Wybielanie Flashcards

1
Q

Prawidłowa barwa zęba - zakres:

A

od mlecznej (zęby mleczne), przez szaroniebieską do żółtobrunatnej (zęby stałe)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Od czego zależy barwa zęba?

A
  • od nakładających się składowych zęba: szkliwa, zębiny i miazgi
  • od grubości i gęstości szkliwa i zębiny
  • grupy zębów (np. kły są bardziej żółte niż siekacze)
  • zmienność osobnicza
  • rasa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Szkliwo - prawidłowa przezierność i barwa:

A

przezierne o barwie niebieskobiałej, żółtej lub szarobiałej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Od czego zależy przezierność szkliwa?

A

od stopnia i rodzaju uwapnienia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Mineralizacja szkliwa a jego przejrzystość, barwa zęba i odporność na próchnicę:

A
  • właściwie zmineralizowane szkliwo (o optymalnym stosunku wapnia do fosforu) → przejrzyste szkliwo, zęby żółte i bardziej odporne na próchnicę
  • słabo zmineralizowane szkliwo (mniej korzystny stosunek wapnia do fosforu) → mało przejrzyste szkliwo, zęby białe i mniej odporne na próchnicę
  • najsłabiej zmineralizowane szkliwo (zawiera dużo substancji organicznej) → zęby szaroniebieskie i podatne na próchnicę
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Jakie obszary kolorystyczne wyróżniamy w obrębie zęba?

A
  • przyszyjkowy - najbardziej żółty (żółta zębina prześwieca przez cienkie szkliwo)
  • środkowy - gruba warstwa szkliwa i zębiny
  • brzeg sieczny - najbardziej przezierny; zbudowany niemal z samego szkliwa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Zębina - prawidłowa przezierność i barwa:

A

barwy kości słoniowej i nieprzezierna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Zmiana grubości szkliwa w ciągu życia osobniczego:

A

nie zmienia swojej grubości, ale reaguje na zaburzenia przemiany materii (głównie mineralnej)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Zmiana grubości zębiny w ciągu życia osobniczego:

A
  • grubość i gęstość podlega dużym zmianom
  • zmiana gęstości zębiny zależy od przemiany mineralnej → zakłócenie prawidłowego stosunku gęstości subst podstawowej (polisacharydy związane z kolagenem) do liczby i średnicy kanalików zębinowych
  • starzenie się zęba → zwiększenie objętości subst podstawowej kosztem kanalików zębinowych → zmiana zabarwienia
  • starzenie się zęba → zwiększenie grubości zębiny (ciągłe działanie odontoblastów) → zmniejszenie a nawet zanik jamy zęba → zmniejszenie wpływu obecności miazgi na kolor zęba → ząb coraz ciemniejszy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Jakie czynniki mają wpływ na ocenę koloru zęba?

A
  • czułość narządu wzroku
  • adaptacja wzroku do barwy = poziom zmęczenia wzroku
  • metameryzm
  • kąt padania światła
  • kolor tła
  • stopień uwodnienia tkanek
  • zjawiska optyczne w tkankach twardych zęba (opalescencja, fluorescencja, transparencja, transmisja i połysk powierzchni)
  • grubość tkanek zęba
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Na jakie barwy czułe są czopki?

A

niebieska, zielona i czerwona → ich natężenie decyduje o wrażeniu barwy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Na jakie barwy czułe są pręciki?

A

biała i czarna → ocena jasności

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Od czego zależy czułość narządu wzroku na kolor?

A

od funkcjonowania narządu wzroku; jest cechą indywidualną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Po jakim czasie wzrok przyzwyczaja się do barwy?

A

po 5-7 s → ocena jest mniej obiektywna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Czym jest metameryzm?

A

różnica w odbiorze koloru, w zależności od rodzaju światła padającego na obiekt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Jakie światło jest najlepsze do oceny koloru zębów?

A

rozproszone światło słoneczne między godziną 10 a 14

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Jaki kąt padania światła jest najlepszy do oceny koloru zębów?

A

padanie światła pod kątem prostym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Jaki kolor tła jest najlepszy do oceny koloru zębów?

A

niebieski - jest relaksujący dla wzroku i zwiększa czułość czopków na odbiór barwy żółtej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Jak wpływa stopień uwodnienia tkanek na barwę zęba?

