Astma u dzieci Flashcards

1
Q

Jaka jest zach, epidemiologia, szczyt zach?

A

0.6-15%
najczęstsza ch przewlekła ukł odd u dzieci

Szczyt zachorowalności przypada na dzieci NAJMŁODSZE (60% przypadków ujawnia się do 3. rż.)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

podział astmy ze względu na wieku

A
  • astma wczesnodziecięca (≤ 5. rż.),

- astma u dzieci (> 5. rż.).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

kto częściej choruje?

A

chłopcy, od dojrzewania baby

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

u ile dzieci obj astmy ustępują samoistnie i do kiedy?

A

u 50% do okresu pokwitania (mogą nawrócić)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Czyn ryzyka: osobnicze (8)

A
  • gen
  • płeć
  • ch. atopowe
  • cesarka
  • nadwaga/otyłość w ciąży lub dziecka
  • wcześniak, niska masa uro
  • fajki w ciąży
  • stres w ciąży/u dzieciaka
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Czyn ryzyka: środowiskowe (5)

A
  • alergeny domowe i zewn
  • infekcje ukł odd
  • dym tytoniowy
  • zanieczyszczenia powietrza
  • leki np. paracetamol
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Obraz kliniczny: jaki przebieg i czym prowokowane obj?

A
  • obj w nocy/rano
  • charakter napadowy
  • prowokowane przez alergen, czyn drażniące, wysiłek, wir infekcje ukł odd (mały dzieci najczęściej)
  • ograniczenie sprawności fiz
  • często (+) wywiad w kierunku alergicznych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

obj (5)

A
  1. DUSZNOŚĆ, głównie WYDECHOWA (u małych dzieci może być wdechowo-wydechowa)
  2. ŚWISZCZĄCY ODDECH
  3. SUCHY KASZEL
  4. Uczucie ŚCISKANIA w klatce piersiowej (dzieci starsze)
  5. świsty- rozlane i obustronne, furczenia, wydłużony oddech
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

świsty u dzieci

A

NIE KAŻDE ŚWISZCZĄCE DZIECKO MA ASTMĘ

  • najczęstsza ich przyczyna to infekcje dr odd (bo u małych dzieci łatwo obturacja)
  • u ok. 50% dzieci przed 6. rż. stwierdza się ≥ 1 EPIZOD ŚWISZCZĄCEGO ODDECHU
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

dgn astmy

A

jak u dorosłych :)

proszę się ładnie nauczyć tamtej prezentacji :)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

dgn różnicowa (14)

A
  1. Poinfekcyjna nadreaktywność oskrzeli
  2. Wiotkość krtani, tchawicy, oskrzeli
  3. Wady wrodzone układu oddechowego
  4. Przewlekłe zapalenie błony śluzowej nosa i zatok
  5. Wady wrodzone układu sercowo-naczyniowego
  6. GERD
  7. Nawracające zachłyśnięcia
  8. Aspiracja ciała obcego
  9. Pierwotna dyskineza rzęsek(kaszel, katar od pierwszego dnia, 50% odwrócenie trzewi, nawracające inf do, ucha środkowego trąbek słuchowych)
  10. Dysplazja oskrzelowo-płucna(wcześniactwo, niska masa ur., supl. tlenu/went. mech. w okresie noworodkowym, trudności z oddychaniem od urodzenia
  11. Zarostowe zapalenie oskrzelików
  12. Niedobory odporności
  13. Sarkoidoza
  14. Guzy klatki piersiowej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

cechy przemawiające za innym rozpoznaniem niż astma

A
  • start ch w pierwszych tyg życia
  • intubacja/sztuczna wentylacja noworodka
  • niesymetryczne i nietypowe osłuchowe
  • świszczący odd przy karmieniu/wymiotach
  • brak reakcji na leki pwastmatyczne
  • nagły początek bez podłoża alergicznego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

rozpoznanie astmy wczesnodziecięcej

A

u dzieci <5r.z. NIE MOŻNA zrobić bad czynnościowych płuc
do oceny PRAWDOPODOBIEŃSTWA dgn/wykluczenia ch. można użyć specjalnych formularzy (np. API)

ROZPOZNANIE tej astmy opiera się na kryteriach klinicznych: obj obturacji+odp na leczenie+wykluczenie innych ch

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

API:

