Wybielanie Flashcards
Prawidłowa barwa zęba - zakres:
od mlecznej (zęby mleczne), przez szaroniebieską do żółtobrunatnej (zęby stałe)
Od czego zależy barwa zęba?
- od nakładających się składowych zęba: szkliwa, zębiny i miazgi
- od grubości i gęstości szkliwa i zębiny
- grupy zębów (np. kły są bardziej żółte niż siekacze)
- zmienność osobnicza
- rasa
Szkliwo - prawidłowa przezierność i barwa:
przezierne o barwie niebieskobiałej, żółtej lub szarobiałej
Od czego zależy przezierność szkliwa?
od stopnia i rodzaju uwapnienia
Mineralizacja szkliwa a jego przejrzystość, barwa zęba i odporność na próchnicę:
- właściwie zmineralizowane szkliwo (o optymalnym stosunku wapnia do fosforu) → przejrzyste szkliwo, zęby żółte i bardziej odporne na próchnicę
- słabo zmineralizowane szkliwo (mniej korzystny stosunek wapnia do fosforu) → mało przejrzyste szkliwo, zęby białe i mniej odporne na próchnicę
- najsłabiej zmineralizowane szkliwo (zawiera dużo substancji organicznej) → zęby szaroniebieskie i podatne na próchnicę
Jakie obszary kolorystyczne wyróżniamy w obrębie zęba?
- przyszyjkowy - najbardziej żółty (żółta zębina prześwieca przez cienkie szkliwo)
- środkowy - gruba warstwa szkliwa i zębiny
- brzeg sieczny - najbardziej przezierny; zbudowany niemal z samego szkliwa
Zębina - prawidłowa przezierność i barwa:
barwy kości słoniowej i nieprzezierna
Zmiana grubości szkliwa w ciągu życia osobniczego:
nie zmienia swojej grubości, ale reaguje na zaburzenia przemiany materii (głównie mineralnej)
Zmiana grubości zębiny w ciągu życia osobniczego:
- grubość i gęstość podlega dużym zmianom
- zmiana gęstości zębiny zależy od przemiany mineralnej → zakłócenie prawidłowego stosunku gęstości subst podstawowej (polisacharydy związane z kolagenem) do liczby i średnicy kanalików zębinowych
- starzenie się zęba → zwiększenie objętości subst podstawowej kosztem kanalików zębinowych → zmiana zabarwienia
- starzenie się zęba → zwiększenie grubości zębiny (ciągłe działanie odontoblastów) → zmniejszenie a nawet zanik jamy zęba → zmniejszenie wpływu obecności miazgi na kolor zęba → ząb coraz ciemniejszy
Jakie czynniki mają wpływ na ocenę koloru zęba?
- czułość narządu wzroku
- adaptacja wzroku do barwy = poziom zmęczenia wzroku
- metameryzm
- kąt padania światła
- kolor tła
- stopień uwodnienia tkanek
- zjawiska optyczne w tkankach twardych zęba (opalescencja, fluorescencja, transparencja, transmisja i połysk powierzchni)
- grubość tkanek zęba
Na jakie barwy czułe są czopki?
niebieska, zielona i czerwona → ich natężenie decyduje o wrażeniu barwy
Na jakie barwy czułe są pręciki?
biała i czarna → ocena jasności
Od czego zależy czułość narządu wzroku na kolor?
od funkcjonowania narządu wzroku; jest cechą indywidualną
Po jakim czasie wzrok przyzwyczaja się do barwy?
po 5-7 s → ocena jest mniej obiektywna
Czym jest metameryzm?
różnica w odbiorze koloru, w zależności od rodzaju światła padającego na obiekt
Jakie światło jest najlepsze do oceny koloru zębów?
rozproszone światło słoneczne między godziną 10 a 14
Jaki kąt padania światła jest najlepszy do oceny koloru zębów?
padanie światła pod kątem prostym
Jaki kolor tła jest najlepszy do oceny koloru zębów?
niebieski - jest relaksujący dla wzroku i zwiększa czułość czopków na odbiór barwy żółtej
Jak wpływa stopień uwodnienia tkanek na barwę zęba?
