HC 14.5 Een geel kind Flashcards
Waar kun je icterus vooral goed zien? Bij welke mensen is dit moeilijker?
Icterus kun je vooral goed zien bij de ogen. Ingewikkeld bij mensen met een donker huidskleur.
Hoe ontstaat bilirubine? Geconjugeerd en ongeconjugeerd?
Hemoglobine wordt door de macrofaag afgebroken in globine en heem. De heemgroep wordt in de macrofaag omgezet in ongeconjugeerd bilirubine met biliverdine als tussenstap. Ongeconjugeerd bilirubine wordt in de lever omgezet in geconjugeerrd bilirubine (door glucoronyl transferase) en via de darmen uitgescheiden. Geconjugeerd bilirubine kan via de gal uitgescheiden worden. Geconjugeerd bilirubine heet ook wel direct bilirubine.
Wat is de DD van hoog ongeconjugeerd bilirubine?
- Verhoogde bilirubineproductie: Hemolyse (rode bloedcellen gaan kapot)
- Verlaagde bilirubineconjugatie: Syndroom van Gilbert en Syndroom van Crigler-Najjar type 1 en 2 (omzetting werkt niet goed)
Wat is de DD van hoog geconjugeerd bilirubine?
- Obstructie: Galgangatresie, Choledochussteen, Choledochuscyste, Hemangiomen, tumoren (bij volwassenen zien we vaak de obstructie)
- Infectie: Hepatitis A, B en C, Ziekte van Pfeiffer (EBV)
- Genetisch: Cystische fibrose, Alfa-1-antitrypsinedeficiëntie, Ziekte van Wilson, BRIC
- Immunologisch: Auto-immuunhepatitis, Primaire scleroserende cholangitis (zeldzamer)
- Diversen: Toxische hepatitis
Welke diagnostiek doe je bij Hepatitis A?
Diagnostiek: virusserologie anti-Hep A virus IgM ++
Waardoor wordt je ziek bij hepA?
Je wordt niet ziek van het virus, je wordt ziek van de immuunreactie.
Wat zijn de kenmerken van Hep A / B / C?
C geen symptomen als kind maar overlijdt uiteindelijk door kanker. Hepatitis A zien we veel bij kinderen acuut, en B zien we vooral bij volwassenen acuut.
Wat is de transmissie bij HepA?
- importziekte, besmetting tijdens vakantie, faeco-orale route, acute ziekte
- Bij hepatitis A kan je meer uitbraken zien.
Wat is de transmissie bij HepB en C?
- risicogroepen, besmetting verticaal (via moeder) of horizontaal, via bloed of semen
- kan chronisch dragerschap worden
Wat doe je nu de diagnose Hep A is gesteld?
- Meldplicht GGD (groep B2): omdat je uitbraken kan krijgen. Berucht: uitbraken in BSO’s.
- Geen therapie, ondersteunend
- Omgevingsonderzoek, voorkom verspreiding
- Post-exposure profylaxe/vaccinatie
- Cave leverfalen
Worden kinderen erg ziek van HepA?
Kinderen worden er niet heel ziek van hepatitis A. Je ziet het veel bij kinderen, maar de ernst ligt bij de oudere populatie, met gevaar voor acuut leverfalen.
Wanneer weer kan een kind weer naar school na hepatitis A, welke maatregelen?
- 1 week na start symptomen
- Goede hygiëne adviezen
- Zo mogelijk gescheiden toilet
Dichtbij contact dan post-expositie profylaxe.
Hep A
Wat voor virus?
Hoe is de overdracht?
Waar loop je het virus op?
Randvoorwaarde?
Wat voor virus?
picorna-virus / enterovirus 72
Hoe is de overdracht?
faeco-orale route (besmet drinkwater, voedsel)
Waar loop je het virus op?
endemisch in landen met verminderde hygiëne, slechte sanitaire voorzieningen (in Europa o.m. in delen van Marokko en Turkije)
- In Nederland per jaar 600-1200 meldingen
Randvoorwaarde?
hecht kontakt nodig (gezin, kinderdagverblijf), ten dele seizoensgebonden (m.n. warme periodes)
Wat zijn de risicofactoren voor het krijgen van Hep A?