A

ząb suchy wydaje się jaśniejszy → zawsze należy zwilżyć zęby przed oceną koloru

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Opalescencja:

A

mleczne mienienie się szkliwa po podświetleniu światłem dziennym (szkliwo pochłania światło długie, a odbija krótkie - UV)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Fluorescencja:

A

pochłanianie przez zębinę krótkich fal UV (niebieskawa poświata), która ulegając wzbudzeniu emituje skumulowaną energię w formie światła → żywy naturalny wygląd zęba

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Transparencja:

A

zależy od stopnia mineralizacji i grubości szkliwa (w pełni transparentne szkliwo jest optycznie szare i ma jednorodną budowę) → każde zaburzeni mineralizacji powoduje powstanie miejsc o zmienionej gęstości tkanki = obszary o różnym stopniu przejrzystości

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Transmisja:

A

zmiana kąta przechodzenia promienia świetlnego przez tkanki zęba

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Połysk powierzchni:

A

powierzchnie gładkie zapewniają lustrzane odbicie światła; powierzchnie szorstkie rozpraszają światło

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Jakie parametry wpływają na kolor zęba?

A
  • barwa
  • nasycenie
  • jasność
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Nasycenie:

A
  • intensywność barwy
  • cecha odwrotnie proporcjonalna do jasności (część przyszyjkowa ma największe nasycenie i niską jasność koloru, brzeg sieczny - odwrotnie)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Jasność:

A
  • miara wrażenie wzrokowego, które oko odbiera ze świecącej powierzchni
  • najważniejsza i najsilniej postrzegana cecha koloru
  • cecha odbierana przez pręciki - zmrużenie oczu wzmaga ich czułość
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Główny czynnik wpływający na rezultat wybielania:

A

przyczyna przebarwienia (w mniejszym stopniu od stosowanego środka wybielającego)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Czego wynikiem są przebarwienia zębów?

A

nagromadzenie barwników = chromoforów na powierzchni i wewn tk twardych (zwłaszcza w ich części organicznej)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Pochodzenie chromoformów:

A
  • organiczne (np. karoten)
  • nieorganiczne (np. jony metali)
  • połączenie powyższych (np. hemoglobina)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Ogólne przyczyny przebarwień zębów :

A
  • tetracykliny
  • fluoroza
  • hiperbilirubinemia
  • alkaptonuria
  • torbielowate zwłóknienie trzustki
  • niedoczynność nadnerczy
  • niedo- i nadczynność tarczycy
  • nadczynność przedniego płata przysadki
  • wrodzona porfiria
  • dziedziczna dysplazja szkliwa i zębiny
  • dziedziczna osteodystrofia Albrighta
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Przyczyny miejscowe egzogenne przebarwień zębów:

A
  • naturalne i sztuczne barwniki pożywienia (jagody, czarna porzeczka, soki, zioła)
  • używki (kawa, herbata, czerwone wino, tytoń, marihuana)
  • leki doustne (np. z żelazem)
  • płukanki antyseptyczne (chlorheksydyna, sangwiryna, cetylopirydyna, listeryna, nadmanganian potasu, kora dębowa)
  • fluorek cyny stosowany w celach profilaktycznych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Przyczyny miejscowe endogenne przebarwień zębów:

A
  • urazy zębów
  • krwotoki miazgi w trakcie ekstrypacji
  • martwa miazga (pozostawienie jej w komorze po leczeniu lub po urazie)
  • leki i materiały do wypełnień zębów, np. amalgamaty
  • leki i materiały do wypełnień kanałów
  • uszkodzenia zawiązków zz stałych
  • próchnica
  • nieszczelna odbudowa po leczeniu endo (wnikanie bakterii i barwników egzogennych do jamy zęba)
  • starcia patologiczne
  • resorpcja wewn
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Jak dzielimy przebarwienia zębów ze względu na wnikanie barwnika do tk zęba?