ząb suchy wydaje się jaśniejszy → zawsze należy zwilżyć zęby przed oceną koloru
Opalescencja:
mleczne mienienie się szkliwa po podświetleniu światłem dziennym (szkliwo pochłania światło długie, a odbija krótkie - UV)
Fluorescencja:
pochłanianie przez zębinę krótkich fal UV (niebieskawa poświata), która ulegając wzbudzeniu emituje skumulowaną energię w formie światła → żywy naturalny wygląd zęba
Transparencja:
zależy od stopnia mineralizacji i grubości szkliwa (w pełni transparentne szkliwo jest optycznie szare i ma jednorodną budowę) → każde zaburzeni mineralizacji powoduje powstanie miejsc o zmienionej gęstości tkanki = obszary o różnym stopniu przejrzystości
Transmisja:
zmiana kąta przechodzenia promienia świetlnego przez tkanki zęba
Połysk powierzchni:
powierzchnie gładkie zapewniają lustrzane odbicie światła; powierzchnie szorstkie rozpraszają światło
Jakie parametry wpływają na kolor zęba?
- barwa
- nasycenie
- jasność
Nasycenie:
- intensywność barwy
- cecha odwrotnie proporcjonalna do jasności (część przyszyjkowa ma największe nasycenie i niską jasność koloru, brzeg sieczny - odwrotnie)
Jasność:
- miara wrażenie wzrokowego, które oko odbiera ze świecącej powierzchni
- najważniejsza i najsilniej postrzegana cecha koloru
- cecha odbierana przez pręciki - zmrużenie oczu wzmaga ich czułość
Główny czynnik wpływający na rezultat wybielania:
przyczyna przebarwienia (w mniejszym stopniu od stosowanego środka wybielającego)
Czego wynikiem są przebarwienia zębów?
nagromadzenie barwników = chromoforów na powierzchni i wewn tk twardych (zwłaszcza w ich części organicznej)
Pochodzenie chromoformów:
- organiczne (np. karoten)
- nieorganiczne (np. jony metali)
- połączenie powyższych (np. hemoglobina)
Ogólne przyczyny przebarwień zębów :
- tetracykliny
- fluoroza
- hiperbilirubinemia
- alkaptonuria
- torbielowate zwłóknienie trzustki
- niedoczynność nadnerczy
- niedo- i nadczynność tarczycy
- nadczynność przedniego płata przysadki
- wrodzona porfiria
- dziedziczna dysplazja szkliwa i zębiny
- dziedziczna osteodystrofia Albrighta
Przyczyny miejscowe egzogenne przebarwień zębów:
- naturalne i sztuczne barwniki pożywienia (jagody, czarna porzeczka, soki, zioła)
- używki (kawa, herbata, czerwone wino, tytoń, marihuana)
- leki doustne (np. z żelazem)
- płukanki antyseptyczne (chlorheksydyna, sangwiryna, cetylopirydyna, listeryna, nadmanganian potasu, kora dębowa)
- fluorek cyny stosowany w celach profilaktycznych
Przyczyny miejscowe endogenne przebarwień zębów:
- urazy zębów
- krwotoki miazgi w trakcie ekstrypacji
- martwa miazga (pozostawienie jej w komorze po leczeniu lub po urazie)
- leki i materiały do wypełnień zębów, np. amalgamaty
- leki i materiały do wypełnień kanałów
- uszkodzenia zawiązków zz stałych
- próchnica
- nieszczelna odbudowa po leczeniu endo (wnikanie bakterii i barwników egzogennych do jamy zęba)
- starcia patologiczne
- resorpcja wewn
Jak dzielimy przebarwienia zębów ze względu na wnikanie barwnika do tk zęba?
