INFEKCJE DRÓG ODDECHOWYCH Flashcards
Nieżyt nosa i zatok przynosowych (NNZP)
1) Ostry <12 tygodni:
- wirusowy - zwykle <7 dni,
- niewirusowy - objawy nasilają się po 5 dniach albo trwają dłużej niż 10 dni.
2) Przewlekły ≥12 tygodni z polipami lub bez polipów
NNZP - jak barwa wydzieliny z nosa i gorączka różnicują etiologię bakteryjną od wirusowej
nie różnicują
NNZP - czynniki etiologiczne ostrego zapalenia (7)
- Rynowirusy (do 50%)
- Wirus grypy
- S. pneumoniae
- H. influenzae
- M. catarrhalis
- Inne bakterie
- Grzyby
NNZP - objawy podmiotowe (5)
1) Wyciek wodnistej, śluzowej lub ropnej wydzieliny z nosa.
2) Zatkanie nosa.
3) Spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła, często wywołujące kaszel.
4) Upośledzenie węchu.
5) Ból głowy lub uczucie rozpierania w okolicy chorej zatoki
NNZP - objawy przedmiotowe (5)
1) Gorączka lub stan podgorączkowy.
2) Zaczerwienienie i obrzęk błony śluzowej, wydzielina z nosa i na tylnej ścianie gardła.
3) Obrzęk powiek.
4) Tkliwość uciskowa okolicy chorej zatoki.
* 5) Hiperteloryzm (zwiększenie odstępu między przyśrodkowymi ścianami oczodołów) w przewlekłym nieżycie z dużymi polipami.
NNZP - rozpoznanie
nagły początek >=2 objawów z których jeden to blokada/niedrożność/zatkanie nosa lub wyciek z nosa(przedni lub tylny)
+/- ból/rozpieranie w okolicy twarzy
+/- osłabienie/utrata węchu
badania dodatkowe: rynoskopia przednia, RTG i TK niezalecane
NNZP - objawy trwające <5 dni albo o mniejszym nasileniu po tym okresie - rozpoznanie, leczenie
przeziębienie, objawowe
NNZP - objawy o umiarkowanym nasileniu utrzymujące się >10 dni lub nasilające po upływie 5 dni - algorytm leczenia
GKS donosowo ->
- bez poprawy po 14 dniach leczenia -> skieruj do specjalisty
- poprawa w ciągu 48h -> kontynuuj leczenie przez 7-10 dni
NNZP - ciężkie objawy utrzymujące się >10 dni lub nasilające po upływie 5 dni - algorytm leczenia
Antybiotyk + GKS donosowo ->
- poprawa w ciągu 48h -> kontynuuj leczenie 7-10 dni
- bez poprawy w ciągu 48h ->skieruj do specjalisty
NNZP - kiedy pilne skierowanie do szpitala (9)
- obrzęk powiek
- przemieszczenie gałki ocznej
- podwójne widzenie
- zaburzona ruchomośc gałki ocznej
- pogorszenie ostrości widzenia
- b. silny jedno-/obustronny ból głowy w okolicy czołowej
- obrzęk w okolicy czołowej
- objawy ZOMR lub ogniskowe objawy neurologiczne
- zaburzenia świadomości
NNZP - leczenie (6)
1) Płukanie jamy nosowej izotonicznym lub hipertonicznym roztworem NaCl.
2) NLPZ.
3) GKS donosowo.
4) Antybiotyki - I wybór: amoksycylina 1,5–2 g co 12 h (w razie nawrotu: amoksycylina z kwasem klawulanowym).
