Astma u dzieci

Question 1

Jaka jest zach, epidemiologia, szczyt zach?

Answer 1

0.6-15%
najczęstsza ch przewlekła ukł odd u dzieci

Szczyt zachorowalności przypada na dzieci NAJMŁODSZE (60% przypadków ujawnia się do 3. rż.)

Question 2

podział astmy ze względu na wieku

Answer 2

• astma wczesnodziecięca (≤ 5. rż.),

- astma u dzieci (> 5. rż.).

Question 3

kto częściej choruje?

Answer 3

chłopcy, od dojrzewania baby

Question 4

u ile dzieci obj astmy ustępują samoistnie i do kiedy?

Answer 4

u 50% do okresu pokwitania (mogą nawrócić)

Question 5

Czyn ryzyka: osobnicze (8)

Answer 5

• gen
• płeć
• ch. atopowe
• cesarka
• nadwaga/otyłość w ciąży lub dziecka
• wcześniak, niska masa uro
• fajki w ciąży
• stres w ciąży/u dzieciaka

Question 6

Czyn ryzyka: środowiskowe (5)

Answer 6

• alergeny domowe i zewn
• infekcje ukł odd
• dym tytoniowy
• zanieczyszczenia powietrza
• leki np. paracetamol

Question 7

Obraz kliniczny: jaki przebieg i czym prowokowane obj?

Answer 7

• obj w nocy/rano
• charakter napadowy
• prowokowane przez alergen, czyn drażniące, wysiłek, wir infekcje ukł odd (mały dzieci najczęściej)
• ograniczenie sprawności fiz
• często (+) wywiad w kierunku alergicznych

Question 8

obj (5)

Answer 8

1. DUSZNOŚĆ, głównie WYDECHOWA (u małych dzieci może być wdechowo-wydechowa)
2. ŚWISZCZĄCY ODDECH
3. SUCHY KASZEL
4. Uczucie ŚCISKANIA w klatce piersiowej (dzieci starsze)
5. świsty- rozlane i obustronne, furczenia, wydłużony oddech

Question 9

świsty u dzieci

Answer 9

NIE KAŻDE ŚWISZCZĄCE DZIECKO MA ASTMĘ

• najczęstsza ich przyczyna to infekcje dr odd (bo u małych dzieci łatwo obturacja)
• u ok. 50% dzieci przed 6. rż. stwierdza się ≥ 1 EPIZOD ŚWISZCZĄCEGO ODDECHU

Question 10

dgn astmy

Answer 10

jak u dorosłych :)

proszę się ładnie nauczyć tamtej prezentacji :)

Question 11

dgn różnicowa (14)

Answer 11

1. Poinfekcyjna nadreaktywność oskrzeli
2. Wiotkość krtani, tchawicy, oskrzeli
3. Wady wrodzone układu oddechowego
4. Przewlekłe zapalenie błony śluzowej nosa i zatok
5. Wady wrodzone układu sercowo-naczyniowego
6. GERD
7. Nawracające zachłyśnięcia
8. Aspiracja ciała obcego
9. Pierwotna dyskineza rzęsek(kaszel, katar od pierwszego dnia, 50% odwrócenie trzewi, nawracające inf do, ucha środkowego trąbek słuchowych)
10. Dysplazja oskrzelowo-płucna(wcześniactwo, niska masa ur., supl. tlenu/went. mech. w okresie noworodkowym, trudności z oddychaniem od urodzenia
11. Zarostowe zapalenie oskrzelików
12. Niedobory odporności
13. Sarkoidoza
14. Guzy klatki piersiowej

Question 12

cechy przemawiające za innym rozpoznaniem niż astma

Answer 12

• start ch w pierwszych tyg życia
• intubacja/sztuczna wentylacja noworodka
• niesymetryczne i nietypowe osłuchowe
• świszczący odd przy karmieniu/wymiotach
• brak reakcji na leki pwastmatyczne
• nagły początek bez podłoża alergicznego

Question 13

rozpoznanie astmy wczesnodziecięcej

Answer 13

u dzieci <5r.z. NIE MOŻNA zrobić bad czynnościowych płuc
do oceny PRAWDOPODOBIEŃSTWA dgn/wykluczenia ch. można użyć specjalnych formularzy (np. API)

ROZPOZNANIE tej astmy opiera się na kryteriach klinicznych: obj obturacji+odp na leczenie+wykluczenie innych ch

Question 14

API:

