Uro-gynaecologie: Kinderurologie Flashcards
Hoe vaak komen congenitale aandoeningen van de urinewegen voor?
veel, 10% van de bevolking heeft dit
Wat is hydronefrose?
Hydronefrose betekent dat het urineverzamelsysteem of nierbekken (pyelum) is uitgezet door een belemmerde urineafvoer.
Hydronefrose komt voor bij ongeveer 1,5 procent van de ongeboren kinderen. Tijdens de zwangerschap wordt routinematig een echografisch onderzoek verricht. Daardoor wordt hydronefrose vaak al voor de geboorte (prenataal) ontdekt.
Het nierbekken verzamelt de urine vanuit de nier en voert ze af naar de urinebuis (ureter) die uitmondt in de blaas.
Wat is het pyelum?
Het nierbekken (pyelum of pelvis renalis) zit aan de ‘binnenkant’ van de nier. Het nierbekken is een klein opvangreservoir voor de door de nefronen geproduceerde urine. Vanaf het pyelum loopt de urineleider (ureter) naar de blaas.
Wat zijn de belangrijkste oorzaken van prenatale hydronefrose?
- pyelo-ureterale junctiestenose (65%)
- Vesico-ureterale junctiestenose (15%)
- Vesico-ureterale reflux (10%)
- Multicysteuze dysplasie (<5%)
- Urethrakleppen (<5%)
- overige (<5%)
Wat is een vesico-ureterale junctiestenose?
- Vernauwing van de urineleider/blaas
- De 2e meest voorkomende oorzaak van prenatale hydronefrose na pyelo-ureterale junctiestenose
Waarom onderzoeken we urinewegen best pas postnataal?
- Prenataal onderzoek geeft pathologische uitgezette urethers, maar ook zeer veel niet-pathologische
Vanaf wanneer onderzoeken we de urinewegen van een baby?
Liefst zo snel mogelijk postnataal, maar eerste dagen is baby nog niet normaal gehydrateerd => vanaf dag 3 zien we of afwijking al dan niet pathologisch is
Wat zijn de voor- en nadelen van prenatale echografie voor het opsporen van hydronefrose?
Voordelen
* We kunnen het vroeg detecteren
* preventie complicaties (UWI, nefrolithiase, nierfalen)
Nadelen
* Angst ouders bij valspositief
* kost veel
Wanneer is een PUJ-stenose een indicatie voor operatie?
Als er een duidelijk functieverschil is tussen de gedilateerde en normale nier
Wat is pyelo-ureterale junctiestenose?
PUJ-stenose
* obstructie thv overgang nierbekken naar urether (normaal staat pyelum open)
* Dit kan anatomisch (intrinsiek of extrinsiek bv druk bloedvat) of door peristaltiek (verminderde afloop)
* Meest voorkomende oorzaak hydronefrose
* Dit is zelden bilateraal en zelden een blaasprobleem
Wat is transiënte hydronefrose?
- Hydronefrose tgv bochten in urether of vernauwing pyelo-uretherale junctie. Deze groeien spontaan bij groei vd baby
De meeste prenatale hydronefroses zijn transiënt
Via welke onderzoeken evalueren we postnatale hydronefrose?
- Echografie
- Mictiecystogram
- Renale scintigrafie (DMSA)
- MRI
- Opstijgende uretero-pyelografie
Wat is nodig voor echografie bij opsporen hydronefrose postnataal?
- Vanaf 3e dag postnataal
- Moet met volle blaas & volledig gehydrateerd willen we veel zien (leg dit maar een uit aan neonaat)
- Observer dependant
Wat doen wij bij een mictiecystogram bij opsporen hydronefrose postnataal?
- Sonde plaatsen door urethra -> Contrastvloeistof inspuiten
- Dan radiografie om reflux op te sporen
- Dit is dus invasief: straling + in lichaam gaan
Wat is de vesica?
De blaas
Wat evalueren we op een DMSA-onderzoek bij opsporen hydronefrose postnataal?
- DMSA zegt iets over functie van de nier -> we zien gelijkmatigheid tussen nieren
Wat zijn de symptomen van een PUJ-stenose?
- Prenatale hydronefrose
- Grote abdominale massa zuigeling
- koliekpijnen adolescentie (geen last totdat men eens volledig gehydrateerd is (bier), dan heek veel pijn.
- Voedingsproblemen als t linker nier is (zwelt => druk maag => overgeven => indicatie operatie)
Wat is hydro-ureteronefrose?
- Nier (nierbekken & kelken) + ureter gedilateerd (uitgezet) tgv probleem vesico-ureterale junctie (bv reflux, obstructie)
- Dit verdwijnt meestal spontaal
Wat is een urethrocoele?
- conginetale aandoening die vooral bij meisjes voorkomt.
- De urether zwelt onderaan op met kystische structuur in de blaas als gevolg.
Wat is een ectope urether?
Een urethrocoele die buiten het sluitspiersysteem uitmondt (bv in de vagina) -> constant urineverlies => relaxatie-therapie nodig
Wat is vesico-uretherale reflux?
- Abnormaal terugvloeien van urine vanuit de blaas naar de bovenste urinewegen.
- Dit door urether die te horizontaal door blaaswand loopt
- Dit geeft vaak UWI’s => niet goed voor nier
- Reflux kan geen kwaad voor de nier, UWI’s wel
- congenitaal, Familiaal!
Waarom is het risico op UWI’s verhoogt bij vesico-uretherale reflux?
Reflux => urine loopt naar nier => terug naar blaas => blaas nooit leeg => resturine => kans infecties stijgt
Wat is fimosis? Wat zijn de verschillende vormen?
- Voorhuid kan niet over glans
- Fysiologische femosis: geen littekenvorming
- Pathologische fimosis = secundaire fimosis
Wat is parafimosis?
- Voorhuid kan na terugtrekking over de glans, niet meer terug naar voor