HC 4.4 Chronische otitis media – trauma – tinnitus Flashcards
Hoe kun je otitis media indelen?
- Chronica
o Met effusie: geen infectie, gehoorverlies (vocht achter het oor waardoor kinderen minder goed kunnen horen).
o Chronische otitis kan onderverdeeld worden in met of zonder cholesteatoom. - Acuta: otalgie, koorts, ziek, otorrhoe, mastoiditis, meningitis
Wat zijn gevolgen van chronische otitis media?
Verandering structuur trommelvlies
- Myringosclerose: er kan litteken in ontstaan.
- atrofie lamina propria: zorgt voor het dun worden van het trommelvlies.
- perforatie trommelvlies
Gestoorde drukregulatie middenoor
Door de chronische ontsteking kan de gaswisseling zijn verstoord, waardoor er een onderdruk ontstaat waardoor het trommelvlies naar binnen kan worden getrokken.
- atelectase middenoor
- cholesteatoomvorming: is eigenlijk een trommelvlies wat naar binnen groeit.
Conductief gehoorverlies
Kan komen door:
- taaie gezwollen mucosa middenoor
- hypoventilatie middenoor
- tympanosclerose gehoorbeentjes; litteken rond de gehoorbeentjes waardoor ze minder goed kunnen trillen.
- perforatie trommelvlies
- erosie gehoorbeentjes
Perceptief gehoorverlies
Boterosie (cholesteatoom)
Wat gebeurt er bij een cholesteatoom?
Het pars flaccida van dat deel is de bindweefsel laag veel dunner. Daardoor is dit deel van het trommelvlies veel slapper. Als er een onderdruk ontstaat in het middenoor dan kan dat slappe deel naar binnen groeien. Huid vervelt continu, de huidschilfers kunnen nergens meer heen. Door de ontstekingsreactie zal het bot wat het zakje tegenkomt kapotgaan. Mensen met cholesteatoom hebben vaak grote schade aan de structuren achter het trommelvlies.
Wat is de definitie van een cholesteatoom?
Ophoping van epitheel in het middenoor met opstapelen van keratine. Ontstaat vanuit een invaginatie in het trommelvlies
Superinfectie met otorroe, ostitis en ontsteking van de mucosa met granulaties kan hierbij voorkomen.
Leidt tot resorptie van:
- mastoïd, mn de achterwand van de gehoorgang
- gehoorbeentjes
- benige begrenzing horizontale kanaal
- tegmen tympani: hierdoor kunnen mensen ook een meningitis krijgen.
- N VII kanaal
Wat zie je met behulp van de otoscopie bij een cholesteatoom?
Retractiepocket (pars flaccida of pars tensa) met retentie van cerumen/keratine.
Wat zijn de klachten die kunnen optreden bij een cholesteatoom?
- Gehoorverlies (erosie keten (conductief), aantasting binnenoor (perceptief)
- Loopoor (superinfectie)
- Duizeligheid (fistel)
- Facialisuitval
- Meningitis
Hoevaak komt cholesteatoom voor?
Geschatte incidentie cholesteatoom: 10/100.000 per jaar 1600 nieuwe gevallen in NL per jaar
Wat zijn de doelstellingen van chirurgie voor cholesteatoom?
- Radicale verwijdering (geen residu cholesteatoom): als je een klein stukje achterlaat kan dat weer gaan groeien en groter worden.
- Voorkomen nieuwvorming cholesteatoom (geen recidief cholesteatoom): je gaat het trommelvlies bijv. verstevigen met kraakbeen vanuit de oorschelp.
- Waterbestendig, droog en zelfreinigend oor
- Gehoor zo goed mogelijk: vaak herstellen we de gehoorbeentjes ook tijdens dezelfde ingreep. Met bijv. een titanium gehoorbeentje of een prothese.
Wat zijn de complicaties van een chronische otitis media met cholesteatoom?
- Mastoïditis
- N Facialis uitval, erosie N VII kanaal
- Labyrintitis, erosie (horizontale) semicirculair kanaal (= uitval van het evenwichtskanaal)
- Intracraniële complicaties, erosie tegmen tympani (meningitis of hersenabces)
- Trombose sinus sigmoïdeus
Wat zijn de kenmerken van chronische otitis media zonder een cholesteatoom?
Dat komt vaak door een perforatie van het trommelvlies wat een infectie geeft van het middenoor. Daarnaast hebben deze mensen ook gehoorverlies (door perforatie of erosie van de gehoorketen). Dit kun je vaak medicamenteus oplossen door bijv. het geven van antibiotica-druppels. Soms is er wel een operatie nodig om het trommelvlies dicht te maken.
Wat zijn de klachten van een otitis media acuta?
Een van de complicaties is een mastoïditis.
- Ziek, koorts
- Otalgie
- Gehoorverlies (conductief)
- Trommelvlies: rood bomberend.
