DNA Flashcards
Dna moczanowa - definicja
Zapalenie stawów spowodowane krystalizacją moczanu sodu w płynie stawowym, fagocytozą kryształów i powstawaniem ich złogów
w tkankach stawowych oraz w innych tkankach i narządach
Hiperurykemia
[kwasu moczowego] > 7mg/dl(420umol/l)
Hiperurykiemia pierwotna - czym spowodowana
genetycznie uwarunkowane nieprawidłowości enzymów uczestniczących w przemianie puryn
Hiperurykemia nabyta - przyczyny (6)
- dużo puryn w diecie - mięso, niektóre owoce morza
- przyspieszony rozkład ATP - wynik nadużywania alkoholu
- dużo fruktozy
- zwiększony rozpad nukleotydów w ustroju:
- nowotwory mielo- i limfoproliferacyjnych,
- anemia hemolityczna,
- czerwienica prawdziwa,
- mononukleoza,
- radioterapia
- leki stosowane u chorych na nowotwory złośliwe oraz związki immunosupresyjne u osób po przeszczepieniu narządu (cyklosporyna) - zwiększone wydalanie kwasu moczowego - torbielowatość nerek, nefropatia spowodowana zatruciem ołowiem
- nadmierny wysiłek fizyczny
Epidemiologia - kiedy najczęściej zachorowanie u mężczyzn a kiedy najczęściej u kobiet
M po 40
K po menopauzie
Napad dny - jakie objawy, czego dotyczą najczęściej, ile trwają
nagły, bardzo silny ból, obrzęk stawu, rumień,
skóra napięta, błyszcząca, szybko dochodzi do złuszczania naskórka,
- w dużych stawach - objawy zwiększonej ilości płynu,
- objawy najczęściej dotyczą stawu śródSTOPNO-paliczkowego (nazywa się je wtedy podagrą) i pojawiają się wcześnie rano
Mogą też dotyczyć stawów skokowych, kolanowych,
rzadziej stawów kończyn górnych.
Nieleczony napad trwa od 7-14 dni, wygasa samoistnie.
Czynniki wywołujące napad (3)
- spożycie alko, dużej ilości pokarmów zawierających puryny (mięso!)
- duży wysiłek fizyczny, uraz, zabieg, zakażenie
- leki(diuretyki tiazydowe, tiazydopodobne, pętlowe, cyklosporyny(np. po Tx narządu), ASA)
Stany przedkliniczne dny (= bez objawów klinicznych)(3)
- hiperurykemia bezobjawowa
- obecność kryształów moczanu sodu
- 1+2
stany kliniczne dny(3)
- dna(obecność objawów wywołanych przez obecność krytszałów w danej chwili lub wcześniej)
- dna guzkowa(dna + >=1 guzek podskórny)
- dna nadżerkowa(dna + >=1 dnawa nadżerka kostna)
Rozpoznanie - złoty standard - stwierdzenie czego
stw. obecności sfagocytowanych kryształów moczanu sodu w płynie stawowym pobranym ze stawu objętego zapaleniem, w treści kaletki maziowej lub guzka dnawego
Rozpozonanie - co zastosować(3), jeśli nie wykonano złotego standardu lub nie stw. obecności kryształów
1 - kryteria kliniczne (typowe napady dny, guzki dnawe),
2 - kryteria laboratoryjne (stężenie kwasu moczowego w surowicy),
3 - kryteria obrazowe (USG, DECT, RTG)
Co ułatwia rozpoznanie w przypadku wystąpienia napadu ?
szybkie ustąpienie po podaniu kolchicyny
Diagnostyka - badania laboratoryjne - co zwiększone ? (5)
- kwas moczowy w surowicy
- wydalanie kwasu moczowego z moczem
- hiperlipidemia
- glukoza w surowicy
- kreatynina w surowicy
Stężenie kwasu moczowego w surowicy w czasie napadu ?
podwyższone lub NORMA
W jakich sytucjach poza dną kwas moczowy może być podwyższony ? (3)
- w ostrej niewydolności nerek,
- w zespole rozpadu nowotworu,
- po diuretykach!
Diagnostyka - badanie płynu stawowego - jaki charakter, co zawiera, co trzeba wykonać
charakter zapalny
zaiwera kryształy moczanu sodu
każdorazowo posiew ! (możliwość towarzyszenia zakażenia bakteryjnego)
Diagnostyka - jakie zmiany w RTG ?(3)
- zwężenie szpary stawowej
- ostro obrysowane nadżerki w obrębie kości
- czasem rozległa osteoliza
Diagnostyka - jaki obraz w USG dają kryształy moczanu sodu w płynie stawowym a jaki na powierzchni chrząstki stawowej
płyn stawowy - burza śnieżna
powierzchnia - podwójny jej zarys
Diagnostyka - histpat - czego, czego szukamy
guzki z okolicy stawów - badanie czy są związane z odkładaniem się złogów moczanu sodu
krystaliczne złogi moczanu sodu lub kwasu moczowego
Gdzie oprócz guzków z okolic stawów można szukać kryształów ? (jaki narząd ?)
nerka
Leczenie - zalecenia ogólne
- spadek m.c. u osób z nadwagą i otyłych
- dieta ubogopurynowa i ubogofruktozowa
- unikanie alkoholu
- systematyczna diagnostyka w kierunku innych chorób i ich profilaktyka
Dieta - co należy szczególnie wyłączyć, jakie produkty szczególnie zalecane ?
wyłączyć: podroby, buliony, owoce morza , napoje słodzone syropem glukozowo-fruktozowym
zalecane: mleko i ubogotłuszczowe przetwory mleczne
Jakiego alkoholu sxczególnie należy unikać?
piwa
Diagnostyke w kierunku których chorób należy prowadzić w dnie ? (8)
- niewydolność nerek
- choroby niedokrwiennej serca,
- niewydolności serca,
- udaru mózgu,
- choroby tętnic obwodowych,
- otyłości,
- nadciśnienia tętniczego
- cukrzycy
Leczenie przewlekłe dny - jaki ma cel, pierwszy rzut, drugi rzut, inne leki (2)
obniżenie poziomu kwasu moczowego
I: allopurynol
II:febuksostat
inne:
1. MOCZANOpędne - benzbromaron, probenecyd
2. rekombinowana urykaza - peglotykaza
Leczenie napadu dny - co i jaka droga podania, jaki lek z wyboru
- kolchicyna p.o. - lek z wyboru
- NLPZ p.o. - max dawki terapeutyczne
- GKS - dostawowo/systemowo
- kanakinumab
D/n kolchicyny - jakie(3), u ilu procent wystąpią, jakie postepowanie gdy wystąpią ?
- kurczowy ból brzucha
- biegunka
- nudności, wymioty
50%
odstaw lek jeśli wystąpią
Jaki NLPZ niezalecany w przerywaniu napadu dny i dlaeczego ?
ASA - wzrost [kwasu moczowego]
Kanakinumab - co to, u kogo wskazane w przerywaniu napadu dny
ludzkie p/c monoklonalne p/w IL-1beta
chorych z częstymi napadami (≥ 3 napady w ostatnich 12 mies.) którzy nie mogą przyjmować NLPZ i kolchicyny z powodu przeciwwskazań, nietolerancji lub nieskuteczności, a wielokrotne podawanie GKS jest niepożądane
