Postępowanie lekarsko-stomatologiczne Flashcards
Jak wygląda plan postępowania diagnostyczno-terapeutycznego?
1) Badanie podmiotowe = wywiad
2) Badanie przedmiotowe
3) Zabiegi higienizacyjne + instruktaż higieny
4) Zakwalifikowanie zębów do ekstrakcji ze wskazań kario- i endodontycznych
5) Konsultacje specjalistyczne (inne niż kario- i endodontyczne) determinujące dalsze postępowanie w zakresie stomatologii zachowawczej i endodoncji (głównie skierowanie do ekstrakcji zębów ze wskazań ortodontycznych lub protetycznych czy periodontologicznych)
6) Kariologia - leczenie zachowawcze zębów o zagrożonej żywotności (w odpowiedniej kolejności) + jednoczasowa preparacja i tymczasowe zabezpieczenie wszystkich zębów z ubytkami próchnicowymi
7) Endodoncja (odpowiednia kolejność) + ewentualne badanie mikrobiologiczne
8) Leczenie pozostałych ubytków pochodzenia nie próchnicowego
9) Wizyty kontrolne w tym kontrola higieny jamy ustnej (API), obliczenie PUW oraz okresowe kontrole radiologiczne
Co należy zrobić w pierwszej kolejności u pacjenta w ostrych stanach?
udzielić pomocy doraźnej
Z jakich części składa się wywiad?
- zebranie danych osobowych
- wywiad ogólny (informacje dotyczące ogólnego stanu zdrowia)
- wywiad szczegółowy (przyczyna zgłoszenia się do lekarza)
Jakie dane osobowe pacjenta musimy zamieścić w karcie?
- imię i nazwisko
- data urodzenia
- oznaczenie płci
- adres zamieszkania, zameldowania lub pobytu
- nr PESEL
Jakie choroby ogólne mogą mieć wpływ na przebieg leczenia stomatologicznego?
- choroby serca (choroba wieńcowa, stan po przebytym zawale, stan po wszczepieniu sztucznych zastawek lub rozrusznika serca, wady zastawkowe)
- choroby układu oddechowego ( gruźlica, astma lub katar sienny)
- choroby nerek
- choroby weneryczne i zakaźne (AIDS)
- wirusowe zapalenie wątroby
- cukrzyca
- padaczka
- stany po przeszczepieniu narządów i związane z tym stosowanie leków immunosupresyjnych
- choroby alergiczne i uczulenia na leki lub środki znieczulające
Jakie przyjmowane leki mogą mieć wpływ na przebieg leczenia stomatologicznego?
- antybiotyki
- sulfonamidy
- leki przeciwzakrzepowe
- leki obniżające ciśnienie
- leki steroidowe
- leki uspokajające i antydepresyjne
- leki przeciwhistaminowe
- hormony
- insulina
- glikozydy naparstnicy
- nitrogliceryna
O co każdorazowo należy się upewnić w przypadku kobiet?
czy nie jest w ciąży
Na co należy zwrócić szczególną uwagę przy opisie dolegliwości bólowych?
- moment pojawienia się bólu
- natężenie bólu
- czas trwania bólu
- lokalizacja bólu
- promieniowanie bólu
- czynniki nasilające ból
- czynniki osłabiające lub prowadzące do ustąpienia bólu
Na jakie dolegliwości ogólnoustrojowe należy zwrócić uwagę w wywiadzie szczegółowym?
- gorączka
- dreszcze
- apatia
- osłabienie
- senność
- jadłowstręt
Z jakich elementów składa się badanie przedmiotowe?
- badanie zewnątrzustne
- badanie wewnątrzustne
- określenie wskaźnika API
- obliczenie liczby PUW
- badania dodatkowe
Jakie struktury zewnątrzustne określamy poprzez oglądanie?
- symetria i konfiguracja twarzy
- stan gałek ocznych
- wygląd warg
- wygląd skóry
- obecność ewentualnych uszkodzeń
Jakie struktury wewnątrzusne określamy poprzez oglądanie?
- ustna część gardła
- język
- dno jamy ustnej
- podniebienie
- przedsionek jamy ustnej ze szczególnym zwróceniem uwagi na stan błony śluzowej
- kształt łuków zębowych i ich wzajemny stosunek
- liczba i stan zębów
- stan przyzębia brzeżnego
- poziom higieny jamy ustnej
- położenie zębów w łuku
- wielkość koron
- barwa i kształt ubytków próchnicowych i niepróchnicowych
- obecność i stan wypełnień
Jakie struktury zewnątrzustne można ocenić za pomocą palpacji?
- stawy skroniowo-żuchwowe
- rozmiar ślinianek
- stan węzłów chłonnych
- obecność stwardnień tkanek miękkich
- bolesność uciskania gałązek nerwu trójdzielnego
Jakie struktury wewnątrzustne można ocenić za pomocą palpacji?
