1.6 Epidemiologie: Breder dan Etiologie Flashcards
Wat is epidemiologie?
De wetenschap die het voorkomen en de verspreiding van de ziekte onder de bevolking bestudeert
Wat is kankersurveillance?
Omvang van de kankerlast bepalen en de ontwikkeling ervan beoordelen
Effecten van primaire en secundaire preventie
Nog onbekende determinanten opsporen om aanknopingspunten voor vervolgstudies aan te bieden
Waarom is kankerepidemiologie belangrijk?
Voor kankersurveillance
Richtlijnadherentie ten aanleiding van diagnostiek en behandeling van kanker
Ondersteunen van beleidskeuzes
Wat zijn onderzoekstypen van kankerepidemiologie?
- Niet-experimenteel (Observationeel) -> Retro- of prospectief
- Experimenteel (Interventioneel) -> Altijd prospectief
Wat zijn de vormen van observationele onderzoekstypen?
- Ecologische studie
- Patiënt-controle studie
- Cohortstudie
Wat zijn de vormen van interventionele onderzoekstypen?
Gerandomiseerd, gecontroleerd onderzoek (Zowel interventie- als preventiestudies)
Wat zijn de oorzaken van kanker?
- Genetische factoren
- Omgevingsfactoren (Roken, voeding, overgewicht)
- Combinatie van beide factoren
Wat is het gevolg op kanker van slikken van anticonceptie?
- Verhoogd risico borstkanker
Verlaagd risico:
- Ovariumkanker
- Endometriumkanker
- Colorectale tumoren
Wat zijn de meest voorkomende kankersoorten bij vrouwen?
- Borst
- Huid
- Long
- Darm
- Hematologisch
Wat zijn de meest voorkomende kankersoorten bij mannen?
- Prostaat
- Huid
- Long
- Darm
- Hematologisch
Waardoor daalde het aantal kankerpatiënten in 2020?
Door corona
Het was de eerste daling in 20 jaar
Wat zijn de oorzaken van de stijging van slokdarmkanker?
- Toename obesitas
- Toename chronische reflux
- Afname H. pylori infectie
Slokdarmkanker komt bij mannen veel meer voor dan bij vrouwen:
- Hormonale factoren
- Type reflux
- Abdominale adipositas
Hoe kan er worden gescreend op borstkanker in Nederland?
Mammografie
Hoe kan er worden gescreend op darmkanker in Nederland?
FIT-test en colonoscopie
Hoe kan er worden gescreend op baarmoederhalskanker in Nederland?
Uitstrijkje
Wat zijn de voordelen van screenen?
- Winst in levensjaren
- Laag stadium
- Minder intensieve behandeling
Wat zijn de nadelen van screenen?
Overdiagnose -> Overbehandeling
Wat zijn de verschillende uitkomstmaten van overlevingsanalyses?
- Absolute overleving (Overall Survival: OS)
- Ziektevrije overleving (Disease Specific Survival: DFS)
- Relatieve overleving (Relative Survival: RS): -> Maat voor ziektevrije overleving, Ratio van de OS in populatie en de verwachte overleving van een naar leeftijd en geslacht vergelijkbare populatie in de algemene bevolking
Hoeveel stijgt de overleving van kankerpatiënten 5 jaar na de diagnose?
1% per jaar
Varieert sterk per soort kanker
Grootste stijging bij hematologische maligniteiten
Waarvoor is kankerregistratie essentieel?
Om de omvang van de kankerlast te bepalen en de evolutie ervan te beoordelen (Kankersurveillance)
Waarvoor is kankerregistratie nog meer geschikt?
- Inzicht in toepassing van de diagnostische en therapeutische strategieën
- Richtlijnadheretie ten aanzien van diagnostiek en behandeling
- Onderzoek naar de waarde van prognostische modellen
- (Kosten) Effectiviteit van (Dure) oncolytica in de dagelijkse praktijk
