Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Thema Ba2A2: Oncologie > HC 11.1: Klinische presentatie (primair) gastrointestinaal carcinoom > Flashcards

HC 11.1: Klinische presentatie (primair) gastrointestinaal carcinoom Flashcards

1
Q

definitie van een symptoom:

A

een door de patiënt aangegeven klacht op lichamelijk, psychisch en sociaal gebied als uiting of als gevolg van een onderliggende ziekte

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

functie slokdarm:

A

het voortduwen/bewegen van het voedsel naar de maag toe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

functie maag:

A

maag is de eerste stap in het verteren van voedsel. werkt ook als een opslag. maar heeft ook als functie om het voedsel verder te bewegen naar de dunne darm toe.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

in de dunne darm komen twee organen die van belang zijn, bij elkaar:

A

de pancreas en de galwegen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

galblaas en galwegen:

A

galblaas is het reservoir waarin het gal wordt opgeslagen. het gal gaat dan vervolgens via de ductus choledochus en de galwegen naar de dunne darm toe (duodenum).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

zowel de galwegen als de ductus pancreaticus komen samen in de dunne darm, het duodenum.

A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

functie gal:

A

geeft ontlasting de bruine kleur. en samen met de pancreas sappen, zorgt het ervoor dat het voedsel beter verteerd kan worden, zodat in de dunne darm alle belangrijke voedingsstoffen kunnen worden opgenomen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

hoe lang is de dunne darm?

A

6-7 meter lang

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

waarom is de dunne darm zo lang?

A

in de dunne darm moeten heel veel voedingsstoffen worden opgenomen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

functie van de dikke darm:

A

met name als functie om het water uit de voedselbrij te halen, zodat de ontlasting wordt ingedikt. en heeft ook als functie om de ontlasting voort te bewegen richting endeldarm/rectum/anus.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

naar welke gastro-intestinale carcinomen gaan we kijken?

A
  • slokdarmkanker
  • maagkanker
  • alvleesklierkanker
  • galwegkanker
  • dikke darm kanker
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

dunne darm kanker is heel erg zeldzaam

A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

voor mannen en vrouwen, is er een verschil in het voorkomen van de verschillende soorten gastro-intestinale kankers:

A

zo hebben vrouwen eerder alvleesklierkanker en mannen eerder slokdarmkanker

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

wanneer is een bepaalde klacht echt een uiting van een ziekte en wanneer niet? zo kan maagzuur/reflux aanwezig zijn, maar dat hoeft niet te betekenen dat er echt een onderliggende ziekte is. maar reflux kan op den duur ook leiden tot slokdarmcarcinoom. het is dus belangrijk om te weten wanneer een klacht daadwerkelijk een symptoom, dus een uiting van een onderliggende ziekte. en wanneer je dus iemand moet doorverwijzen of niet.

A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

het is belangrijk om niet alleen naar de symptomen/klachten te kijken, maar ook de context er omheen, dus de risicofactoren:

A
  • leeftijd
  • geslacht
  • leefstijl
  • familie geschiedenis
  • voorgeschiedenis
  • andere symptomen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

algemene symptomen van kwaadaardige tumoren:

A
  • moeheid
  • gewichtsverlies
  • pijn
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

typische symptomen bij gastro-intestinale tumoren:

A
  • symptomen als gevolg van obstructie van het lumen (spijsverteringskanaal zijn eigenlijk allemaal holle organen) (is dus afhankelijk van de lokalisatie van de tumor)
  • bloedverlies (ergens in maag-darm kanaal)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

meest voorkomende symptomen van slokdarmkanker:

A
  • passageklachten (dysfagie)
  • gewichtsverlies
  • pijn (vaak achter borstbeen, maar soms ook in de rug)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

vanaf welke leeftijd komt slokdarmkanker vooral veel voor?

A

vanaf 55e levensjaar is het risico op slokdarmkanker verhoogd
(in Nl meer rond 65e levensjaar)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

komt slokdarmkanker vaker bij vrouwen of mannen voor?

A

bij mannen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

minder voorkomende symptomen bij slokdarmkanker:

A
  • bloedbraken/melena (zwarte ontlasting)
  • heesheid
  • hikklachten
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

wanneer kan je melena (zwarte en plakkerige ontlasting) krijgen?

A

wanneer er een bloeding is hoog in de tractus digestivus, dus in de slokdarm, maag of duodenum/dunne darm

23
Q

hoe ontstaat heesheid bij slokdarm kanker?

A

de nervus recurrens, die onze stembanden innerveert, loopt vlak langs de slokdarm.
als iemand dus slokdarmkanker heeft die groeit en zodanig groot is dat het dus op die nervus recurrens drukt.
daardoor komt dan 1 van de stembanden stil te staan.
ook lymfeklier uitzaaiingen in dat gebied kunnen daar voor zorgen.