• warunek główny
• kryteria większe
• kryteria mniejsze

należy spełnić warunek główny + 1większy/2 mniejsze

Answer 14

• świszczący odd min 4 razy w roku >1 dobę i z zab snu
• astma u rodziców, AZS, uczulenie na powietrzne alergeny
• alergia pokarmowa, eos >4%, świsty bez infekcji

Question 15

Stwierdzenie obj obturacji w astmie wczesnodziecięcej (3)

Answer 15

1. min 3 epizody obturacji lub 1 ciężki epizod wymagający GKS/szpitala (nawet wyłącznie w przebiegu infekcji wirusowej
2. świsty wydechowe
3. epizody udokumentowane przez lekarza/zgłaszane przez rodziców

Question 16

Odp na leczenie w astmie wczesnodziecięcej

Answer 16

1. ustąpienie obj po wziewnym SABA lub poprawa po 2-3msc wGKS(proba terapeutyczna wGKS)
2. poprawa udokumentowana przez lekarza/rodzica

Question 17

Rozpoznanie astmy u dzieci 6-11r.z.

wyniki dodatnie jaki zakres u dzieci:

• próby rozkurczowej
• wysiłkowej próby prowokacyjnej
• wziewnej próby prowokacyjnej
• nadmierna zmienność pef w pomiarach wyk. 2xdz przez 2 tyg
• nadmierne wahania czynności płuc podczas kolejnych wizyt

Answer 17

jak u dorosłych, bo na lajcie bad czynnościowe płuc :)

1. próba rozkurczowa:
   wzrost FEV o >12% wartości należnej
2. wysiłkowa próba prowokacyjna
   spadek FEV1 o >12% wn. LUB PEF >15%
3. wziewna próba prowokacyjna
   spadek FEV1 o >=20%(metacholina/histamina) lub >=15%(hipertoniczny NaCl/mannitol)
4. zmienność pef
   średnia dobowa zmienność PEF > 13%
5. nadmierne wahania czynności płuc
   zmienność FEV1 o >12% wn. LUB PEF >15% poczas kolejnych wizyt(również w badaniach podczas zakażenia D.O.)

Question 18

Leczenie astmy: cel

Answer 18

utrzymanie dobrej kontroli i utrzymanie jej najpierw przez 3msc

Question 19

Schemat leczenia dzieci

Answer 19

Schemat leczenia dzieci 6.–11. rż. jest zbliżony, a ≥ 12 rż. – identyczny jak u osób DOROSŁYCH.

Question 20

Jakie leczenie astmy wczesnodziecięcej?

Answer 20

mała dawka GKSw(od II stopnia) i zwiększ 2x przy braku kontroli ch(III i IV stopień)

Question 21

Jakie leki doraźne stosujemy u dzieci?

Answer 21

SABA

Question 22

Jakie są sposoby podawania leków wziewnych u dzieci w zależnosci od wieku?

Answer 22

<4r.z.: MDI przez KI i maskę twarzową
4-5r.z.: MDI przez KI z ustnikiem
>=6r.z.: MDI przez KI z ustnikiem lub DPI
ew. we wszystkich grupach alternatywa: nebulizacja

MDI: inh p z dozownikiem
DPI: inhalator proszkowy
KI: komora inhalacyjna

Question 23

Jakie jest leczenie alternatywne w różnych stopniach astmy wczesnodziecięcej?

Answer 23

I: brak
II: LTRA
III: 2x dawkaGKSw+LTRA
IV: 2xdawka GKSw+LTRA

Question 24

Jakie leczenie astmy u dzieci 6-11r.z. w różnych stopniach?

Answer 24

I:
preferowane: brak
alternatywne: GKSw gdy SABA LUB GKSw codziennie
II:
preferowane: codziennie GKSw
alternatywne: LTRA lub GKSw gdy SABA
III:
preferowane: codziennie GKSw+LABA lub GKSw w większej dawce
alternatywne: GKSw+LTRA
IV:
preferowane: codziennie GKSw w większej dawce+LABA+specjalista
alternatywne: GKSw w max dawce+LABA lub GKSw w większej dawce+LABA+tiotropium/LTRA
V:
preferowane: +bad fenotypu i dodatkowe leczenie np. antyIgE
alternatywne: +anty-Il5/GKS doustnie

doraźnie: SABA

Question 25

Metody niefarmakologiczne leczenia astmy (5)

Answer 25

- regularny wysiłek - unikanie fajek XD - dieta warzywno-owocowa - redukcja masy (u grubych) - szczepienia pw grypie

Question 26

Czy wywołujące zaostrzenia u dzieci (8)

Answer 26

1. ZAKAŻENIA UKŁADU ODDECHOWEGO – najczęstsza przyczyna zaostrzeń 2. ALERGENY wziewne i pokarmowe 3. WYSIŁEK FIZYCZNY 4. EMOCJE I STRES 5. Leki 6. Zmiany pogody 7. Pokarmy 8. Dym tytoniowy

Question 27

Na podstawie czego leczymy zaostrzenie astmy?