- przebarwienia endogenne - przenikanie barwników w struktury twarde tk zęba
- przebarwienia egzogenne - przyleganie barwników do powierzchni zęba
Urazy zębów - zmiana zabarwienia:
- krwawienie wewn → początkowo różowe → szarobrązowe (wynik zmian degeneracyjnych)
- mineralizacja komory → żółtawe
Materiały stosowane do wypełnień kanałów - zmiana zabarwienia:
- pasta N2 → różowy
- pasta AH2, Ketac Endo → szary
- srebrne WKK
Resorpcja zęba - zmiana zabarwienia:
tzw. różowy ząb (pink spot)
Torbielowate zwłóknienie trzustki - zmiana zabarwienia:
szary lub brązowoszary
Niedoczynność nadnerczy - zmiana zabarwienia:
żółty
Nadczynność tarczycy - zmiana zabarwienia:
niebieskobiały
Niedoczynność tarczycy - zmiana zabarwienia:
mlecznobiały
Nadczynność przedniego płata przysadki - zmiana zabarwienia:
żółtoszary
Wrodzona porfiria - zmiana zabarwienia:
różowe, różowoszare, czerwonoszare lub ciemnobrązowe
Dziedziczna dysplazja szkliwa i zębiny - zmiana zabarwienia:
różnobarwne
Dziedziczna osteodystrofia Albrighta - zmiana zabarwienia:
małe, matowobiałe z hipoplazją
Pasta jodoformowa - zmiana zabarwienia:
brunatny
Pasta TCE - zmiana zabarwienia:
żółto-brunatny
Alkaptonuria - zmiana zabarwienia:
niebieskoczarne
Chromogenne bakterie w JU:
- Porphyromonas melaninogenica, Actinomyces (israeli, naeslundi i odontolyticus) → protoporfiryna i protohem - czarne
- Neisseria subflava → zielonożółty
Fluoroza:
zaburzenie typu hipomineralizacji spowodowane nadmierną podażą fluoru w okresie rozwoju zawiązków zębowych
Fluoroza - podział:
- wątpliwa - utrata przezierności szkliwa przy brzegu siecznym i krawędziach stycznych
- bardzo łagodna - białe plamki
- łagodna - delikatne, białe linie
- umiarkowana - kredowe, nieprzezierne szkliwo, które można odłamać
- ciężka - hipoplazja szkliwa, utrata części szkliwa, szkliwo przebarwione, kredowobiałe lub brunatne
Fluoroza - leczenie:
- remineralizacja powierzchni
- kwasowa mikroabrazja i remineralizacja
- ciężkie postaci → licówki kompozytowe lub porcelanowe / korony (dopiero po całkowitym wyrznięciu)
Gdzie wnikające barwniki są szczególnie trudne do usunięcia?
barwniki wnikające w drobne pęknięcia szkliwa
Jaką barwę ma płytka nazębna?
bezbarwna - stanowi miejsce absorpcji chromoforów
Jaką barwę ma kamień nazębny?
bezbarwny - stanowi miejsce absorpcji chromoforów
Przebarwienia tetracyklinowe:
- wynik leczenia tetracyklinami w czasie odontogenezy
- żółtobrązowy lub szarobrązowy
- w cięższych przypadkach hipoplazja szkliwa
- najbardziej wyraźne przebarwienia w okolicy przyszyjkowej, obustronnie na zębach przednich i pierwszych trzonowcach
- trudne do leczenia → lepiej zapobiegać
Profilaktyka przebarwień tetracyklinowych:
nie wolno stosować tetracyklin u:
• kobiet w ciąży (według Jańczuka od 6.-7. msc ciąży)
• dzieci do 8 rż
Mechanizmy powstawania przebarwień tetracyklinowych:
- tetracyklina + wapń hydroksyapatytu → (ortofosforan tetracykliny) szarości przez brąz aż po czerń → trudniejsze do usunięcia
- chlorotetracyklina (pochodna tetracykliny) + białkowy zrąb zębiny i cementu → (ortofosforan tetracykliny) szarości przez brąz aż po czerń
Rodzaj tetracykliny a kolor przebarwienia:
- oksytetracyklina i tetracyklina → żółte
* chlorotetracyklina i aureomycyna → szarobrązowe
Podział przebarwień tetracyklinowych ze względu na nasilenie i podatność na wybielanie:
kategoria 1. łagodne - cała powierzchnia zęba przebarwiona na kolor od żółtego do brązowego i szarego → poddają się wybielaniu w ciągu 3-5 wizyt lub po 4 tyg wybielania domowego
kategoria 2. silne - równomierne przebarwienia → poddają się wybielaniu w ciągu 5-7 wizyt lub po 4-6 tyg wybielania domowego
kategoria 3. silne przebarwienia w postaci poziomych linii → nie poddają się wybielaniu → leczenie protetyczne
Podział przebarwień tetracyklinowych ze względu na barwę i podatność na wybielanie:
typ 1. żółtobrązowe → możliwy 100% efekt odbarwienia
typ 2. brązowe → możliwy 100% efekt odbarwienia
typ 3. sinoniebieskie → możliwy 30-50% efekt odbarwienia
typ 4. czarne → możliwy 30-50% efekt odbarwienia
Zmiany barwy związane z wiekiem:
- starcie szkliwa i odsłonięcie ciemniejszej zębiny
- słabsza transparencja szkliwa (większa mineralizacja)
- obecność nierówności i popękań zaimpregnowanych barwnikami
Jaki wpływ na wybielanie ma pH roztworu wybielającego?