Risico’s: persoonlijk contact, BSO’s, buitenlandreizen, uitbraken, drugs.
Waar komt Hep A veel voor?
Komt veel voor in Afrika, India, Zuid-Amerika.
Wat is de incubatietijd van hepA, hoeveel procent van de mensen ervaart klachten?
- Virus in bloed en ontlasting 2 à 3 weken voor symptomen (dit komt omdat je ziek wordt van de immuunrespons)
- Virus in ontlasting tot 2 weken na ziekte
- Incubatietijd 30 dagen
- Klachten ontstaan acuut en zijn self-limiting
- Leeftijdsafhankelijk beloop:
o Jonge kinderen: vaak asymptomatisch (zeker onder de leeftijd van 2 jaar)
o Oudere kinderen: vanaf 5 jaar heeft 50% symptomen
o Bij adolescenten en volwassenen: >80% heeft klachten
Meisje heeft gewrichtsklachten. Verband hepatitis A?
Extra-hepatische stoornissen c.q. stoornissen die buiten de lever kunnen optreden zijn o.m.
- 14% huiduitslag of vasculitis van de huid
- 11% gewrichtspijnen (=arthralgie) of gewrichtsontsteking (=arthritis), m.n. onderste extremiteiten.
Deze klachten worden veroorzaakt door neerslag van immuuncomplexen. Deze klachten doven ook uit.
Komt vaak voor bij hepatitis A, maar kan ook bij andere infectieziekten voorkomen.
Wat zijn de symptomen van HepA?
- Prodromaal
algemene malaise, hoofdpijn, koorts - Na enkele dagen
buikpijn, misselijkheid, braken, verminderde eetlust, geelzucht, soms jeuk - Duur
veelal 2 tot 3 weken - Meest kenmerkend
buikpijn, koorts en geelzucht, braken, per acuut ontstaan
Acuut begin gekoppeld aan reizen of een uitbraak.
Waardoor ontstaat hepatische encephalitis? En welke graderingen zijn er?
Hepatische encefalopathie graad 2. Graad 3 houdt in dat je al bijna comateus bent.
Ammoniak is hoog, ontgiftingsfunctie van de lever gaat kapot.
Hoe bepaal je of er schade is aan de lever, hoe bepaal je of de functie is verstoord?
Leverfunctie is verstoord, want de stolling is verstoord. ALAT, ASAT en gammaGT is voor schade aan de lever.
Wat is kenmerken aan het lab bij HepA?
- verhoging van het (geconjugeerde, dus direkte) bilirubine
- stijging van de transaminasen (ASAT en ALAT) tot 20 à 100-voudig van normaal, hoogste waardes worden bereikt kort na het ontstaan van de geelzucht, vaak dalen de waardes na enkele dagen
- middels virusserologie kan IgM en IgG tegen het hepatitis A virus (=HAV) worden aangetoond
Wat is de epidemiologie van hep a?
- Bij 5 à 10% van de volwassenen is er een bifasisch verloop of een recidiverende vorm van hepatitis (een tweede of derde aanval van hepatitis kan optreden)
- Hygiëne is het meest essentieel (goed handen wassen, overleeft 4 uur op vingertoppen)
- Mens is enige bron
- Bij een reis naar een endemisch gebied kan worden gevaccineerd tegen het hepatitis A virus (‘tegen geelzucht’)
- In USA onderdeel van vaccinatieprogramma
- Passieve immunisatie middels IG < 2wkn na expositie (90% minder infectie)
Wat zijn de kenmerken van vaccinatie voor hepA?
Vanaf 12 maanden kan je vaccineren. Je krijgt in totaal 3 vaccinaties en dan ben je beschermd.
Wat zijn de kenmerken van profylaxe voor HepA?
anti-hepatitis antistoffen geef je als iemand wordt blootgesteld aan een patiënt met HepA.