Opracowanie ubytku Flashcards
Fazy opracowania i wypełnienia ubytku wg Blacka:
I - otwarcie ubytku II - nadanie zarysu III - usunięcie zębiny próchnicowej IV - nadanie kształtu oporowego V - opracowanie brzegów VI - nadanie kształtu retencyjnego VII - wybór i przygotowanie materiału VIII - wymycie i osuszenie ubytku IX - wypełnienie ubytku X - opracowanie wypełnienia
Jaki zabieg należy wykonać przed przystąpieniem do opracowania ubytków?
należy usunąć wszystkie złogi nazębne
Co należy zrobić gdy po odseparowaniu zębów na sąsiednim jest widoczne przebarwienie lub plama próchnicowa?
jeśli na zdjęciu RTG nie dostrzega się demineralizacji zębiny, należy wygładzić powierzchnię i zastosować preparat fluorkowy z następczą kontrolą kliniczną i radiologiczną po upływie 3-6 miesięcy
Co zmniejsza dynamikę procesu próchnicowego?
- efektywna higiena jamy ustnej
- kontrola diety
- stały dowóz fluorków
- stosowanie środków antyseptycznych
Czym jest koncepcja MID?
minimalnie inwazyjna stomatologia = zachowanie w możliwie maksymalnym stopniu struktury zęba
jak najwcześniejsze wykrycie zmiany próchnicowej i leczenie jej za pomocą minimalnie inwazyjnej i optymalnej dla pacjenta metody
Na jakich działaniach oparta jest koncepcja MID?
1) remineralizacja zmiany próchnicowej bez ubytku tkanek
2) redukcja bakterii próchnicowych w celu eliminacji ryzyka dalszej demineralizacji zmiany i powstania ubytku tkanek
3) naprawa wypełnienia zamiast jego wymiany
4) kontrola choroby próchnicowej
Jak inaczej nazywana jest minimalnie inwazyjna stomatologia?
mikrostomatologia
Czym należy się kierować przy wyborze materiału do wypełnienia?
- pochodzenie ubytku
- umiejscowienie na zębie i powierzchni
- rozległość i głębokość
- usytuowanie względem kieszonki dziąsłowej
- warunki okluzji
- koszt uzupełnienia
W jakich warunkach dobieramy kolor wypełnienia kompozytowego?
do wilgotnego zęba w oświetleniu naturalnym i sztucznym
Co ma na celu wypełnienie zęba?
- usunięcie zmienionych tkanek i zatrzymanie procesu chorobowego
- odtworzenie integralności powierzchni zęba
- przywrócenie funkcji i estetyki
- zachowanie żywej i zdrowej miazgi
Co należy zrobić w pierwszej kolejności przystępując do opracowania ubytku (inaczej niż zaleca Black) i dlaczego?
należy wybrać materiał i metodę jego wprowadzania (pośrednia / bezpośrednia) ponieważ od tego zależy kształtowanie ubytku
Jakie materiały można wykorzystać do odbudowy ostatecznej utraconych tkanek zęba metodą bezpośrednią?
- amalgamat (umieszczany z czynnikiem adhezyjnym lub bez)
- kompozyty mikrofilowe, mikrohybrydowe i nanofilowe przeznaczone dla zębów przednich, bocznych lub uniwersalne o różnej konsystencji (flow, standardowej lub bulk fill), różnej przezierności (szkliwa, zebiny, brzegów siecznych) i szerokiej gamie odcieni
- ormocery (organicznie modyfikowana ceramika)
- kompomery (kompozyty modyfikowane polikwasem)
- cementy glass-jonomerowe konwencjonalne (chemoutwardzalne), wzmocnione (cermety) i światłoutwardzalne (modyfikowane żywicą)
- giomery
Co służy do odbudowy ostatecznej metodą pośrednią?
- wkłady (inlay)
- nakłady (onlay)
- nadkłady (overlay)
- wypełnienia lane z ćwiekiem (pinlay) sporządzane z kompozytu, ceramiki lub metalu
Jak można zmniejszyć odczucie wibracji przez pacjenta?
naciskając palcem ząb podczas preparacji
Na czym polega otwarcie ubytku?
usunięcie tkanek twardych zęba w takim stopniu, aby uzyskać dobrą widoczność wnętrza ubytku i możliwość wprowadzenia narzędzi w celu usunięcia zębiny próchnicowej = dotarcie do ogniska próchnicowego w zębinie
W jakiej tkance zęba próchnica szerzy się szybciej: w zębinie czy szkliwie i do czego to prowadzi?
próchnica szerzy się szybciej w zębinie → podminowanie szkliwa
W jaki sposób usuwa się nawisy szkliwa?
- ręcznie dłutem, naciskając pionowo ostrzem na brzeg szkliwa
- maszynowo małymi kamieniami diamentowymi na końcówce turbinowej
Jakie zmiany próchnicowe mogą stanowić trudność w dostępie?
małe zmiany umiejscowione na powierzchni żującej, stycznej lub wokół albo poniżej istniejącego wypełnienia
Skąd można uzyskać dostęp do próchnicy na powierzchni stycznej?
