Rentgenodiagnostyka w endo Flashcards

1
Q

Który wymiar na dwuwymiarowym zdjęciu zewnątrz- i wewnątrzustnym lekarz musi sobie wyobrazić?

A

przedsionkowo-językowy (poprzeczny)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Jakie struktury w obrębie szczęki mogą utrudniać właściwe rozpoznanie?

A
  • kostny brzeg dołu nosowego
  • szew pośrodkowy szczęki
  • otwór i kanał przysieczny
  • łuk jarzmowy
  • zatoki szczękowe (szczególnie dno zatoki szczękowej, zachyłki zatok oraz ich przegrody kostne)
  • podniebienie twarde
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Jakie struktury w obrębie żuchwy mogą utrudniać właściwe rozpoznanie?

A
  • otwór językowy
  • otwór bródkowy
  • kanał żuchwy
  • kresa żuchwowo-gnykowa
  • kresa skośna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Jak rozróżnić kresę skośną od żuchwowo-gnykowej na RTG dolnych trzonowców, gdy widoczne są obie?

A

kresa żuchwowo-gnykowa położona jest poniżej kresy skośnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Dlaczego analogowe zdjęcia wewnątrzustne za moment będą historią rentgenodiagnostyki?

A
  • czas uzyskania pełnowartościowego zdjęcia RTG wynosi kilkanaście minut (ze względu na czasochłonny proces “mokrej” obróbki ciemniowej)
  • konieczność stosowania szkodliwych odczynników chemicznych (wywoływacze i utrwalacze)
  • ważne są umiejętności osoby wykonującej zdjęcie, jakość procesu wywołania i parametry ekspozycji (gdy są nieprawidłowe, zdjęcie jest nieprzydatne)

• jedyne co stanowi plus tych zdjęć to prawie nieskończona rozdzielczość kliszy (wysokie odwzorowanie szczegółów)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Jakie główne cele ma nowoczesna diagnostyka radiologiczna?

A

jak najlepsza jakość przy jak najwyższym bezpieczeństwie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Zalety radiografii cyfrowej:

A
  • prezentowanie uzyskanego obrazu RTG w formie cyfrowej (na monitorze komputera)
  • możliwość bardzo szybkiej i prostej obróbki cyfrowej radiogramu
  • zmniejszenie dawki obciążającej pacjenta (detektory radiografii cyfrowej są wielokrotnie bardziej czułe na promieniowanie RTG od błon rentgenowskich → skrócenie czasu ekspozycji)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Rodzaje radiografii cyfrowej:

A

pośrednia i bezpośrednia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Na czym polega tworzenie obrazu w radiografii cyfrowej pośredniej?

A

promieniowanie RTG → pośredni nośnik obrazu = płytka pokryta światłoczułym fosforem magazynującym PSP (występuje w kilku różnych rozmiarach) → umieszczenie płytki w specjalnym skanerze, w którym wiązka lasera helowo-neonowego wzbudza fosfor, a uwolniona z niego energia jest w postaci światła → fotopowielacz przekształca je na sygnał cyfrowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Czy płytka PSP wykorzystywana do radiografii cyfrowej pośredniej może być używana wielokrotnie?

A

tak, po odczycie jest poddawana działaniu światła widzialnego, które powoduje usunięcie utajonego obrazu z fosforu magazynującego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Na czym polega tworzenie obrazu w radiografii cyfrowej bezpośredniej?

A

promieniowanie RTG → detektor wyposażony w element ze sprzężeniem ładunku (CCD) / element oparty o technologię półprzewodnikową (CMOS) → połączenie bezpośrednio z komputerem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Dlaczego w endodoncji super-ważne jest korzystanie z metod rentgenodiagnostyki o znacznie zredukowanej dawce efektywnej promieniowania?

A

podczas leczenia endodontycznego wykonuje się znaczną liczbę zdjęć RTG

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

W jaki sposób przekształcanie cyfrowego obrazu rentgenowskiego może być przydatne w naszej praktyce?