- kwaśne → powstaje małe stężenie aktywnego rodnika (HO2*)
* zasadowe → powstaje duże stężenie aktywnego rodnika (HO2*) → silniejsze właściwości wybielające niż tlen atomowy
Metody wybielania zębów żywych:
= zewnętrzna (vital bleaching)
- wybielanie domowe metodą nakładkową
- wybielanie bez nadzoru lekarza preparatami dostępnymi w sprzedaży
- wybielanie profesjonalne w gabinecie stom
Metody wybielania zębów martwych:
= wewnętrzna (nonvital bleaching)
- metoda stopniowego wybielania = walking bleach
- metoda intensywnego wybielania = power bleaching / in-office bleaching
Substancje czynne w dostępnych prep wybielających:
- nadtlenek wodoru
- nadtlenek karbamidu = nadtlenek mocznika
- nadtlenowęglan
- nadboran sodu
- chloran sodu
Jak dzielimy preparaty do wybielania zależnie od stężenia subst czynnej?
- prep o niskich stężeniach (5-10% nadtlenku wodoru)
- prep o wyższych stężeniach (15% nadtlenku wodoru lub 20% nadtlenku mocznika)
- prep o wysokich stężeniach (25-35% nadtlenku wodoru lub mocznika)
W jaki sposób można przyspieszyć rozpad nadtlenku wodoru?
przez dostarczenie dodatkowej energii w postaci światła (np. podczerwień), ciepła lub promieniowania (UV, laserowe)
Która powierzchnia zęba musi być dobrze zachowana by móc wybielać ząb?
powierzchnia wargowa
Dokumentacja koloru podczas wybielania:
w celu dokumentacji należy określić aktualny kolor zęba za pomocą klucza kolorów oraz przed i po zabiegu wybielania należy wykonać fotografię
W jaki sposób można zwiększyć efektywność wybielania?
łącząc H2O2 z nadtlenoboranem sodu
Przygotowanie pacjenta do wybielania zewnętrznego:
- poinformowanie o metodyce zabiegów, możliwości powikłań i celowości wizyt kontrolnych
- oczyszczenie zębów za pomocą szczotki, gumki i pasty lub piaskarki
- sprawdzenie wypełnień pod względem szczelności
Jak reagują materiały złożone na wybielanie?
w ogóle nie zmieniają koloru lub nieznacznie jaśnieją
Jaki wpływ na wybielanie ma uwalniany mocznik?