5) Leki obkurczające naczynia błony śluzowej = pseudoefedryna(p.o.), ksylometazolina, oksymetazolina(aerosol)
6) Leki przeciwhistaminowe - jedynie u chorych z alergią.
pseudoefedryna - p/w (3)
- ciężkie NT
- ciężka choroba wieńcowa
- stosowanie inh. MAO
Oksymetazolina, ksylometazolina - p/w(3), max czas stosowania
- suchy zanikowy nieżyt nosa
- przezklinowe usunięcie przysadki mózgowej
- zabieg chirurgiczny z odsłonięciem opony twardej z dostępu przez nos lub jamę ustną
5-7 dni
NNZP przewlekłe - postępowanie
konsultacja specjalistyczna
endoskopia jamy nosowej -> jeśli niedostępna, zastosuj przez 4 tyg. GKS donosowo, nawilżanie i/lub płukanie nosa oraz lek przeciwhistaminowy (u chorych z alergią).
W razie poprawy kontynuuj leczenie.
Błonica - deifinicja, przez co wywoływana, jakie narządy atakuje, kiedy ostatni zanotowany przypadek w polsce
Ostra bakteryjna choroba zakaźna wywoływana przez maczugowca błonicy (Corynebacterium diphtheriae)
zwykle GDO lub skóra, czasem zajęcie serca, układu nerwowego lub nerek
2001 rok
Błonica - objawy - co charakterystyczne
Charakterystyczne - szarobrązowe błony (błony rzekome) ściśle przylegające do błony śluzowej górnych dróg oddechowych, przy próbie ich usunięcia pojawia się krwawienie.
Ogólne :
- gorączka,
- narastające osłabienie,
- ból mięśni,
- apatia
Błonica - jakie postaci(4), która najczęstsza
- gardła - najczęstsza
- nosa
- krtani i tchawicy
- skóry
Błonica gardła - jakie objawy (6), błony rzekome - co pokrywają, jaka zmiana barwy, kiedy się pojawiają, co się może z nimi stać
- Cuchnący oddech,
- ból gardła,
- trudności w połykaniu,
- ślinotok,
- bolesne powiększenie okolicznych węzłów chłonnych,
- w cięższych przypadkach masywny obrzęk tkanek miękkich szyi (szyja bawola = szyja Nerona, prokonsula lub cesarza).
błony:
- pokrywają migdałki podniebienne, tylną ścianę gardła, podniebienie miękkie
- początkowo białe, następnie szarobrązowe
- po 2-3 dniach
- oderwanie -> aspiracja -> uduszenie
Błonica nosa - objawy
- surowiczo-krwista, ropna lub krwisto-ropna wydzielina z nosa,
- błony rzekome o niewielkim zasięgu (głównie przegroda nosa).
Błonica krtani i tchawicy - objawy
- zwężenie dróg oddechowych przez błony rzekome i obrzęk,
- chrypka, bezgłos, świst wdechowy, głośny, „szczekający” kaszel, duszność.
Błonica skóry - objawy
- owrzodzenie przyranne pokryte szarym nalotem
często na podłożu innych przewlekłych chorób skóry
Błonica - podstawa rozpoznania, która postać wymaga potwierdzenia bakteriologicznego, jak identyfkacja czynnika etiologicznego, inne badania
podstawa - obraz kliniczny (skórna - wymaga potwierdzenia bakteriologicznego)
identyfikacja - preparat bezpośredni z błon rzekomych (hodowla)
inne:
- PMR
- oznaczenie troponin
- EKG
Parametry PMR - norma:
- cytoza
- białko [g/l]
- glukoza w PMR / glukoza w surowicy [%]
- chlorki [mmol/l]
- kwas mlekowy [mmol/l]
- wygląd płynu
- <5
- 0,15-0,45
- 65-70
- > 117
- < 2,1
- wodojasny przejrzysty