A
  • powiększanie → ocena niewielkich zmian patologicznych, uwidacznianie wierzchołka narzędzia w kanale
  • zmiana nasycenia (regulacja jasności i kontrastu)
  • zmiana obrazu negatywowego na pozytyw → dostrzeżenie pewnych nieprawidłowości, które na tradycyjnym radiogramie mogłyby zostać niezauważone
  • psudokolorowanie → łatwiejsze diagnozowanie zmian patologicznych i łatwiejsza komunikacja lekarza z pacjentem
  • tymosynteza = isodensity → ocena rozległości zmian
  • kalibracja oraz pomiary liniowe → dodatkowa metoda pomiaru długości zęba
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Czym jest pseudokolorowanie?

A

zamiana pikseli skali szarości na przyporządkowane im odpowiednie barwy (ko ludzkie łatwiej rozróżnia kolory niż odcienie szarości)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Czym jest tomosynteza?

A

uwypuklenie pikseli o tej samej wartości skali szarości przy użyciu jednego koloru

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Podstawowe rodzaje badań rentgenowskich wykorzystywane w leczeniu endo:

A
  • OPG
  • zdjęcie zębowe
  • CBCT
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Czym różni się zdjęcie pantomograficzne od ortopantomograficznego?

A
  • OPG - podczas wykonywania zdjęcia, układ źródło promieniowania - detektor obraca się wokół trzech osi obrotu
  • patomograficzne - podczas wykonywania zdjęcia, układ źródło promieniowania - detektor obraca się wokół jednej osi obrotu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Dlaczego OPG jest niewystarczające do podjęcia decyzji o leczeniu kanałowym?

A
  • zbyt niska rozdzielczość
  • powiększenie obrazu nawet do 25%
  • zniekształcenia geometryczne
  • nakładanie się struktur anatomicznych
  • niewłaściwe pozycjonowanie pacjenta w aparacie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Które zęby są najgorzej widoczne na zdjęciu pantomograficznym? Dlaczego?

A

sieczne górne i dolne (nakładanie się na tę okolicę kręgosłupa) oraz górne przedtrzonowce i trzonowce (zatrzymanie powietrza między podniebieniem twardym a grzbietem języka)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Jakie informacje możemy uzyskać ze zdjęcia pantomograficznego?

A

ocenę stanu kości szczęki i żuchwy (zaniki pionowe i poziome) → ocena zmian endo-perio

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Jakie informacje możemy uzyskać z OPG?

A
  • kształt korzeni zębów
  • obecność zmian okołowierzchołkowych
  • zęby po leczeniu amputacyjnym
  • rozległe zniszczenia twardych tkanek w obrębie koron i korzeni zębów
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Jakie zdjęcie jest najpowszechniej wykonywane w endodoncji?

A

zdjęcie zębowe = przylegające zdjęcie wewnątrzustne = zdjęcie celowane na wierzchołek korzenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Co powinno przedstawiać prawidłowo wykonane zdjęcie zębowe?

A
  • cała korona kliniczna
  • korzeń lub korzenie
  • kość wyrostka zębodołowego szczęki / część zębodołową żuchwy w takim zakresie, aby zostało uwidocznione przyzębie wierzchołkowe i brzeżne
  • diagnozowany ząb powinien być usytuowany w centralnej części radiogramu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Czy zdjęcia zębowe powiększają czy pomniejszają obraz? Ile mogą wynosić odchylenia od rzeczywistych wymiarów?