podnosi stężenie jonów wodorowych (pH)
Wybielanie domowe z nakładką - postępowanie:
- oczyszczenie i wypłukanie zębów
- napełnienie łyżki indywidualnej* żelem wybielającym w objętości ziarna pieprzu na każdy ząb
- włożenie łyżki na zęby i delikatne dociśnięcie (2-10h** lub tylko w nocy** przez 14 dni)
- wypłukanie ust wodą 1-2 razy
- dostępne są łyżki uplastyczniane we wrzątku i dopasowywane przez pacjenta
- Piątowska podaje, że w zależności od stężenia wybielacz można stosować od 30 min do 2h dwa razy dziennie przez 2-4 tyg
- ** wg Jańczuka nocne wybielanie jest obecnie najskuteczniejszą i najbezpieczniejszą metodą wybielania; natomiast Piątowska uważa, że wybielanie nocne nie jest polecane ze względu na możliwość podrażnienia tk miękkich na skutek niekontrolowanego wypłynięcia prep oraz występowanie bólów SSŻ spowodowanych zbyt długim trzymaniem nakładki w ustach + uważa się, że wybielacz stosowany w jednej porcji szybko traci swoje właściwości utleniające i aplikacja dłuższa niż na kilka godzin nie ma sensu
W jakim czasie po wybielaniu można wymienić wypełnienia kompozytowe i dlaczego?
nie wcześniej niż po 2 tyg → bezpośrednio po wybielaniu może nastąpić spadek siły wiązania między szkliwem a kompozytem oraz ustabilizowanie się barwy zębów
Jaka jest wada łyżek nakładkowych uplastycznianych we wrzątku?
uniwersalny rozmiar nakładki i przypadkowość dopasowania w wykonaniu pacjenta
P-wskazania do wybielania metodą nakładkową:
- młody wiek (<16rż)
- nałogowe palenie
- alergia na składniki prep
- ciąża (ze względu na stan dziąseł)
- choroby dziąseł i przyzębia
- obnażenie szyjek i korzeni zębów
- nadwrażliwość zębów
- starcia, pęknięcia szkliwa
- próchnica
- obecność nieszczelnych wypełnień
- duża liczba wypełnień
- silny odruch wymiotny
- zaburzenia w SSŻ
Jakie preparaty można zalecić pacjentom spożywającym pokarmy przebarwiające zęby i palącym papierosy w celu utrzymania naturalnego zabarwienia zębów?
pasty do czyszczenia zębów zawierające środki wybielające i ścierne
Jakie środki wybielające ADA (American Dental Association) dopuściło do stosowania w domu?
- 3% nadtlenek wodoru oraz 10% i 15% nadtlenek mocznika
* pasty do czyszczenia zębów o niewielkim stężeniu nadtlenku wodoru, nadtlenku wapnia i nadwęglanu sodu
Jaką metodą wybiela się zęby żywe w gabinecie stom?
metodą termokatalityczną
Jakie preparaty i w jakim stężeniu stosujemy w wybielaniu profesjonalnym zewnętrznym?
- 25-38% nadtlenku karbamidu
* 30% H2O2
Wybielanie profesjonalne zewnętrzne - postępowanie:
- założenie na zęby koferdamu i posmarowanie dziąseł wazeliną lub odpowiednim prep ochronnym
- wytrawienie powierzchni zębów 37% kwasem ortofosforowym
- osuszenie zębów
- nałożenie prep wybielającego
- przez 20-30 min stosuje się źródła energii* przyspieszające rozpad H2O2 z odległości 30 cm
- usunięcie preparatu wybielającego
- płukanie
- ściągnięcie koferdamu
- nałożenie żelu lub lakieru fluorkowego / specjalnego prep znoszącego nadwrażliwość
- zabieg w razie potrzeby powtarza się kilkakrotnie (zwykle 3 razy) w odstępie 7 dni**
- zęby powinny być cały czas wilgotne, nasączone środkiem wybielającym
- wg Piątowskiej po 2 tygodniach jeśli nie ma nadwrażliwości lub po miesiącu jeśli wystąpiła nadrważliwość; proponuje również zastosować metodę domową jako uzupełnienie i podtrzymanie efektu
Czym różni się efekt wybielania zębów metodami domowymi a profesjonalnymi?