24
Q

hikklachten komen vooral voor bij slokdarmtumoren die zich … in de slokdarm bevinden:

A

laag in de slokdarm bevinden, dus in het laatste deel van de slokdarm

25
Q

hoe ontstaan hikklachten bij slokdarmkanker?

A

het onderste deel van de slokdarm ligt in de buurt van/in het diafragma.
en door de prikkeling van de tumor tegen het diafragma, krijgen mensen hikklachten.

26
Q

de symptomen van een maagcarcinoom hangen af van de lokalisatie van de tumor in de maag.

A
27
Q

symptomen wanneer een maagcarcinoom zich proximaal in de maag bevindt (dus dicht bij de slokdarm):

A

doordat de tumor zich in de buurt van de slokdarm bevindt, lijken we symptomen van deze soort maagkanker op die van slokdarmkanker:
- dysfagie
- bloedverlies (vooral melena)
- gewichtsverlies
(want het eten kan eigenlijk niet meer goed naar de maag passeren)

28
Q

symptomen van een maagcarcinoom, dat zich in het midden en distaal in de maag bevindt (dus in het corpus en richting de pylorus):

A
  • ze hebben meestal GEEN last van dysfagie
  • verminderde eetlust
  • snel een vol gevoel
  • misselijkheid en braken
  • gewichtsverlies
  • pijn
29
Q

als iemand een maagcarcinoom heeft dat echt helemaal naar de pylorus groeit, zie je dat iemand eigenlijk helemaal niet meer kan eten en drinken en alleen maar aan het braken is. want door die tumor bij de pylorus, kan het eten niet meer verder naar het duodenum.

A
30
Q

colorectaal carcinoom is 1 van de meest voorkomende vormen van kanker in Nl. jaarlijks krijgen ongeveer 13.000 mensen de ziekte.

A

en na longkanker, is het ook een van de meest dodelijke vormen van kanker.

31
Q

meest voorkomende symptomen van darmkanker:

A
  • rectaal bloedverlies
  • veranderd defecatie-patroon
  • buikpijn
32
Q

rectaal bloedverlies:

A
  • het bloed kan zichtbaar zijn, dus echt rood bloed in de ontlasting (moet je kijken of het geen aambeien zijn of dat het daadwerkelijk uit de darmen komt)
  • of je kan melena hebben (bloeding hoog in het spijsverteringsstelsel) (maar ook een rechtszijdig coloncarcinoom kan zich uitten in melena)
  • mensen met rechtszijdig coloncarcinoom hebben zien vaak geen bloedverlies, maar hebben dan klachten als moeheid, kortademigheid. en die mensen hebben vaak dan een anemie.
33
Q

waar in de darm kan de tumor zitten bij anemie zonder veranderd ontlastingspatroon?

A

aan de rechter kant van het colon (colon ascendens)

34
Q

minder voorkomende symptomen bij darmkanker:

A
  • misselijkheid en braken (soms braken mensen ontlasting, wanneer de tumor de hele darm heeft afgesloten)
  • gewichtsverlies en vermoeidheid
35
Q

pancreascarcinoom komt aanzienlijk minder vaak voor. het is heel moeilijk vroeg op te sporen. dus eigenlijk als we de diagnose pancreascarcinoom stellen, is dat in een laat stadium. het is ook een moeilijk te behandelen tumor.

A
36
Q

meest voorkomende symptomen bij een pancreascarcinoom:

A
  • pijn in de rug (doorborende pijn) (mensen hebben dus heftige pijn in de rug, omdat de pancreas retroperitoneaal ligt. en hebben soms ook pijn midden op de buik)
  • gewichtsverlies
  • (stille) icterus (met ook ontkleurde ontlasting)
37
Q

als iemand icterus heeft en daarbij ook nog andere klachten, dan is het vaak goedaardig.
maar als iemand icterus heeft en helemaal geen klachten, dan moet je wel echt denken aan een pancreascarcinoom. waarom is dat?

A
  • ongeveer 75% van alle pancreascarcinomen, bevinden zich in de pancreas kop
  • en dat is natuurlijk de plek waar de galwegen en de pancreas samen komen
  • en een pancreas kop carcinoom drukt de ductus choledochus dan dicht, waardoor het gal zich gaat ophopen in het lichaam
38
Q

meest voorkomende symptomen van galwegcarcinoom:

A
  • icterus, jeuk (zie je dus vooral bij galweg en minder bij pancreas carcinoom)
  • pijn in de rechter bovenbuik (en dus niet in de rug, wat dan een soort onderscheid is tussen galweg en pancreas carcinoom)
  • verminderde eetlust
  • gewichtsverlies
39
Q

waardoor verschilt de mate van icterisch zijn bij patiënten met galwegcarcinoom?

