HC 9.2: Presentatie, diagnostiek en beloop longcarcinoom Flashcards
als iemand een longtumor heeft van ongeveer 5 cm, gaat diegene geen last hebben van kortademigheid. de tumor is nog niet groot genoeg om daar echt voor te zorgen.
bloed ophoesten komt vooral bij tumoren die meer in de centrale luchtwegen, de grotere luchtwegen (hoofbronchieën, trachea).
de meeste mensen die dus een longtumor hebben die nog relatief klein is en niet gemetastaseerd is, hebben geen klachten.
heeft een long gevoel?
een long kan geen pijn voelen
bloed ophoesten dus vooral bij tumoren die:
zich in de grotere luchtwegen bevinden, zoals in de trachea
de meeste patiënten met longtumoren presenteren zich dus pas als de tumor groot is en ook metastaseringen heeft.
lokale symptomen van tumorgroei in de long:
- doorgroei in de centrale luchtwegen (hoesten, sputum, infectie, hemoptoë, dyspneu)
- symptomen die ontstaan door pleuravocht (wat ontstaat door uitzaaiingen) (dyspneu, hoest, pijn)
- pijn ontstaat pas als het doorgroeit in de pleura/thoraxwand
- ingroei in de nervus recurrens, leidt tot heesheid
- oesophagus compressie, wat kan leiden tot passage stoornissen
hoe ontstaat heesheid bij longtumoren (niet alle tumoren)?
- we hebben een aparte zenuw die de linker stemband aanstuurt en 1 die de rechter stemband aanstuurt
- de linker zenuw loopt via de vagus naar beneden, gaat onder de aortaboog door, terug naar boven naar de linker stemband
- dat betekent dat als iemand lymfeklier uitzaaiingen heeft onder de aorta, en die uitzaaiingen tasten de nervus recurrens aan
- dat mensen dan hees worden, doordat de linker stemband het niet meer doet
vaak zien we dus bij presentatie met longkanker, systemische symptomen van de tumorgroei.
- er zijn symptomen van de primaire tumor
- en afhankelijk van de locatie van de metastasen, kan er bijv. neurologische uitval of botpijn zijn
- bij longkanker zien we dat metastasen kunnen voorkomen in bijna alle organen
- vooral bij kleincellige carcinomen zien we ook paraneoplastische syndromen
we kennen een aantal syndromen bij longkanker:
dat zijn dan een aantal klachten en bevindingen die bij elkaar passen, waarvan we gezegd hebben dat we het een syndroom noemen.
- bijv. Vena Cava Superior syndroom (wanneer de vena cava wordt gecomprimeerd of dichtgedrukt door de tumor)
- SIADH syndroom (als de hormoon huishouding van slag raakt door de tumor)
En nog een aantal syndromen, vernoemd naar de arts die de eerste beschrijving er van gaf:
- Hornersyndroom
- Pancoastsyndroom
- Bambergersyndroom
- Cushingsyndroom
Vena Cava Superior Syndroom:
- compressie door tumor/lymfeklieren
- daardoor kan trombose ontstaan
- invasie en infiltratie van de vaatwand
- daardoor kunnen tumortrombi ontstaan (tumorcellen die zelf in het vat liggen)
- of een combinatie van alle bovenstaande dingen
maligne oorzaken van een Vena Cava Superior Syndroom (VCSS):
intrathoracale tumoren, zoals:
- longcarcinomen
- lymfomen (NHL)
- mediastinale tumoren
wat gebeurt er wanneer iemand een VCSS heeft?
- je krijgt een afvloed belemmering van de vena cava
- en alles wat daarboven zit, krijgt dus een verhoogde druk te verduren
- vaak beginnen bloedvaten op de huid te zwellen, om zo andere routes te creëren om het bloed af te voeren
- je krijgt ook zwelling van het gelaat
- als dit lang genoeg blijft bestaan, krijg je zwelling van het brein en kan het dus ook echt gevaarlijk worden
- verhoogde CVD
sulcus superior syndroom:
- heeft te maken met een tumoren die helemaal in de longtop aan het groeien is
- vlak boven die longtoppen, lopen de zenuwen die naar de armen lopen
- dus als in die longtoppen een tumor gaat groeien, krijg je al vrij snel klachten van uitval en pijn in de arm
- veel mensen lopen daarom ook eerst een tijd bij de huisarts/fysio met arm en schouder klachten, voordat er verder onderzoek wordt gedaan en het een tumor blijkt te zijn
de hele plexus brachialis loopt vlak boven die longtop. en afhankelijk van hoe ver die tumor in die longtop doorgroeit, krijg je steeds meer last van uitval en pijn in de arm.