REVAKI Neuro: CVA

Question 1

Wat is de definitie van een stroke (CVA)?

Answer 1

vasculaire aandoening in de hersenen, geeft neurologische gevolgen, kan doodsoorzaak zijn

Question 2

Welke 2 soorten CVA bestaan er? Welk komt meest voor?

Answer 2

• Ischemisch, infarct (80%)
• Bloeding

Question 3

Hoe komt een ischemische CVA tot stand?

Answer 3

bloedvat slipt toe door cholesterol ofz, klonter van ergens anders schiet naar hersenbloedvat => gebied dat door dit bloedvat bevloeit wordt ischemisch

meestal in ochtend of tijdens slaap
‘wake up stroke’

Question 4

Hoe komt een hersenbloeding tot stand?

Answer 4

barsten bloedvat obv degeneratief proces

kan elk moment van de dag gebeuren

Question 5

Wat is FAST?

Answer 5

• Face – mond staat scheef, koffie drupt uit mond, articulatie -> aangezicht geheel/gedeeltelijk verlamd
• Arm – onhandig, gevoel dat arm slaapt
• Speech – niet meer uit woorden geraken, rare dingen zeggen
• Time

Question 6

Wat is de acute behandeling van een ischemische CVA?

Answer 6

• klein bloedvat -> trombolyse -> medicatie voor klonter op te lossen (anti-coegulatica)
• Groot bloedvat -> trombectomie -> klonter fysiek wegnemen
• Snel reageren! Binnen 3-4u het probleem oplossen -> schade zo min mogelijk

Question 7

Wat is het verschil in klinisch beeld tussen parkinson en CVA?

Answer 7

• Parkinson: problemen automatische bewegingen
• CVA: problemen met doelgerichte bewegingen

Question 8

Wat is meest aangetast bij a. cerebri media infarct?

Answer 8

arm-hand functie vnl. (ook keel, tong, mond, slikspieren kunnen)

Question 9

Wat is meest aangetast bij a. cerebri anterior infarct?

Answer 9

romp

Question 10

Wat is meest aangetast bij a. cerebri posterior infarct?

Answer 10

problemen visus grootst -> hemianopsie, visuele interpretatie

Question 11

Wat is het algemeen recuperatiebeeld na CVA over de tijd?

Answer 11

• groot dieptepunt door afname motoriek = Cerebrale shockfase -> veel uitval in eerste uren/dagen, hersenen zijn de kluts kwijt
• Eerste dagen/weken toch weer ferme verbetering (belangrijk fase, veel oefenen) -> fase van spontaan neurologisch herstel, verhoogde plasticiteit, ‘true recovery’
• Plateaufase rond 3m

Question 12

Welk soort oefeningen geven we een CVA patiënt?

Answer 12

we geven taakgerichte training! Niet ‘plooi arm’, wel ‘neem deze fles’ (geen analytische bewegingen)
Taakgerichte training spreekt netwerken die er nog zijn aan / maakt nieuwe netwerken aan

Aëroob trainen (stimulatie bloedsomloop, neurotrofe processen stimuleren) – neurotroof = groeien cellen

Question 13

Wat is spontaan neurlogisch herstel na CVA?

Answer 13

• opklaren penumbra & diaschisis
• vnl in fase enkele dagen/weken na CVA

Question 14

Wat is het verschil tussen penumbra en diaschisis?

Answer 14

• penumbra: kring van hersencellen rond necrotisch gebied dat uitvalt
• Diaschisis: Hersenen zijn bedrijf met vele gebieden – wanneer 1 gebied uitvalt, zullen andere gebieden hier ook last van hebben

Question 15

Wat is de revalidatiestrategie in de plateaufase na CVA?

Answer 15

geen kans meer op werkelijk herstel => men begint te compenseren -> effectief compensaties aanleren

Question 16

Hoe maken we een prognose naar arm-handfunctie na CVA?

Answer 16

via PREP2

Question 17

Wat is de PREP2?

Answer 17

• Prognose arm-hand functie 3m post-CVA
• We maken gebruik van klinische parameters (kunnen we zelf testen) & technologische parameters (biomarkers, onderzoekscontext, UZ)
• Klinisch: pt kan 3e dag post-CVA schouder ABD & vingers strekken (score samen > 5/10 MRC) = Shoulder Abduction, Finger Extension (SAFE)

Question 18

Wat is NIHSS?

Answer 18

national institute of health stroke scale -> test alles van stroke -> afasie, motoriek, sensoriek,…. -> hoger is slechter (score op 49)

Question 19

Wat zegt de FAC-score?

