Zakażenie ogniskowe

Question 1

Czym jest teoria zakażenia ogniskowego?

Answer 1

zależność między chorobami w obrębie JU a chorobami ogólnoustrojowymi

Question 2

Jakie choroby JU są najbardziej niebezpiecznymi ogniskami zakażenia?

Answer 2

• zęby z miazgą zgorzelinową
• ziarniniaki okołowierzchołkowe
• ropne migdałki

Question 3

Na którym ognisku choroby odogniskowej - pierwotnym czy wtórnym - skupiona jest zazwyczaj cała uwaga chorego (i lekarza)?

Answer 3

na ognisku wtórnym, a przyczyna często jest przeoczana

Question 4

Jakie choroby powinny być szczególne podejrzane o pochodzenie odogniskowe?

Answer 4

o nieznanej etiologii

Question 5

Jakie czynniki mają wpływ na wystąpienie choroby odogniskowej?

Answer 5

• anemia
• złe odżywianie
• zaburzenia hormonalne
• zmęczenie fizyczne
• starość
• urazy
• choroby infekcyjne

Question 6

Czym są ogniska ujawnione?

Answer 6

zaostrzenie procesu przewlekłego w ognisku utajonym na skutek drażnienia (bodźcami farmakologicznymi, elektrycznymi, antygenowymi lub świetlnymi)

Question 7

Testy wykrywające ogniska utajone:

Answer 7

• test histaminowy podśluzówkowy Erkesa
• test elektryczny skóny Gehlena i Standela
• test penicylinowy Fennera
• test antygenowy Bottyana

Question 8

Test histaminowy podśluzówkowy Erkesa:

Answer 8

wstrzyknięcie 2-chlorohistaminy w fałd bł śluz w dnie przedsionka JU → przekrwienie części twarzowej czaszki (w tym również ziarniniaków OKW = utajonych ognisk) → ból samoistny lub ból podczas nagryzania / opukiwania = ujawnienie ogniska

Question 9

Test elektryczny skóny Gehlena i Standela:

Answer 9

drażnienie skóry twarzy prądem stałym o niskim napięciu (za pomocą specjalnego aparatu lub odpowiednio przystosowanego układu jonoforezy w aparacie Unistom) → pojawiająca się plama rumieniowa i przeczulica = ujawnienie ogniska

Question 10

Test penicylinowy Fennera:

Answer 10

i.m. 180-200 tys. jednostek penicyliny o przedłużonym działaniu → ból zęba podczas opukiwania lub nagryzania po 24 h = ujawnienie ogniska

Question 11

Test antygenowy Bottyana:

Answer 11

• s.c. antygen z ziarniny ognisk przyszczytowych
• zbyt silny bodziec dla organizmu → poważne objawy ogólne, szczególnie niebezpieczne dla pacjentów z chorobami serca, stawów i nerek

Question 12

Jakie choroby wpływają na zwiększenie ryzyka rozwoju periodontopatii?

Answer 12

• cukrzyca
• AIDS
• osteoporoza
• nieprawidłowa liczba i funkcja granulocytów obojętnochłonnych
• zespół Crohna
• zespół Papillona-Lefevre’a
• zespół Downa
• zaburzenia żołądkowo-jelitowe (wrzodziejące zapalenie jelit, choroba wrzodowa)

Question 13

Choroba przyzębia może być czynnikiem ryzyka dla jakich chorób?

Answer 13

• układu sercowo-naczyniowego (choroba wieńcowa serca, zawał m sercowego, udar mózgu)
• układu oddechowego (zapalenie płuc, przewlekły nieżyt oskrzeli, rozedma płuc)

wspólna patogeneza → obecność monocytów produkujących prozapalne cytokiny (IL-1 alfa i beta, TNF-alfa, PGE2, IL-6, IFN-gamma), które uszkadzają tk przyzębia i uczestniczą w procesie arteriosklerozy

Question 14

Którzy pacjenci są szczególnie narażeni na wystąpienie chorób ukł oddechowego jako wyniku zakażenia ogniskowego?

Answer 14

• hospitalizowaniu po udarach mózgu
• po leczeniu immunosupr
• osoby starsze przewlekle chore

Question 15

Czym jest ognisko zakażenia?

Answer 15

zlokalizowane zmiany patologiczne o przewlekłym charakterze, które w pewnych okolicznościach (np. osłabienie odporności) mogą spowodować poważne choroby systemowe

Question 16

Ile bakterii znajduje się w 1 mg płytki nazębnej?

Answer 16

10^11

Question 17

Czym jest bakteriemia?

Answer 17

przedostanie się bakterii i ich toksyn do krwi

Question 18

Co może spowodować bakteriemię?

Answer 18

• żucie pokarmów
• szczotkowanie zębów
• skaling
• znieczulenie dowięzadłowe
• założenie klamry koferdamu czy kształtki

= zabiegi, które mogą wywołać krwawienie w JU

Question 19

Czy ziarniniakom okw zawsze towarzyszy zakażenie bakteryjne?

