PRZEWLEKŁA CHOROBA NEREK Flashcards by Saskia Jasinska

PChN: definicja

ZESPÓŁ CHOROBOWY powstający na skutek TRWAŁEGO ZMNIEJSZENIA LICZBY CZYNNYCH NEFRONÓW przez stwardnienie kłębuszków, zanik cewek nerkowych lub wł tk śródmiąższowej

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Kryteria rozpoznania PChN

obnizenie eGFR<60ml/min/1.73m2 ponad 3msc
LUB
wsk uszkodzenia nerek ponad 3 msc:
-lab (albuminuria, zły osad, zab cewek)
-złe bad obrazowe
-zły histpat
-po przeszczepie nerki

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Co wykorzystujemy do oceny zaawansowania PChN?

GFR (kategoria G) i albuminuria (kategoria A)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Co składa sie na pełne rozpoznanie PChN?

nazwa choroby nerek (przyczyna PChN) wraz a przyporządkowaną kategorią G i A

[PNN odnosi sie do stadium G5 PChN]

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Kryteria rozpoznania: GFR (jaka norma i jak się wyznacza)

NAJLEPSZY OGÓLNY WSK czynności nerek w zdrowiu i chorobie

N: 125 ml/min/1,73m² (zmniejsza się na ogół o 1–2 ml/min/1,73m² rocznie)

na podstawie [kreatyniny w surowicy] na podstawie wzoru CKD-EPI lub skróconego MDRD (mniej dokładny)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Stadia PChN na podstawie GFR

G1: GFR>=90
G2: GFR 60-89
G3a: GFR 45-59
G3b: GFR 30-44
G4: GFR 15-29
G5: GFR<15 (PNN)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Kryteria ropoznania: albuminuria - co określa

WSK zwiększonej przepuszczalności bariery kłebuszkowej - jej występowanie przesuwa rokowanie na niekorzystniejsze

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Albuminuria na jakiej podstawie się wyznacza i jakie normy?

na podstawie wsk albumina/kreatynina w dowolnej zbiórce moczu lub dobowej utraty albumin z moczem
utrata z moczem ≥ 30 mg albumin dziennie lub wsk albumina/kreatynina ≥ 30 mg/g (prawidłowy wskaźnik albumina kreatynina wynosi < 10 mg/g)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Podział PChN na podstawie albuminurii

A1: dobowa utrata z moczem <30mg/d
wsk albumina/kreatynina <30
A2: 30-300 mg/d i 30-300 mg/g
A3: >300mg/d i >300 mg/g

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Badania pomocnicze w dgn PChN

1) Badanie ogólne moczu – ocena ALBUMINURII i OSADU MOCZU
2) Stężenie KREATYNINY w surowicy i oszacowanie GFR
3) Stężenie w surowicy sodu, potasu, chlorków, glukozy
4) Morfologia krwi
5) USG nerek (zwykle zmniejszone nerki)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Badania przesiewowe w PChN

GFR i albuminy z moczem (Ci z cukrzycą i ch sercowo-NK)

przesiewowe USG u tych z +wywiadem rodzinnym

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Patogeneza PChN

stopniowa utrata nefronów
przeciążenie nefronów przez hiperfiltrację
przerost kłębuszków -> stwardnienie i wł tk śródmiąższowej

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Przyczyny PChN (7)

1) NEFROPATIA CUKRZYCOWA (najczęstsza przyczyna PChN)
2) KZN lub inna glomerulopatia
3) Nefropatia nadp
4) AKI
5) Cewkowo-śródmiąższowe choroby nerek lub polekowe uszkodzenie nerek
6) Wielotorbielowate zwyrodnienie nerek
7) Nefropatia niedokrwienna, najczęściej na tle miażdżycowym

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Niemodyfikowalne czyn związane z szybszym postępem PChN (4)

1) Rodzaj choroby podstawowej
2) Niskie wyjściowe GFR
3) Płeć męska
4) Starszy wiek

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Modyfikowalne czyn związane z szybszym postępem PChN (7)

1) WIELKOŚĆ BIAŁKOMOCZU
2) Nadciśnienie tętnicze
3) Hiperglikemia
4) PALENIE TYTONIU
5) HIPERLIPIDEMIA
6) Niedokrwistość
7) Kwasica metaboliczna

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Obj ogólne w PChN (3)

1) Osłabienie
2) Męczliwość
3) Hipotermia

Obj skórne w PChN (5)

1) Bladość (anemia)
2) Suchość (zanik gr potowych)
3) Wybroczyny (objaw mocznicowej skazy krwotocznej)
4) Świąd
5) Szron mocznicowy - ziemistobrunatny odcień skóry (spowodowany gromadzeniem się w skórze związków barwnikowych, m.in. urochromianów, występuje w zaawansowanej PChN)

Zab w ukł krążenia w PChN (7)

1) Nadp lub hipotensja (odwodnienie)
2) Przerost LK (na skutek nadp, anemii, zwężenia zastawki aortalnej)
3) Arytmie
4) Nwd serca
5) Zap osierdzia (następstwo zatrucia mocznicowego – mocznicowe zapalenie osierdzia)
6) Przyśpieszona miażdżyca
7) Zwapnienie naczyń

Zab hh i metaboliczne w PChN (6)