A
  • przebarwienia endogenne - przenikanie barwników w struktury twarde tk zęba
  • przebarwienia egzogenne - przyleganie barwników do powierzchni zęba
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Urazy zębów - zmiana zabarwienia:

A
  • krwawienie wewn → początkowo różowe → szarobrązowe (wynik zmian degeneracyjnych)
  • mineralizacja komory → żółtawe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Materiały stosowane do wypełnień kanałów - zmiana zabarwienia:

A
  • pasta N2 → różowy
  • pasta AH2, Ketac Endo → szary
  • srebrne WKK
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Resorpcja zęba - zmiana zabarwienia:

A

tzw. różowy ząb (pink spot)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Torbielowate zwłóknienie trzustki - zmiana zabarwienia:

A

szary lub brązowoszary

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Niedoczynność nadnerczy - zmiana zabarwienia:

A

żółty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Nadczynność tarczycy - zmiana zabarwienia:

A

niebieskobiały

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Niedoczynność tarczycy - zmiana zabarwienia:

A

mlecznobiały

42
Q

Nadczynność przedniego płata przysadki - zmiana zabarwienia:

A

żółtoszary

43
Q

Wrodzona porfiria - zmiana zabarwienia:

A

różowe, różowoszare, czerwonoszare lub ciemnobrązowe

44
Q

Dziedziczna dysplazja szkliwa i zębiny - zmiana zabarwienia:

A

różnobarwne

45
Q

Dziedziczna osteodystrofia Albrighta - zmiana zabarwienia:

A

małe, matowobiałe z hipoplazją

46
Q

Pasta jodoformowa - zmiana zabarwienia:

A

brunatny

47
Q

Pasta TCE - zmiana zabarwienia:

A

żółto-brunatny

48
Q

Alkaptonuria - zmiana zabarwienia:

A

niebieskoczarne

49
Q

Chromogenne bakterie w JU:

A
  • Porphyromonas melaninogenica, Actinomyces (israeli, naeslundi i odontolyticus) → protoporfiryna i protohem - czarne
  • Neisseria subflava → zielonożółty
50
Q

Fluoroza:

A

zaburzenie typu hipomineralizacji spowodowane nadmierną podażą fluoru w okresie rozwoju zawiązków zębowych

51
Q

Fluoroza - podział:

A
  1. wątpliwa - utrata przezierności szkliwa przy brzegu siecznym i krawędziach stycznych
  2. bardzo łagodna - białe plamki
  3. łagodna - delikatne, białe linie
  4. umiarkowana - kredowe, nieprzezierne szkliwo, które można odłamać
  5. ciężka - hipoplazja szkliwa, utrata części szkliwa, szkliwo przebarwione, kredowobiałe lub brunatne
52
Q

Fluoroza - leczenie:

A
  • remineralizacja powierzchni
  • kwasowa mikroabrazja i remineralizacja
  • ciężkie postaci → licówki kompozytowe lub porcelanowe / korony (dopiero po całkowitym wyrznięciu)
53
Q

Gdzie wnikające barwniki są szczególnie trudne do usunięcia?

A

barwniki wnikające w drobne pęknięcia szkliwa

54
Q

Jaką barwę ma płytka nazębna?

A

bezbarwna - stanowi miejsce absorpcji chromoforów

55
Q

Jaką barwę ma kamień nazębny?

A

bezbarwny - stanowi miejsce absorpcji chromoforów

56
Q

Przebarwienia tetracyklinowe:

A
  • wynik leczenia tetracyklinami w czasie odontogenezy
  • żółtobrązowy lub szarobrązowy
  • w cięższych przypadkach hipoplazja szkliwa
  • najbardziej wyraźne przebarwienia w okolicy przyszyjkowej, obustronnie na zębach przednich i pierwszych trzonowcach
  • trudne do leczenia → lepiej zapobiegać
57
Q

Profilaktyka przebarwień tetracyklinowych:

A

nie wolno stosować tetracyklin u:
• kobiet w ciąży (według Jańczuka od 6.-7. msc ciąży)
• dzieci do 8 rż

58
Q

Mechanizmy powstawania przebarwień tetracyklinowych:

A
  • tetracyklina + wapń hydroksyapatytu → (ortofosforan tetracykliny) szarości przez brąz aż po czerń → trudniejsze do usunięcia
  • chlorotetracyklina (pochodna tetracykliny) + białkowy zrąb zębiny i cementu → (ortofosforan tetracykliny) szarości przez brąz aż po czerń
59
Q

Rodzaj tetracykliny a kolor przebarwienia:

A
  • oksytetracyklina i tetracyklina → żółte

* chlorotetracyklina i aureomycyna → szarobrązowe

60
Q

Podział przebarwień tetracyklinowych ze względu na nasilenie i podatność na wybielanie:

A

kategoria 1. łagodne - cała powierzchnia zęba przebarwiona na kolor od żółtego do brązowego i szarego → poddają się wybielaniu w ciągu 3-5 wizyt lub po 4 tyg wybielania domowego
kategoria 2. silne - równomierne przebarwienia → poddają się wybielaniu w ciągu 5-7 wizyt lub po 4-6 tyg wybielania domowego
kategoria 3. silne przebarwienia w postaci poziomych linii → nie poddają się wybielaniu → leczenie protetyczne

61
Q

Podział przebarwień tetracyklinowych ze względu na barwę i podatność na wybielanie:

A

typ 1. żółtobrązowe → możliwy 100% efekt odbarwienia
typ 2. brązowe → możliwy 100% efekt odbarwienia
typ 3. sinoniebieskie → możliwy 30-50% efekt odbarwienia
typ 4. czarne → możliwy 30-50% efekt odbarwienia

62
Q

Zmiany barwy związane z wiekiem:

A
  • starcie szkliwa i odsłonięcie ciemniejszej zębiny
  • słabsza transparencja szkliwa (większa mineralizacja)
  • obecność nierówności i popękań zaimpregnowanych barwnikami
63
Q

Jaki wpływ na wybielanie ma pH roztworu wybielającego?

A
  • kwaśne → powstaje małe stężenie aktywnego rodnika (HO2*)

* zasadowe → powstaje duże stężenie aktywnego rodnika (HO2*) → silniejsze właściwości wybielające niż tlen atomowy

64
Q

Metody wybielania zębów żywych:

A

= zewnętrzna (vital bleaching)

  • wybielanie domowe metodą nakładkową
  • wybielanie bez nadzoru lekarza preparatami dostępnymi w sprzedaży
  • wybielanie profesjonalne w gabinecie stom
65
Q

Metody wybielania zębów martwych:

A

= wewnętrzna (nonvital bleaching)

  • metoda stopniowego wybielania = walking bleach
  • metoda intensywnego wybielania = power bleaching / in-office bleaching
66
Q

Substancje czynne w dostępnych prep wybielających:

A
  • nadtlenek wodoru
  • nadtlenek karbamidu = nadtlenek mocznika
  • nadtlenowęglan
  • nadboran sodu
  • chloran sodu
67
Q

Jak dzielimy preparaty do wybielania zależnie od stężenia subst czynnej?

A
  • prep o niskich stężeniach (5-10% nadtlenku wodoru)
  • prep o wyższych stężeniach (15% nadtlenku wodoru lub 20% nadtlenku mocznika)
  • prep o wysokich stężeniach (25-35% nadtlenku wodoru lub mocznika)
68
Q

W jaki sposób można przyspieszyć rozpad nadtlenku wodoru?

A

przez dostarczenie dodatkowej energii w postaci światła (np. podczerwień), ciepła lub promieniowania (UV, laserowe)

69
Q

Która powierzchnia zęba musi być dobrze zachowana by móc wybielać ząb?

A

powierzchnia wargowa

70
Q

Dokumentacja koloru podczas wybielania:

A

w celu dokumentacji należy określić aktualny kolor zęba za pomocą klucza kolorów oraz przed i po zabiegu wybielania należy wykonać fotografię

71
Q

W jaki sposób można zwiększyć efektywność wybielania?

A

łącząc H2O2 z nadtlenoboranem sodu

72
Q

Przygotowanie pacjenta do wybielania zewnętrznego:

A
  • poinformowanie o metodyce zabiegów, możliwości powikłań i celowości wizyt kontrolnych
  • oczyszczenie zębów za pomocą szczotki, gumki i pasty lub piaskarki
  • sprawdzenie wypełnień pod względem szczelności
73
Q

Jak reagują materiały złożone na wybielanie?

A

w ogóle nie zmieniają koloru lub nieznacznie jaśnieją

74
Q

Jaki wpływ na wybielanie ma uwalniany mocznik?