Answer 27

jego ciężkości

Question 28

Podstawowe leki leczenia zaostrzenia astmy (3)

Answer 28

- SABA → zniesienie obturacji oskrzeli - TLEN → zniesienie hipoksemii - GKS → zmniejszenie stanu zapalnego

Question 29

Podział zaostrzeń i jego cechy: - zab świadomości - SaO2 - mowa - AS - PEF (>5r.z.) - osłuchowo - sinica centralna

Answer 29

``` LEKKIE/UMIARKOWANE -nie ->=95% poniżej 5r.z., a powyżej >=90% -pełne zdania -HR<=200/min w 1-3r.z., <=180/min powyżej 3r.z., <=120/min w 6-11r.z. ->50% -głośne świsty -brak ``` ``` CIĘŻKIE -pobudzenie/ospałość -<92% poniżej 5r.z., a powyżej <90% -pojedyncze słowa -HR>200/min w 1-3r.z., >180/min powyżej 3r.z., >120/min w 6-11r.z. -<=50% -cisza -obecna ```

Question 30

Algorytm leczenia zaostrzenia u dzieci

Answer 30

- wcześnie SABA a potem powtarzaj co 20min - po godzinie oceń efekt - przy podejrzeniu hipoksemii: tlen - GKS doustnie jak najszybciej u wszystkich 6-11r.z. i ciężkim <=5r.z.( W warunkach domowych u dzieci > 6. rż. w przypadku zaostrzenia przebiegu astmy na 1–2 tygodnie należy: zwiększyć częstość podawania krótko działającego β2-mimetyku, podwoić dotychczasowo przyjmowaną dawkę wziewnego GKS lub u dzieci powyżej 12. rż. kontynuować dotychczas przyjmowaną dawkę wziewnego GKS podawanego łącznie z formoterolem z jednego inhalatora, z jednoczesnym zwiększeniem częstości stosowania wziewnego GKS w małej dawce łącznie z formoterolem jako leku rozszerzającego oskrzela i kontrolującego przebieg astmy, podawanego na żądanie, w przypadku ciężkiego zaostrzenia lub braku poprawy po 48 godzinach zintensyfikowanego leczenia należy włączyć do leczenia doustne GKS zwykle na 3–5 dni i skontaktować się z lekarzem) -w ciężkim zaostrzeniu rozważ bromek ipratropium i MgSO4 dożylnie

Question 31

Dawki i dr podania SABA w zaostrzeniu astmy

Answer 31

MDI+KI: najpierw 2-6 (<=5r.z.) lub 4-10 (6-11r.z.) dawek po 100ug co 20min w 1h nebulizacja: 2.5-5mg co 15-20min

Question 32

Dawki i dr podania GKS w zaostrzeniu astmy

Answer 32

doustnie: 1-2mg/kg mc PREDNIZONU

Question 33

Dawki i dr podania TLENU w zaostrzeniu astmy

Answer 33

cewnik donosowy/maska: 4-6l/min, cel: - nastolatki 93-95% - <12r.z. 94-98%

Question 34

Dawki i dr podania bromku ipratropium w zaostrzeniu astmy

Answer 34

MDI: 2 dawki co 20min w 1h

Question 35

Dawki i dr podania MgSO4 w zaostrzeniu astmy

Answer 35

dożylnie: 40-60 mg/kg mc

Question 36

Kwalifikacja do leczenia w domu zaostrzenia astmy (3)

Answer 36

1. USTĄPIENIE OBJAWÓW (chory nie musi przyjmować kolejnych dawek SABA) 2. PEF > 60% (ew. FEV1 > 60%) 3. SpO2 PRAWIDŁOWE

Question 37

WSK do hospitalizacji (8)

Answer 37

1. BRAK ODPOWIEDZI na 3-krotne podanie 2 dawek SABA w ciągu 1h 2. Wiek < 2. rż 3. SpO2 < 92% ​4. Każde CIĘŻKIE zaostrzenie. 5. Nietolerancja płynów i leków doustnych 6. Względy socjalne 7. Współistnienie innych poważnych schorzeń 8. Utrzymująca się sinica z tachykardią