Parametry PMR - bakteryjne:
- cytoza
- typ komórek
- białko [g/l]
- glukoza w PMR / glukoza w surowicy [%]
- chlorki [mmol/l]
- kwas mlekowy [mmol/l]
- wygląd płynu
- 100 - 10000
- granulocyty
- > 1g/l
- obniżone
- N lub obniżone
- znacznie podwyższone
- mętny
Parametry PMR - wirusowe:
- cytoza
- typ komórek
- białko [g/l]
- glukoza w PMR / glukoza w surowicy [%]
- chlorki [mmol/l]
- kwas mlekowy [mmol/l]
- wygląd płynu
- 10 -500
- limfocyty
- podwyższone, zwykle <1g/l
- N
- N lub obniżone
- N
- zwykle przejrzysty
Parametry PMR - gruźlicze:
- cytoza
- typ komórek
- białko [g/l]
- glukoza w PMR / glukoza w surowicy [%]
- chlorki [mmol/l]
- kwas mlekowy [mmol/l]
- wygląd płynu
- 10 -500
- limfocyty
- znacznie podwyższone, >1g/l
- znacznie obniżone
- obniżone
- podwyższone
- wodojasny opalizujący
Parametry PMR - grzybicze:
- cytoza
- typ komórek
- białko [g/l]
- glukoza w PMR / glukoza w surowicy [%]
- chlorki [mmol/l]
- kwas mlekowy [mmol/l]
- wygląd płynu
- N - 500
- granulocyty lub norma
- podwyższone
- obniżone lub N
- N
- N lub nieco podwyższone
- zwykle podwyższone
Błonica - leczenie przyczynowe (3)
1) Antytoksyna końska - jak najszybciej na podstawie obrazu klinicznego.
2) Antybiotykoterapia - penicylina prokainowa lub erytromycyna
(II rzut: ryfampicyna lub klindamycyna).
3) Szczepienie w okresie rekonwalescencji.
Zawsze obowiązkowa hospitalizacja do czasu wykluczenia powikłań sercowych !
Błonica - leczenie objawowe (5)
1) Mechaniczne usunięcie błon rzekomych.
2) Wczesna intubacja (zanim błony rzekome zamkną światło krtani i tchawicy).
3) Elektrostymulacja serca.
4) W razie zapalenia wsierdzia - wymiana zajętej zastawki.
5) W razie porażenia mięśni gardła - żywienie przez zgłębnik, pozycja z uniesioną górną połową ciała.
Błonica - powikłania sercowe (3)
1) Zapalenie mięśnia sercowego (jawne klinicznie u 10–25% chorych).
2) Zaburzenia przewodzenia i rytmu.
3) Ostra niewydolność serca.
Po przechorowaniu może pozostać trwałe uszkodzenie mięśnia sercowego!
Błonica - powikłania w układzie nerwowym(5)
1) Porażenie podniebienia miękkiego i mięśni gardła.
2) Porażenie innych nerwów czaszkowych, szczególnie okoruchowego i nerwów rzęskowych.
3) Niedowłady i porażenia w zakresie nerwów obwodowych.
4) Porażenie mięśni oddechowych.
5) Neuropatia czuciowa - typu „rękawiczek i skarpetek”.
Na ogół powoli ustępują w ciągu wielu tygodni, bez trwałych następstw.
Błonica - powikłania inne niż sercowe i neuro (4)
1) Martwica cewek nerkowych.
2) Niedrożność dróg oddechowych.
3) Bakteryjne zapalenie płuc.
4) Choroba posurowicza (po antytoksynie końskiej).
Błonica - profilaktyka (3)
1) Szczepienie ochronne.
2) Poekspozycyjna osób z kontaktu - dawka przypominająca szczepionki, jeśli od ostatniego szczepienia minęło >5 lat + profilaktyka antybiotykowa
(penicylina benzatynowa jednorazowo i.m. lub erytromycyna p.o. przez 7–10 dni*).
3) Obowiązkowe zgłaszanie zachorowań i izolacja chorych (do uzyskania ujemnych posiewów).