uzyskana zmiana koloru jest taka sama, jednak wybielanie w domu jest bezpieczniejsze i wolniejsze (powolny proces zwiększa trwałość uzyskanej barwy)
P-wskazania do wybielania zębów:
- młody wiek (<16rż)
- nałogowe palenie
- choroby dziąseł i przyzębia (recesje)
- obnażenie szyjek i korzeni zębów
- nadwrażliwość zębów
- starcia, pęknięcia szkliwa
- próchnica
- obecność nieszczelnych wypełnień
- duża liczba wypełnień i wypełnienia w zębach przednich (p-wskazanie względne)
- zaniedbania higieniczne
- alergia na składniki prep
- poważne choroby układowe
- ciąża i karmienie
Zalecenia dla pacjenta po wybielaniu zewnętrznym:
- biała dieta przez co najmniej 3 doby
- unikanie zbyt zimnych i gorących pokarmów
- stosowanie łagodnych płukanek z fluorem w razie nadwrażliwości
- unikanie palenia tytoniu
Przygotowanie do wybielania wewnętrznego:
wykonanie RTG w celu upewnienia się co do jakości leczenia kanałowego i stanu tk okw
Przeciwwskazania do wybielania zębów bezmiazgowych:
- brak dostatecznej ilości tk twardych
- pęknięcia szkliwa lub rysy, które mogą spowodować dyfuzję nadtlenku wodoru na zewnątrz zęba
- stan zapalny przyzębia brzeżnego
- resorpcja wewn i zewn
Preparaty stosowane do walking bleach:
- woda utleniona (nie zalecana, a perhydrol to absolutnie nie → resropcja przyszyjkowa; przenika kanaliki zębinowe, niszczy ozębną i przy udziale bakterii inicjuje resorpcję korzenia)
- woda dest + nadboran sodu → nadtlenek wodoru
Walking bleach - postępowanie:
- oczyszczenie pow zęba i zębów sąsiednich pastą do polerowanie lub pumeksem z wodą
- zapisanie koloru przebarwionego zęba + fotografia
- koferdam na ząb wybielany i dwa zęby sąsiednie (dziąsła należy posmarować wazeliną lub Opal Dam)
- dostęp do komory z punktu trepanacyjnego; usunięcie wypełnienia z komory i kanału do miejsca znajdującego się 1,5-2 mm poniżej szyjki zęba; sprawdzenie szczelności kanału (w razie nieszczelności → reendo)
- flow lub cement karboksylowy na gutaperkę
- usunięcie różyczką na wolnych obrotach przebarwionej zębiny (zabieg ten osłabia ząb)
- odtłuszczenie komory eterem lub alkoholem
- wytrawienie (nie dłużej niż 15 s)
- wypłukanie i wysuszenie
- środek wybielający
- szczelne wypełnienie czasowe GJ lub kompozytem
- kontrola po 7 dniach (wg Jańczuka) po 1/2 dniach (wg Arabskiej) → jeśli efekt jest zadowalający - stałe wypełnienie; jeśli nie - powtarzamy zabieg (zwykle wystarczają 1-3 wizyty; jeśli po 3 nie ma efektów → zmiana sposobu leczenia)
Jakich materiałów nie należy zakładać jako tymczasowych podczas walking bleach?
Cavit, Coltosol, Fermit i TCE → wypadają z ubytków w wyniku wzmożonego ciśnienia tlenu
Power bleaching - postępowanie:
- oczyszczenie pow zęba i zębów sąsiednich pastą do polerowanie lub pumeksem z wodą
- zapisanie koloru przebarwionego zęba + fotografia
- koferdam na ząb wybielany i dwa zęby sąsiednie (dziąsła należy posmarować wazeliną lub Opal Dam) + wilgotne gaziki na wargi, tk miękkie pod koferdamem i pod klamry koferdamu
- dostęp do komory z punktu trepanacyjnego; usunięcie wypełnienia z komory i kanału do miejsca znajdującego się 1,5-2 mm poniżej szyjki zęba; sprawdzenie szczelności kanału (w razie nieszczelności → reendo)
- GJ modyfikowany żywicą na gutaperkę
- usunięcie różyczką na wolnych obrotach przebarwionej zębiny (zabieg ten osłabia ząb)
- odtłuszczenie komory eterem lub alkoholem
- wytrawienie (nie dłużej niż 15 s)
- wypłukanie i wysuszenie
- środek wybielający
- zastosowanie przez 2-5 min urządzenia emitującego ciepło
- usunięcie pasty wybielającej
10-12 powtarzamy co 5 minut przez pół godziny (przedłużone, silne ogrzewanie może spowodować resorpcję korzenia) - środek wybielający + szczelne wypełnienie czasowe GJ lub kompozytem
- kontrola po 1/2 dniach → jeśli efekt jest zadowalający - stałe wypełnienie; jeśli nie - powtarzamy zabieg
Kiedy stosujemy power bleaching?