  • warunek główny
  • kryteria większe
  • kryteria mniejsze

należy spełnić warunek główny + 1większy/2 mniejsze

A
  • świszczący odd min 4 razy w roku >1 dobę i z zab snu
  • astma u rodziców, AZS, uczulenie na powietrzne alergeny
  • alergia pokarmowa, eos >4%, świsty bez infekcji
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Stwierdzenie obj obturacji w astmie wczesnodziecięcej (3)

A
  1. min 3 epizody obturacji lub 1 ciężki epizod wymagający GKS/szpitala (nawet wyłącznie w przebiegu infekcji wirusowej
  2. świsty wydechowe
  3. epizody udokumentowane przez lekarza/zgłaszane przez rodziców
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Odp na leczenie w astmie wczesnodziecięcej

A
  1. ustąpienie obj po wziewnym SABA lub poprawa po 2-3msc wGKS(proba terapeutyczna wGKS)
  2. poprawa udokumentowana przez lekarza/rodzica
17
Q

Rozpoznanie astmy u dzieci 6-11r.z.

wyniki dodatnie jaki zakres u dzieci:

  • próby rozkurczowej
  • wysiłkowej próby prowokacyjnej
  • wziewnej próby prowokacyjnej
  • nadmierna zmienność pef w pomiarach wyk. 2xdz przez 2 tyg
  • nadmierne wahania czynności płuc podczas kolejnych wizyt
A

jak u dorosłych, bo na lajcie bad czynnościowe płuc :)

  1. próba rozkurczowa:
    wzrost FEV o >12% wartości należnej
  2. wysiłkowa próba prowokacyjna
    spadek FEV1 o >12% wn. LUB PEF >15%
  3. wziewna próba prowokacyjna
    spadek FEV1 o >=20%(metacholina/histamina) lub >=15%(hipertoniczny NaCl/mannitol)
  4. zmienność pef
    średnia dobowa zmienność PEF > 13%
  5. nadmierne wahania czynności płuc
    zmienność FEV1 o >12% wn. LUB PEF >15% poczas kolejnych wizyt(również w badaniach podczas zakażenia D.O.)
18
Q

Leczenie astmy: cel

A

utrzymanie dobrej kontroli i utrzymanie jej najpierw przez 3msc

19
Q

Schemat leczenia dzieci

A

Schemat leczenia dzieci 6.–11. rż. jest zbliżony, a ≥ 12 rż. – identyczny jak u osób DOROSŁYCH.

20
Q

Jakie leczenie astmy wczesnodziecięcej?

A

mała dawka GKSw(od II stopnia) i zwiększ 2x przy braku kontroli ch(III i IV stopień)

21
Q

Jakie leki doraźne stosujemy u dzieci?

A

SABA

22
Q

Jakie są sposoby podawania leków wziewnych u dzieci w zależnosci od wieku?

A

<4r.z.: MDI przez KI i maskę twarzową
4-5r.z.: MDI przez KI z ustnikiem
>=6r.z.: MDI przez KI z ustnikiem lub DPI
ew. we wszystkich grupach alternatywa: nebulizacja

MDI: inh p z dozownikiem
DPI: inhalator proszkowy
KI: komora inhalacyjna

23
Q

Jakie jest leczenie alternatywne w różnych stopniach astmy wczesnodziecięcej?

A

I: brak
II: LTRA
III: 2x dawkaGKSw+LTRA
IV: 2xdawka GKSw+LTRA

24
Q

Jakie leczenie astmy u dzieci 6-11r.z. w różnych stopniach?

A

I:
preferowane: brak
alternatywne: GKSw gdy SABA LUB GKSw codziennie
II:
preferowane: codziennie GKSw
alternatywne: LTRA lub GKSw gdy SABA
III:
preferowane: codziennie GKSw+LABA lub GKSw w większej dawce
alternatywne: GKSw+LTRA
IV:
preferowane: codziennie GKSw w większej dawce+LABA+specjalista
alternatywne: GKSw w max dawce+LABA lub GKSw w większej dawce+LABA+tiotropium/LTRA
V:
preferowane: +bad fenotypu i dodatkowe leczenie np. antyIgE
alternatywne: +anty-Il5/GKS doustnie

doraźnie: SABA

25
Q

Metody niefarmakologiczne leczenia astmy (5)

A
  • regularny wysiłek
  • unikanie fajek XD
  • dieta warzywno-owocowa
  • redukcja masy (u grubych)
  • szczepienia pw grypie
26
Q

Czy wywołujące zaostrzenia u dzieci (8)

A
  1. ZAKAŻENIA UKŁADU ODDECHOWEGO – najczęstsza przyczyna zaostrzeń
  2. ALERGENY wziewne i pokarmowe
  3. WYSIŁEK FIZYCZNY
  4. EMOCJE I STRES
  5. Leki
  6. Zmiany pogody
  7. Pokarmy
  8. Dym tytoniowy
27
Q

Na podstawie czego leczymy zaostrzenie astmy?