Answer 19

Functional ambulation categories
* Heeft pt ondersteuning nodig bij stappen?
* FAC-4-5 -> zelfstandig stappen (4: mag met hulpmiddel)
* FAC-3 -> ondersteuning nodig

Question 20

Waarop kan je als kine meest inwerken na CVA?

Answer 20

De negatieve symptomen
* Spierzwakte
* Loss of dexterity
* Learned non-use (arm niet meer gebruiken want het is te lastig)
* synergieën (abnormale bewegingspatronen) -> coördinatie, co-contracties,..

Question 21

Wat zijn negatieve symptomen die we zien na CVA?

Answer 21

• Spierzwakte
• Loss of dexterity
• Learned non-use (arm niet meer gebruiken want het is te lastig)
• synergieën (abnormale bewegingspatronen) -> coördinatie, co-contracties,..

Question 22

Wat zijn positieve symptomen die we zien na CVA?

Answer 22

• Spasticiteit
• Verhoogde tonus

Question 23

Waar zien we meest spasticiteit na CVA?

Answer 23

• BL: flexoren pols, hand, vingers
• OL: extensoren

Vaker distaal

Question 24

Wat kunnen we als kine doen aan spasticiteit na CVA?

Answer 24

Weinig.
stretching/mobilisatie weinig impact
actief trainen kan wel

Question 25

Wat is heterolaterale homonieme hemianopsie na CVA?

Answer 25

• pt is “blind” aan de kant dat hij ook verlamd is
• Visuele prikkel komt binnen maar je kan hem niet interpreteren

Question 26

Hoe trainen bij heterolaterale homonieme hemianopsie na CVA?

Answer 26

pt blijft voor zich kijken, balletje rolt voor hem & hij moet het pakken van zodra hij het ziet, prikkels komen van ‘slecht’ gezichtsveld. Je mag niet naar daar kijken want dan verleg je het gezichtsveld

Question 27

Motorische afasie heeft niets te maken met motoriek, maar wel met?
Welke taalstoornis heeft wel te maken met motoriek?

Answer 27

Neen!! Afasie is een corticaal probleem
Motorisch probleem = dysarthrie

Question 28

Wat is neglect?

Answer 28

• Aandachtsprobleem
• Vnl bij linker hemibeeld (rechter hemisfeer) - pariëtale kwab
• pt is zich hier niet bewust van (anosognosie)

Question 29

Wat is extinctie?

Answer 29

prikkels van beide kanten doven links uit door concurrerende informatie rechts
Zien we bij neglect

Question 30

Hoe behandelen we neglect?

Answer 30

• Actief trainen
• Bewust maken positieve manier
• Positie pt tov kamergenoot, muur (beter naar buiten kijken dan naar muur -> veranderen van kamer ofz)
• Leren visueel scannen (bril zoeken op bureau bv)
• Cues geven
• Feedback, structuur, veiligheid
• Prisma bril = bril waardoor visueel beeld verschoven wordt naar links -> getraind om meer activiteiten te doen in linker actie-ruimte

Question 31

Wat zijn de functies van de linker hemisfeer? Wat zijn de gevolgen van laesies aan deze kant?

Answer 31

• Taal, analyse, details, temporeel
• Afasie, traag, voorzichtig, pt voelt zich gehandicapt

Question 32

Wat zijn de functies van de rechter hemisfeer? Wat zijn de gevolgen van laesies aan deze kant?

Answer 32

• Ruimtelijk, non-verbaal, lichaamsschema, holistisch (alomvattend)
• aandacht, concentratie, impulsief, ruimtelijke problemen

Question 32

Wat zijn geassocieerde stoornissen van CVA? Geef voorbeelden

Answer 32

Geassocieerde stoornissen: kunnen aanwezig zijn bij CVA patiënten, maar is niet altijd typisch aanwezig
* Pusher syndroom
* Hemiplegische schouderpijn
* Facialisparese & slikproblemen
* Vermoeidheid
* Depressieve gevoelens
* Incontinentie
* Vallen
* Epilepsie, longcomplicaties

Question 33

Wat is facialisparese na CVA?

Answer 33

dysarthrie (corticaal letsel + aangezicht verlamd)
-> cva pt kan oog sluiten met ipsilaterale tak (maar minder krachtig) maar mond hangt af
-> centrale facialisparese kan aanleiding geven tot dysarthrie + keel & tong & slikspieren ook verlamd
=> slikproblemen
-> niet gewoon glas water geven & laten drinken: hangen er slikadviezen boven bed? Water indikken => veiliger om te slikken, anders slikpneumonie (water in long)

Question 34

Wat is het pushersyndroom?