gdy nie udało się osiągnąć efektu wybielenia metodą walking bleach
Na czym polega mechanizm działania środka wybielającego?
rozszczepia duże cząsteczki barwnika w reakcji utleniania lub redukcji → cząsteczki o mniejszej masie, które na drodze dyfuzji zostają usunięte z zęba
Powikłania wybielania:
- zmniejszenie wytrzymałości szkliwa na złamanie i ścieranie
- nadwrażliwość na zimno
- podrażnienie dziąseł i tk miękkich
- wrażliwość języka i warg
- zaburzenia SSŻ (przy stosowaniu nakładki)
- możliwość zmiany koloru wypełnień kompozytowych na jaśniejsze
- sporadycznie - bóle samoistne zębów i bóle głowy
na ogół ustępują po 1-4 dniach od zakończenia wybielania lub jego przerwania
- resorpcja przyszyjkowa (nasila się wraz ze wzrostem stężenia środka i czasu wybielania)
- złamanie korzenia
- patologiczne zmiany w przyzębiu
Klasyfikacja Heithersay:
klasa I - mały ubytek resorpcyjny w okolicy szyki z niewielkim uszkodzeniem zębiny
klasa II - wyraźny ubytek resorpcyjny z dużym uszkodzeniem zębiny, penetrujący w kierunku komory; resorpcja nie obejmuje, a jeżeli, to w bardzo nieznacznym stopniu zębiny korzeniowej
klasa III - ubytek resorpcyjny w dużym stopniu dotyczy zębiny koronowej oraz obejmuje zębinę korzeniową, nie przekraczając 1/3 przykoronowej części korzenia
klasa IV - zaawansowany proc resorpcji obejmujący zębinę koronową i więcej niż 1/3 przykoronowej części zębiny korzeniowej
Zasady zmniejszające ryzyko wystąpienia resorpcji po wybielaniu wewnątrzkomorowym:
- prawidłowy dobór zębów do procesu wybielania
- dobrze zachowana korona
- obumarcie miazgi nie mogło nastąpić w wyniku urazi (uraz zwiększa ryzyko resorpcji)
- prawidłowa i ostrożna aplikacja prep
- należy stosować prep świeżo przygotowane i odizolowane od środowiska JU
- biomechaniczne uszczelnienie szyjkowe
- tetrahydrat nadboranu sodu (→ wolniejszy proces)
Biomechaniczne uszczelnienie szyjkowe:
- postępowanie mające na celu zapobieganie wystąpieniu resorpcji przyszyjkowej w wyniku wybielania wewnątrzkomorowego
- usunięcie materiału wypełniającego kanał na głębokość ok 3 mm (odsłonięcie kanalików) i umieszczenie 0,5-1 mm warstwy WW i szczelne pokrycie GJ (lub innym gwarantującym dobre przyleganie do zębiny)
- utrzymanie zasadowego środowiska zarówno przed jak i po wybielaniu; neutralizuje ewentualny przeciek środka wybielającego
Jak długo powinny być kontrolowane zęby wybielane wewnątrzkomorowo?
przynajmniej 7 lat
Jakie czynniki podczas wybielania wpływają na rozwój nadwrażliwości?
- stężenie prep (im wyższe tym częściej występuje)
- pH (kwaśne sprzyja rozwojowi nadwrażliwości)
- wysuszenie pow zębów i pozbawienie jej naturalnej warstwy ochronnej (błonki nazębnej)
- czas kontaktu nakładki z zębami
Jak długo po wybielaniu może się stabilizować kolor?
do 3 tyg
Wybielanie a podatność na próchnicę?
zmniejszona podatność na próchnicę, prawdopodobnie spowodowana bakteriobójczym działaniem środków wybielających