A

jego ciężkości

28
Q

Podstawowe leki leczenia zaostrzenia astmy (3)

A
  • SABA → zniesienie obturacji oskrzeli
  • TLEN → zniesienie hipoksemii
  • GKS → zmniejszenie stanu zapalnego
29
Q

Podział zaostrzeń i jego cechy:

  • zab świadomości
  • SaO2
  • mowa
  • AS
  • PEF (>5r.z.)
  • osłuchowo
  • sinica centralna
A
LEKKIE/UMIARKOWANE
-nie
->=95% poniżej 5r.z., a powyżej >=90%
-pełne zdania
-HR<=200/min w 1-3r.z., 
<=180/min powyżej 3r.z., 
<=120/min w 6-11r.z.
->50%
-głośne świsty
-brak
CIĘŻKIE
-pobudzenie/ospałość
-<92% poniżej 5r.z., a powyżej <90%
-pojedyncze słowa
-HR>200/min w 1-3r.z., 
>180/min powyżej 3r.z., 
>120/min w 6-11r.z.
-<=50%
-cisza
-obecna
30
Q

Algorytm leczenia zaostrzenia u dzieci

A
  • wcześnie SABA a potem powtarzaj co 20min
  • po godzinie oceń efekt
  • przy podejrzeniu hipoksemii: tlen
  • GKS doustnie jak najszybciej u wszystkich 6-11r.z. i ciężkim <=5r.z.( W warunkach domowych u dzieci > 6. rż. w przypadku zaostrzenia przebiegu astmy na 1–2 tygodnie należy:

zwiększyć częstość podawania krótko działającego β2-mimetyku,
podwoić dotychczasowo przyjmowaną dawkę wziewnego GKS lub u dzieci powyżej 12. rż. kontynuować dotychczas przyjmowaną dawkę wziewnego GKS podawanego łącznie z formoterolem z jednego inhalatora, z jednoczesnym zwiększeniem częstości stosowania wziewnego GKS w małej dawce łącznie z formoterolem jako leku rozszerzającego oskrzela i kontrolującego przebieg astmy, podawanego na żądanie,
w przypadku ciężkiego zaostrzenia lub braku poprawy po 48 godzinach zintensyfikowanego leczenia należy włączyć do leczenia doustne GKS zwykle na 3–5 dni i skontaktować się z lekarzem)
-w ciężkim zaostrzeniu rozważ bromek ipratropium i MgSO4 dożylnie

31
Q

Dawki i dr podania SABA w zaostrzeniu astmy

A

MDI+KI: najpierw 2-6 (<=5r.z.) lub 4-10 (6-11r.z.) dawek po 100ug co 20min w 1h

nebulizacja: 2.5-5mg co 15-20min

32
Q

Dawki i dr podania GKS w zaostrzeniu astmy

A

doustnie: 1-2mg/kg mc PREDNIZONU

33
Q

Dawki i dr podania TLENU w zaostrzeniu astmy

A

cewnik donosowy/maska: 4-6l/min, cel:

  • nastolatki 93-95%
  • <12r.z. 94-98%
34
Q

Dawki i dr podania bromku ipratropium w zaostrzeniu astmy

A

MDI: 2 dawki co 20min w 1h

35
Q

Dawki i dr podania MgSO4 w zaostrzeniu astmy

A

dożylnie: 40-60 mg/kg mc

36
Q

Kwalifikacja do leczenia w domu zaostrzenia astmy (3)

A
  1. USTĄPIENIE OBJAWÓW (chory nie musi przyjmować kolejnych dawek SABA)
  2. PEF > 60% (ew. FEV1 > 60%)
  3. SpO2 PRAWIDŁOWE
37
Q

WSK do hospitalizacji (8)

A
  1. BRAK ODPOWIEDZI na 3-krotne podanie 2 dawek SABA w ciągu 1h
  2. Wiek < 2. rż
  3. SpO2 < 92%

​4. Każde CIĘŻKIE zaostrzenie.

  1. Nietolerancja płynów i leków doustnych
  2. Względy socjalne
  3. Współistnienie innych poważnych schorzeń
  4. Utrzymująca się sinica z tachykardią