A

podnosi stężenie jonów wodorowych (pH)

75
Q

Wybielanie domowe z nakładką - postępowanie:

A
  1. oczyszczenie i wypłukanie zębów
  2. napełnienie łyżki indywidualnej* żelem wybielającym w objętości ziarna pieprzu na każdy ząb
  3. włożenie łyżki na zęby i delikatne dociśnięcie (2-10h** lub tylko w nocy** przez 14 dni)
  4. wypłukanie ust wodą 1-2 razy
  • dostępne są łyżki uplastyczniane we wrzątku i dopasowywane przez pacjenta
    • Piątowska podaje, że w zależności od stężenia wybielacz można stosować od 30 min do 2h dwa razy dziennie przez 2-4 tyg
  • ** wg Jańczuka nocne wybielanie jest obecnie najskuteczniejszą i najbezpieczniejszą metodą wybielania; natomiast Piątowska uważa, że wybielanie nocne nie jest polecane ze względu na możliwość podrażnienia tk miękkich na skutek niekontrolowanego wypłynięcia prep oraz występowanie bólów SSŻ spowodowanych zbyt długim trzymaniem nakładki w ustach + uważa się, że wybielacz stosowany w jednej porcji szybko traci swoje właściwości utleniające i aplikacja dłuższa niż na kilka godzin nie ma sensu
76
Q

W jakim czasie po wybielaniu można wymienić wypełnienia kompozytowe i dlaczego?

A

nie wcześniej niż po 2 tyg → bezpośrednio po wybielaniu może nastąpić spadek siły wiązania między szkliwem a kompozytem oraz ustabilizowanie się barwy zębów

77
Q

Jaka jest wada łyżek nakładkowych uplastycznianych we wrzątku?

A

uniwersalny rozmiar nakładki i przypadkowość dopasowania w wykonaniu pacjenta

78
Q

P-wskazania do wybielania metodą nakładkową:

A
  • młody wiek (<16rż)
  • nałogowe palenie
  • alergia na składniki prep
  • ciąża (ze względu na stan dziąseł)
  • choroby dziąseł i przyzębia
  • obnażenie szyjek i korzeni zębów
  • nadwrażliwość zębów
  • starcia, pęknięcia szkliwa
  • próchnica
  • obecność nieszczelnych wypełnień
  • duża liczba wypełnień
  • silny odruch wymiotny
  • zaburzenia w SSŻ
79
Q

Jakie preparaty można zalecić pacjentom spożywającym pokarmy przebarwiające zęby i palącym papierosy w celu utrzymania naturalnego zabarwienia zębów?

A

pasty do czyszczenia zębów zawierające środki wybielające i ścierne

80
Q

Jakie środki wybielające ADA (American Dental Association) dopuściło do stosowania w domu?

A
  • 3% nadtlenek wodoru oraz 10% i 15% nadtlenek mocznika

* pasty do czyszczenia zębów o niewielkim stężeniu nadtlenku wodoru, nadtlenku wapnia i nadwęglanu sodu

81
Q

Jaką metodą wybiela się zęby żywe w gabinecie stom?

A

metodą termokatalityczną

82
Q

Jakie preparaty i w jakim stężeniu stosujemy w wybielaniu profesjonalnym zewnętrznym?

A
  • 25-38% nadtlenku karbamidu

* 30% H2O2

83
Q

Wybielanie profesjonalne zewnętrzne - postępowanie:

A
  1. założenie na zęby koferdamu i posmarowanie dziąseł wazeliną lub odpowiednim prep ochronnym
  2. wytrawienie powierzchni zębów 37% kwasem ortofosforowym
  3. osuszenie zębów
  4. nałożenie prep wybielającego
  5. przez 20-30 min stosuje się źródła energii* przyspieszające rozpad H2O2 z odległości 30 cm
  6. usunięcie preparatu wybielającego
  7. płukanie
  8. ściągnięcie koferdamu
  9. nałożenie żelu lub lakieru fluorkowego / specjalnego prep znoszącego nadwrażliwość
  10. zabieg w razie potrzeby powtarza się kilkakrotnie (zwykle 3 razy) w odstępie 7 dni**
  • zęby powinny być cały czas wilgotne, nasączone środkiem wybielającym
    • wg Piątowskiej po 2 tygodniach jeśli nie ma nadwrażliwości lub po miesiącu jeśli wystąpiła nadrważliwość; proponuje również zastosować metodę domową jako uzupełnienie i podtrzymanie efektu
84
Q

Czym różni się efekt wybielania zębów metodami domowymi a profesjonalnymi?