Zapalenie krtani - definicja, podział (2)
Zapalenie fałdów głosowych i otaczających tkanek
1) Ostre < 3 tygodnie
2) Przewlekłe > 3 tygodnie
Zapalenie krtani - przyczyny ostrego i przewlekłego
1) Zapalenia ostrego:
- zakażenie - zwłaszcza wirusowe,
- nadużycie głosu, czynniki drażniące,
2) Zapalenia przewlekłego:
- następstwo zapalenia ostrego,
- refluks żołądkowo-przełykowy,
Wirusy najczęściej wywołujące zapalenie krtani (6)
- Wirus paragrypy (prawie 75% wszystkich przypadków).
- Wirusy grypy A i B.
- Adenowirusy.
- Rynowirusy.
- RSV.
- Enterowirusy.
Zapalenie krtani - objawy (5)
1) Dyskomfort przy mówieniu lub połykaniu
2) Kaszel
3) Chrypka
4) Gorączka (w przypadku zakażenia)
5) Niekiedy stridor
Chrypka trwająca jaki czas jest wskazaniem do konsultacji laryngologicznej ?
> 3 tyg
Zapalenie krtani - leczenie - objawowe, przyczynowe, chirurgiczne
Objawowe:
- oszczędzanie głosu
- nawilżanie powietrza
- zaprzestanie palenia tytoniu + wyeliminowanie czynników drażniących
- NLPZ p.o. + w razie obrzęku fałdów głosowych GKS.
Przyczynowe - zależy od etiologii.
Chirurgiczne - zmiany przerostowe (torbiele, guzki, polipy).
Najczęstszy nowotwór GiS
rak krtani
rak krtani - jaki typ komórek najczęściej, jaka grupa przeważa, jakie zmiany przedrakowe(3)
95% rak płaskonabłonkowy
M po 50 palący tytoń
Zmiany przerakowe:
- leukoplakia (dysplazja nabłonka),
- pachydermia (zgrubienie nabłonka)
- brodawczaki
Rak kratni - objawy (3)
1) Przewlekła chrypka (głownie rak głośni).
2) Ból gardła przy połykaniu promieniujący do ucha (głownie rak nagłośni).
3) Niekiedy guz szyi i powiększone węzły chłonne szyi (przerzuty).
Rak krtani - rozpoznanie - jakie badania(4), jakie pozwala na postawienie ostatecznego rozpoznania
1) Badanie palpacyjne krtani.
2) Laryngoskopia.
3) Badanie histologiczne - ostateczne rozpoznanie.
4) USG, RTG, TK, MR, PET.
Rak krtani - leczenie(3) - jakie w przypadku wcześnie wykrytych przypadków, jakie w zaawansowanych
1) Napromienianie - przypadki wcześnie wykryte
2) Częściowe albo całkowite wycięcie krtani - przypadki zaawansowane
(najczęściej połączone z usunięciem węzłów chłonnych szyjnych i radioterapią lub chemioterapią).
3) Radioterapia i chemioterapia paliatywna.
Ostre zapalenie oskrzeli - definicja(wykluczenia czego wymaga rozpoznanie)
Ostre zakażenie układu oddechowego z kaszlem trwającym <3 tyg., rozpoznawane po wykluczeniu zapalenia płuc.
Ostre zapalenie oskrzeli - czynniki etiologiczne
1) Wirusy oddechowe (90%):
grypy A i B, paragrypy, RSV, koronawirusy,
adenowirusy i rynowirusy.
2) Bakterie (<10%):
Bordetella pertussis,
Mycoplasma pneumoniae,
Chlamydophila pneumoniae
Ostre zapalenie oskrzeli - objawy (4)
1) Kaszel, wykrztuszanie śluzowej lub ropnej wydzieliny.
2) Gorączka, ból mięśni.
3) Możliwe świsty i furczenia nad polami płucnymi, czasami świszczący oddech.