A

mogą powiększać lub pomniejszać w zależności od zastosowanej techniki, odchylenia mogą wynosić od 5 do 7 mm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Metoda Ingle’a:

A
  • metoda radiologicznego wyznaczania długości roboczej kanału
  • polega na wykonaniu co najmniej dwóch zdjęć RTG: pierwsze służy do oceny wstępnego oszacowania długości zęba, a kolejne wykonuje się z narzędziem kanałowym wprowadzonym o 1-1,5 mm krócej niż zmierzona na poprzednim zdjęciu radiologiczna długość zęba, gdy na drugim zdjęciu z narzędziem w kanale, wierzchołek instrumentu znajduje się powyżej 3 mm przed lub poza wierzchołkiem, należy położenie zdjęcia skorygować i wykonać kolejne zdjęcie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Zalety i wady wyznaczania długości roboczej kanału metodą Ingle’a:

A

ZALETY:
• bardzo precyzyjna
• można ją zastosować u pacjentów z rozrusznikami serca i zaburzeniami rytmu oraz w przypadku niezakończonego rozwoju wierzchołka korzenia zęba

WADY:
• czasochłonna
• zbyt obciążająca z punktu widzenia ochrony radiologicznej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Jak dzielimy CBCT ze względu na wielkość pola obrazowania?

A
  • duże pole obrazowania (LARGE FOV) - najbardziej przydatne
  • średnie pole obrazowania (MEDIUM FOV)
  • ograniczone / małe pole obrazowania (SMALL FOV)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Czym jest pole obrazowania?

A

obszar w obrębie twarzoczaszki w kształcie walca (rzadziej kuli), który poddany naświetlany wiązką promieni RTG w kształcie stożka, zostaje zobrazowany na poszczególnych przekrojach tomogramu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Jaką dokładność mają pomiary wykonane na CBCT?

A

0,2 - 0,5 mm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Czym jest rozdzielczość przestrzenna?

A

parametr określający dokładność odwzorowania szczegółów na obrazie graficznym, a jednocześnie zdolność do odróżnienia dwóch najmniejszych punktów znajdujących się obok siebie → im wyższa rozdzielczość tym wyraźniejsze są detale na przekrojach tomogramu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

W czym wyrażana jest rozdzielczość przestrzenna?

A

w wokselach (volume + element = voxel)

32
Q

Czy CBCT powiększają czy pomniejszają obraz?

A

obiekty na przekrojach tomogramu CBCT mają rzeczywiste rozmiary oraz kształty

33
Q

Jakie techniki wykonywania zdjęć zębowych wykorzystujemy z technologii cyfrowej?

A
  • technika izometrii Cieszyńskiego

* technika kąta protego = technika równoległa

34
Q

Kiedy technika izometrii Cieszyńskiego ma ograniczone zastosowanie?

A

w przypadku radiografii cyfrowej bezpośredniej

35
Q

W jaki sposób należy ustawić detektor w wykonywaniu zdjęcia przylegającego?

A
  • w jamie ustnej pacjenta w pobliżu zęba, którego obraz chcemy uzyskać
  • musi przylegać do podniebienia lub do językowej strony części zębodołowej żuchwy
  • krawędź detektora powinna wystawać 2 mm powyżej korony klinicznej zęba
  • pacjent powinien przytrzymywać płytkę PSP / film RTG / czujnik kciukiem lub palcem wskazującym strony przeciwnej
  • płaszczyzna zgryzowa powinna być równoległa do podłoża
36
Q

W jaki sposób należy ustawić głowę pacjenta przy wykonywaniu zdjęcia zębowego by płaszczyzna zgryzowa była równoległa do podłoża?

A
  • szczęka → delikatnie pochylić do przodu

* żuchwa → delikatnie odchylić do przodu

37
Q

W jaki sposób możemy sobie poradzić z silnym odruchem wymiotnym u pacjenta?

A

znieczulić powierzchniowo błonę śluzową preparatem w sprayu

38
Q

Na czym polega wykonanie zdjęcia zębowego techniką izometrii Cieszyńskiego?