Answer 19

nie, bakterie występują głównie w zmianach opornych na leczenie

Question 20

Czy gatunek bakterii wpływa na rodzaj powstających zmian zapalnych?

Answer 20

nie

Question 21

Czy liczba bakterii wpływa na rodzaj powstających zmian zapalnych?

Answer 21

tak, również ich wirulencja (ostre, przewlekłe, przewlekłe zaostrzone)

Question 22

Czy zjaliwość bakterii wpływa na rodzaj powstających zmian zapalnych?

Answer 22

tak, również ich ilość (ostre, przewlekłe, przewlekłe zaostrzone)

Question 23

Jak liczba i zjadliwość bakterii wpływają na rodzaj zmian zapalnych?

Answer 23

• duża liczba i znaczna zjadliwość przy ogólnej zmniejszonej odporności → ostre zapalenie o burzliwym przebiegu (do powstania ropnia włącznie)
• mała liczba → równowaga między bakteriami a komórkami obronnymi → zap przewlekłe; przy zmniejszonej odporności organizmu - przewlekłe zaostrzone

Question 24

Jakie ryzyko stwarza ostra infekcja endo rozprzestrzeniająca się przez przestrzenie anato?

Answer 24

• IZW
• ropień mózgu, wątroby lub nerki
• posocznica

Question 25

Czy przewlekły stan zapalny szerzy się przez przestrzenie anato?

Answer 25

nie, w odróżnieniu od ostrego

Question 26

Którzy pacjenci należą do grupy podwyższonego ryzyka?

Answer 26

• choroby ukł kostno-stawowego (zap stawów, endoprotezy)
• choroby ukł sercowo-naczyniowego
• choroby neo
• po przeszczepie w trakcie leczenia immunosupr
• osoby starsze przewlekle chore
• osoby hospitalizowane
• powikłana ciąża
• cukrzyca lub łuszczyca

Question 27

Czy pacjentom z grupy ryzyka należy podać antybiotyk przed leczeniem endo?

Answer 27

tak

Question 28

Po co podajemy antybiotyk przed zabiegiem osobom z grupy ryzyka?

Answer 28

by zapobiec bakteriemii lub zmniejszyć jej negatywne skutki

Question 29

Jak długo trwa bakteriemia u pacjentów zdrowych po zabiegach związanych z krwawieniem w JU?

Answer 29

ok. 10 min

Question 30

Profilaktyka antybiotykowa - jaki antybiotyk?

Answer 30

• amoksy 2 g lub 50 mg / kg mc u dzieci

* klinda 0,6 g - w przypadku uczulenia na penicylinę

Question 31

Jaki czas przed zabiegiem należy podać antybiotyk pacjentowi z grupy ryzyka?

Answer 31

1 h

Question 32

W jakich przypadkach należy skierować pacjenta do szpitala?

Answer 32

• gorączka niewiadomego pochodzenia
• szczękościsk
• trudności z połykaniem lub oddychaniem
• obrzęk twarzy lub okolicy podżuchwowej, który nie ustępuje mimo zastosowania właściwego leczenia
• ropnie podżuchwowe, podbródkowe lub okołogardłowe

Question 33

Dlaczego przed radioterapią konieczne jest usunięcie wszystkich zębów przeznaczonych do ekstrakcji z naświetlanej okolicy?

Answer 33

aby zapobiec możliwości rozwoju radionekrozy

Question 34

Jak długo goi się zębodół po ekstrakcji?

Answer 34

ok. 2 tyg

Question 35

Po czym częściej występuje przejściowa bakteriemia - po ekstrakcji zęba czy leczeniu endo?

Answer 35

po ekstrakcji

Question 36

Czym jest potencjalne ognisko zakażenia?

Answer 36

zmiany patologiczne, które w danym momencie nie wywierają szkodliwego wpływu na ustrój, lecz mogą spowodować chorobę odogniskową, jeśli ukł odpornościowy ulegnie osłabieniu

Question 37

Potencjalne ogniska zakażenia w JU:

Answer 37

• głębokie ubytki próchnicowe
• źle leczone zęby endo
• ropnie okw z przetoką
• ropnie przyzębne
• głębokie kieszonki kostne > 6 mm
• zmiany ziarninowe w furkacjach
• pericoronitis związane z utrudnionym wyrzynaniem TZT
• owrzodzenie bł śluz

Question 38

Jakiej metody leczenia endo nie wolno stosować u pacjentów z grupy ryzyka?

Answer 38

metod mortalnych

Question 39

W jaki sposób należy zapobiegać powstawaniu ognisk zakażenia?

Answer 39

• profi i wczesne leczenie próchnicy
• przestrzeganie zasad ochrony miazgi w leczeniu próchnicy głębokiej
• przestrzeganie zasad ochrony ozębnej podczas leczenia endo
• szczelne wypełnienie jamy zęba
• profi i wczesne leczenie chorób przyzębia
• szlifowanie zz pod korony z chłodzeniem i osadzanie koron na cementach obojętnych dla miazgi