HC.1 - Epigenetica en imprinting

Question 1

Q: Wat is epigenetica?

Answer 1

A: Epigenetica is de studie van erfelijke veranderingen in genfunctie zonder veranderingen in de DNA-sequentie.

Question 2

Q: Wat reguleren epigenetische veranderingen?

Answer 2

• Genexpressie
• Celidentiteit
• Ontwikkelingsprocessen

Question 3

Q: Wat is DNA-methylering?

Answer 3

A: Het toevoegen van een methylgroep aan cytosine in CpG-dinucleotiden, wat vaak genexpressie onderdrukt.

Question 4

Q: Hoeveel procent van de CpG’s in het menselijk genoom is gemethyleerd?

Answer 4

A: Ongeveer 70%.

Question 5

Q: Wat is chromatine remodeling?

Answer 5

A: Het proces waarbij de structuur van chromatine wordt aangepast om toegang tot DNA te reguleren voor transcriptie.

Question 6

Q: Wat is genomic imprinting?

Answer 6

A: Een proces waarbij één van de twee ouderlijke allelen selectief wordt uitgeschakeld door epigenetische mechanismen.

Question 7

Q: Waarom is genomic imprinting belangrijk?

Answer 7

A: Het zorgt voor ouder-specifieke genexpressie, wat cruciaal is voor normale groei en ontwikkeling.

Question 8

Q: Wat zijn voorbeelden van imprintingstoornissen?

Answer 8

• Prader-Willi syndroom: Ontstaat door een verlies van paternale genen op chromosoom 15.
• Angelman syndroom: Ontstaat door een verlies van maternale genen op chromosoom 15.

Question 9

Q: Wat is een belangrijk probleem bij reproductief klonen?

Answer 9

A: Verstoringen in epigenetische markeringen, zoals DNA-methylering, wat leidt tot ontwikkelingsproblemen.

Question 10

Q: Hoe beïnvloedt de omgeving epigenetica?

Answer 10

A: Omgevingsfactoren, zoals voeding, stress en blootstelling aan chemicaliën, kunnen epigenetische veranderingen veroorzaken.

Question 11

Q: Hoe wordt imprinting gereset?

Answer 11

A: Tijdens de ontwikkeling van kiemcellen worden epigenetische markeringen gewist en opnieuw aangebracht.

Question 12

Q: Wat zijn CpG-eilanden?

Answer 12

A: Regio’s rijk aan CpG-dinucleotiden in genpromotoren die meestal niet gemethyleerd zijn, wat genexpressie mogelijk maakt.

Question 13

Q: Welke eiwitten zijn betrokken bij chromatine remodeling?

Answer 13

A: Chromatine-remodelingcomplexen en histonmodificatie-enzymen.

Question 14

Q: Waarom is genomic imprinting belangrijk?

Answer 14

A: Het reguleert ouder-specifieke genexpressie, essentieel voor normale groei en ontwikkeling.

Question 15

Q: Wat is uniparentale disomie?

Answer 15

A: Wanneer beide kopieën van een chromosoom van één ouder afkomstig zijn, wat tot imprintingstoornissen kan leiden.

Question 16

Q: Hoe verloopt de levenscyclus van imprinting?

Answer 16

Verwijderen: Epigenetische markeringen worden gewist in de kiemcellen.

Initiatie: Nieuwe imprinting wordt aangebracht in gameten.

Handhaving: Imprints blijven behouden tijdens zygote-ontwikkeling.

Question 17

Q: Wat is het mechanisme achter genomic imprinting?

Answer 17

A: Genomic imprinting wordt gereguleerd door epigenetische markeringen zoals DNA-methylering en histonmodificaties op specifieke genen, afhankelijk van hun ouderlijke oorsprong.

Question 18

Q: Wat is de parental conflict theory?

Answer 18

A: Deze theorie stelt dat paternale genen de groei van het embryo bevorderen, terwijl maternale genen groei remmen, wat een balans creëert in de behoefte aan voedingsstoffen.

Question 19

Q: Welke rol speelt methylatie in genomic imprinting?

Answer 19

A: Methylgroepen blokkeren de expressie van specifieke allelen, wat resulteert in monoallelische genexpressie afhankelijk van de ouderlijke oorsprong.

Question 20

Q: Wat zijn imprinting centers (IC)?

Answer 20

A: Regio’s in het DNA die de imprinting van nabijgelegen genen coördineren door de regulatie van epigenetische markeringen.

Question 21

Q: Wat is het effect van histonacetylering?

Answer 21

A: Acetylering opent chromatine en verhoogt genexpressie door de interactie tussen DNA en histonen te verzwakken.

Question 22

Q: Wat doet histonmethylering?

Answer 22

A: Histonmethylering kan zowel activerend (bijvoorbeeld H3K4me3) als remmend (bijvoorbeeld H3K27me3) werken, afhankelijk van welke lysineresiduen worden gemethyleerd.

Question 23

Q: Wanneer worden genomische imprints aangebracht?

Answer 23

A: Tijdens de oögenese en de spermatogenese, op specifieke plekken in het genoom.

Question 24

Q: Wat gebeurt er met de imprints na de bevruchting?

Answer 24

A: De imprints blijven behouden, in tegenstelling tot veel andere epigenetische informatie die wordt verwijderd.

Question 25

Q: Wat is het gevolg van het behouden van imprints na de bevruchting?

Answer 25

A: Het zorgt ervoor dat exclusieve paternale of maternale genexpressie van geïmprinte genen kan worden aangestuurd tijdens de embryonale en postnatale ontwikkeling.