A

promień centralny wiązki należy skierować prostopadle do dwusiecznej kąta (który wyznacza oś długa zęba i detektor) oraz w rzucie wierzchołka korzenia

39
Q

Jakie kąty do płaszczyzny strzałkowej i płaszczyzny zgryzowej należy ustawić przy wykonywaniu zdjęć zębowych w szczęce techniką Cieszyńskiego?

A
stopnie do płaszczyzny strzałkowej:
M: +80° do +90°
P: +70° do +80°
C: +60° do +75°
I: 0°
stopnie do płaszczyzny zgryzowej:
M: +25° do +30°
P: +35° do +40°
C: +45° do +50°
I: +55° do +65°
40
Q

Jakie kąty do płaszczyzny strzałkowej i płaszczyzny zgryzowej należy ustawić przy wykonywaniu zdjęć zębowych w żuchwie techniką Cieszyńskiego?

A
stopnie do płaszczyzny strzałkowej:
M: +80° do +90°
P: +70° do +80°
C: +45° do +50°
I: 0°
stopnie do płaszczyzny zgryzowej:
M: 0°
P: -5° do -10°
C: -15° do -30°
I: -15° do -30°
41
Q

Jakie są wady i zalety wykonywania zdjęć zębowych techniką izometrii Cieszyńskiego?

A

ZALETY:
• uzyskanie obrazu zęba w wymiarze rzeczywistym

WADY:
• trudne do wykonania (umiejętności osoby wykonującej i warunki anatomiczne pacjenta)
• trudne jest uzyskanie powtarzalnych obrazów RTG (co jest konieczne w leczeniu kanałowym)

42
Q

Na czym polega wykonanie zdjęcia zębowego techniką kąta prostego?

A

detektor promieniowania należy ułożyć równolegle do długiej osi zęba, a promień centralny biegnie prostopadle do nich

43
Q

W jaki sposób wykonuje się zdjęcie techniką równoległą?

A
  • wykorzystuje się specjalne trzymadełka detektora promieniowania RTG = pozycjonery XCP
  • stosuje się przedłużony tubus (ok. 30 cm) w aparacie RTG (aby uniknąć powiększenia wiązka musi być jak najbardziej równoległa)
  • nośnik musi być odsunięty od prześwietlanego obiektu
44
Q

Jakie są wady i zalety wykonywania zdjęć zębowych techniką kąta prostego?

A

ZALETY:
• powtarzalne radiogramy
• prawidłowo założony pozycjoner uniemożliwia przesunięcie tubusu podczas wykonywania zdjęcia+
• łatwość wykonania → zmniejszenie ryzyka konieczności powtarzania ekspozycji

WADY:
• często trudne do wykonania w przypadku trzecich trzonowców (ze względu na budowę ramek)
• trudne do wykonania u pacjentów ze słabo wysklepionym podniebieniem

45
Q

O czym mówi zasada ortradialności?

A

promień centralny należy ustawić prostopadle do stycznej wybranego fragmentu łuku zębowego oraz prostopadle do detektora i osi długiej zęba

46
Q

W której technice wykonywania zdjęcia zębowego stosujemy zasadę ortoradialności?

A

według Arabskiej zarówno w technice izometrii, jak i technice kąta prostego

ALE ALE, według mnie to bez sensu bo jest to sprzeczne z założeniami techniki izometrii

47
Q

Na czym polega wykonywanie zdjęć zębowych w projekcji skośnej?

A

zastosowanie odchylenia promienia centralnego o 20° w kierunku mezjalnym lub dystalnym w technice kąta prostego

48
Q

W jakim celu stosuje się projekcję skośną?

A

by uwidocznić kanały korzeniowe, zlokalizowane w płaszczyźnie językowo-przedsionkowej

49
Q

Jakie odchylenie (mezjalne czy dystalne) stosujemy w projekcji skośnej poszczególnych zębów szczęki?