- Afstaand oor, rode fluctuerende
- zwelling mastoïd
- Meest voorkomende verwekkers: haemophilus influenzae, streptococcus pneumoniae
Epitympanum is via het antrum verbonden aan het mastoïd dus een ontsteking in het middenoor kan zich gemakkelijk uitbreiden naar het mastoïd. Je lost dit op door een buisje in het trommelvlies te plaatsen en een mastoidectomie uit te voeren: een snee in het mastoid recht achter het oor.
Wat zijn de klinische kenmerken van een schedelbasisfractuur?
- Battle sign: bloeduitstorting achter het oor.
- Haematotympanum: zwart trommelvlies doordat er bloed achter zit.
- Otoliquorroe: er kan liquor uit het oor komen door een breuk in het tegmen
- Soms: dislocatie gehoorbeenketen
- Soms: uitval n VII of labyrinth. Schade aan de n. facialis kun je wel deels herstellen door het te reconstrueren maar mensen hebben toch op de lange termijn verlies van de beweeglijkheid van het gezicht.
Wat zien we op dit plaatje?
We zien een fractuur dwars door het slakkenhuis heen, dit is niet meer te herstellen, zijn alleen de gehoorbeentjes getroffen dan kun je dat weer herstellen met een operatie.
In welke geluid kun je blijven voordat er gehoorschade optreedt?
80 dB is de grens. Hier kun je zo’n 8 uur in verblijven.
Hoe bereken je gehoorschade?
Volume van het lawaai (decibel) en duur van de expositie aan lawaai. Typisch aan lawaaischade is dat de trilhaartjes rond de 4 kHz als eerste kapot gaan: dit is een vrij hoge toon. Spraakverstaan zit tussen de 0,5-4 kHz, dus in het begin merk je dit nog niet zo, omdat de hoge tonen in het begin nog niet zo’n probleem zijn.
Wat zijn de expositietijden dat je in bepaald geluid mag blijven?
Bij drie dB erbij gaat de helft van de tijd eraf dat je erin mag blijven. Als je hier langer dan de tijd inblijft dan krijg je al schade aan de cochlea.
Wat gebeurt er als je lawaaischade hebt gehad?
Er is dan nog enigszins herstel mogelijk. Er wordt aangeraden om in zo’n stil mogelijke ruimte te zitten. Maar bij herhaaldelijke blootstelling treedt er dus geen herstel op. Mensen met lawaaischade hebben niet alleen maar last van gehoorverlies maar hebben ook last van oorsuizen en vervorming van geluid (bijv. hyperacusis dat sommige geluiden veel harder klinken). De nadruk ligt op preventie: je moet oordoppen dragen en het liefst op maat gemaakt.
Hoe wordt tinnitus onderverdeeld?
- Subjectieve tinnitus 96%
- Objectieve tinnitus 4%: het oorsuizen is door andere mensen te horen of te meten. Als het bijv. voortkomt uit een bloedvat.
6-30% van de volwassenen heeft er last van en 0,5-2,4% in zeer ernstige mate (mensen kunnen daardoor minder goed werken of in slaap komen). De groep wordt steeds groter omdat er steeds meer lawaai om ons heen is. Er is geen behandeling voor behalve gedragstherapie. Ze gaan naar een gespecialiseerd tinnitus psycholoog, die begeleid mensen zodat ze er minder hinder van ondervinden.
Wat is de diagnostiek voor iemand met oorsuizen?
audiometrie
- Toonaudiogram: om te bepalen wat de oorzaak van het gehoorverlies is. Soms is er wel een medische oorzaak met name bij de objectieve tinnitus.
- Suisanalyse
- (Spraakaudiogram)
uitsluiten medische oorzaak oorsuizen,
- bijwerking medicatie, glomus, myoclonus, dehiscentie, vestibulair schwannoom
zoeken naar onderhoudende factoren, negatieve emoties, slaaptekort, depressie, angst
Wat zijn de oorzaken van objectief oorsuizen?
pulsatiel:
- durale AV malformaties, carotis stenose, carotico-caverneuze fistel, aneurysma
- dehiscentie sinus sigmoideus (dit komt het meeste voor). Sinus sigmoideus wordt omgeven door bot maar als dat bot verdwijnt kunnen ze de sinus sigmoideus horen kloppen in het oor.
- glomustumor,
- idiopatische intracraniële hypertensie
tikken:
- myoclonus: als spiertjes zich samentrekken. Bijv. myoclonus van het palatum molle. Kan ook komen door de m. tensor tympani of m. stapedius als die ritmisch samentrekken. Daar kan je dan botox inspuiten of doorknippen waardoor ze het tikken niet meer horen.
- buis van Eustachius bij slikken
tuba aperta (de buis tussen de neus en het oor is continu open):
- geluid en druk van de ademhaling