- ruchomość zębów, obecność kieszonek patologicznych i wysięku w tych kieszonkach
- za pomocą zgłębnika określamy ciągłość tkanek twardych zęba oraz ich twardość i wrażliwość na ból
W jakim celu stomatolodzy stosują opukiwanie?
w badaniu zębów i przyzębia brzeżnego oraz tkanek okołowierzchołkowych
W jakim celu stomatolodzy stosują osłuchiwanie?
do oceny funkcji stawu skroniowo-żuchwowego
Na podstawie jakich informacji ustala się rozpoznanie?
analiza danych z wywiadu, badanie kliniczne i badania dodatkowe
Jak określamy sytuację, gdy nie można ustalić dokładnego rozpoznania?
stan do zdiagnozowania = status pro diagnosi
Co należy zlecić gdy stwierdzimy stan do zdiagnozowania?
- dalsza obserwacja pacjenta
- zlecenie kolejnych badań dodatkowych
- skierować pacjenta na konsultację do odpowiedniego specjalisty
Czym jest diagnoza różnicowa?
wyeliminowanie poszczególnych jednostek chorobowych, które mogą dawać podobne objawy
Na podstawie jakich składowych ocenia się ryzyko próchnicy u każdego pacjenta?
na podstawie wywiadu i badania przedmiotowego
Jakie czynniki ryzyka próchnicy są oceniane na podstawie wywiadu?
- nawyki higieniczne
- częstość spożywania węglowodanów
- ekspozycja na związki fluoru
- status społeczno-ekonomiczny
- współistniejące choroby ogólne
Jak wygląda skala punktowa nawyków higienicznych dla ryzyka próchnicy?
0 - 2 x dziennie przez 2 minuty
1 - 1 x dziennie przez 2 minuty
2 - sporadycznie
Jak wygląda skala punktowa częstości spożywania węglowodanów dla ryzyka próchnicy?
0 - rzadkie, kontrolowane spożywanie węglowodanów
1 - spożywanie węglowodanów ponad 5 x dziennie, w tym 2 x dziennie produkty długo zalegające w jamie ustnej
2 - bardzo częste spożywanie węglowodanów
Jak wygląda skala punktowa ekspozycji na związki fluoru dla ryzyka próchnicy?
0 - 2 x dziennie pasta z fluorem + regularne stosowanie związków fluoru w innej postaci
1 - 2 x dziennie pasta z fluorem
2 - mniej niż 2 x dziennie pasta z fluorem
Jak wygląda skala punktowa statusu społeczno-ekonomicznego dla ryzyka próchnicy?
0 - wysokie parametry
1 - umiarkowane parametry
2 - niskie parametry
wykształcenia, zainteresowania własnym zdrowiem, poziom współpracy, uzależnienia, dostępność do opieki stomatologicznej, status finansowy
Jak wygląda skala punktowa współistniejących chorób dla ryzyka próchnicy?
indywidualna ocena ryzyka (osoby z upośledzeniem ruchowym, niepełnosprawne intelektualnie, choroby i leki upośledzające wydzielanie śliny)
Jakie wyróżniamy grupy ryzyka próchnicy?
- niskie ryzyko próchnicy
- średnie ryzyko próchnicy
- wysokie ryzyko próchnicy
Jakie czynniki ryzyka próchnicy są oceniane na podstawie badania przedmiotowego?
- stan zębów pod kątem obecności próchnicy
- aktywne ogniska próchnicy początkowej
- przyrost nowych ubytków próchnicowych
- stan higieny
- krwawienie z dziąseł
- ilość wydzielanej śliny
Na które czynniki ryzyka należy szczególnie zwrócić uwagę by móc stwierdzić, że pacjent należy do grupy wysokiego ryzyka próchnicy?
- obecność aktywnych ognisk próchnicy
- przyrost nowych ubytków próchnicowych
- stan zębów pod kątem obecności próchnicy
- stosowanie związków fluory
- stan higieny
- stan dziąseł (obecność zapalenia)
Jak wygląda skala punktowa stanu zębów pod kątem obecności próchnicy dla ryzyka próchnicy?
0 - bez próchnicy, bez wypełnień, bez ekstrakcji
1 - liczba PUW mniejsza lub równa średniej dla kraju
2 - liczba PUW wyższa od średniej dla kraju
Jak wygląda skala punktowa aktywnych ognisk próchnicy początkowej dla ryzyka próchnicy?
0 - bez próchnicy
1 - jedna powierzchnia z aktywną próchnicą
2 - przynajmniej dwie powierzchnie z aktywną próchnicą
Jak wygląda skala punktowa przyrostu nowych ubytków próchnicowych dla ryzyka próchnicy?
