LEKI PWDEPRESYJNE Flashcards
Grupy leków pwdepresyjnych
TLPD=trójpierścieniowe leki pwdeprze SSRI=inh wychwytu zwrotnego 5HT MAO=inh monoaminooksydazy SNRI=inh wychwytu zwrotnego 5HT i NA inh wychwytu zwrotnego NA i D inh wychwytu zwrotnego NA leki rec inne mechanizmy
TLPD przykłady
amitryptylina, klomipramina, doksepina, opipramol
SSRI przykłady
fluoksetyna, fluwoksamina, citalopram, escitalopram, sertralina, paroksetyna
MAO przykłady
moklobemid
SNRI przykłady
wenlafaksyna, duloksetyna
inh wychwytu zwrotnego NA i D przykłady
bupropion
inh wychwytu zwrotnego NA przykłady
reboksetyna
leki rec przykłady
trazodon, mianseryna, mirtazapina
inne mechanizmy leków przykłady
tianeptyna, agomelatyna
zastosowanie leków pwdepresyjnych (9)
- obniżenie nastroju (depra, dystymia)
- lęk przewlekły
- lęk napadowy
- fobia społeczna
- PTSD
- zab obsesyjno-kompulsywne
- anoreksja/bulimia
- zesp bólowe
- zab dysforyczne okresu przed miesiączką
Ogólne zasady stosowania tych leków
INDYWIDUALIZACJA poprawa po 2-4tyg. w razie całk braku efektu: -po 2tyg. zwiększ dawkę -po 4-6tyg. zmień lek
Skutecznośc leczenia depry
około 60%
wpływ tych leków na ch. dwubiegunową
mogą indukować fazę maniakalną
(duży potencjał: TLPD i wenlafaksyna)
(mały potencjał: SSRI i bupropion)
leki pwdepresyjne a ciąża
NIE są bezpieczne w ciąży
Długość leczenia
I epizod: min 6msc
II epizod: 2 lata
kolejne: bezterminowo
TLPD działanie
hamowanie wychwytu zwrotnego NA i 5HT
mają efekt antycholinergiczny i antyhistaminowy
TLPD DN (13)
- senność,
- zab koncentracji,
- zab procesów poznawczych,
- suchość w ustach,
- zab akomodacji,
- zab siku,
- HO, wahania RR,
- zab przewodnictwa m sercowego,
- wzrost masy ciała,
- ośrodkowy zesp antycholinergiczny,
- zmiana fazy na maniakalną,
- drżenia m, drgawki, mioklonie,
- zatrucia (dawka zagrażająca życiu jest jedynie kilkakrotnie większa od terapeutycznej) .
TLPD PWSK (10)
- jaskra z zamkniętym kątem przesączania,
- zaburzenia rytmu serca (AF i inne tachyarytmie, zaburzenia przewodnictwa),
- ch niedokrwienna serca,
- nadp/hipotonia,
- nadczynność tarczycy,
- ch Addisona,
- rozrost gruczołu krokowego,
- ciężkie uszkodzenie wątroby lub nerek,
- zesp depresyjne z zab świadomości,
- zatrucia (np. alkoholem).
Amitryptylina jakie działanie
silne pwbólowe
Klomipramina jakie dodatkowe WSK
zab o charakterze natręctw
SSRI działanie
NAJCZĘŚCIEJ stosowane leki pwdepresyjne
niewielki wpływ na inne ukł neuroprzekaźnikowe
SSRI WSK (5)
- zab lękowe: zespół lęku napadowego, fobia społeczna (paroksetyna, fluwoksamina, sertralina)
- zesp natręctw (wszystkie SSRI w wyższych dawkach)
- zesp depresyjne
- bulimia (fluoksetyna)
- PMS
SSRI DN (9)
- nudności, wymioty, biegunki,
- utrata łaknienia,
- bóle głowy,
- niepokój, bezsenność,
- zab seksualne (głównie ejakulacji i orgazmu, rzadziej libido - fluoksetyna i paroksetyna)
- mogą mieć działanie lękorodne
(fluoksetyna) , - akatyzje i zespoły pozapiramidowe,
- zespół serotoninowy,
- wywierają zróżnicowany wpływ na enzymy wątrobowe cytochromu CYP-450
Fluoksetyna u kogo, jaka dawka, jakie działanie
też u dzieci, wpływa na utratę masy, niepokój na początku leczenia, dawka 20-40 mg/d
Dawka fluwoksaminy
100-300 mg/d
Sertralina u kogo preferowane, działanie, dawka
U starszych (bo korzystna kardiologicznie), dobry wpływ na czyn poznawcze, dawka 50-200 mg/d
Paroksetyna działanie i dawka
NAJSILNIEJSZY efekt anksjolityczno-sedatywny, dawka 20-60 mg/d
Citalopram DN i dawka
wydłuża odstęp QT, dawka 20-40 mg/d (u starszych zmniejsz dawkę o połowę!)
Escitalopram działanie i dawka
najbardziej specyficzne działanie na msc transportera 5HT, wydłuża też QT, dawka 10-20mg/d
Jakie są najlepsze SSRI?
sertralina i escitalopram
MAO: działanie
odwracalny inh enzymu MAO typ A co hamuje metabolizm NA/D/5HT
nie zaleca się łączyć go z lekami serotoninergicznymi
SNRI działanie i zastosowanie
hamują wychwyt zwrotny 5HT i NA
wenlafaksyna: w deprze z zahamowaniem psychoruchowym
duloksetyna: działa pwbólowo (fibromialgia)
bupropion: działanie, wskazania, DN
- na przekaźnictwo D, lek “pobudzający”
- uzależnienia od nikotyny, depresji z anhedonią, zahamowaniem ruchowym i nadmierną sennością, poprawia seksualność
- ryzyko napadów drgawek i niepokoju
reboksetyna: działanie i wsk
- selektywny inh wychwytu zwrotnego NA
- depresje z zahamowaniem psychoruchowym
Trazodon: działanie i wsk
- grupa SARI: antagonista rec 5HT2 i hamuje wychwyt zwrotny 5HT
- depresje z lękiem/niepokojem/zab snu
Mianseryna, mirtazapina: działanie, wsk i DN
- na przekaźnictwo NA
- depresje z zab snu
- przyrost masy i leukopenia (mianseryna)
Tianeptyna: działanie, wsk
- zwiększa wychwyt zwrotny 5HT, dobrze tolerowany lek
- depresja z zab somatycznymi
Agomelatyna: działanie i zastosowanie
- agonista rec melatoniny i rec 5HT2C
- normalizuje zab rytmy dobowe