4) Przejściowa nieswoista nadreaktywność oskrzeli, która przemija w ciągu kilku tygodni
Nadreaktywnośc oskrzeli - definicja, potencjalne czynniki wyzwalające (5)
nieprawidłowa (nadmierna) reakcja na bodźce, które nie wywołują jej u osób zdrowych (są dla nich neutralne) -> chwilowy skurcz oskrzeli
czynniki:
- wysiłek,
- emocje (śmiech, płacz, zdenerwowanie),
- dym (również tytoniowy),
- czynniki atmosferyczne (mgła, wiatr, niskie temperatury),
- substancje o intensywnym zapachu (m.in. perfumy, odświeżacze powietrza, płyny do płukania tkanin, inne środki chemiczne)
Nadreaktywnośc oskrzeli - objawy, o czym świadczy obecność nadreaktywności, ile może trwać
Napadowy suchy kaszel.
Świszczący, utrudniony oddech.
Uczucie ucisku w klatce piersiowej
Nadreaktywność jest wyrazem powolnej regeneracji uszkodzonych struktur dróg oddechowych, a nie utrzymującego się zakażenia!
może trwać nawet kilka miesięcy
Ostre zapalenie oskrzeli - rozpoznanie - co pozwala na wykluczenie zapalenia płuc(4), postępowanie jeśli jeden z warunków wykluczenia nie jest spełniony
- HR <100/min
- RR<24/min
- T<38
- nieobecność zmian wskazujących na naciek zapalny w badaniu przedmiotowym
Gdy ≥1 z powyższych warunków nie jest spełniony - RTG klatki w celu wykluczenia zapalenia płuc
Ostre zapalenie oskrzeli - decyzja o wykonaniu RTG
indywidualna ocena przypadku, uwzględniająca
- wiek
- okoliczności zachorowania
- ch. współistniejące
Ostre zapalenie oskrzeli - leczenie:
- czym,
- co rozważyć w ciągu pierwszych 48h od pojawienia się objawów
- co podać w razie objawów obturacji
- kiedy stosujemy antybiotyki ?
Leki przeciwgorączkowe + ewentualnie leki przeciwkaszlowe.
W okresie grypy w ciągu 48 h od pierwszych objawów rozważ lek przeciwgrypowy.
β2-mimetyk wziewny - w razie objawów obturacji.
Nie stosujemy antybiotykoterapii! (wyjątek: krztusiec)
Leki p/kaszlowe - jakie u dorosłych(3), które działają ośrodkowo, jakie u dzieci i dorosłych (1)
- bromek ipratropium
- dekstrometorfan(ośrodkowy)
- kodeina(ośrodkowo)
Nie należy łączyć ze sobą ośrodkowych
dzieci i dorośli - lewodropropizyna
Krztusiec - definicja
Bakteryjna choroba zakaźna przebiegająca pod postacią zapalenia oskrzeli o przewlekającym się charakterze, z ciężkimi napadami kaszlu
Krztusiec - czynnik etiologiczny, patogeneza
gram-ujemna pałeczka tlenowa Bordetella pertussis
-> toksyna krztuścowa -> martwica nabłonka dróg oddechowych (zwłaszcza w tchawicy) -> zaburzenie wydzielania śluzu (gęsty i lepki) i silne pobudzenie odruchu kaszlowego
Krztusiec - jakie okresy w obrazie klinicznym (3), ile trwa, jakie objawy w każdym z nich
1) Okres nieżytowy (1–2 tyg.):
- objawy grypopodobne,
- pod koniec kaszel suchy, stopniowo staje się napadowy.
2) Okres napadowego kaszlu (4–6 tyg.):
napady duszącego nieproduktywnego kaszlu, zakończonego głębokim wdechem
z głośnym świstem krtaniowym przypominającym „pianie”, występujący seriami.
3) Okres zdrowienia (3–4 mies.) - kaszel stopniowo ustępuje
Krztusiec - rozpoznanie, kiedy nie wymaga badań dodatkowych, co w morfologii
1) Podejrzenie choroby na podstawie obrazu klinicznego.
2) Pewne rozpoznanie na podstawie badań serologicznych lub mikrobiologicznych
typowe objawy + kontakt z chorym -> nie wymaga dodatkowych badań !
