HC 13.6 Huidinfecties & Huidmanifestaties van infectieziekten Flashcards
Wat is een primaire huidinfectie? En welke twee typen zijn er?
Primaire infectie: infectie die direct aangrijpen op de huid. Dit heeft vaak te maken met een huidbarrière die niet intact is.
- Het kan ontstaan vanuit een extern reservoir (exogeen).
- Of vanuit dragerschap bijv. bij chirurgische ingreep, lactatie (endogeen).
Wat zijn de kenmerken van huidmanifestaties bij infectieziekten?
Bij huidmanifestaties van infectieziekten daarbij ligt de primaire oorzaak ergens anders in het lichaam. Dit uit zich door exanthemen en/of septische embolieën.
Wat zijn de 4 belangrijke micro-organismen die huidinfecties kunnen veroorzaken?
- Bacteriën
- Virussen
- Schimmels/ gisten
- Parasieten
Wat zit er in de huid wat ervoor zorgt dat het een goede barrière is tegen infecties?
- Hoornlaag
- Talg (lipiden)
- Antimicrobiële peptiden
- Huidflora
Welke soorten infecties van de huid komen het meeste voor?
Bacteriële infecties
Welke bacteriën zorgen voor huidinfecties?
Grampositieve kokken – pyodermie
Pyodermie = pussende huidinfectie. Twee meest voorkomende bacteriën:
- Staphylococcus aureus (meest voorkomend)
- Streptococcus pyogenes (meestal groep-A-streptokokken (kunnen bij ernstige infecties voor schade zorgen: zoals een glomerulonefritis), soms B,C of G)
Gramnegatieve staaf
- Pseudomonas aeruginosa (zien we heel vaak secundair aan wonden, vaak niet de primaire infectie): stagneert wondgenezing
Wat zijn de kenmerken van het stratum granulosum, spinosum en basale?
Stratum granulosum maakt veel eiwitten en vetten: versterkt de hoornlaag. Stratum spinosum: dikste laag, bouwstenen. Stratum basale: laag waar al de cellen van het epidermis ontstaan. Stratum lucidum is niet overal aanwezig.
Waaruit bestaat de dermis?
De dermis bestaat uit collageen: twee typen collageen: collageen dat stevigheid geeft (70%) en de andere 30% is elastine: dit zorgt voor elasticiteit. Hierin liggen zenuwen, vaten, zweetklieren, haarzakjes, talgklieren.
Wat zijn de kenmerken van impetigo vulgaris?
- Oppervlakkig, Staphylococcus aureus (90%)
Streptococcus pyogenes (10%) - Besmettelijk, jonge kinderen
- Primair / secundair
Zit vooral rondom de mond omdat kinderen vaak een natte mond hebben en dit doet wat met de huidbarrière. Heel typisch aan de impetigo zijn de goudgele korsten.
Wat is de behandeling van impetigo vulgaris?
- Lokaal: korsten afwassen: antiseptisch, antibiotisch (de korsten zijn besmettelijk)
o Het doet geen pijn, er zitten geen zenuwen zo hoog in de epidermis - Per os: antibiotisch
o Flucloxacilline
o Strept gr A systemisch
Wat zijn de verschillende pyodermieën van oppervlakkig naar dieper?
- Impetigo vulgaris/bullosa: krentenbaard, stratum corneum en granulosum
- Ecthyma: ulcus door streptokokken
- Folliculitis/furunkel/carbunkel: folliculitis: haarzakje-ontsteking, furunkel: steenpuist (acuut necrotiserende ontsteking van de haarfollikel)
- Erysipelas: dermis / oppervlakkige subcutis
- Cellulitis
- Fasciitis necroticans: spierfascie
Wat zijn de kenmerken van impetigo bullosa en hoe behandel je het?
- Exfoliatieve toxinen producerende Staphylococcus aureus: splijting van oppervlakkige huid –> blaarvorming
o groep II coagulase-positieve stafylokokken - Oppervlakkige blaren (ipv korstjes): heel vaak zie je de blaren niet omdat ze al kapot zijn.
- Kind is niet erg ziek
- Behandeling AB lokaal of oraal
Op welke aandoening lijk impetigo bullosa? En wat is daarvan de behandeling?
Kan erg lijken op een aandoening niet primair van de huid maar als huidmanifestatie van een infectieziekte (bijv. BLWI). Dan vindt er toch toxine productie plaats en alsnog blaarvorming van de huid. De bacterie bevindt zich dan niet op de plek van de blaren maar op de plek van de primaire infectie (staphylococcal scalded skin syndroom (SSSS)). Dit is wel een levensbedreigende aandoening. Deze kinderen zijn vaak ook wel zieker en vaak erg jong. Behandeling systemisch AB: iv of oraal.
