Uro-gynaecologie: Kinderurologie

Question 1

Hoe vaak komen congenitale aandoeningen van de urinewegen voor?

Answer 1

veel, 10% van de bevolking heeft dit

Question 2

Wat is hydronefrose?

Answer 2

Hydronefrose betekent dat het urineverzamelsysteem of nierbekken (pyelum) is uitgezet door een belemmerde urineafvoer.

Hydronefrose komt voor bij ongeveer 1,5 procent van de ongeboren kinderen. Tijdens de zwangerschap wordt routinematig een echografisch onderzoek verricht. Daardoor wordt hydronefrose vaak al voor de geboorte (prenataal) ontdekt.

Het nierbekken verzamelt de urine vanuit de nier en voert ze af naar de urinebuis (ureter) die uitmondt in de blaas.

Question 3

Wat is het pyelum?

Answer 3

Het nierbekken (pyelum of pelvis renalis) zit aan de ‘binnenkant’ van de nier. Het nierbekken is een klein opvangreservoir voor de door de nefronen geproduceerde urine. Vanaf het pyelum loopt de urineleider (ureter) naar de blaas.

Question 4

Wat zijn de belangrijkste oorzaken van prenatale hydronefrose?

Answer 4

• pyelo-ureterale junctiestenose (65%)
• Vesico-ureterale junctiestenose (15%)
• Vesico-ureterale reflux (10%)
• Multicysteuze dysplasie (<5%)
• Urethrakleppen (<5%)
• overige (<5%)

Question 5

Wat is een vesico-ureterale junctiestenose?

Answer 5

• Vernauwing van de urineleider/blaas
• De 2e meest voorkomende oorzaak van prenatale hydronefrose na pyelo-ureterale junctiestenose

Question 6

Waarom onderzoeken we urinewegen best pas postnataal?

Answer 6

• Prenataal onderzoek geeft pathologische uitgezette urethers, maar ook zeer veel niet-pathologische

Question 7

Vanaf wanneer onderzoeken we de urinewegen van een baby?

Answer 7

Liefst zo snel mogelijk postnataal, maar eerste dagen is baby nog niet normaal gehydrateerd => vanaf dag 3 zien we of afwijking al dan niet pathologisch is

Question 8

Wat zijn de voor- en nadelen van prenatale echografie voor het opsporen van hydronefrose?

Answer 8

Voordelen
* We kunnen het vroeg detecteren
* preventie complicaties (UWI, nefrolithiase, nierfalen)

Nadelen
* Angst ouders bij valspositief
* kost veel

Question 9

Wanneer is een PUJ-stenose een indicatie voor operatie?

Answer 9

Als er een duidelijk functieverschil is tussen de gedilateerde en normale nier

Question 10

Wat is pyelo-ureterale junctiestenose?

Answer 10

PUJ-stenose
* obstructie thv overgang nierbekken naar urether (normaal staat pyelum open)
* Dit kan anatomisch (intrinsiek of extrinsiek bv druk bloedvat) of door peristaltiek (verminderde afloop)
* Meest voorkomende oorzaak hydronefrose
* Dit is zelden bilateraal en zelden een blaasprobleem

Question 11

Wat is transiënte hydronefrose?

Answer 11

• Hydronefrose tgv bochten in urether of vernauwing pyelo-uretherale junctie. Deze groeien spontaan bij groei vd baby

De meeste prenatale hydronefroses zijn transiënt

Question 12

Via welke onderzoeken evalueren we postnatale hydronefrose?

Answer 12

• Echografie
• Mictiecystogram
• Renale scintigrafie (DMSA)
• MRI
• Opstijgende uretero-pyelografie

Question 13

Wat is nodig voor echografie bij opsporen hydronefrose postnataal?

Answer 13

• Vanaf 3e dag postnataal
• Moet met volle blaas & volledig gehydrateerd willen we veel zien (leg dit maar een uit aan neonaat)
• Observer dependant

Question 14

Wat doen wij bij een mictiecystogram bij opsporen hydronefrose postnataal?

Answer 14

• Sonde plaatsen door urethra -> Contrastvloeistof inspuiten
• Dan radiografie om reflux op te sporen
• Dit is dus invasief: straling + in lichaam gaan

Question 15

Wat is de vesica?

Answer 15

De blaas

Question 16

Wat evalueren we op een DMSA-onderzoek bij opsporen hydronefrose postnataal?

Answer 16

• DMSA zegt iets over functie van de nier -> we zien gelijkmatigheid tussen nieren

Question 17

Wat zijn de symptomen van een PUJ-stenose?

