REVAKI neuro: Algemeen Flashcards
Uit welke delen is het CZS opgebouwd?
- Hersenen
- Cerebellum
- Medulla oblongata
- Ruggenmerg
Wat zijn de functies van de frontale kwab van de hersenen?
- Primary Motor Cortex (Precentral Gyrus)
- Voluntary motor functions
- Concentration
- Verbal communication
- Decision making
- Planning
- Personality
planmatig executieve functies
Wat zijn de functies van de pariëtale kwab van de hersenen?
- Primary Somatosensory Cortex (Postcentral Gyrus)
- Sensory functions (Pain, heat and other sensations)
- Comprehension of language
Wat zijn de functies van de temporale kwab van de hersenen?
- Begrijpen wat gezegd wordt
- auditieve en olfactorische prikkels interpreteren
Wat zijn de functies van de occipitale kwab van de hersenen?
- Primary Visual Cortex
- Processing visual information
- Storing visual memories
Wat zijn de functies van de hersenstam? Uit welke delen bestaat deze?
- Breathing
- Swallowing
- Heart rate
- Middenhersenen (mesencephalon)
- Pons
- Medulla Oblongata
Wat zijn de functies van het cerebellum?
- Coordination
- Balance
- Stores memories of previously learned movement patterns
Welke gevolgen zien we na a. cerebri media letsel?
- Sensorimotorische regio
- contralaterale hemiparese (kan slap = hemiplegie)
- contralaterale sensorische stoornissen (meestal geen volledige uitval, pijnfenomenen)
- Als Linker infarct => afasie
Hoe behandelen we patiënten na a. cerebri media letsen?
- mobilisatie
- spierversterking
- proprioceptie
- pijnbehandeling
- afasiebehandeling
Op welke vlakken verschilt reparatie tussen verschillende personen?
- Flexibiliteit
- Exploitatie
- adaptatie
Wat is flexibiliteit na een letsel?
De mogelijkheid om na een letsel terug te leren functioneren. Hier heeft iedereen zijn eigen reservecapaciteit, waar je als therapeut weinig invloed op hebt
Wat is exploitatie na een letsel?
beschikbare reservecapaciteit vinden & de P helpen om deze reservecapaciteit maximaal te exploiteren (hier heeft therapeut veel invloed) -> zo komen we tot maximale adaptatie
Wat is het centrum van Broca?
- Motorisch spraakcentrum
- Linker frontale kwab
- motorische afasie
- moeite met praten, vaak korte zinnen, verdraaien woorden
- Bewust van situatie
Wat is het centrum van Wernicke?
- Sensorisch spraakcentrum
- Linker temporale kwab
- Sensorische afasie
- Moeite met begrip, woordensalade
- Weten zelf niet dat hun zinnen niet kloppen
Wat is een fMRI?
Functional magnetic resonance imaging
MRI waarbij je taken uitvoert
Wat is pruning? Wat is de aanleiding hiervoor?
Het ‘wegknippen’ van overtollige netwerken in het zenuwstelsel. Initieel (als kind) maken we heel veel connecties => we kunnen veel leren als we jong zijn. Later worden connecties die niet gebruikt worden weggewerkt. Deze verbindingen worden minder dominant
Aanleiding = Efficiëntie
Wat is posttetanische potentiatie? Welke stof is hier verantwoordelijk voor?
Hoe meer we iets oefenen, hoe beter we erin worden. Initieel zullen we na oefenen early phase posttetanic potentiation krijgen. Hoe meer we dan blijven oefenen, hoe meer structurele veranderingen we krijgen (nieuwe netwerken). Zo komen we uiteindelijk tot Posttetanic long term potentiaton
Dit door influx calcium
Welke reacties heeft het brein op schade? Zijn deze gevolgen negatief of positief voor de functie?
- Oedeemvorming (neg)
- Degeneratie (neg)
- Diaschisis (neg)
- Denervatie overgevoeligheid (neg & pos)
- Synaptogenese (pos)
- Demaskeren (pos)
- Regeneratie (pos, amper cerebraal)
- Remapping (pos)
Wat is de penumbra?
Letsel in brein -> initiële defectzone (witte zone: neuronen defect, verloren) = umbra = schaduwzone -> Rondom deze zone = penumbra = half-schaduwzone -> cellen zijn in nood, potentieel verdere uitbreiding defect, deze cellen kunnen gered worden
Penumbra is in gevaar -> we hopen dat deze niet ook volledig uitgeschakeld wordt. Eerste 24-48u niet prikkelen -> negatief effect bij bewegen aangedane ledematen want zone wordt aangesproken => meer schade
Wat zijn de gevolgen van oedeem in het brein na letsel?
- Oedemateus brein: oedeem in gesloten kast veroorzaakt druk
- Vgl met gezwollen enkel: op moment van zwelling is het niet het moment om te gaan lopen: we leggen ijs
- brein: we leggen mensen mss kunstmatig in coma -> zo min mogelijk elektrische activiteit in brein te laten plaatsvinden want activiteit => meer schade & oedeem
- Oedeem resorbeert zich -> bij activatie kan dit ook bevordert worden => niet te vroeg beginnen met kine, maar ook niet te lang wachten
Wat is anterograde degeneratie?
dendrietennetwerk beschadigd door bv. infarct
=> neuron wordt niet meer gevoed met input
=> neuron atrofiëert (aan neuron hangt axon vast dat brug vormt naar volgend neuron)
-> axon heeft geen werk meer, alsook verdere neuronen krijgen niets meer binnen
-> degeneren
Klinisch beeld dat we zien in beginfase na letsel kan nog verslechteren door deze degeneratie
Hoe is een neuron opgebouwd?
