Re-endo Flashcards
Co należy przeanalizować przed przystąpieniem do reendo?
wnikliwa ocena poprzedniego leczenia, zrozumienie przyczyny niepowodzenia i decyzja czy istnieje możliwość skorygowania poprzednich błędów i przekształcenia ich w sukces
Dlaczego reendo jest trudniejsze niż leczenie pierwotne?
ponieważ napotyka się szereg utrudnień: uzupełnienia protetyczne, WKK, ćwieki kanałowe, złamane narzędzia, zwapnienia i różnej twardości materiały wypełniające kanał
Reendo- wskazania:
- występowanie okresowych dolegliwości bólowych, bólów podczas nagryzania, obrzęku i bolesności uciskowej w okolicy wierzchołka oraz dodatniej reakcji na opukiwanie
- obecność przetoki
- widoczne na RTG zmiany w tk okw, które powstały w następstwie leczenia endo lub nie wygoiły się po poprzednim leczeniu
- nieprawidłowo wypełnione kanału przy braku zmian w tkankach okw i braku dolegliwości bólowych gdy ząb jest przeznaczony do leczenia prot
Reendo - p-wskazania:
- brak możliwości prawidłowego opracowania i wypełnienia
- niedostateczna motywacja pacjenta
- zła higiena
Jakie leczenie należy podjąć w przypadku p-wskazań do reendo?
zachowawczo-chirurgiczne (resekcja, hemisekcja, radektomia) lub chirurgiczne (ekstrakcja)
W jakich przypadkach trudno jest uzyskać dobry wynik reendo?
gdy poprzednie endo zawiodło z powodu nieprawidłowości budowy anatomicznej lub działań jatrogennych (perforacja, złamanie narzędzia)
Jakie ryzyko niesie ze sobą reendo?
- złamanie narzędzia
- perforacja
- złamanie korzenia lub korony
Czy korony protetyczne na zębach do reendo należy usunąć przed przystąpieniem do leczenia?
nie, ale w przypadku koron źle dopasowanych i nieprawidłowo odtwarzających anatomię zęba, poprawia to orientację w topografii jamy zęba
Reendo - postępowanie:
- usunięcie zawartości kanałów
- dokładne chemo-mechaniczne opracowanie
- szczelne wypełnienie do otworu fizjologicznego
W jaki sposób usuwa się pasty z niecałkowicie i nieszczelnie wypełnionych kanałów?
cienkimi pilnikami ręcznymi (10 lub 15 ISO) używając do płukania środków na bazie EDTA lub podchlorynu
W jaki sposób usuwa się z kanału preparaty na bazie TCE?
krótkim, twardym pilnikiem H, ewentualnie preparatem ndosolv E, używając środków chelatujących (EDTA) rozmiękczających zębinę kanałową
Do jakich preparatów zaliczamy glicerynę i środki ją zawierające?
do preparatów naoliwiających = zapewniają wprowadzonym do kanału narzędziom poślizg i zapobiegają ich złamaniu
W jaki sposób należy postępować usuwając z kanału pasty i cementy uszczelniające lub wypełniające?
- bardzo ostrożnie (szczególnie w przypadku cementów) - nigdy nie na siłę
- miejsca zablokowania kanału kontroluje się radio
- do kanału wprowadza się preparaty chelatujące z gliceryną i 10% nadtlenek mocznika w glicerynie (ma te same właściwości co podchloryn sodu)
Jak należy opracowywać wąskie, zakrzywione kanały przy usuwaniu past i cementów uszczelniających?
pilnikami ręcznymi 10 ISO lub odpowiednio dogiętymi do przebiegu kanału
W jaki sposób usuwa się z kanału materiały na bazie żywic epoksydowych (np. AH26)?
bardzo trudne do usunięcia z powodu dużej twardości
- rozpuszczenie za pomocą Endosolv R
- za pomocą aparatury ultradźwiękowej rozbija się twardą pastę na drobne cząsteczki
- rozdrobniony materiał usuwa się pilnikami ręcznymi, stosując jednocześnie środki płuczące na bazie EDTA
W jaki sposób usuwa się z kanału cementy fosforanowe, polikarboksylowe i GJ?
za pomocą aparatury ultradźwiękowej (bardziej efektywne, ale niebezpieczne - ryzyko złamania narzędzia, perforacji) lub (bezpieczniej) narzędziami ręcznymi, stosując jednocześnie środki chelatujące i naoliwiające
W jaki sposób usuwa się z kanału gutaperkę z uszczelniaczem?