Wat zijn redenen waardoor de huidbarrière verstoord kan zijn?
- Eczeem: droge huid, andere opbouw van eiwitten, kan makkelijk bacteriën naar binnen en infecteren.
- Wonden / trauma
- Door krabben
- Chronisch (lymf)oedeem
- Navelstomp
- Herpes simplex/zoster
- Schimmel infecties
- Parasitaire infecties
Wat zie je op dit plaatje?
Insectenbeten. Krabben bij insecten beten, warme vochtige gebieden dan kan er gemakkelijk een infectie in nestelen.
Wat zie je op dit plaatje? En wat is het?
Ecthyma ulcus
Diepere necrotiserende variant van impetigo, pijnlijk met omringende roodheid.
Vaak streptokokken of PVL-positieve S. aureus (agressievere variant)
Wat zijn de kenmerken van een folliculitis en wat is de behandeling?
- Oppervlakkige ontsteking haarzakjes
- S. aureus
- Provocerend:
o Trauma (scheren)
o Occlusie (bv olie, strakke broeken, zittend werk)
o Topicale corticosteroïden: immuunsuppressie lokaal op de huid, geeft risico op het ontwikkelen van een folliculitis. - Behandeling: provocerende factoren staken, antiseptica, AB
- Je ziet pustels, roodheid en pijn.
Wat is een andere vorm van folliculitis?
Daarnaast is er ook een andere vorm van folliculitis en dat is de pityrosporon folliculitis. Het is een gist dat woont in de talgklier. Iedereen heeft dit, als de omgevingsfactoren gunstig zijn zorgt het voor overgroei en krijg je een folliculitis. Klinisch beeld is anders: monomorfer, allemaal even groot, weinig erytheem, miliaire (kleine) pustels, niet pijnlijk maar jeukend.
Wat zijn de kenmerken en behandeling van een furunkel?
- Acuut necrotiserende ontsteking haarzakje
- Erg pijnlijk, flinke zwelling
- Abcesderend
- Koorts, malaise
- S. aureus
- Soms is er sprake van furunculosis: meer dan 1 steenpuist over het lichaam, die ook weer terugkomt na behandeling. Dan zijn mensen vaak drager (de bacteriën zitten dan in de neus).
- Behandeling: Een abces moet je ontlasten, pus gaat er niet vanzelf uit
AB, desinfectie
Recidieven: Dragerschap
Wat is een carbunkel?
Soms loopt een furunkel uit de hand en ontstaat er een carbunkul. Samenvloeien van steenpuisten. Dit kan een enorm abces geven. Geldt dezelfde behandeling voor als voor een furunkel.
Wat zijn de kenmerken van erysipelas?
- Acute bacteriële infectie dermis, opp. subcutis en opp. lymfevaatjes
- Pyogene streptokokken: produceren toxines die vaak hoge koorts, koude rillingen, malaise veroorzaken
- Veroorzaakt scherp begrensd erytheem, oedeem, induratie, warm
o soms blaren (mechanisch: door de ontstekingsreactie ontstaat er oedeem, dit oedeem duwt de cellen van de epidermis uit elkaar) - De scherpe begrenzing is een verschil met cellulitis wat dieper zit. Hoe dieper het zit des te vager de begrenzing wordt.
- Het komt het meest voor op de benen en in het gelaat.
Wat zijn de risicofactoren voor erysipelas?
- Verstoorde huidbarrière
o Porte d’entree - Oedeem
o Veneus, lymfoedeem
o Als er oedeem is dan klaren infecties minder makkelijk - Diabetes mellitus
Wat is de therapie voor erysipelas?
- Flucloxacilline, clindamycine iv of oraal
- Oedeem verminderen dmv ambulante compressie na de acute fase (zwachtelen, steunkous)
Recidiverende erysipelas: maandelijks benzylpenicilline i.m.
Wat zijn de kenmerken en risicofactoren van een cellulitis?
- (Sub)acute/ chronische bacteriële infectie dermis, subcutis
- Meerdere verwekkers: o.a. Streptokokken, S. aureus, soms H.influenzae ea
- Minder scherp begrensd
- Patiënt kan erg ziek zijn, kan ook heel subacuut verlopen
- Risicofactoren: verminderde lymfe afvloed, arteriële/ veneuze circulatie, huidbarrière, obesitas (huidplooien en gewicht)