1) przez usunięcie krawędzi brzeżnej (gdy zmiana jest duża)
2) przez powierzchnię policzkową lub językową (gdy zniszczony jest punkt styczny i zmiana szerzy się w kierunku dziąsła) = pozostawienie zdrowej krawędzi brzeżnej
3) preparacja tunelowa = pozostawienie zdrowej krawędzi brzeżnej
4) dostęp bezpośredni (w przypadku braku zęba sąsiedniego)
Czy przy otwieraniu ubytku klasy II pod wypełnienia nieadhezyjne można pozostawić zdrową krawędź styczno-zgryzową?
nie, pod wypełnienia amalgamatowe musi ona zostać zniesiona
Ile wynosi siła nacisku dłuta potrzebna do odkruszenia nie podpartego szkliwa?
od kilkuset gramów do kilku kilogramów (poniżej przeciętnego obciążenia, do jakiego jest przystosowana ozębna)
Czym jest nadanie zarysu ubytkowi?
nadanie łagodnego przejścia poszczególnych odcinków wlotu (wejścia) do ubytku, linia zarysu stanowi po wypełnieniu linię styku materiału wypełniającego z brzegiem szkliwa = styczność brzeżna
Z jakim powikłaniem wypełnienia ma związek styczność brzeżna?
z próchnicą wtórną, która przeważnie zaczyna się w obrębie zarysu
Czym jest poszerzenie zapobiegawcze?
włączenie do zarysu aktualnie zdrowych, ale podatnych na próchnicę miejsc
Czy stosujemy obecnie poszerzenie zapobiegawcze?
nie powinno się
W jaki sposób zmieniamy zarys ubytku na powierzchniach stycznych by umożliwić sobie opracowanie ich brzegów i wypełnienie?
wprowadzamy zarys ubytku do nisz międzyzębowych (na szerokość mniejszą niż szerokość zgłębnika)
Czym jest nisza międzyzębowa?
otwarta przestrzeń między punktem stycznym a krawędziami dwóch sąsiadujących ze sobą przestrzeni stycznych
Jakie przestrzenie znajdują się pomiędzy dwoma zębami?
dwie nisze międzyzębowe: językowa i przedsionkowa oraz przestrzeń międzyzębowa
Kiedy według obecnie dominujących poglądów wykonuje się zarys ubytku?
dopiero po ustaleniu zasięgu zmiany próchnicowej, po osiągnięciu pod szkliwem zdrowej zębiny przystępuje się do zniesienia nawisów szkliwa aż do osiągnięcia szkliwa podpartego zębiną = ostateczny kształt zarysu
W jakim celu Black zalecał wykonywanie poszerzenia zapobiegawczego?
by zapobiec próchnicy wtórnej
Czym posługujemy się do usunięcia zębiny próchnicowej?
narzędzi ręcznych lub/i maszynowych (wierteł różyczkowych przy użyciu mikrosilnika)
Czy można używać wiertarki turbinowej do usuwania zębiny próchnicowej?
nie!!!
Jaki rozmiar powinno mieć wiertło używane do usuwania zębiny próchnicowej?
tak by swobodnie obracało się w ubytku bez jednoczesnego cięcia kilku ścian
Do czego może prowadzić używanie zbyt małego wiertła?
do powstania nierówności na powierzchni opracowywanego ubytku i zwiększa ryzyko otwarcia komory
Jak należy postępować przy skrawaniu zębiny?
bez nadmiernego nacisku, z przerwami i odpowiednim chłodzeniem (wodnym lub wodno-powietrznym)
Czy można chłodzić wyłącznie powietrzem? Dlaczego?
nie, powoduje wysuszenie zębiny
Czemu zapobiega chłodzenie wodne?
termicznemu, jatrogennemu uszkodzeniu miazgi
Ile wynosi temperatura krytyczna dla miazgi?
42°C (powyżej dochodzi do nieodwracalnych zmian w miazdze)
Do jakiej temperatury prowadzi praca turbiną bez chłodzenia wodnego?
do 200°C (+ wysusza zębinę)
Jakie wiertła wytwarzają mniej ciepła: z węglika spiekanego czy ze stali?
z węglika spiekanego
Dlaczego należy pracować wyłącznie ostrymi wiertłami?
tępe wiertło nie tnie, lecz trze, wytwarzając więcej ciepła
Do czego prowadzi przegrzanie zębiny?
do uszkodzenia miazgi i zaburzenia w krążeniu (przekrwienie, obrzęk, wysięk, zakrzepy i pękanie naczyń) oraz do przemieszczenia (wessania) odontoblastów do światła kanalików powodującego utratę ich funkcji obronnej (nie tworzą zębiny wtórnej i reakcyjnej)
W jakich przypadkach po usunięciu zębiny próchnicowej należy usunąć z ubytku również niepodparte szkliwo?
- z zęba narażonego na działanie sił żucia
- z zęba wypełnianego materiałem nieadhezyjnym
gdy wypełniamy materiałem adhezyjnym na ogół może zostać
Kiedy kończymy usuwać zębinę próchnicową?
gdy tkanki w tym miejscu są twarde przy zgłębnikowaniu i nieprzebarwione
W jakiej kolejności usuwamy zębinę próchnicową?
1) z połączenia szkliwno-zębinowego
2) z reszty ścian
3) z dna ubytku
należy zmieniać wiertła na jałowe