- narzędziami maszynowymi niklowo-tytanowymi Profile lub ProTaper
- poszerzenie ujść kanałowych w celu stworzenia miejsca dla związków chemicznych rozpuszczających gutaperkę
- pojedynczy ćwiek usuwa się z kanału pilnikiem H, który wprowadza się między ćwiek a ścianę kanału i pociąga się w kierunku korony; można wprowadzać pilnik na sucho, jednak lepiej jest jednocześnie stosować środki płuczące
- luźno osadzony ćwiek można usunąć pęsetą lub kleszczykami / dobrze skondensowany usuwa się narzędziami maszynowymi
- można używać środków rozpuszczających gutaperkę
- bezpieczniejszą metodą jest zmiękczanie gutaperki rozgrzanym pilnikiem H i stopniowe opróżnianie z kanału
- mechaniczne usuwanie gutaperki powinno być wspomagane płukaniem środkami chelatującymi i 1-2% podchlorynem
Jakie środki umożliwiają rozpuszczenie gutaperki?
chloroform metylowy lub oczyszczony biały olejek terpentynowy
Metalowy ćwiek niezacementowany, wystający z kanału - usuwanie:
za pomocą pęsety lub kleszczyków
Metalowy ćwiek zacementowany w kanale - usuwanie:
narzędziami ręcznymi z użyciem środków chemicznych oraz aparatury ultradźwiękowej z końcówką podobną do pilnika
- zakropić okolicę ujścia kanału EDTA → rozmiękcza zębinę i umożliwia wprowadzenie cienkiego pilnika (10 / 15 ISO)
- usunięcie cementu wokół ćwieka = obejście ćwieka
obfite płukanie kanału podchlorynem i wodą utlenioną powoduje silne pienienie → może doprowadzić do wypłynięcia ćwieka
jeżeli powyższe metody zawodzą → aparatura ultradźwiękowa → cienki pilnik ultradźwiękowy nr 10 wprowadza się w utworzone obejście ćwieka → drgania z aparatury przenoszą się na ćwiek i powodują powolne jego wysuwanie → widoczny ćwiek w ujściu kanału usuwa się kleszczykami lub pęsetą (wszystko to należy wykonywać pod kontrolą mikroskopu endo)
Złamane narzędzia w kanale - usuwanie:
narzędziami ręcznymi z użyciem środków chemicznych oraz aparatury ultradźwiękowej z końcówką podobną do pilnika
obfite płukanie kanału podchlorynem i wodą utlenioną powoduje silne pienienie → może doprowadzić do wypłynięcia złamanego narzędzia
czasem udaje się usunąć złamane narzędzie wprowadzając do kanału 2 pilniki H
jeżeli powyższe metody zawodzą → aparatura ultradźwiękowa
Do czego służy zestaw Masseranna?
do usuwania grubych ćwieków metalowych, złamanych narzędzi i WKK z kanałów
Z czego składa się zestaw Masseranna?
- komplet trepanów o średnicy od 1,1 do 2,4 mm
- ekstraktor
- precyzyjne kleszczyki
Czym są trepany?
metalowe rurki o ostrej tnącej powierzchni z jednej strony
można je zakładać na końcówkę wiertarki (bezpieczniejsza jest praca ręczna przy pomocy specjalnego uchwytu)
Jak pracuje się zestawem Masseranna?
