PD 11.7 Een patiënt met GPA

Question 1

Wat kun je zien bij een biopt van de neus bij een patiënt met GPA?

Answer 1

Granulomateuze ontsteking en vasculitis in het biopt uit de neus.

Question 2

Welk beeld kun je zien bij coke-snuivers?

Answer 2

Coke snuivers, vasculitis in de neus en septum perforatie. Je ziet het ook in het bloed als een GPA. Komt door het middel waarmee cocaïne versneden is.

Question 3

Wat zijn klachten passend bij ANCA-geassocieerde vasculitis? Waardoor krijgen mensen verhoogde sterfte?

Answer 3

Heel veel mensen met een ANCA-geassocieerde vasculitis worden wel ziek, als het alleen in het KNO-gebied zit kunnen de klachten meevallen. Long en nierbetrokkenheid zorgt voor verhoging van de sterfte

Question 4

Hoe kunnen mensen met GPA een zadelneus krijgen?

Answer 4

Afsterving van weefsel door vasculitis in de neus: hierdoor kun je inzakking krijgen van de neus –> zadelneus.

Question 5

Wat zie je op dit plaatje?

Answer 5

Stembanden zitten dicht, kan leiden tot stikken. Dit komt ook door de vasculitis.

Question 6

Wat zijn longafwijkingen die je kunt krijgen bij GPA?

Answer 6

Mensen kunnen een diffuse longbloeding krijgen.

Question 7

Wat zijn de kenmerken van granulomatosis met polyangiitis (GPA)?

Answer 7

• Systemische vasculitis
• Kleine (en middelgrote) vaten
• Aantasting van
  o Bovenste en onderste luchtwegen (begint het vaak mee)
  o Nieren
  o Longen
• Voorheen ziekte van Wegener

Question 8

Welke vormen van ANCA geassocieerde vasculitis zijn er?

Answer 8

• GPA (granulomatosis met polyangiitis)
• EGPA (eosinofiele granulomatosis met polyangiitis)
• MPA (microscopische polyangiitis)

Question 9

Wat is de epidemiologie van GPA?

Answer 9

• Incidentie: 8.5 per 1.000.000 persoonsjaren
• iets vaker bij mannen dan bij vrouwen
• m.n. op middelbare leeftijd (50-60)

Question 10

Hoe kun je de pieken van ANCA verklaren?

Answer 10

Pieken door infecties. Auto-immuunziekten kunnen gedreven worden door infecties.

Question 11

Welke vormen van GPA zijn er?

Answer 11

• Gegeneraliseerde (klassieke) vorm
• Gelokaliseerde vorm (25 %)
  o beperkt tot bovenste of onderste luchtwegen
  o geen nierbetrokkenheid
  o uiteindelijk groot deel toch andere systemische afwijkingen

Question 12

Wat zijn de symptomen van GPA?

Answer 12

• Niet specifieke verschijnselen:
  o koorts
  o algemene malaise
  o gewichtsverlies
  o spierpijn
• bovenste luchtwegproblemen
  o 70 % bij begin van ziekte, uiteindelijk > 90 %
  o rhinitis
  o zweertjes en korstjes in de neus (1e plaatje)
  o neus uitvloed (bloederig)
  o septum perforatie (3e plaatje)
  o zadelneus (2e plaatje)
  o recidiverende sinusitiden
  o laryngotracheale betrokkenheid: subglottische stenose (4e plaatje)
• pulmonaal
  o 45% bij begin van ziekte. Uiteindelijk bijna 90%
  o Hoesten
  o Bloed opgeven
  o Pleuritis
• Röntgenfoto thorax
  o Longinfiltraten
  o Granulomen
  o Noduli
  o Pleuravocht
  o Longbloeding
• Nierbetrokkenheid
  o 18% bij begin ziekte, uiteindelijk tot bijna 80%
  o Van mild (proteïnurie, microscopische hematurie)
  o Tot snel progressieve nierinsufficiëntie bij necrotiserende glomerulonefritis
• Huidafwijkingen (25%)
• Neurologische afwijkingen (50%)
• Oogafwijkingen (50%): keratitis, conjunctivitis, scleritis, episcleritis, retro-orbitale pseudotumor.
• Hart (10%)

Question 13

Welke behandeling zorgt voor enorme stijging van de overleving van GPA?

Answer 13

Behandeling prednison + cyclofosfomide –> van 1 jr 80% naar 10 jr 80%.

Question 14

Wat is kenmerkend aan het labonderzoek bij GPA?

Answer 14

• ANCA = anti-neutrophil cytoplasmic antibodies
• aankleuring van bepaalde eiwitten in het cytoplasma van neutrofiele granulocyten en monocyten
• c-ANCA: cytoplasmic staining (PR3)
• p-ANCA: perinuclear staining (MPO)
  ANCA al aanwezig voordat mensen ziek zijn.

Question 15

Welke twee delen van het immuunsysteem spelen een rol in de pathogenese van ANCA?

Answer 15

Naast ANCA speelt het complementsysteem een belangrijke rol (C5).

Question 16

Wat is de behandeling van GPA?

Answer 16

• Agressief
• inductiebehandeling
  o Steroïden + Rituximab of Cyclophosphamide
  Standaard behandeling is rituximab + prednison.
• Onderhoudsbehandeling
  o Rituximab (omdat ANCA wordt gemaakt door kortlevende plasmacellen (en het afweersysteem blijf hierdoor meer intact)) of azathioprine of MTX
  o Duur van behandelen: tenminste 2 jaar
• Rol plasmaferese: goede behandeling voor wanneer je klachten hebben (plasmaferese is werkzaam voor 1-2 dagen).
• Antiplasmacel therapie: daratumumab (helpt alle plasmacellen omzeep)
• Mogelijk gunstige effecten met betrekking dialyse (on)afhankelijkheid op lange termijn.
• Vooralsnog geen standaard therapie
• Meest recente studie ook negatief (geen gunstig effect)

Question 17

Wat zijn nieuwe behandelmogelijkheden voor GPA?

Answer 17

• Blokkade C5a
  C5a activeert de neutrofielen, als ze niet geactiveerd zijn is er niet zo veel aan de hand.
  Nadeel = het is heel duur. Maar je hoeft het maar een jaar te geven.
  Nu behandelen we met rituximab en blokkade van C5a.