1) Niedobór aktywnej wit D i wtórna NADCZYNNOŚĆ PRZYTARCZYC
2) Nieprawidłowa glikemia na czczo lub nieprawidłowa tolerancja glukozy
3) Upośledzenie wzrastania dzieci i młodzieży
4) HIPERPROLAKTYNEMIA, hipogonadyzm hipogonadotropowy
5) dyslipidemia
6) niedożywienie białkowo-E

Zab mineralne i kostne w PChN (3)

1) HIPERFOSFATEMIA
2) Hipo/hiperkalcemia
3) Niedobór aktywnej wit D

Zab kwasowo-zasadowe w PChN (3)

1) Hiper-/hiponatremia
2) HIPERKALIEMIA
3) KWASICA METABOLICZNA

Zab morfologii i odporności w PChN (3)

1) NIEDOKRWISTOŚĆ
2) Skaza krwotoczna
3) Obniżona odporność

Zab w ukł odd w PChN (3)

1) Oddech kwasiczy (Kussmaula)
2) Mocznicowe zapalenie opłucnej
3) Przekrwienie i obrzęk płuc

Zab w ukł pokarmowym w PChN (6)

1) Utrata łaknienia
2) Nudności i wymioty
3) Mocznicowy zapach z ust
4) Zapalenie błony śluzowej żołądka i jelit
5) Wrzody trawienne żołądka i XII
6) Krwawienie z przewodu pokarmowego

Zab neuro i mięśni w PChN (4)

1) Zaburzenia ze strony OUN (zab koncentracji i pamięci, ból głowy, nadmierna senność lub bezsenność, zaburzenia zachowania) 2) Drgawki i śpiączka 3) Czuciowa i ruchowa neuropatia obwodowa, neuropatia wegetatywna 4) Sarkopenia

Leczenie PChN (6)

1) Leczenie PRZYCZYNOWE PChN 2) HAMOWANIE POSTĘPU PChN 3) Zapobieganie powikłaniom i ich leczenie 4) Zapobieganie chorobom układu krążenia 5) Leczenie chorób współistniejących 6) LECZENIE NERKOZASTĘPCZE

Od czego zależy dawkowanie leków w PChN?

Dawkowanie leków powinno być uzależnione od eGFR wyliczonego ze wzoru Cockcrofta-Gaulta, jednak przy eGFR 15–60 ml/min/1,73m² można zastosować wzór MDRD lub CKD-EPI.

Hamowanie postępu PChN: zmniejszenie białkomoczu - jaki cel i jak

- cel: < 1g/d (optymalnie < 0,3 g/d) | - ACEI lub ARB (obniżają p w kłębuszkach)

Hamowanie postępu PChN: normalizacja p - jaki cel i jak

Docelowe wartości p: 1) niezależnie od występowania albuminurii SBP < 120 mmHg 2) po przeszczepieniu nerki < 130/80 mmHg 3) chorzy dializowani <140/90 mmHg -stosuj ACEI lub ARB lub NDHP [gdy GFR<15 zmień na CCB] [u chorych z GFR <30 nie zaczynaj od ACEI/ARB] - ogranicz sól do 5g/d - nie sotsuj diuretyków tiazydowych w GFR<30 - spoko też antagoniści aldosteronu (PWSK w hiperkaliemii)

Hamowanie postępu PChN: hiperlipidemii - wsk i jak

- duże wyjściowe ryzyko sercowo-naczyniowe - STATYNA u wszystkich >=50r.z./z przeszczepem nerki/ch 18-49r.z. gdy czyn ryzyka sercowo-NK - gdy hipertriglicerydemia to lecz dietą a nie fibratami!!!

Hamowanie postępu PChN: zapobieganie zakażeniom - jak

-szczepienie na grypę (wszyscy)/pneumokoki (GFR<30)/ WZWB (GFR<30)

Hamowanie postępu PChN: bilans wodno-elektrolitowy

NAWADNIAJ (diuretyki tylko w przewodnieniu i nadp) chory powinien oddawać 1.5-2l moczu na dobę walka z kwasicą: ogranicz białko zwierzęce i wodorowęglan sodu doustnie

Hamowanie postępu PChN: gospodarka wapniowo-fosforanowa - cel i jak

- zmniejszenie hiperfosfatemii - ogranicz podaż fosforanów i ew leki wiążące fosforany w pp - dobowa ilość Ca: max 2000mg

Przygotowanie do leczenia nerkozastępczego

PRZYGOTOWANIA do leczenia nerkozastępczego należy rozpocząć, gdy GFR wynosi 15–20 ml/min/1,73m² 6 tyg. przed zrób dializacyjną przetokę tet-żylną rozważ przeszczep nerki!!!

Leczenie nerkozastępcze: kiedy wdrażamy dializy

Leczenie dializami powinno się rozpocząć, gdy GFR < 15 ml/min/1,73m² i towarzyszy temu ≥ 1 z poniższych sytuacji: 1) OBJAWY MOCZNICY 2) Oporne PRZEWODNIENIE lub NADP 3) Rozwijające się NIEDOŻYWIENIE białkowo-kaloryczne

Rokowanie PChN: jaka główna przyczyna zgonów?

powikłania sercowo-NK i zakażenia | u tych przewlekle dializowanych rocznie umiera 10-20%