HC.6 Primaire en secundaire hypertensie Flashcards
Wanneer is er sprake van hypertensie?
Hypertensie: systolische bloeddruk is dan 140 mmHg of de diastolische bloeddruk hoger dan 90 mmHg (spreekkamerbloeddruk). Hoe hoger, hoe hoger risico. (genen (30% verklaring)+ leefstijlfactoren)
Wat is primaire hypertensie?
Primaire hypertensie: 90-95%, geen duidelijke oorzaak, multifactorieel, vaak positieve familie anamnese (polygenetisch), bloeddruk loopt gedurende jaren op
Wat is secundaire hypertensie? en wanneer hieraan denken?
Secundaire hypertensie: 5-10%, duidelijke onderliggende, eventueel behandelbare oorzaak
- Wel denken aan sec: jonge patiënten, plots ontstaan of verergeren, negatieve familieanamnese, hypertensieve crisis, therapieresistentie, kenmerkende symptomatologie, afwijkingen lichamelijk onderzoek of bij routinelab (creatinine, kalium, urine).
Wat is de kliniek van primaire hyperaldosteronisme?
Primair hyperaldosteronisme: klinisch
- Hypertensie + (neiging tot) hypokaliëmie
- Kaliurese ondanks hypokaliëmie (>30 mmol/24 uur)
- Hoog aldosteron/ laag renine -> hoge aldo-renine ratio
- CT-scan bijnieren: adenoom of bilaterale hyperplasie
- Adenoom: laparascopische adrenalectomie
- Bilaterale hyperplasie: spironolacton (aldosteron-receptorblokker)
Wat zijn secundaire oorzaken hypertensie?
Secundaire oorzaken hypertensie, oorzaken: (oorzaak wegnemen niet altijd mogelijk/curatief)
• Slaap-apnoe syndroom (OSAS)
15 apneus of hypopneus per uur slapen + klachten van slaperigheid overdag; soort voortdurende stressprikkel. Predispondeert tot hypertensie, HVZ, diabetus mellitus, pulmonale hypertensie. Obstructie bovenste luchtweg: functioneel, anatomisch. Behandelen haalt niet altijd hoge bloeddruk weg. Leefregels: gewichtsreductie, alcoholgebruik verminderen, zij- ipv rugligging. Interventie: CPAP middels neusmasker, operatie KNO.
• Endocrien
- Primair hyperaldosteronisme: aldosteron verhoogd, zonder dat renine verhoogd is.
- Feochromocytoom: tumor die te veel (nor)adrenaline maakt
- Hypercortisolisme (Cushing)
- Acromegalie
- Hyper/hypo-thyreoïdie
• Dieet/ genotsmiddelen -> lage aldosteronwaarde
- Drop. Effect binnen enkele weken. 3% glycyrrhizinezuur (remt enzym omzetting cortisol naar cortison). Vrouwen gevoeliger dan mannen. Naast drophypertensie, hypertensieve crices, spierparalyse en rhabdomolyse beschreven.
- Zoethout
- Cocaïne
• (ren)vasculair
Hypertensie t.g.v. een verminderde perfusie van een nier of beide nieren, veroorzaakt door een vernauwing van een nierslagader of meerder nierslagaders. Hypertensie in eerste instantie veroorzaakt door een verhoogde renineproductie door de nier achter de vernauwde nierslagader. Te weinig flow -> renine afgifte -> hoog aldosteron -> zout vasthouden, K verlies
Nierarteriestenose, oorzaken: atherosclerose (ouderen), fibromusculaire dysplasie (jongeren, vooral vrouwen), arteritis (vasculitis, compressie van nierarterie door extrinsieke laesie).
- Coarctatio aortae
- Renovasculair
• Parenchymateuze nierziekten
• Geneesmiddelen
- Corticosteroïden
- Cyclosporine
- Angiogenese-remmers
- NSAID’s
- Orale anticonceptiva
• Monogenetisch (1 mutatie)
• Neurologische aandoeningen