A

M: 90° lub 20° mezjalnie (trzonowce z czterema kanałami)
P: 20° mezjalnie
C: 90°
I: 90°

50
Q

Jakie odchylenie (mezjalne czy dystalne) stosujemy w projekcji skośnej poszczególnych zębów żuchwy?

A

M: 20° dystalnie
P: 20° mezjalnie
C: 20° mezjalnie
I: 20° dystalnie

51
Q

O czym mówi reguła SLOB?

A

= same lingual opposite buccal

  • struktura anatomiczna położona bliżej czujnika na obrazie rentgenowskim w projekcji skośnej przesunie się minimalnie w tym samym kierunku, z którego biegnie promień centralny
  • obiekty położone przedsionkowo przesuną się znacznie dalej i w kierunku przeciwnym do tego, z którego biegł promień centralny
52
Q

Ile zdjęć należy wykonać podczas leczenia endodontycznego? W jakim celu?

A

przynajmniej trzy

1) diagnostyczne
2) z pilnikami lub ćwiekami wewnątrz kanału
3) po zakończeniu leczenia kanałowego

53
Q

W jakim celu wykonujemy zdjęcie diagnostyczne podczas leczenia endodontycznego?

A

jest niezbędne do postawienia właściwej diagnozy → wybór odpowiedniej metody leczenia

54
Q

Co należy ocenić na radiogramie wstępnym (diagnostycznym)?

A
  • stan i ilość tkanek twardych w obrębie korony i w części korzeniowej zęba (próchnica pierwotna, wtórna, rekonstrukcje zachowawcze lub protetyczne w obrębie korony i korzenia)
  • przebieg i poziom kości, blaszkę zbitą i kość gąbczastą
  • kształt korzeni, stopień ich zakrzywienia
  • wstępna długość korzeni
  • liczba kanałów korzeniowych
  • obecność zmian patologicznych w obrębie przyzębia wierzchołkowego i brzeżnego (zmiany okołowierzchołkowe, torbiele, resorpcje zapalne)
  • przetoki czynne i bierne
  • w przypadku powtórnego leczenia kanałowego: jakość wypełnienia kanałów, obecność złamanych instrumentów i ich lokalizację
55
Q

W jakim kierunku możemy ocenić zakrzywienie korzeni na zdjęciu zębowym?

A

w kierunku mezjalno-dystalnym

56
Q

Czy ząb, który w obrazie RTG ma widoczne zmiany okołowierzchołkowe może mieć żywą miazgę?

A

z reguły nie

jedynym wyjątkiem jest włókniste zapalenie tkanek okołowierzchołkowych, które jest wynikiem przeciążenia zęba

57
Q

O czym świadczą obecne przetoki?

A

o przewlekłym stanie zapalnym

58
Q

Jaki rozmiar powinno mieć narzędzie / ćwiek umieszczone w kanale by było widoczne na zdjęciu RTG?

A

co najmniej 20 wg ISO

59
Q

Na jakim etapie leczenia wykonujemy zdjęcie z ćwiekiem gutaperkowym?

A

po opracowaniu chemo-mechanicznym kanału

60
Q

Na jaką długość i jaki rozmiar ćwieka umieszczamy w kanale do wykonania zdjęcia kontrolnego?

A

w rozmiarze MAF (nie mniej niż 20 wg ISO) na opracowaną długość roboczą

61
Q

W jakim celu wykonujemy zdjęcie z ćwiekiem po opracowaniu chemo-mechanicznym kanały?

A
  • by zweryfikować, czy kanały opracowano na dobrą długość roboczą (i w razie potrzeby ją zmienić)
  • gdy lekarz podejrzewa nieprawidłowy kierunek opracowania kanału = wytworzenie fałszywej drogi (via falsa)
62
Q

W jakim celu wykonujemy zdjęcie po zakończeniu leczenia endo?