LEU z przewagą LIMFOCYTÓW
Krztusiec - leczenie
Makrolidy*:
- Azytromycyna,
- Klarytromycyna,
- Erytromycyna.
*W razie nietolerancji - kotrimoksazol
Krztusiec profilaktyka (3)
1) Szczepienie ochronne.
2) Poekspozycyjna osób z kontaktu - profilaktyka antybiotykowa - makrolidy.
3) Obowiązkowe zgłaszanie zachorowań i izolacja chorych.
Pozaszpitalne zapalenie płuc - jaka definicja i kogo ona nie dotyczy (3)
Choroba charakteryzująca się objawami ostrego zakażenia dolnych DO + zacienieniem na RTG klatki piersiowej, którego wcześniej nie było i nie można wytłumaczyć w inny sposób
(np. obrzękiem płuc lub zawałem płuca)
Nie dotyczy:
- pacjenci onkologiczni w stanie immunosupresji, przyjęci z powodu zapalenia płuc na oddział onkologiczny, hematologiczny, opieki paliatywnej, chorób zakaźnych lub leczenia AIDS,
- pensjonariuszy domu opieki
- osób hospitalizowanych w ciągu ostatnich 14 dni.
Pozaszpitalne zapalenie płuc - czynniki etiologiczne (3)
Najczęściej:
- Streptococcus pneumoniae,
- Haemophilus influenzae,
- Mycoplasma pneumoniae.
- U ok. 25% osób występuje koinfekcja.
- U chorych w immunosupresji zapalenie dodatkowo mogą wywołać grzyby, wirusy i mykobakterie.
S. pneumoniae - jakie zapalenia wywołuje (9)
- dwoinkowe zapalenie płuc (zarówno płatowe, jak i odoskrzelowe).
- ZOMR
- ucha środkowego i wyrostka sutkowatego,
- zatok,
- opłucnej,
- otrzewnej,
- rogówki,
- stawów,
- bakteriemia i sepsa
Pozaszpitalne zapalenie płuc - objawy podmiotowe(5), co częściej w starszym wieku
1) Zwykle nagły początek
2) Gorączka, dreszcze i poty.
3) Ból w klatce piersiowej o charakterze opłucnowym
4) Kaszel, niekiedy wykrztuszanie ropnej plwociny.
5) Duszność (u części chorych).
*W podeszłym wieku objawy są nieswoiste i rzadziej występuje gorączka, za to może wystąpić splątanie.
Ból opłucnowy -
- Charakter:
- Umiejscowienie:
- Promieniowanie:
- Czynniki nasilające ból:
- Czynniki zmniejszające natężenie bólu:
- ostry, kłujący
- zwykle jednostronny
- może promieniować do okolicy międzyłopatkowej. Gdy zajęta jest opłucna przeponowa – ból promieniuje do nadbrzusza, najczęściej prawego.
- głęboki wdech, kaszel, ruchy tułowia
- położenie na boku, w którym występuje ból
Pozaszpitalne zapalenie płuc - objawy przedmiotowe (4)
1) Tachypnoë.
2) Tachykardia.
3) Nad naciekiem zapalnym: stłumienie odgłosu opukowego, rzężenia drobnobańkowe, wzmożone drżenie głosowe, czasami szmer oskrzelowy.
4) W razie obecności płynu w jamie opłucnej: stłumienie odgłosu opukowego, zniesienie drżenia głosowego, osłabienie szmerów oddechowych.
Pozaszpitalne zapalenie płuc - kryteria rozpoznania(4)
1) Objawy ostrego zakażenia dolnych dróg oddechowych - kaszel i ≥1 inny objaw
(duszność, ból opłucnowy, krwioplucie).
2) Zlokalizowane objawy w badaniu przedmiotowym klatki piersiowej (wcześniej niewystępujące).
3) ≥1 z objawów ogólnoustrojowych - poty, dreszcze, ból mięśni lub temperatura ciała ≥38°C.