Answer 34

Pusher = lateropulsion after stroke
* Verkeerd beeld intern (in brein, door letsel), gekoppeld aan hypothalamus (belangrijk voor input & infoverwerking), van verticaal -> wat is rechtstaan/rechtzitten
* Postural imbalance -> pt zit altijd scheef in de richting van de hemiplegische kant
* Pushers zijn meestal zwaar verlamd (grotere laesies), dus als je valt kan je jezelf niet opvangen met die arm-> pt valt als steen van tafel -> niet alleen laten zitten/staan -> materiaal al klaar hebben zodat je tijdens oefenen niet wegmoet lopen
* Ze denken dat er iets niet juist is -> proberen op te lossen -> duwt zich weg
* Pt meestel links verlamd dus duwt met rechts naar links -> neglect, ruimtelijke oriëntatie gaan hiermee samen

Question 35

Wat zijn de 3 typische kenmerken van een pt met pushersyndroom?

Answer 35

• Zijwaartse tilt (lateropulsie) van het lichaam in zit en in stand
• Patiënt duwt zich weg van de verticale met de niet-hemiplegische zijde
• Weerstand tegen elke passieve correctie

Question 36

Hoe pakken we therapie aan van een pt met pushersyndroom?

Answer 36

• Never push a pusher !
• Veiligheid bieden (groot valrisico)
• Bewust maken van de verstoorde houding – aanbieden van referentiepunten (visueel, tactiel)
• Herwinnen van de middellijn (zit – stand), ACTIEF : o.a. weight transfer oefeningen naar gezonde zijde
• Overactiviteit van de gezonde zijde afbouwen : oefeningen met gezonde zijde
• Patiënt laten bewegen met het behoud van de herwonnen middellijn
• Aanbieden van veel somatosensorische informatie (VEEL BEWEGEN)
• Informatie geven, transfers aanleren aan personeel, partner, familie

Question 37

Wat is HSP?

Answer 37

Hemiplegische schouderpijn
* Komt vaak voor bij CVA
* RED FLAG in revalidatie
* Vaak tgv fout personeel in revalidtiefase => langere revalidatie
* Metten op congruentie scapula humerus

Question 38

Wat zijn de biomechanische problemen na CVA mbt de schouder?

Answer 38

• Verstoord scapulo-humeraal ritme
• Onvoldoende, stabiliteit, mobiliteit van de scapula (m serratus anterior & m trapezius)
• Onvoldoende glenohumerale exorotatie bij anteflexie en abductie
• Onvoldoende caudale glijbeweging van de humeruskop bij anteflex. en abd.
• Onvoldoende rompstabiliteit (asymmetrie, onvoldoende oprichting)
• Mobiliseren/oefeningen geven moet in lichte exorotatie in scapulaire vlak (lichte exo + lichte abd 60°)

Question 39

Wat zijn de belangrijkste risicofactoren voor HSP?

Answer 39

• Afhankelijk van derden, ondergeving aan verkeerde handelingen: Vastgepakt worden onder schouder (beter: onder oksel, scapula vastpakken + bekken vastpakken) -> schouder is zwak gewricht (zowel CVA, als andere ouderen)
• Katrolsystemen: niet bij hemiplegische schouder!!! Met niet hemi trek je hemi omhoog, maar er is geen activatie hemi om naar exo te gaan => we gaan naar AF in endo => slecht voor schouder!! Idem motomed (fietsen met armen)
• Mobiliseren zonder exorotatie (Altijd exorotatie bewaren bij mobiliseren)
• Neglect

Question 40

Hoe kunnen we correct mobiliseren mbt HSP?

Answer 40

• Voldoende aandacht voor de mobiliteit/stabiliteit van de scapula
• Humeruskop realigneren (congruentie), steeds proximaal ondersteunen
• Beperkte ROM hanteren (cave boven 90°), in scapulair vlak
• Eerst eventuele hypertone spieren inhiberen (dwarse spierrek)
• Humerus in exorotatie (impingement)
• Scapulo-humeraal ritme begeleiden
• Aandacht voor actieve rompoprichting tijdens mobiliseren
• Rekening houden met mobiliteit van perifere zenuwen (rekpijn)
• Andere gewrichten mobiliseren bv. AC, SC-gewricht

Question 41

Wat meet de MI BL test? Uit welke stappen bestaat dezet? Hoe interpreteer je scores?

Answer 41

Kracht meten
Eerst niet hemi-zijde testen, dan zelfde test aan hemi-zijde

1. Blokje vastnemen tussen duim en wijsvinger → eerst gewoon, dan T probeert het eruit te nemen
2. flecteren EB over volledige ROM! → eerst zonder weerstand, dan met
3. Schouder ABD → eerst zonder weerstand, dan met

Score 33 telkens hoogst