HC 1.3 Sensibiliteit

Question 1

Hoe heb je input en output vanuit de verschillende systemen van het zenuwstelsel?

Answer 1

• sensorisch systeem
  o input → thalamus → primaire schors [→ secundaire schors → …] (je bent je pas bewust van pijn als het signaal de cortex bereikt, met uitzondering van reflexen, maar je hebt ook reflexen die via de hersenen gaan)
• somato-motorisch systeem
  o […] → primaire motorisch schors → ruggenmerg→ skelet spieren
• viscero-motorische en viscero-sensibel systeem
  o interne organen

Question 2

Wat valt er onder het somato-sensibele systeem en wat valt er onder het somato-motorische systeem?

Answer 2

• sensibel
  o gevoel, tast, pijn, temperatuur, vibraties (alles wat via de huid naar binnen komt)
• motoriek
  o skeletspieren

Question 3

Wat is somatotopie?

Answer 3

• Locatie van de receptieve velden is bekend (labeled line code)
• [visueel systeem (retinopie), gehoor (tonotopie)]
• We weten meteen dat als een zenuw actief is dan komt het daar vandaan. Als een gebied in de somato-sensibele schors actief wordt dan voelt dat alsof het bijv. uit mijn hand of lippen komt.
• Zo’n gebied kun je ook stimuleren en dan voelt het alsof iemand aangeraakt wordt.

Question 4

Hoe reageert een zenuw op gevoel?

Answer 4

• langzaam → bepalen intensiteit van de prikkel (de prikkel dooft langzaam uit, iets wat je continu aanraakt)
• snel → bepalen verandering in intensiteit (de prikkel dooft snel uit, bijv. bij een pijnprikkel)

Question 5

Wat zijn de kenmerken van de somatosensorische cortex?

Answer 5

In de pariëtaal kwab komt de prikkel binnen, gyrus postcentralis. Een gebied in deze gyrus is gerelateerd aan een bepaald lichaamsdeel. Sommige delen zijn heel erg over gerepresenteerd omdat we daar erg gevoelig voor zijn: bijv. de lippen en de vingers. Met de rug en de benen zijn minder neuronen mee bezig.

Question 6

Met welke receptoren voel je sensatie in de huid?

Answer 6

• Aanraking, druk, vibratie voel je met: lichaampje van Meisner, Pacini-bloedlichaampjes, Ruffini-bloedlichaampjes, schijfje van Merkel.
• Pijn en temperatuur: free nerve endings.
  We maken hier onderscheid tussen omdat: je iets kunt voelen zonder pijn te hebben, en pijn kunt hebben zonder iets te voelen.

Question 7

Hoe gaat de informatie over gevoel naar je hersenen toe?

Answer 7

Het gevoel gaat via twee systemen naar je ruggenmerg toe.
1. vitaal (pijn, temperatuur)
2. gnostisch (trilling, positie, aanraking)
De twee zenuwen lopen wel via dezelfde baan naar het ruggenmerg toe, aangezien ze uit hetzelfde dermatoom komen. Ze komen dorsaal in het ruggenmerg binnen. In het ruggenmerg gaat het via twee afzonderlijke banen naar de cortex. Je vitale systeem maakt in het ruggenmerg gelijk de eerste synaps. Het gnostische systeem gaat direct omhoog en maakt pas in de hersenstam de eerste synaps. Beide maken een tweede synaps in de thalamus, en gaan daarna naar de somatosensibele cortex: deze cortex houdt zich bezig met de contralaterale kant. Op het moment dat het kruist van kant is voor het vitale systeem anders dan het gnostische systeem.

Question 8

Wat is zijn de kenmerken van somato-sensibiliteit?

Answer 8

• Trilling, positie, aanraking (gnostische sensibiliteit)
  o dorsale kolom
  o kruist in hersenstam
• pijn en temperatuur (vitale sensibiliteit)
  o antero-laterale baan
  o kruist in ruggenmerg segment
• 3 synapsen
  o hersenstam/ruggenmerg
  o thalamus
  o somato-sensibele schors