4) Nie ma innego wyjaśnienia stwierdzanych objawów.
Ocena ciężkości pozaszpitalnego zapalenia płuc w warunkach ambulatoryjnych - jaka skala, co się na nią składa, jak to się przekłada na ciężkość i miejsce leczenia ?
CRB-65
- C - confusion(splątanie)
- RR >30/min
- SBP <90mmHg LUB DBP <=60mmHg
- wiek >= 65 lat
ilość występujących czynników:
żaden z powyższych -> PZP lekkie -> leczenie w domu
1 -2 -> PZP umiarkowane -> rozważ skierowanie do szpitala
3-4 -> PZP ciężkie -> pilne przyjęcie do szpitala
Ocena ciężkości pozaszpitalnego zapalenia płuc w warunkach szpitalnych - jaka skala, co się na nią składa, jak to się przekłada na ciężkość i miejsce leczenia ?
CRUB-65
- splątanie
- mocznik > 7mmol/l
- RR >= 30/min
- SBP <90mmHg, DBP <=60
- wiek >= 65lat
ilośc występujących czynników:
0-1 -> PZP lekkie -> dalsza hispitalizacja jeśli są do niej inne wskazania, jeśli nie to do domu
2 -> PZP umiarkowane -> leczenie w szpitalu
> =3 -> PZP ciężkie -> rozważ OIT
PZP(Pozaszpitalne zapalenie płuc) - RTG - jakie zmiany czy infekcji pneumokokami, gronkowcami, K. pneumoniae ?
1) Pneumokoki - lity naciek zajmujący segment lub płat, widoczny bronchogram powietrzny
2) Gronkowce - zmiany wieloogniskowe z tendencją do rozpadu z tworzeniem licznych ropni i cienkościennych torbieli (może towarzyszyć samoistna odma opłucnowa).
3) K. pneumoniae - zmiany w płatach górnych, zwłaszcza w prawym płacie, często cechy rozpadu.
PZP - leczenie - zalecenia ogólne(5)
1) Niepalenie tytoniu.
2) Odpoczynek.
3) Picie dużej ilości płynów.
4) Paracetamol - do zwalczania gorączki i uśmierzania ew. bólu opłucnowego.
5) Tlenoterapia pod kontrolą SpO2 (94–98%, u chorych na POChP 88–92%).
PZP - leczenie ab - leczenie I rzutu - patogen niezidentyfikowany
amoksycylina
PZP - leczenie ab - leczenie I rzutu - S. pneumoniae
amoksycylina
penicylina benzylowa
PZP - leczenie ab - leczenie I rzutu - M. pneumoniae, Ch. pneumoniae
MAKROLID
klarytromycyna
erytromycyna
azytromycyna
PZP - leczenie ab - leczenie I rzutu - L. pneumophila
lewofloksacyna
PZP - leczenie ab - leczenie I rzutu - MSSA
kloksacylina
PZP - leczenie ab - leczenie I rzutu - MRSA
wnakomycyna, linezolid
PZP - leczenie ab - leczenie I rzutu - H. influenzae
amoksycylina
ampicylina
amoksycylina+ klawulanian
PZP - leczenie ab - leczenie I rzutu - K. pneumoniae
cefuroksym
cefotaksym
ceftraikson
PZP - leczenie ab - leczenie I rzutu - M. catarrhalis
amoksy + klawulanian
fluorochinolon
PZP - leczenie ab - leczenie I rzutu - P. aeruginosa
ceftazydym + aminoglikozyd
PZP - leczenie ab - czas leczenia
1) nieciężkim i niepowikłanym przebiegu - 5 dni lub 3 dni dłużej niż obecna jest gorączka
2) Ciężkie PZP o nieustalonym czynniku etiologicznym - 7–10 dni
3) PZP wywołane przez:
- L. pneumophila,
- gronkowca,
- P. aeruginosa,
- A. baumannii
- Gram-ujemne pałeczki jelitowe - 14–21 dni.
