliegers

Question 22

medullair schildkliercarcinoom diagnose en stagering

Answer 22

• echo en FNA
• biochemie: calcitonine (en CEA) en normatanephrines (afbraakproduct adrenaline)
• PET, CT, MRI

als therapie heeft radioactief jodium GEEN zin watn dit zijn C-cellen die geen jodium opneme8

Question 23

welke bevinding sluit kanker uit?q

Answer 23

onderdrukt TSH

Question 24

teken van pemberton

Answer 24

als iemand zijn armen omhoog doet, komen de claviculae omhoog en wordt de ruimte in de nek kleiner en duwt het struma de veneuze afvloed dicht, waardoor iemand een rood hoofd krijgt.

Question 25

solitaire schildkliernodus DD

Answer 25

• adenoom
• carcinoom
• cyste
• dominante nodus in multinodulair struma
• inflammatoir

Question 26

folliculair schildkliercarcinoom diagnose

Answer 26

alleen te stellen op basis van ingroei in het kapsel van de nodus, waarvoor alleen histologisch geen diagnose gesteld kan worden.

Question 27

risicofactoren maligniteit

Answer 27

• bestraling in de hals
• blootstelling aan nucleaire fallout
• familie

Question 28

risicofactorn belangrijkst bij papillair

Answer 28

bestraling

Question 29

risicofactor belangrijk bij folliculair

Answer 29

jodiumdeficiëntie

Question 30

gedifferentiëerd schildkliercarcinoom

Answer 30

• pappillair
• folliculair

Question 31

papillair carcinoom plek

Answer 31

multicentriciteit (meerdere tumoren op verschillende plaatsen in de schildklier) en lymfogene metasterign

Question 32

hurthle cel variant

Answer 32

variant van folliculair schildkliercarcinoom:
komt vooral voor in jodiumdeficiëntie gebieden en geeft hematogene metastaseringen voornamelijk naar long en skelet

Question 33

is de grootte van het carcinoom van invlied op de overleveing

Answer 33

nee nauwelijks

Question 34

na ectomie

Answer 34

er wordt veel thyrax gegeven, zodat TSH wordt onderdrukt. want TSH is een groeifactor voor schildklierweefsel (kwaadaardig ook)

Question 35

niet gedifferentieerde schildkliercarcinoom

Answer 35

• medullair

Question 36

medullaire schildkliercarcinoom oorzaak

Answer 36

• sporadisch
• autosomaal dominant overervend tumorsyndroom: MEN2a en MEN2b

Question 37

tumormarkers medullair

Answer 37

• calcitonine
• CEA

Question 38

medullair type metastaseringen

Answer 38

hematogeen én lymfogeen

Question 39

MEN2a

Answer 39

autosomaal dominant overervend tumorsyndroom:
- medullaire schildkliercarcinonomen
- (dubbelzijdige) feochromocytomen
- hyperparathyreoïdie
- multiple gland disease

Question 40

MEN2b

Answer 40

autosomaal dominant overervend tumorsyndroom:
- medullaire schildkliercarcinomen
- (dubbelzijdige) feochromocytomen
- mucocutane neurinomen
- marfanoïde habitus (slungelige en lange pt)

Question 41

behandeling medullair schildkliercarcinoom

Answer 41

Totale thyreoïdectomie met centrale halskliersdissectie

iig geen bestraling : C-cellen nemen geen jodium op