HC.12.7: Antistollingstherapie

Question 1

wat zijn antitrombotica?

Answer 1

• trombocytenaggregatieremmers (remming primaire hemostase)
• antistolling (remming secundaire hemostase)

deze samen zijn antitrombotica

Question 2

welke medicatie valt onder trombocytenaggregratieremmers?

Answer 2

• aspirine
• clopidogrel

Question 3

welke medicatie valt onder antistolling? (belangrijk)

Answer 3

• (LMW) heparine
• Vitakine K antagonisten
• directe orale anticoagulantia (DOAC)

Question 4

Wat is het verschil tussen hoe stolsels ontstaan in arteriën en hoe ze ontstaan in venen?

Answer 4

Arteriën zijn veel gespierder. De stolsels ontstaan op verschillende manieren. Vetophoping (cholesterol) speelt bij een trombus in een arterie een grotere rol en bij een trombus in vene spelen de stollingsfactoren een grotere rol. Bij de arterie spelen met name de trombocyten (bloedplaatjes) een grotere rol en bij de vene spelen de stollingsfactoren (meer fibrinedraden) een grotere rol.

Question 5

wordt er medicatie voor arteriële of veneuze trombose geslikt?

Answer 5

arterieel>veneus

Question 6

Waarom behandel je veneuze trombose op de korte termijn?

Answer 6

• Uitbreiding te voorkomen (naar longembolie)
• Progressie van de veneuze trombose te voorkomen
• Mortaliteit te voorkomen

Question 7

Waarom behandel je veneuze trombose op de lange termijn?

Answer 7

• Voorkomen post-trombotisch syndroom (PTS): klachten (pijn, rood dik gezwollen been) blijven houden aan extremiteit na DVT, of chronische trombo-embolische pulmonale hypertensie (CTEPH): klachten (benauwdheid, vermoeidheid) blijven houden aan de longen na longembolie.
• Voorkomen recidief trombose.

Question 8

Hoe kun je de behandeling van VTE indelen?

Answer 8

• Initiële behandeling (5-21 dagen): stolsel oplossen
• Primaire behandeling (3 maanden): klachten vrij worden
• Secundaire preventie (langdurig): zorgen dat het niet terugkomt

Question 9

welke mogelijkheden heb je bij initiële behandeling?

Answer 9

1. heparine
2. DOAC
3. trombolyse (= ?

Question 10

wat zijn feiten van heparine?

Answer 10

• kan alleen intraveneus worden toegediend
• korte halfwaardetijd
• coupeerbaar (je kan het ongedaan maken)

Question 11

Hoe werkt heparine?

Answer 11

Heparine zorgt ervoor dat antitrombine (die remt meerdere stollingsfactoren) extra goed gaat werken. Dit werkt niet als mensen geen antitrombine hebben: aangeboren of door een leverafwijking (antitrombine wordt gemaakt door de lever).

Question 12

Wat zijn de kenmerken van laag moleculair gewicht heparine?

Answer 12

• Heeft een eiwitarm daardoor kan je het toedienen via een subcutane injectie, 1 of 2 keer per dag.
• Langere halfwaardetijd
• Minder goed coupeerbaar: als iemand een operatie moet ondergaan of een bloeding heeft.

Question 13

Welke DOACs zijn er en wat zijn daarvan de kenmerken?

Answer 13

3 van de DOACs werken op stollingsfactor Xa en 1 werkt er op stollingsfactor IIa (dabigatran) deze heeft meer renale klaring en dus niet voor zieke nieren.

Question 14

Welke DOACs moeten gestart worden samen met LMWH?

Answer 14

Dabigatran en Edoxaban moeten worden gestart met vijf dagen LMWH. Rivaroxaban en Apixaban mogen wel meteen worden gestart zonder LMWH maar wel op één voorwaarde: ze hebben de eerste periode een hogere dosering nodig.

Question 15

Wat zijn de mogelijkheden voor primaire behandeling?

Answer 15

• Soms nog heparines (alleen als mensen na de drie weken nog steeds in het ziekenhuis liggen)
• DOACs
• Vitamine K antagonisten

Question 16

Welke twee soorten vitamine K antagonisten gebruiken we in Nederland en welke wordt door de rest van de wereld gebruikt?

Answer 16

In Nederland gebruiken we twee soorten: fenprocoumon en acenocoumarol en in de rest van de wereld warfarine.

Question 17

Hoe werken vitamine-K-antagonisten?

Answer 17

Angrijpingspunt vitamine K antagonisten: FII, FVII, FIX, FX. Deze stollingsfactoren worden gemaakt in de lever met behulp van Vitamine K.

Question 18

Hoe wordt de werking van de vitamine K antagonisten gecontroleerd? En wat is de streefwaarde?

Answer 18

Controle middels PT-INR. Streefwaarde bij eerste VTE: 2.0-3.0. Tussen de 2.0-3.0 werken de vitamine K antagonisten het best. Dit is om te voorkomen dat mensen niet worden onderbehandeld of een groter risico hebben op bloedingen.

Question 19

wat zijn factoren die een rol spelen bij de keuze van het antistollingsmiddel?

Answer 19

• leeftijd
• gewicht
• zwangerschap(swens)
• andere ziektes aanwezig

Question 20

Hoe behandelen we arteriële trombose?

Answer 20

Met trombocytenaggregatieremmers:
- Blokkeren een receptor van de trombocyt, zoals de ADP-receptor blokkers (clopidogrel)
- Remming cyclo-oxygenase, zoals acetylsalicylzuur (aspirine)

Minder goed hechten aan elkaar of aan de vaatwand. Hierdoor worden ze minder actief.

Question 21

Wat is de belangrijkste bijwerking van antitrombotica?

Answer 21

Bloedingen

Question 22

leer schema primaire hemostase

Question 23

leer schema secundaire hemostase