- zmiękcza się zębinę za pomocą EDTA
- wycina się tunel wokół narzędzia tkwiącego w kanale na połowę jego długości za pomocą trepanu
- nałożenie ekstraktora na wystające narzędzie i zaciśnięcie za pomocą śluby
- za pomocą kilku obrotów wysuwa się narzędzie z kanału
Usuwanie ćwieków lub narzędzi z zakrzywionych kanałów:
wytworzenia kanału między ćwiekiem a ścianą kanału za pomocą pilnika S (wybitna zdolność cięcia zębiny dzięki dwóm krawędziom tnącym); jednocześnie używanie środków chelatujących i naoliwiających → jeśli to nie przynosi skutku, kanał wypełnia się obok złamanego narzędzia lub ćwieka, najlepiej metodą pionowej kondensacji gutaperki
W jaki sposób usuwa się złamane narzędzie z wąskich kanałów?
za pomocą igły iniekcyjnej → opracowanie zębiny wokół złamanego narzędzia zmodyfikowaną końcówką igły → wiórki zębinowe wytwarzane podczas cięcia blokują złamane narzędzie w świetle igły, a ruchy obrotowe igły powodują obluzowanie narzędzia w kanale i łatwiejsze jego usunięcie
Usuwanie WKK - wskazania:
- reendo
* złamanie WKK
Usuwanie WKK - zagrożenia:
ryzyko perforacji lub pęknięcia korzenia
Usuwanie WKK - postępowanie:
- usunięcie cementu wokół wkładu
• wkład gwintowany wykręca się kleszczykami
wkład lany:
• końcówka ultradźwiękowa BUC-3 → obluzowanie wkładu i usunięcie go pilnikiem lub kleszczykami
• zbijaki do koron
• ekstraktor → zeszlifowanie części koronowej tak, by uzyskać równoległość ścian bocznych; ekstraktor umieszcza się na wkładzie i mocuje za pomocą śruby - kilka powolnych obrotów śruby powinno doprowadzić do uwolnienia wkładu
• wypiłować za pomocą końcówki umieszczonej w wiertarce szybkoobrotowej
• zestaw Masseranna
Jakimi narzędziami opracowuje się światło zobliterowanych kanałów?
pilnikami S (mają dużą zdolność cięcia zębiny - posiadają dwie krawędzie tnące)
Zobliterowane kanały - opracowanie:
- za pomocą pilników S
- środki naoliwiające zwiększające poślizg i zabezpieczające przed złamaniem
- polecanym sposobem jest metoda Roane (balanced forces technique)
- częste płukanie wodą utlenioną i solą fizjo
- ostrożnie ze środkami chelatującymi w pierwszej fazie opracowywania (do momentu opracowania kanału najcieńczym narzędziem na pełną długość roboczą)
Metoda Roane - na czym polega?
pilnik S wprowadzamy do naoliwionego kanału i wykonujemy obrót o 60-90° w stronę prawą, a następnie o 180-360° w lewą z jednoczesnym naciskiem
Dlaczego przy zobliterowanych kanałach należy ostrożnie podchodzić do płukania środkami chelatującymi w pierwszej fazie pracy?
nadmiar środków chelatujących może doprowadzić do wytworzenia fałszywego kanału lub perforacji na skutek znacznego zmiękczania zwapnień oraz zębiny okołokanałowej
Opracowywanie zobliterowanych kanałów przy użyciu narzędzi maszynowych niklowo-tytanowych:
- skraca czas zabiegu
- niesie niebezpieczeństwo powikłań jatrogennych (perforacja, złamanie narzędzia)
- wymaga wstępnego opracowania ręcznego
Od czego zależy wybór techniki opracowywania kanału?
- długość kanału
- kształt światła kanału (szeroki / okrągły / owalny / znacznie zwężony w części wierzchołkowej)
- krzywizna kanału
Czym należy wypełnić kanał po reendo?
nietwardniejącym WW na okres 7-14 dni (a ubytek szczelnym opatrunkiem czasowym) → obserwacja (w kanałach z wysiękiem zmienia się WW co tydzień - wysięk zmniejsza aktywność preparatu)
jony Ca2+ i OH- powodują alkalizację kwaśnego środowiska zapalnego, działają bakteriobójczo, zmniejszają wysięk, stymulują fosfatazę zasadową do naprawy kości i wpływają na miejscowe reakcje immuno
→ w praktyce zamyka się od razu ostatecznie
Reendo - pierwsza kontrola po zabegu:
po 3 msc - kontrola kliniczna i radio