Answer 17

• Prenatale hydronefrose
• Grote abdominale massa zuigeling
• koliekpijnen adolescentie (geen last totdat men eens volledig gehydrateerd is (bier), dan heek veel pijn.
• Voedingsproblemen als t linker nier is (zwelt => druk maag => overgeven => indicatie operatie)

Question 18

Wat is hydro-ureteronefrose?

Answer 18

• Nier (nierbekken & kelken) + ureter gedilateerd (uitgezet) tgv probleem vesico-ureterale junctie (bv reflux, obstructie)
• Dit verdwijnt meestal spontaal

Question 19

Wat is een urethrocoele?

Answer 19

• conginetale aandoening die vooral bij meisjes voorkomt.
• De urether zwelt onderaan op met kystische structuur in de blaas als gevolg.

Question 20

Wat is een ectope urether?

Answer 20

Een urethrocoele die buiten het sluitspiersysteem uitmondt (bv in de vagina) -> constant urineverlies => relaxatie-therapie nodig

Question 21

Wat is vesico-uretherale reflux?

Answer 21

• Abnormaal terugvloeien van urine vanuit de blaas naar de bovenste urinewegen.
• Dit door urether die te horizontaal door blaaswand loopt
• Dit geeft vaak UWI’s => niet goed voor nier
• Reflux kan geen kwaad voor de nier, UWI’s wel
• congenitaal, Familiaal!

Question 22

Waarom is het risico op UWI’s verhoogt bij vesico-uretherale reflux?

Answer 22

Reflux => urine loopt naar nier => terug naar blaas => blaas nooit leeg => resturine => kans infecties stijgt

Question 23

Wat is fimosis? Wat zijn de verschillende vormen?

Answer 23

• Voorhuid kan niet over glans
• Fysiologische femosis: geen littekenvorming
• Pathologische fimosis = secundaire fimosis

Question 24

Wat is parafimosis?

Answer 24

• Voorhuid kan na terugtrekking over de glans, niet meer terug naar voor

Question 25

Wat zijn oorzaken van continue incontinentie?

Answer 25

Zo goed als altijd congenitale malformatie zoals ectope urether

Question 26

Wat is enuresis?

Answer 26

Intermittente incontinentie gedurende de slaap

Question 27

Wat is LUTS?

Answer 27

Lower Urinary tract symptoms: urinaire incontinentie, aandrang, aandrangincontinentie, frequente mictie, beperkt volume, ophoudmanoeuvres, UWI

Question 28

Wat is de verwachte blaascapaciteit per leeftijd?

Answer 28

30 + (lft * 30) ml -> tot 12j

Question 29

Wat is de verwachte blaascapaciteit per leeftijd?

Answer 29

30 + (lft * 30) ml -> tot 12j

Question 30

Wat is functionele incontinentie?

Answer 30

Incontinentie zonder duidelijke oorzaak, dit geeft aanleiding tot LUTS

Question 31

Wat is de belangrijkste oorzaak van LUTS bij kinderen?

Answer 31

Een overactieve detrusor

Question 32

Wat zijn mogelijke oorzaken van LUTS?

Answer 32

• Overactieve detrusor
• disfunctionele mictie
• ophoudgedrag/uistelgedrag
• onderactieve blaas
• obstructie

Question 33

Wat is het disfunctioneel eliminatiesyndroom?

Answer 33

Zowel problemen darme als blaas -> urineverlies, niet-monosymptomatische enuresis, UWI, constipatie, fecale incontinentie

Question 34

Wat is monosymptomatische enuresis en niet-monosymptomatische enuresis?

Answer 34

• Enuresis = intermittente incontinentie gedurende slaap
• monosymptomatisch: pt heeft geen andere LUTS
• niet-monosymptomatisch: kind heeft ook andere LUTS boven enuresis

Question 35

Wat is de functie van arginine vasopressine?

Answer 35

Zorgt voor circadiaans ritme (‘s nachts produceren we slechts de helft van de urine dat we overdag zouden produceren) -> dit is bij 2/3 bd patiënten met enuresis verstoord, waardoor die ‘s nachts meer produceren dan de blaascapaciteit

Question 36

Wat is onze behandeling voor urinaire incontinentie?

Answer 36

• blaasreëducatie, rehabilitatieprogramma disfunctionele lagere urinewegen
• Normaliseren vochtinname, normale plasfrequentie
• Bekkenbodemrelaxatie dmv biofeedback proprioceptie-oefeningen
• Medicatie

Question 37

Wat is onze behandeling voor enuresis nocturna?

Answer 37

• Plaswekker (bij gering urineverlies wordt kind gewekt) -> 6-8w
• Medicatie