Zwalczanie bólu Flashcards
Co ma wpływ na skuteczne i bezpieczne znieczulenie w stomatologii?
a. badanie podmiotowe i przedmiotowe • próg odczuwania bóli • zmienność anatomiczna b. przygotowanie pacjenta • premedykacja farmakologiczna • rozmowa z pacjentem c. wiedza teoretyczna • dobór odpowiednich środków znieczulających • dobór odpowiedniego instrumentarium d. umiejętności praktyczne • odpowiednia technika znieczulenia • doświadczenie operatora
Na jakie zmienności anatomiczne należy zwrócić uwagę przed znieczuleniem?
- u masywnego pacjenta, przerośnięte tkanki miękkie mogą utrudniać określenie trójkąta zatrzonowego (nie pozwalają na wyczucie palcem wewnętrznej powierzchni gałęzi żuchwy)
- u młodszych pacjentów otwór żuchwy umiejscowiony jest poniżej płaszczyzny zgryzowej dolnych trzonowców
Gdzie znajduje się otwór bródkowy?
w okolicy drugiego zęba przedtrzonowego w połowie wysokości trzonu żuchwy
Gdzie znajduje się otwór żuchwy?
na wysokości powierzchni zgryzowej dolnych trzonowców
Kiedy szczególnie wskazana jest premedykacja pacjenta przed zabiegiem?
w przypadku dzieci, gdy zawiodły wszelkie próby nawiązania kontaktu i współpracy
Ile czasu przed zabiegiem pacjent powinien zjeść ostatni posiłek?
około 2 godziny przed zabiegiem
Czym jest hiporeakcja?
brak reakcji na łagodny bodziec bólowy
Czym jest hiperreakcja?
nadmierna reakcja na łagodny bodziec bólowy
Jakie czynniki wpływają na POB?
- ból, który pacjent odczuwa często wiele godzin lub dni przed leczeniem
- zmęczenie
- strach
- zły nastrój, humor lub samopoczucie
Jakie środki pozwalają uzyskać płytką sedację pacjenta, których nie musi podawać anestezjolog?
midazolam i hydroksyzyna (hydroksyzyna zazwyczaj wystarcza)
Midazolam:
- benzodiazepina
- działanie uspokajające i nasenne
- wywołuje niepamięć następczą
- działa przeciwdrgawkowo
- obniża napięcie mięśniowe
- NIE działa przeciwbólowo
- nie powoduje depresji układu krążenia
Gdzie jest metabolizowany midazolam?
w wątrobie
W jaki sposób można odwrócić działanie midazolamu?
podając dożylnie flumazenil w dawca 5-10 μg/kg
całkowita dawka maksymalna wynosi 1 mg
W jakim czasie po podaniu midazolamu następuje sedacja?
po dożylnym podaniu sedacja następuje w ciągu 3-5 minut
Od czego zależy czas działania midazolamu?
od dawki całkowitej i innych stosowanych leków (np. opioidów)
Jaki środek podawany wziewnie możemy stosować do uspokojenia pacjenta?
mieszankę podtlenku azotu z tlenem
Jakie stężenie tlenku azotu jest optymalne by uzyskać umiarkowane uspokojenie i reakcje na pytania oraz polecenia lekarza?
5-25% podtlenku azotu
wskazówką do oceny stopnia premedykacji jest możliwość utrzymania przez pacjenta szeroko otwartych ust na polecenie lekarza
Którą grupę środków znieczulających stosujemy częściej: amidy czy estry?
amidy (głębokie, szybko działające i pewne znieczulenie)
Przykłady amidowych środków znieczulających:
- chlorowodorek lidokainy (lignokaina, xylokaina, octokaina)
- chlorowodorek mepiwakainy (mepiwakaina, mepivastesin, carbociane)
- chlorowodorek proilokainy (prilokaina, citanest)
- chlorowodorek artikainy (ubistesin, artikaina)
Jaka jest wada amidowych środków znieczulających i z czym to się wiąże?
miejscowo rozszerzają naczynia krwionośne → przyspieszenie wchłaniania stosowanego roztworu, skrócenie czasu jego działania, zwiększone ryzyko przedawkowania i nadmierne krwawienie w polu zabiegowym
W jaki sposób zapobiegamy działaniu rozszerzającemu naczynia krwionośne przez anestetyki?
dodając do nich środki obkurczające naczynia, takie jak adrenalina i noradrenalina
Na jakie receptory działają noradrenalina i adrenalina?