0 - bez nowych ubytków próchnicowych
1 - jeden ubytek próchnicowy / rok
2 - przynajmniej dwa ubytki próchnicowe / rok
Jak wygląda skala punktowa stanu higieny dla ryzyka próchnicy?
0 - brak płytki nazębnej
1 - do 30% powierzchni z płytką nazębną
2 - powyżej 30% powierzchni z płytką nazębną
Jak wygląda skala punktowa krwawienia z dziąseł dla ryzyka próchnicy?
0 - brak krwawienia
1 - do 15% krwawiących jednostek dziąsłowych
2 - powyżej 15% krwawiących jednostek dziąsłowych
Jak wygląda skala punktowa ilości wydzielanej śliny dla ryzyka próchnicy?
0 - normalne wydzielanie śliny (1,1 ml/minutę)
1 - małe wydzielanie śliny (0,5-1,1 ml/minutę)
2 - bardzo małe wydzielanie śliny (<0,5 ml/minutę)
Co należy odnotować w karcie pacjenta?
- każdorazową wizytę i jej przebieg
- zastosowane leczenie
- ewentualne nowe objawy choroby
- ewentualne powikłania
- ewentualny brak współpracy ze strony pacjenta (niezgłaszanie się na terminowe wizyty, nieprzestrzeganie zaleceń przyjmowania leków, odbywania konsultacji lub wizyt kontrolnych)
Czy lekarz powinien poinformować pacjenta o powikłaniach niewynikających z zaniedbań lekarza?
ma taki obowiązek + złagodzenie lub usunięcie powikłania
Jakie informacje zawiera dokumentacja medyczna?
- oznaczenie pacjenta
- oznaczenie zakładu
- data sporządzenia dokumentu
- stan zdrowia pacjenta
- udzielane świadczenia zdrowotne udzielane w zakładzie
Jak dzielimy dokumentację medyczną?
- indywidualna = odnosząca się do poszczególnych pacjentów
- zbiorcza = odnosząca się do ogółu pacjentów określonych grup
Jak dzielimy indywidualną dokumentację medyczną?
- wewnętrzna = przeznaczona na potrzeby zakładu (historia choroby)
- zewnętrzna = przeznaczona na potrzeby pacjentów korzystających ze świadczeń zdrowotnych (skierowania, zaświadczenia, sprawozdania, orzeczenia i opinie)
Jakie dane identyfikujące lekarza muszą być zamieszczone w dokumentacji indywidualnej?
- imię i nazwisko
- tytuł zawodowy
- uzyskane specjalizacje
- numer prawa wykonywania zawodu
- podpis
Komu może zostać udostępniona dokumentacja?
- pacjentowi, którego dotyczy
- jego przedstawicielowi ustawowemu
- osobie upoważnionej przez pacjenta
- uprawnionemu organowi
Jakie badania można zlecić w celu dokładniejszego zbadania ubytku?
- diafanoskopia
- zewnątrzustny zapis fosforanowy
- zdjęcie rentgenowskie skrzydłowo – zgryzowe
- refleksometria fluorescencyjna
- radiowizjografia
Jakie badania można zlecić w celu zbadania żywotności miazgi?
- termodiagnostyka
- elektrodiagnostyka
- badanie radiologiczne
Jakie badania można zlecić w celu zbadania ozębnej?
RTG
Jakie badania dodatkowe można zlecić?
- badanie krwi (OB, morfologia, stężenie żelaza lub glukozy)
- badanie bakteriologiczne
- badanie histopatologiczne
- badanie cytologiczne
- badanie immunologiczne
Kiedy lekarz nie musi informować pacjenta o wdrażanym leczeniu?
gdy pacjent lekarza obdarza pełnych zaufaniem i informacje są dla niego zbyt przytłaczające lub gdy zwłoka może mieć negatywne skutki leczenia
Czy w dokumentacji medycznej należy odnotowywać informacje o wydaniu dokumentacji pacjentowi?
tak
Czy wpis dokonany w dokumentacji medycznej może zostać usunięty?
nie, a jeśli został dokonany błędnie, należy go skreślić, opatrzyć datą skreślenia i podpisem osoby dokonującej skreślenia
Jakie dane powinny znajdować się na KAŻDEJ stronie dokumentacji medycznej?
co najmniej imię i nazwisko pacjenta
Gdzie jest przechowywana wewnętrzna dokumentacja medyczna?
w zakładzie, w którym została sporządzona
Gdzie jest przechowywana zewnętrzna dokumentacja medyczna?
w zakładzie, który zrealizował świadczenie zdrowotne
O czym należy poinformować pacjenta przed przystąpieniem do leczenia?
o planowanych zabiegach leczniczych i ich konsekwencjach, o ryzyku i możliwych powikłaniach