PZP - kiedy nie wolno wypisać chorego ze szpitala
w ciągu ostatnich 24 h wystąpiły minimum 2 z poniższych:
- temperatura ciała > 37,5°C,
- RR ≥ 24/min,
- HR > 100/min lub ciśnienie tętnicze skurczowe ≤ 90 mmHg,
- SpO2 < 90% przy oddychaniu powietrzem atmosferycznym,
- zaburzenia świadomości,
- niezdolność do samodzielnego jedzeni
PZP - monitorowanie (4)
1) Wizyta kontrolna po około 6 tygodniach od wypisania ze szpitala.
2) RTG klatki piersiowej wykonaj u chorych z utrzymującymi się objawami lub z grupy podwyższonego ryzyka nowotworu
3) Zmiany radiologiczne mogą utrzymywać się dłużej niż objawy kliniczne (4–8 tyg)
4) Wykonaj bronchoskopię, jeśli zmiany radiologiczne utrzymują się dłużej
PZP - powikłania (3)
1) Wysięk w jamie opłucnej
2) Ropniak opłucnej
3) Ropień płuca- zwłaszcza w zapaleniu gronkowcowym, wywołanym przez bakterie beztlenowe, K. pneumoniae lub P. aeruginosa
Atypowe zapalenie płuc - jakie drobnoustroje nietypowe(5), który najczęstszy
- Mycoplasma pneumoniae
- Chlamydophila pneumoniae,
- Chlamydia psittaci,
- Coxiella burnetii,
- Legionella pneumophila
Atypowe zapalenie płuc - jakie objawy dominujące(7), jakie nasilenie zmian osłuchowych, dynamika rozwoju objawów
- suchy, długo utrzymujący się kaszel,
- stan podgorączkowy,
- nieżyt nosa,
- ból gardła,
- bóle mięśni i stawów,
- wymioty,
- biegunka.
Atypowe zapalenie płuc - antybiotyki - jak leczyć mycoplasma(3) i chlamydophila, jak legionella(2)
Mycoplasma i chlamydophila:
1) Makrolid (azytromycyna, klarytromycyna lub erytromycyna)
2) Tetracykliny
3) Fluorochinolon
Legionella:
1) Fluorochinolon
2) Makrolid lub doksycyklina (odwrotnie niż wyżej)
Astma związana z pracą zawodową - astma zawodowa vs astma zaostrzana przez czynniki zawodowe
Astma zawodowa:
- to choroba przyczynowo związana z czynnikami
specyficznymi dla środowiska pracy
Astma zaostrzana przez czynniki zawodowe:
- gdy astma zawodowa jest mało prawdopodobna, a czynniki obecne w miejscu pracy powodują pogorszenie kontroli choroby lub jej zaostrzenie
Astma związana z pracą zawodową - postacie
Alergiczna:
- odpowiada klasycznej astmie,
- wywoływana przez alergeny (może być IgE-niezależna),
- rozwija się najczęściej powoli, po zróżnicowanym pod względem długości okresie utajenia, na ogół poprzedza ją zespół zwiastunów (np. kaszel, objawy nieżytu nosa lub spojówek)
Niealergiczna:
- astma wywołana przez czynniki drażniące o ostrym (tzw. zespół reaktywnej dysfunkcji dróg oddechowych [RADS], objawy <24h od narażenia) lub o podostrym początku,
- powstaje wskutek narażenia na czynniki chemiczne o działaniu drażniącym, występujące w bardzo dużym stężeniu, bez objawów zwiastujących,
- cechuje się ciężką, długotrwałą, nieswoistą nadreaktywnością oskrzeli.
Astma związana z pracą zawodową
Leczenie jak w astmie niezawodowej
Konieczne przerwanie ekspozycji zawodowej na czynnik etiologiczny (czasami powoduje to złagodzenie objawów, a nawet całkowitą remisję).