α1 i β1
Jakie działanie wywołuje pobudzenie receptorów α1?
skurcz mięśni gładkich w naczyniach krwionośnych
Jakie działanie wywołuje pobudzenie receptorów β1?
przyspieszenie czynności serca i zwiększenie siły jego skurczów
Jakie powinowactwo do receptorów alfa i beta ma adrenalina, a jakie noradrenalina?
adrenalina: podobne do α i β
noradrenalina: około 9 razy silniejsze do α niż do β
Do czego może prowadzić silniejsze powinowactwo do receptorów α noradrenaliny?
nadmierne zmniejszenie ukrwienia tkanki w miejscu znieczulenia, a w następstwie tworzenie martwicy obszarów za słabo rozwiniętym krążeniem obocznym
Jakie objawy może wywołać podanie środka znieczulenia miejscowego donaczyniowo?
- ból głowy
- wzrost ciśnienia krwi
- arytmia
Od jakich czynników zależy dawka środka znieczulającego?
- obszar, który chcemy znieczulić
- unaczynienie tkanek
- indywidualna tolerancja na znieczulenie
- technika znieczulenia
Dlaczego rezygnacja z anestetyku z dodatkiem środka obkurczającego naczynia u osób z chorobami krążenia może doprowadzić do poważnych powikłań kardiologicznych?
ponieważ wizyta w gabinecie wywołuje stres połączony z reakcją wegetatywną, jeżeli reakcję te nasili ból w trakcie zabiegu, układ wegetatywny nasili swoje działanie
Czy leki znieczulenia miejscowego z typową zawartością środków obkurczających naczynia są przeciwwskazane u pacjentów z chorobami krążenia?
nie, pod warunkiem, że przed ich podaniem wykonujemy aspirację, środek podajemy powoli i w najmniejsze skutecznej dawce
Jaka jest maksymalna dawka artikainy dla dorosłych?
7 mg/kg
Jaka jest maksymalna dawka artikainy dla dzieci?
5 mg/kg
Jaki środek znieczulenia miejscowego uznawany jest za złoty standard?
2% lub 3% lidokaina z adrenaliną / noradrenaliną 1 : 100 000
Jaki środek znieczulenia miejscowego posiada minimalne właściwości rozszerzające naczynia i może być stosowany bez dodatkowych środków zwężających naczynia?
mepiwakaina
W jakich roztworach dostępna jest mepiwakaina na rynku?
- w czystej postaci 2% lub 3%
* 2% z dodatkiem adrenaliny 1 : 20 000
Jaki środek znieczulenia miejscowego niesie ze sobą ryzyko rozwoju methemoglobinemii?
- prilokaina (w wyniku jej metabolizmu powstaje toluidyna)
* artikaina
W jakich roztworach dostępna jest prilokaina na rynku?
- w czystej postaci 4%
* 4% z dodatkiem adrenaliny 1 : 200 000
W jaki sposób metabolizowana jest artikaina?
ze względu na obecność grupy estrowej, ulega biotransformacji w osoczu 90-95% (hydroliza przez osoczowe esterazy), jak również w wątrobie 5-10% (przez wątrobowe enzymy mikrosomalne) → nieaktywny kwas artikainowy
Który amidowy środek znieczulenia miejscowego posiada jako jedyny również grupę estrową?
artikaina
Jaką właściwość daje artikainie obecność grupy tiofenowej?
zwiększa rozpuszczalność w tłuszczach
W jakich roztworach dostępna jest artikaina na rynku?
- 4% z dodatkiem adrenaliny 1 : 200 000
* 4% z dodatkiem adrenaliny 1 : 100 000
Który środek znieczulenia miejscowego jest obecnie środkiem pierwszego wyboru?
artikaina
Jak długo trwa znieczulenie tkanek po artikainie?
znieczulenie nasiękowe → 2 h 15 min
znieczulenie przewodowe → około 4 h
Jak długo trwa znieczulenie tkanek po prilokainie?
50 min (w znieczuleniu przewodowym)
Jak długo trwa znieczulenie tkanek po lidokainie?
50 min (w znieczuleniu przewodowym)
Dlaczego strzykawki jednorazowe nie są polecane do znieczuleń?
- brak pierścienia umożliwiającego aspirację jedną ręką
- tłok strzykawki stawia często opór przy deponowaniu płynu
- skokowy ruch tłoka sprawia, że nie mamy kontroli nad ilością deponowanego płynu i jest to źle odczuwane przez pacjenta
Kiedy należy wykonać aspirację?
zawsze, gdy penetracja tkanek jest głęboka i liczymy się z ryzykiem uszkodzenia naczynia krwionośnego