- Dendrieten (ontvangt input van andere cellen)
- Axon (stuurt info naar andere cellen of neuronen via actiepotentiaal)
- Cellichaam
Wat is retrograde degeneratie?
Neuron met dendrieten defect (op dit neuron was axon aangesloten)
-> axon kan info niet meer kwijt
-> atrofiëert
-> rugwaarts effect op neuron (en zijn dendrieten)
Klinisch beeld dat we zien in beginfase na letsel kan nog verslechteren door deze degeneratie
Wat is transneuronale degenatie?
- De combinatie van anterograde en retrograde degeneratie
- Deze degeneratie wordt slechter hoe langer we wachten met REVA
- Dit is het fenomeen van degeneratie volgend op beschadiging
Klinisch beeld dat we zien in beginfase na letsel kan nog verslechteren door deze degeneratie
Wat is diaschisis?
- doorheenschudding = Cerebrale shock (gezonde structuren die verbonden zijn door hun netwerkconnectie met de umbra, die in shock gaan/inactief worden)
- Alles is met alles geconnecteerd
- Deze structuren worden ook inactief => klinisch beeld is groter dan we verwachten tov aangetaste zone
- Sensorisch prikkelen helpt als revalidatie (facilitatie)
Wat is denervatie-overgevoeligheid?
- Toegenomen gevoeligheid thv de synaptische elementen na gedeeltelijke of totale denervatie
- Minder prikkels -> receptoren doen aantal receptorplaatsen toenemen + ze worden overgevoelig (nemen alles op wat er is) -> lagere drempel
- Dit kan ook negatief effect hebben -> bij handeling treedt er soms bv clonus of hypertonie op
Wat is demaskering?
- Activatie van latente systemen (axonen en synapsen), bij faling van dominant systeem
- bv. als dominante tractus corticospinalis aangetast is, kan een andere baan de taak overnemen
- We verbinden deze latente verbinding & activeren & reactiveren deze waardoor ze steeds sterker wordt
Wat is synaptogenese? Welk mechanisme stimuleert dit?
- Nieuwe synapsen tussen zenuwcellen worden gevormd.
- Dit gaat samen met denervatie-overgevoeligheid: de noodkreten van gedenerveerde structuren worden gehoord.
Wat zijn stamcellen? Waar vinden we deze?
- Blanco cellen, die kunnen differntieren in andere cellen (spier: stamcel -> spiercel OF spier: stamcel -> vetcel. Kan allebei)
- Ook in bepaalde delen CZS vinden we stamcellen. Deze differentieert van stamcel -> neuronale cel -> neuron met axon en dendrieten (moesten we dit massaal kunnen zou er veel meer regeneratie zijn).
- We vinden deze stamcellen echter maar in bepaalde plaatsen (bv hippocampus)
Wat is de functie van de hippocampus?
- Geur
- Lange termijn geheugen
- Locatie gebaseerde herinneringen
- gedrag
- emoties
- leren
Wat is de functie van de hippothalamus?
- Controle autonome zenuwstelsel (OS, PS -> organen,..)
- Controle endocriene zenuwstelsel (hormonen)
- Fight & Flight
- Temperatuurregeling
- slaap-waakritme
Wat is een gevolg van schade aan de hippocampus?
- kortetermijn geheugenverlies
- desoriëntatie
- anterograde amnesie (geen nieuwe herinneringen meer vormen)
Wat is het limbisch systeem?
- Systeem dat instaat voor emotie, genot, motivatie en emotioneel geheugen
- ligt tussen hersenstam en hersenschors
- bestaat uit hippocampus, hypothalamus en amygdala
Wat is remapping?
- Zones in het brein kunnen andere functie krijgen naargelang noden
- if you don’t use it, you lose it
- bv. Occipitale cellen worden blij blind worden omgeschoold om braille te leren
- bv. Dove mensen kunnen beelden detecteren met deel van lobus temporalis = remapping
Wat is restitutie?
deel v lichaam dat disfuntioneel is, toch terug inzetten op dezelfde manier (gelijkaardige functie)
Wat is substitutie?
segmenten gebruiken die disfuncitioneel zijn, maar op andere manier gebruiken om tot resultaat te komen (typen ipv schrijven bij slechte fijne motoriek)
Welke 3 principes zullen we gebruiken in onze therapie om de patiënt te helpen verbeteren?
- Compensatie
- Restitutie
- substitutie
- We zullen altijd deel restitutie, substitutie en compensatie hebben, verhouding zal verschillen per pt
Wat is neuroplasticiteit?
- De mogelijkheid van het CZS om nieuwe ervaringen vast te leggen en nieuw gedrag te leren of verloren gedrag te herleren obv revalidatie
Wat zijn de verschillende principes van herleren?
- if you don’t use it, you lose it
- Exercise it and improve it
- Specificiteit
- Herhaling
- Intensiteit
- Tijd
- Betekenisvolheid
- Leeftijd