A
  • ocena długości na jaką wypełniona kanały
  • ocena jakości wypełnienia
  • po zamknięciu perforacji dna komory lub ściany korzenia lub tzw. open apex (zdjęcie kontrolne wykonuje się natychmiast po wykonaniu procedury, aby w razie konieczności skorygować położenie preparatu zamykającego)
63
Q

Kiedy kanał uznajemy za prawidłowo wypełniony?

A

gdy materiał umieszczony jest 0-2 mm od wierzchołka radiologicznego korzenia

64
Q

Kiedy uznajemy, że materiał przy wypełnianiu kanału został przepchnięty?

A

gdy ćwiek gutaperkowy przechodzi poza otwór wierzchołkowy

65
Q

Kiedy uznajemy, że kanał został przepełniony?

A

gdy sealer jest poza wierzchołkiem

66
Q

Kiedy uznajemy, że kanał został niedopełniony?

A

gdy uszczelniacz z gutaperką umieszczone są w odległości większej niż 2 mm od wierzchołka radiologicznego

67
Q

W jakim celu stosujemy odległą w czasie kontrolę po leczeniu endo?

A
  • by ocenić, czy w tkankach przyzębia wierzchołkowego nastąpił proces naprawczy i cofnięcie zmian
  • na podstawie zdjęć kontrolnych lekarz podejmuje decyzję o sposobie leczenia utrzymujących się zmian zapalnych (re-endo lub leczenie mikrochirurgiczno-endodontyczne)
  • jeżeli ząb lecznony kanałowo nie miał zmian okołowierzchołkowych zdjęcie kontrolne należy wykonać po roku, by wcześnie wychwycić ewentualne niepowodzenie leczenia i rozwój zmian okołowierzchołkowych
68
Q

Po jakim czasie możemy dostrzec na radiogramie gojenie zmian okołowierzchołkowych?

A

po 3-6 miesiącach

69
Q

Ile czasu może zająć całkowite wygojenie zmian okołowierzchołkowych?

A

nawet 4 lata

70
Q

W jakim czasie po zakończeniu leczenia endo należy wykonać kontrolę radiologiczną?

A

1) 6 miesięcy po zakończeniu leczenia
2) po upływie roku od pierwszej kontroli
3) kolejne w odstępach dwuletnich

71
Q

W jakich płaszczyznach analizujemy obraz CBCT?

A
  • osiowej
  • czołowej
  • strzałkowej
72
Q

Co analizujemy w płaszczyźnie osiowej CBCT?

A
  • liczbę kanałów korzeniowych
  • obecność pionowych pęknięć korzeni (VRF - vertical root fracture)
  • przejaśnienia wokół korzeni świadczące o toczącym się przewlekłym stanie zapalnym
73
Q

Co analizujemy w płaszczyźnie czołowej CBCT?

A
  • przebieg kanałów i kierunek ich zagięcia w wymiarze przedsionkowo-językowym
  • lokalizacja i rozległość zmian zapalnych okołowierzchołkowych na ścianie przedsionkowej lub językowej korzenia
74
Q

Co analizujemy w płaszczyźnie strzałkowej CBCT?

A
  • pomiar długości kanałów korzeniowych
  • przebieg kanałów i kierunek ich zagięcia w wymiarze mezjalno-dystalnym
  • lokalizacja i rozległość zmian zapalnych okołowierzchołkowych na ścianie mezjalnej lub dystalnej korzenia
75
Q

Czym jest renderowanie objętościowe?

A

uzyskanie obrazu trójwymiarowego z dwuwymiarowego

76
Q

Jakie zalety ma korzystanie z obrazów trójwymiarowych?

A
  • lepiej widać ubytki kości
  • łatwiej dostrzec pęknięcia korzeni
  • ułatwia komunikację z pacjentem
77
Q

Zalety CBCT:

A
  • nie ma problemu diagnostycznego wynikającego z nakładania się struktur anatomicznych
  • lepiej widać zmiany zapalne okołozębowe
  • wysoka rozdzielczość (0,125 lub 0,2 woksela)