A

uzyskana zmiana koloru jest taka sama, jednak wybielanie w domu jest bezpieczniejsze i wolniejsze (powolny proces zwiększa trwałość uzyskanej barwy)

85
Q

P-wskazania do wybielania zębów:

A
  • młody wiek (<16rż)
  • nałogowe palenie
  • choroby dziąseł i przyzębia (recesje)
  • obnażenie szyjek i korzeni zębów
  • nadwrażliwość zębów
  • starcia, pęknięcia szkliwa
  • próchnica
  • obecność nieszczelnych wypełnień
  • duża liczba wypełnień i wypełnienia w zębach przednich (p-wskazanie względne)
  • zaniedbania higieniczne
  • alergia na składniki prep
  • poważne choroby układowe
  • ciąża i karmienie
86
Q

Zalecenia dla pacjenta po wybielaniu zewnętrznym:

A
  • biała dieta przez co najmniej 3 doby
  • unikanie zbyt zimnych i gorących pokarmów
  • stosowanie łagodnych płukanek z fluorem w razie nadwrażliwości
  • unikanie palenia tytoniu
87
Q

Przygotowanie do wybielania wewnętrznego:

A

wykonanie RTG w celu upewnienia się co do jakości leczenia kanałowego i stanu tk okw

88
Q

Przeciwwskazania do wybielania zębów bezmiazgowych:

A
  • brak dostatecznej ilości tk twardych
  • pęknięcia szkliwa lub rysy, które mogą spowodować dyfuzję nadtlenku wodoru na zewnątrz zęba
  • stan zapalny przyzębia brzeżnego
  • resorpcja wewn i zewn
89
Q

Preparaty stosowane do walking bleach:

A
  • woda utleniona (nie zalecana, a perhydrol to absolutnie nie → resropcja przyszyjkowa; przenika kanaliki zębinowe, niszczy ozębną i przy udziale bakterii inicjuje resorpcję korzenia)
  • woda dest + nadboran sodu → nadtlenek wodoru
90
Q

Walking bleach - postępowanie:

A
  1. oczyszczenie pow zęba i zębów sąsiednich pastą do polerowanie lub pumeksem z wodą
  2. zapisanie koloru przebarwionego zęba + fotografia
  3. koferdam na ząb wybielany i dwa zęby sąsiednie (dziąsła należy posmarować wazeliną lub Opal Dam)
  4. dostęp do komory z punktu trepanacyjnego; usunięcie wypełnienia z komory i kanału do miejsca znajdującego się 1,5-2 mm poniżej szyjki zęba; sprawdzenie szczelności kanału (w razie nieszczelności → reendo)
  5. flow lub cement karboksylowy na gutaperkę
  6. usunięcie różyczką na wolnych obrotach przebarwionej zębiny (zabieg ten osłabia ząb)
  7. odtłuszczenie komory eterem lub alkoholem
  8. wytrawienie (nie dłużej niż 15 s)
  9. wypłukanie i wysuszenie
  10. środek wybielający
  11. szczelne wypełnienie czasowe GJ lub kompozytem
  12. kontrola po 7 dniach (wg Jańczuka) po 1/2 dniach (wg Arabskiej) → jeśli efekt jest zadowalający - stałe wypełnienie; jeśli nie - powtarzamy zabieg (zwykle wystarczają 1-3 wizyty; jeśli po 3 nie ma efektów → zmiana sposobu leczenia)
91
Q

Jakich materiałów nie należy zakładać jako tymczasowych podczas walking bleach?

A

Cavit, Coltosol, Fermit i TCE → wypadają z ubytków w wyniku wzmożonego ciśnienia tlenu

92
Q

Power bleaching - postępowanie:

A
  1. oczyszczenie pow zęba i zębów sąsiednich pastą do polerowanie lub pumeksem z wodą
  2. zapisanie koloru przebarwionego zęba + fotografia
  3. koferdam na ząb wybielany i dwa zęby sąsiednie (dziąsła należy posmarować wazeliną lub Opal Dam) + wilgotne gaziki na wargi, tk miękkie pod koferdamem i pod klamry koferdamu
  4. dostęp do komory z punktu trepanacyjnego; usunięcie wypełnienia z komory i kanału do miejsca znajdującego się 1,5-2 mm poniżej szyjki zęba; sprawdzenie szczelności kanału (w razie nieszczelności → reendo)
  5. GJ modyfikowany żywicą na gutaperkę
  6. usunięcie różyczką na wolnych obrotach przebarwionej zębiny (zabieg ten osłabia ząb)
  7. odtłuszczenie komory eterem lub alkoholem
  8. wytrawienie (nie dłużej niż 15 s)
  9. wypłukanie i wysuszenie
  10. środek wybielający
  11. zastosowanie przez 2-5 min urządzenia emitującego ciepło
  12. usunięcie pasty wybielającej
    10-12 powtarzamy co 5 minut przez pół godziny (przedłużone, silne ogrzewanie może spowodować resorpcję korzenia)
  13. środek wybielający + szczelne wypełnienie czasowe GJ lub kompozytem
  14. kontrola po 1/2 dniach → jeśli efekt jest zadowalający - stałe wypełnienie; jeśli nie - powtarzamy zabieg
93
Q

Kiedy stosujemy power bleaching?

