Week 4 HC. 5 - Seksuele disfunctie Flashcards
Q: Wat is het PLISSIT-model?
Een communicatiemodel voor seksuele problemen:
Niveau 1: Permission – Normaliseren en erkennen van seksualiteit
Niveau 2: Limited Information – Voorlichting en realiteitstoetsing
Niveau 3: Specific Suggestions – Simpele gedragsadviezen
Niveau 4: Intensive Therapy – Psychotherapie of relatietherapie
Q: Wat zijn de vier fases van de seksuele responscyclus?
A: Verlangen, opwinding, orgasme, herstel.
Q: Noem drie veelvoorkomende seksuele dysfuncties bij vrouwen van 57-85 jaar.
- Verminderde zin (43%)
- Lubricatieverlies (39%)
- Anorgasmie (34%)
Q: Wat zijn de meest voorkomende seksuele problemen bij mannen van 57-85 jaar?
- Erectiele dysfunctie (37%)
- Verminderde zin (28%)
- Premature ejaculatie (28%)
Q: Welke factoren kunnen bijdragen aan seksuele disfunctie volgens het biopsychosociale model?
- Biologisch: Ziekte, behandelingseffecten
- Psychologisch: Lichaamsbeeld, zelfbeeld, angst
- Sociaal: Relationele vaardigheden, partnerfactoren
Q: Wat is de prevalentie van seksuele disfunctie bij kankerpatiënten?
A: 40-100% van de kankerpatiënten ervaart een mate van seksuele disfunctie.
Q: Wat zijn bijwerkingen van prostaatoperaties zoals RALP?
- Erectieklachten
- Aspermie (‘droog’ orgasme)
- Climacturie (urineverlies bij orgasme)
- Veranderd orgasmegevoel
Wat is rALP
A: RALP staat voor Robot-Assisted Laparoscopic Prostatectomy, een minimaal invasieve operatie waarbij de prostaat wordt verwijderd met behulp van een robot. Het wordt vaak uitgevoerd bij prostaatkanker en kan seksuele bijwerkingen veroorzaken, zoals erectieklachten, aspermie, en veranderd orgasmegevoel.
Q: Wat zijn seksuele klachten na gynaecologische radiotherapie?
- Vaginale droogheid
- Dyspareunie
- Vaginale stenose
- Verminderde elasticiteit
Q: Wat zijn behandelingsopties voor erectiele disfunctie?
- PDE5-remmers (bijv. Sildenafil)
- Intracaverneuze injecties
- Vacuümpomp
- Erectieprothese
Q: Wat zijn de psychologische effecten van kanker op seksualiteit?
A: Angst, depressie, negatief zelfbeeld, relationele spanningen.
Q: Wat is Seksuele Respons Cyclus
De Seksuele Respons Cyclus beschrijft de vier fases van seksuele activiteit:
Verlangen – Het ontstaan van seksuele interesse of motivatie.
Opwinding – Fysiologische veranderingen zoals erectie of lubricatie.
Orgasme – Een hoogtepunt van seksuele stimulatie.
Herstel – Een terugkeer naar het normale fysiologische niveau.
Q: Wat is de impact van medicatie op seksuele functies?
- Erectieproblemen: Beta-blokkers, antipsychotica, 5-alfa-reductaseremmers
- Lubricatieproblemen: Anticholinergica
- Verminderde zin: GnRH-agonisten, SSRI’s, anticonceptiva
- Orgasmeproblemen: Alfa-blokkers, SSRI’s
Q: Wat is het verschil in seksuele klachten na rectale chirurgie versus niet-oncologische proctocolectomie?
- Ernstiger klachten na rectale chirurgie (tot 90% klachten bij rectale kanker).
- Minder ernstige klachten bij niet-oncologische proctocolectomie.
Q: Wat zijn de effecten van chemotherapie en hormonale therapie op seksualiteit bij vrouwen?
- Vaginale droogheid
- Dyspareunie
- Verminderde libido
- Vroege menopauze
- Infertiliteit
Q: Wat zijn veelvoorkomende seksuele klachten bij mannen na testiskankerbehandeling met retroperitoneale lymfeklierdissectie (RPLND)?
- Anejaculatie of retrograde ejaculatie
- Veranderde orgasmebeleving
- Fertiliteitsproblemen
Q: Wat zijn risicofactoren voor Morbus Peyronie?
- Roken
- Diabetes Mellitus
- Dupuytren contractuur
- Peniel trauma
- Tympanosclerose
Wat is m. peyronie?
Q: Wat zijn mogelijke oorzaken van seksuele disfuncties?
- Vasculair (bloedvaten)
- Neurogeen (zenuwen)
- Endocrien (hormonen)
- Iatrogeen (bijwerking van medicatie of operaties)
- Psychogeen (psychologische factoren)
- Mixed (combinatie van oorzaken)
Q: Wat betekent plasticiteit van erogene zones?
A: Plasticiteit van erogene zones verwijst naar het vermogen van het lichaam om veranderingen in gevoeligheid en respons van erogene gebieden te ontwikkelen, afhankelijk van ervaring, context en neurologische aanpassing. Dit laat zien dat erogene zones niet statisch zijn, maar kunnen variëren tussen individuen en levensfasen.
Q: Wat zijn de erogene zones bij mannen?
Bij mannen omvatten erogene zones:
Penis (vooral de eikel)
Scrotum
Perineum
Tepels
Binnenkant van de dijen
Prostaat (via stimulatie van de anus)
Q: Wat zijn de erogene zones bij vrouwen?
Bij vrouwen omvatten erogene zones:
Clitoris
Vaginaal gebied (vooral het onderste derde deel)
Tepels en borsten
Labia
Nek, oren en binnenkant van de dijen
G-spot (mogelijk binnen de vaginawand)
- Seksuele problemen na chirurgie in het bekkengebied
Bij mannen: Problemen met erecties, orgasmes, en ejaculatie
Bij vrouwen: Vaginale atrofie, stenose, en pijnklachten
- Vragenlijsten voor seksuele problemen
IIEF (International Index of Erectile Function): Voor mannen
FSFI (Female Sexual Function Index): Voor vrouwen
- Anamnese bij seksuele disfuncties
Tijd: Levenslang (primair) of verworven (secundair)
Context: Gegeneraliseerd of situationeel (partner/solo)
Last: Mild, matig, ernstig
Oorzaken: Vasculair, neurogeen, endocrien, psychogeen, iatrogeen (bijwerking van medicatie of operatie), mixed
