PD 1.4 Acute Leukemie Flashcards
Wat is acute leukemie?
Acute leukemie is een levensbedreigende ziekte waarbij in korte tijd (dagen tot weken) een snelle woekering van kwaadaardige leukemiecellen (blasten) de plaats inneemt van de normale bloedaanmaak. Bij leukemie vind de celdeling nog wel plaats (neemt zelfs toe), maar de uitrijping niet meer. In het begin hebben de patiënten weinig tot geen klachten, maar het is wel te zien aan afwijkende bloedwaarden.
Wat is pancytopenie?
Vermindering van het aantal van alle types van bloedcellen (rode bloedlichaampjes, witte bloedlichaampjes en bloedplaatjes) –> te laag Hb, te lage leukocyten, te lage trombocyten.
Hoe kan je leukemie herkennen in het bloedbeeld en het beenmerg?
In een normale perifere bloeduitstrijkje horen geen blasten te zitten. Ook zagen we in de beenmergpunctie Auerse staven. Je ziet in het beenmerg ook veel dezelfde cellen, dat hoort niet in het normale beenmerg.
Welke integrale diagnostiek doen we bij AML?
Integrale diagnostiek van AML
Bloed en beenmerg
- Cyto-morfologie
- Immunologie
- Moleculaire diagnostiek
- Cytogenetica
- Biobanking
Waarom doen we integrale diagnostiek bij AML?
Dit doen we voor het bevestigen van de diagnose, het bepalen van het subtype, de prognose, de behandeling (je begint de behandeling al voorafgaand van de uitslag, maar je kan het hierna wel finetunen), onderzoek en erfelijkheid.
Wat gebeurt er door een mutatie in het RUNX1 gen?
Door RUNX1 mutatie gebeurt de uitrijping van de beenmergcellen niet meer goed.
Wat is de behandeling van leukemie? En wat is die voor AML?
Chemotherapie/immunotherapie –> voor klachtenbestrijding, levensverlenging en genezing.
De behandeling bestaat uit twee intensieve chemokuren (duurt 7 dagen) met eventuele targeted therapie (gericht tegen specifieke mutaties). Hierna blijft iemand nog vier weken in het ziekenhuis, om bijwerkingen van de chemo op te vangen. Dit kan worden vervolgd door chemotherapie, autologe stamceltherapie, allogene stamceltherapie.
Je hebt meer dan 1 kuur nodig om van de leukemie af te komen. De tweede kuur is heftiger.
Voor een AML is 2 kuren niet voldoende voor genezing, daarna komt er een derde rond: een nieuwe chemotherapie sterkere, of met een transplantatie van cellen van je zelf of van cellen van een donor.
Wat kan een ander gevolg zijn van acute leukemie?
Lysis van maligne cellen –> urinezuur, kalium, fosfaat –> dit kan schade geven –> nierinsufficiëntie, dyspnoe, hartritmestoornissen, insulten
Wat voor aanvullend onderzoek doen we bij leukemie?
Aanvullend onderzoek: perifeer bloed, beenmerg, extramedullaire lokalisatie (lymfeklieren/milt/lever) (radiologie, PA)
Wat kan de klachten bij een leukemie patiënt veroorzaken?
- verdringing van de normale bloedaanmaak
- toename witte bloedcellen
- extramedullaire lokalisatie van de leukemie (ophoping van leukemische cellen in andere organen)
- toxische stoffen
Wat zijn de gevolgen van leukemie?
- Anemie leidend tot moeheid, dyspnoe, POB, bleekheid
- Trombopenie leidend tot bloedingsneigingen, petechiën
- Neutropenie leidend tot infecties, bij LO koorts
- Hyperleukocytose en hyperviscositeit (veroorzaakt door te veel witte bloedcellen) leidend tot dyspnoe, hoofdpijn, visusproblemen, mucosale bloedingen, nierinsufficiëntie en trombose.
- Ongemak door hepatosplenomegalie
- Extramedullaire lokalisatie leidend tot gezwollen tandvlees, vergrote klieren (lymfe), visusklachten, vergrote lever/milt
Wat is cytomorfologie?
Cyto-morfologie is het beschrijven van het aantal hematopoëtische cellen, hoe ze eruit zien en de aantallen. Normaal = minder dan 5% en bij leukemie is het boven de 20%.
Wat is moleculaire diagnostiek?
Kijkt naar de afwijkingen op het niveau van het gen.
Wat is cytogenetica?
Kijkt naar de afwijkingen op het niveau van de chromosomen.
Wat is immunologie?
Beenmerg analyseren en kijken naar de samenstelling van cellen in het beenmerg.