A

gdy nie udało się osiągnąć efektu wybielenia metodą walking bleach

94
Q

Na czym polega mechanizm działania środka wybielającego?

A

rozszczepia duże cząsteczki barwnika w reakcji utleniania lub redukcji → cząsteczki o mniejszej masie, które na drodze dyfuzji zostają usunięte z zęba

95
Q

Powikłania wybielania:

A
  • zmniejszenie wytrzymałości szkliwa na złamanie i ścieranie
  • nadwrażliwość na zimno
  • podrażnienie dziąseł i tk miękkich
  • wrażliwość języka i warg
  • zaburzenia SSŻ (przy stosowaniu nakładki)
  • możliwość zmiany koloru wypełnień kompozytowych na jaśniejsze
  • sporadycznie - bóle samoistne zębów i bóle głowy

na ogół ustępują po 1-4 dniach od zakończenia wybielania lub jego przerwania

  • resorpcja przyszyjkowa (nasila się wraz ze wzrostem stężenia środka i czasu wybielania)
  • złamanie korzenia
  • patologiczne zmiany w przyzębiu
96
Q

Klasyfikacja Heithersay:

A

klasa I - mały ubytek resorpcyjny w okolicy szyki z niewielkim uszkodzeniem zębiny

klasa II - wyraźny ubytek resorpcyjny z dużym uszkodzeniem zębiny, penetrujący w kierunku komory; resorpcja nie obejmuje, a jeżeli, to w bardzo nieznacznym stopniu zębiny korzeniowej

klasa III - ubytek resorpcyjny w dużym stopniu dotyczy zębiny koronowej oraz obejmuje zębinę korzeniową, nie przekraczając 1/3 przykoronowej części korzenia

klasa IV - zaawansowany proc resorpcji obejmujący zębinę koronową i więcej niż 1/3 przykoronowej części zębiny korzeniowej

97
Q

Zasady zmniejszające ryzyko wystąpienia resorpcji po wybielaniu wewnątrzkomorowym:

A
  • prawidłowy dobór zębów do procesu wybielania
  • dobrze zachowana korona
  • obumarcie miazgi nie mogło nastąpić w wyniku urazi (uraz zwiększa ryzyko resorpcji)
  • prawidłowa i ostrożna aplikacja prep
  • należy stosować prep świeżo przygotowane i odizolowane od środowiska JU
  • biomechaniczne uszczelnienie szyjkowe
  • tetrahydrat nadboranu sodu (→ wolniejszy proces)
98
Q

Biomechaniczne uszczelnienie szyjkowe:

A
  • postępowanie mające na celu zapobieganie wystąpieniu resorpcji przyszyjkowej w wyniku wybielania wewnątrzkomorowego
  • usunięcie materiału wypełniającego kanał na głębokość ok 3 mm (odsłonięcie kanalików) i umieszczenie 0,5-1 mm warstwy WW i szczelne pokrycie GJ (lub innym gwarantującym dobre przyleganie do zębiny)
  • utrzymanie zasadowego środowiska zarówno przed jak i po wybielaniu; neutralizuje ewentualny przeciek środka wybielającego
99
Q

Jak długo powinny być kontrolowane zęby wybielane wewnątrzkomorowo?

A

przynajmniej 7 lat

100
Q

Jakie czynniki podczas wybielania wpływają na rozwój nadwrażliwości?

A
  • stężenie prep (im wyższe tym częściej występuje)
  • pH (kwaśne sprzyja rozwojowi nadwrażliwości)
  • wysuszenie pow zębów i pozbawienie jej naturalnej warstwy ochronnej (błonki nazębnej)
  • czas kontaktu nakładki z zębami
101
Q

Jak długo po wybielaniu może się stabilizować kolor?

A

do 3 tyg

102
Q

Wybielanie a podatność na próchnicę?

A

zmniejszona podatność na próchnicę, prawdopodobnie spowodowana bakteriobójczym działaniem środków wybielających