6.3 Nucleaire Beeldvorming Flashcards
Waaruit bestaat een radiofarmaca?
- Straling: Gamma of Bèta voor detectie, alfa of bèta voor therapie
- Tracer/Farmacon
Wat zijn de kenmerken van een tracer?
- Selectief voor specifiek target
- Hoge affiniteit voor target
- Weinig opname in andere weefsels
- Radioactief label, zonder affiniteit te verliezen
- Geschikte halveringstijd
Welke typen radioactiviteit zijn er?
- Verval met deeltjes/massa: Alfa (2 protonen, 2 neutronen) en Bèta (Elektron)
- Verval met elektromagnetische straling: Gamma (Fotonen)
Wat zijn de kenmerken van Alfa, Bèta en Gamma straling?
- Alfa: Klein doordringend vermogen, groot ioniserende vermogen
- Bèta: Groter doordringend vermogen, kleiner ioniserende vermogen
- Gamma: Groot doordringend vermogen, klein ioniserende vermogen
Hoe werkt nucleaire geneeskunde?
Injectie van farmacon en detect uitgezonden straling (Emissie)
Wat is een PET-scan?
Positron Emission Tomography
- Positron en elektron anniheleren -> Massa wordt omgezet in energie -> 2 fotonen -> Detectie
Wat is een SPECT scan?
Single Photon Emission Computed Tomography
- 1 Gammastraling, minder sensitief
Waar zegt een PET-scan iets over?
Functie en pathofysiologie
Welke soorten botmetastasen bestaan er?
- Osteolytisch (Multipel Myeloom)
- Osteosclerotisch (Prostaat carcinoom)
Hoe werken botzoekende radiofarmaca?
Calciumanaloga of bisfosfonaten binden aan hydroxyapatiet
- Accumulatie bij botopbouw (Metastasen, fracturen, artrose)
Wat zijn (Contra)indicaties van radionuclidentherapie?
Indicaties:
- Ostoblastische metastasen
- Wisselende locatie botpijn
- Geen reactie op pijnstilling
- Terugkerende pijn na radiotherapie
Contra-indicatie:
- Weinig thrombocyten
- Weinig leukocyten
- Ruggenmergcompressie
- Nierfalen
- Zwangerschap
Hoe werkt een FDG-PET scan?
Fluordeoxyglucose toont opname van glucose aan
- Tumoren gebruiken veel glucose en hebben geen fosfatase om gefosforyleert glucose om te zetten
Wat zijn de regels voor een FDG-PET scan?
- Geen eten 6 uur voor de scan (Insuline)
- Geen work-out voor scan
- Rust na FDG injectie
- Donkere kamer
Welke kankers zijn FDG negatief?
- Carcinoid
- Mucineus
- Laaggradige lymfomen
- Oog melanoom
- Sommige lobulaire mammacarcinomen
- Goed gedifferentieerde thyroid carcinomen
Hoe werkt de Deauville criteria?
Uptake vergelijken met uptake in de lever
Met welke radiofarmacon wordt er wat aangetoond?
- Ga-octreotaat: Somatostatine receptor
- F-DOPA: Dopaminetransporters
- GA-PSHA: Prostaatkanker
Wat is de fysiologische opname op de FDG-PET scan?
- Hersenen
- Hart
- Kring van Waldeyer
- Nieren
- Blaas
- Soms darmactiviteit: Metformine gebruik
- Soms bruinvet of beenmerg
Welke schildkliercarcinomen kunnen behandeld worden met radioactief jodium?
Papillair en folliculair schildkliercarcinoom (Goed gedifferentieerd)
Hoe groot is de fysiologische opname van jodium in de schildklier?
20%
- Na de operatie is dit <10%
Waarvoor worden de verschillende soorten radioactief jodium gebruikt?
I-123 -> Diagnostiek (Gamma)
I-131 -> Diagnostiek en therapie (Gamma en Bèta)
Hoe werken de verschillende soorten radioactief jodium?
I-123 -> Na 13 uur scan
I-131 -> Na 4-8 dagen posttherapiescan, sensitiever voor metastasen
Hoe kunnen patiënten worden voorbereid op I-131 behandeling?
- Onttrekken
- rTSH (Bij laag risico patiënten)
Waar worden de fysiologische opname van I-131 gezien na een schildklierresectie?
- Mond- en neusslijmvlies
- Speekselklieren
- Maag
- Schildklierrest