A
  • als een tumor in de ductus choledochus zit en dus alle galwegen worden afgesloten, is iemand heel icterisch
  • maar als iemand een tumor heeft in een van de takken van de galwegen, dan is iemand een stuk minder icterisch, omdat er nog steeds wel gal kan worden afgevoerd naar de dunne darm
40
Q

wat is de eerste plek op het lichaam waar je geelzucht kan zien?

A

bij de sclerae

41
Q

waar metastaseren gastro-intestinale tumoren het meest naar toe?

A
  • lever
  • longen
    –> het is belangrijk om dit te weten, omdat je op moment van diagnose natuurlijk altijd wil weten in welk stadium iemand zit en het dus belangrijk is om te kijken waar iemand metastasen heeft
    minder voorkomende metastasen:
  • botten (maar nemen we toch vaak wel mee bij onderzoek naar metastasen)
42
Q

algemene symptomen van metastasen:

A
  • gewichtsverlies
  • vermoeidheid
  • pijn
43
Q

wat voor klachten/symptomen geven lever metastasen?

A
  • pijn in de rechter bovenbuik met eventueel uitstraling naar de schouder (de lever zelf heeft geen zenuwen en daarin voel je dus geen pijn, maar het leverkapsel er omheen heeft wel gevoel)
  • icterus
44
Q

vaak voorkomende symptomen/klachten bij longmetastasen:

A
  • kortademig
  • bloed opgeven
  • pijn
45
Q

vaak voorkomende klachten bij bot metastasen:

A
  • pijn
  • zenuwuitval
46
Q

het liefst wil je een tumor natuurlijk in een zo vroeg mogelijk stadium vinden. maar vroege stadia van tumoren geven geen klachten. alle hiervoor genoemde symptomen en klachten komen meestal alleen voor bij tumoren die al in een wat verder stadium zitten. waarom willen we die gastro-intestinale tumoren in vroege stadia vinden?

A
  • er is dan meer kans nog op genezing
  • er is meer kans dat er minder invasieve behandelingsopties nodig zijn om te genezen
47
Q

sommige vormen van GI-tumoren hebben wel voorloper stadia:

A
  • slokdarmkanker
  • maagkanker
  • dikke darmkanker
    –> en als je weet dat iemand een voorloperstadia heeft, kan je het blijven onderzoeken, met surveillance en scopieën, om zo op tijd de tumor te vinden
48
Q

slokdarmkanker voorkomen/vroeg opsporen:

A
  • een normale slokdarm kan door langdurige blootstelling aan reflux en maagzuur, veranderen in een Barrett’s slokdarm
  • die mensen worden regelmatig gecontroleerd, en zodra we onrustige cellen vinden, kunnen we dat behandelen
  • en daarmee voorkom je dat bij mensen uiteindelijk slokdarmkanker ontstaat
49
Q

maagkanker voorkomen/vroeg opsporen:

A
  • we weten dat een chronische gastritis met intestinale metaplasie, een risicofactor is voor het krijgen van maagkanker
  • maar die intestinale metaplasie kan overgaan in dysplasie
  • en behandel je die dysplasie, dan kan je voorkomen dat iemand maagkanker krijgt
50
Q

dikke darmkanker voorkomen/vroeg opsporen:

A
  • als we poliepen vinden in de dikke darm
  • kunnen we die weghalen
  • en door het weghalen van die poliepen kunnen we darmkanker voorkomen
51
Q

de meeste mensen met een Barrett slokdarm of darmpoliepen, vinden we per toeval doordat ze voor een andere reden een scopie krijgen.

A
52
Q

samenvattend:

A
  • de symptomen van GI tumoren is afhankelijk van de locatie van de tumor in het maag-darmkanaal
  • bloedverlies is eigenlijk het algemene symptoom bij GI tumoren
  • ze metastaseren met name naar lever en long
  • vroege opsporing is van belang voor het voorkomen en betere genezing van GI tumoren, probleem alleen hierbij is dat mensen geen symptomen hebben in vroege stadia van GI tumoren
53
Q

Fanconi anemie:

A
  • meeste patiënten met anemie van Fanconi hebben vanaf hun geboorte een of meerdere afwijkingen
  • verhoogd risico op kanker op relatief jonge leeftijd
  • aan deze mensen kun je moeilijk chemotherapie geven
54
Q
A

Thema Ba2A2: Oncologie (41 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions