❌Wypełnienie ubytku Flashcards

1
Q

Na którym etapie opracowywania ubytku należy podjąć ostateczną decyzję o rodzaju materiału do wypełnienia?

A

po usunięciu zębiny próchnicowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Czym jest materiał podkładowy i co ma na celu?

A

podkład = warstwa materiału założonego bezpośrednio na dno ubytku pod wypełnienie stałe

ma na celu ochronę miazgi przed toksycznym i termicznym oddziaływaniem materiałów do wypełnień

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Jakie cechy powinien spełniać materiał podkładowy?

A
  • biokompatybilny
  • wytrzymały mechanicznie (jeśli ma być użyty pod wypełnienia wymagające kondensacji = amalgamat)
  • działanie terapeutyczne (odontotropowe, bakteriobójcze, remineralizujące)
  • łączyć się z zębiną i materiałem do wypełnienia ostatecznego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Czy pod wypełnienia kompozytowe zakładamy podkład?

A

zazwyczaj nie ma wskazań ku temu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Jak nazywamy warstwę na powierzchni zębiny powstałą po jej opracowaniu?

A

warstwa mazista

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Jaki efekt otrzymujemy wytrawiając zębinę?

A
  • usunięcie warstwy mazistej

* powierzchowna demineralizacja zębiny około- i międzykanalikowej → odsłonięcie włókien kolagenowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Jakiej długości wypustki tworzy żywica łącząca wnikająca w kanaliki zębinowe?

A

10-45 μm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Czym jest warstwa hybrydowa?

A

warstwa powstająca przez wniknięcie systemu łączącego między włókna kolagenowe decydująca o adhezji kompozytu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Jaką grubość ma warstwa hybrydowa?

A

2-8 μm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Jakim materiałem należy wypełnić głęboki ubytek w przypadku prawdopodobnego lub faktycznego obnażenia miazgi?

A

miejscowo założyć preparat wodorotlenkowo-wapniowy w formie cienkiego podkładu (liner) i pokryć go podkładem z cementu twardniejącego (najlepiej glass-jonomerowego) = podkład dwuwarstwowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Co jest przyczyną wrażliwości pozabiegowej lub rozwoju zapalenia miazgi po wypełnieniu zęba?

A

mikroprzeciek bakteryjny występujący między wypełnieniem a ścianą zęba

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

W jakiej postaci zakładamy podkłady?

A

• liner = cienka warstwa, stanowiąca izolację
dokomorowej części zębiny
• base = gruba warstwa odbudowująca utraconą zębine (do granicy szkliwno-zębinowej)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Czy w przypadku stosowania materiałów adhezyjnych wymagana jest płaskość dna ubytku?

A

nie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Co należy zrobić jeśli materiał podkładowy zasłonił rowki retencyjne?

A

dopóki jest plastyczny należy uwolnić je za pomocą zgłębnika (odsłanianie zagłębień retencyjnych po stwardnieniu materiału wymaga nawiercania, co nie jest wskazane, gdyż może doprowadzić do odpryśnięcia podkładu lub zranienia miazgi)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Jaką grubość powinien mieć podkład?

A

być na tyle gruby by izolować miazgę, ale jednocześnie nie zmniejszać wymaganej przez kształt oporowy głębokości ubytku

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Jakie materiały stosujemy jako podkłady?

A
  • cementy glass-jonomerowe (konwencjonalne)
  • cementy glass-jonomerowe modyfikowane żywicą (światłoutwardzalne)
  • cementy tlenkowo-cynkowo-fosforanowe (obecnie niezalecane)
  • cementy tlenkowo-cynkowo-eugenolowe
  • cementy polikarboksylowe
  • preparaty wodorotlenkowo-wapniowe twardniejące i nietwardniejące
  • lakiery podkładowe - zębinowe
  • systemy adhezyjne szkliwno-zębinowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Dlaczego nie należy zakładać materiałów zawierających eugenol jako jedyny podkład pod materiały złożone?

A

ponieważ eugenol zaburza proces polimeryzacji podczas twardnienia kompozytu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Jakie materiały ze względu na swój skład stanowią substytut zębiny?

A

cementy glass-jonomerowe światło- i chemoutwardzalne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Jakie właściwości ważne dla działań klinicznych mają cementy glass-jonomerowe?

A
  • dobra adhezja do zębiny i szkliwa
  • łączą się z kompozytem
  • działanie kariostatyczne (uwalniają fluorki)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

W formie jakich podkładów stosowane są cementy glass-jomonerowe?

A

grube i cienkie podkłady jednowarstwowe lub jako drugi podkład w głębokich ubytkach (przykrywając preparat wodorotlenkowo-wapniowy)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

W formie jakich podkładów stosowane są cementy tlenkowo-cynkowo-fosforanowe?

A

obecnie nie są polecane

  • pod wypełnienia z amalgamatu
  • pod wypełnienia z materiałów złożonych
  • jako drugi podkład w ubytkach głębokich
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Jakie właściwości ważne dla działań klinicznych mają cementy tlenkowo-cynkowo-eugenolowe?

A

• działanie bakteriobójcze, ale nie powinny być stosowane w ubytkach bardzo głębokich z podejrzeniem mikroekspozycji miazgi
• nie powinny być stosowane jako jedyny podkład zarówno pod wypełnienia amalgamatowe (ze względu na niską odporność mechaniczną)
, jak i pod materiały złożone (ze względu na zaburzenia w ich polimeryzacji)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Jakie właściwości ważne dla działań klinicznych mają cementy polikarboksylowe?

A
  • lepsza adhezja do zębiny niż cementy tlenkwo-cynkowo-fosforanowe
  • ale mniejsza wytrzymałość mechaniczna
  • mało toksyczne dla miazgi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Jakie wyróżniamy rodzaje preparatów wodorotlenkowo-wapniowych i do czego służą?

A
  • nietwardniejące - stosowane punktowo w najbardziej domiazgowej części ubytku i przykrywane cementem twardniejącym
  • twardniejące - stosowane jako cienki podkład pod wypełnienia adhezyjne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

W formie jakich podkładów stosowane są lakiery podkładowe (zębinowe)?

A
  • są adhezyjne i pełnią funkcję podkładów w niezbyt głębokich wypełnieniach
  • w głębszych wypełnieniach są zakładane na preparaty wodorotlenkowo-wapniowe

PODOBNIE: czynniki łączące zębinowe i szkliwno-zębinowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Dlaczego przed wypełnieniem ubytek należy przemyć?

A

by usunąć resztkę opiłków zębiny, ślinę i ewentualnie krew

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Co służy do płukania ubytku?

A

strzykawka wodna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Czym przemywamy głębokie ubytki?

A

jałowymi wacikami nasączonymi wodą destylowaną lub solą fizjologiczną o temperaturze 37°C

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Czym osuszamy ubytki?

A

jałowymi wacikami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Dlaczego nie należy osuszać ubytku sprężonym powietrzem?

A

osuszanie ubytku, zwłaszcza głębokiego, silnym strumieniem sprężonego powietrza powoduje przemieszczenie odontoblastów do kanalików zębinowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Do czego prowadzi przesuszenie zębiny?

A

powoduje zapadnięcie odsłoniętych włókien kolagenowych, co wpływa niekorzystnie na tworzenie warstwy hybrydowej i w konsekwencji zmniejsza siłę wiązania

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

W jaki sposób utrzymujemy suchość w jamie ustnej jeżeli nie możemy użyć koferdamu?

A

za pomocą wałków ligniny i ślinociągu (sam ślinociąg nie chroni przed wilgocią, zmniejsza jedynie liczbę wałków i częstość ich zmiany)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Co pozwala zabezpieczyć ubytek znajdujący się blisko dziąsła przed zwilgoceniem płynem wydobywającym się z kieszonki dziąsłowej?

A

nitki retrakcyjne

34
Q

Czy do przemywania ubytku można użyć środki antyseptyczne?

A

nie należy używać środków, które denaturują białko odontoblastów (szczególnie w głębokich ubytkach)

35
Q

Co powoduje, że obecnie stosowane metody minimalizują konieczność ostatecznego przemywania ubytku przed przystąpieniem do wypełniania?

A
  • stosowanie sprayu wodnego podczas opracowywania (usuwa w większości przypadków zanieczyszczenia)
  • dodatkowe oczyszczenie powierzchni zapewnia kondycjonowanie lub wytrawianie
36
Q

W jakim przypadku nie wolno wypełnić materiałem ostatecznym przygotowanego ubytku?

A

gdy podczas opracowywania doszło do zranienia brodawki lub brzegu dziąsła (nawet w przypadku zatamowania krwawienia)

37
Q

Czym należy się posłużyć by odbudować utraconą ścianę zęba? Których klas ubytków dotyczy taka odbudowa?

A

brakujące ściany zęba należy odtworzyć za pomocą kształtki / formówki / matrycy, dotyczy klas II, III i IV

38
Q

Jakie materiały wprowadza się jedną porcją do ubytku?

A
  • chemoutwardzlne

* światłoutwardzalne do bardzo płytkich ubytków

39
Q

Jaka głębokość ubytku jest granicą powyżej której należy zastosować technikę warstwową wprowadzania materiału?

A

2 mm

40
Q

Czy amalgamat łączy się z tkankami zęba?

A

nie, jedynie zapełnia ubytek (dlatego wymaga mechanicznej retencji lub specjalnych systemów adhezyjnych)

41
Q

Co wykazuje świeże wypełnienie amalmagatowe?

A

mikroprzeciek, który zmniejsza się z czasem wypełniając się produktami korozji

42
Q

W jaki sposób można zmniejszyć początkowy mikroprzeciek w wypełnieniu amalgamatem?

A

przed wprowadzeniem amalgamatu pokryć ściany ubytku odpowiednimi lakierami

43
Q

W jakiej porcji przenosi się amalgamat do ubytku i w jaki sposób się go kondensuje?

A

wprowadza się go do ubytku małymi porcjami, kondensując oddzielnie każdą porcję ręcznie lub ultradźwiękami (ultradźwięki nie są zalecane, ponieważ wzrasta stężenie par rtęci w otoczeniu)

44
Q

W jaki sposób kondensuje się warstwę amalgamatu wprowadzonego do ubytku?

A

przez nacisk na masę amalgamatu w centralnej części ubytku, a następnie przesuwa się narzędzie do ścian i końców bruzd, należy zwrócić uwagę na właściwą kondensację w obrębie rowków i ćwieków retencyjnych

45
Q

Na co ma wpływ prawidłowa kondensacja amalgamatu?

A
  • ekspansja amalgamatu
  • końcowe twardnienie
  • przyleganie do ścian ubytku
  • resztkowa zawartość rtęci
46
Q

Czy przez kolejną wprowadzoną warstwę amalgamatu można skondensować warstwę wprowadzoną wcześniej?

A

nie

47
Q

Kiedy należy zakończyć wprowadzanie amalgamatu do ubytku?

A

aż do uzyskania nadmiaru powyżej ostatecznego poziomu wykończonego wypełnienia (powyżej wysokości korony sąsiedniego zęba) w czasie plastyczności amalgamatu

48
Q

W jakim czasie amalgamat traci plastyczność?

A

po upływie ok. 4 minut od sporządzenia

49
Q

Kiedy rozpoczyna się opracowywanie powierzchni żującej przy wypełnieniu amalgamatem?

A

gdy materiał traci plastyczność i rozpoczyna się proces krystalizacji

50
Q

Czym posługujemy się do usunięcia nadmiaru wypełnienia amalgamatowego?

A

skrawającym narzędziem ręcznym (karwer, ewentualnie nakładacz lub skalpel)

51
Q

Czym należy się posłużyć by ukształtować stoki guzków i bruzdy w dużych wypełnieniach amalgamatowych?

A

małym ekskawatorem lub karwerem

52
Q

Kiedy i w jaki sposób usuwa się nadmiar amalgamatu w części stycznej powierzchni żującej wypełenia?

A

jeszcze przy założonej matrycy usuwa się nadmiar amalgamatu, aby wyrównać wysokość krawędzi brzeżnej wypełnienia do wysokości sąsiedniego zęba

53
Q

W jakiej kolejności usuwa się matrycę z zęba?

A

najpierw z powierzchni, które nie były odbudowywane, a potem z rejonu wypełnienia

54
Q

W jaki sposób można chronić odbudowaną krawędź brzeżną z amalgamatu podczas usuwania paska?

A

można ją podtrzymać za pomocą kulki z waty trzymanej na upychadle lub przeciąć pasek tuż przy odbudowanej powierzchni stycznej, przepychając go bocznie przez punkt styczny

55
Q

Co należy zrobić przed powtórnym założeniem wypełnienia amalgam po odłamaniu krawędzi brzeżnej przy usuwaniu matrycy?

A

zidentyfikować przyczynę odłamania

najczęściej: nieprawidłowa preparacja ubytku, niewłaściwa kondensacja materiału przy krawędzi brzeżnej lub brak dostosowania wysokości krawędzi przed usunięciem paska

56
Q

Si/Sta 1.0 - leczenie:

A

nieinwazyjne: gdy ząb wyrznął się niedawno → lakier fluorkowy, gdy można uzyskać suchość → lak szczelinowy

57
Q

Si/Sta 1.1 - wypełnienie:

A
  • GJ światłoutwardzalny, kompomer lub kompozyt (ewentualnie amalgam)
  • sąsiadujące z ubytkiem bruzdy należy zalakować (PRR-2)
58
Q

Si/Sta 1.2 - wypełnienie:

A
  • kompozyt wprowadzany warstwowo

* w celu zapobiegawczym na obszary sąsiadujące z wypełnieniem można zastosować lakier fluorkowy lub antybakteryjny

59
Q

Si/Sta 1.3 - wypełnienie:

A
  • kompozyt lub amalgam (materiał o wysokiej odporności na starcie)
  • przewlekły przebieg → bezpośrednie warstwowe wypełnienie z płynnym kompozytem jako pierwszą warstwą, którą pokrywa się kompozytem o standardowej lub zwiększonej (kondensowalnym) gęstości
  • ostry przebieg → GJ pokryty kompozytem (podczas tej samej lub następnej wizyty)
60
Q

Si/Sta 1.4 - wypełnienie:

A
  • zalecany wkład kompozytowy, ceramiczny lub lany

* ewentualnie: wypełnienie kompozytowe techniką warstwową lub amalgam z ćwiekami okołomiazgowymi

61
Q

Kiedy dobiera się kolor kompozytu?

A

przed rozpoczęciem opracowania ubytku

62
Q

Co osiągamy w wyniku wytrawiania?

A

rozpuszczenie powierzchniowej warstwy szkliwa grubości ok. 10 μm i powstają pory głębokości 5-50 μm

63
Q

Którą generację systemów adhezyjnych stosujemy w total etch technique?

A

systemy IV generacji

64
Q

Jakie problemy wiążą się ze stosowaniem systemów adhezyjnych IV i V generacji, które wpływają na jakość warstwy hybrydowej i siłę wiązania i w jaki sposób je rozwiązano w systemach adhezyjnych VI generacji?

A

zbyt głębokie wytrawienie i przesuszenie lub niedosuszenie zębiny

w syst adhezyjnych VI generacji zastosowano samowytrawiające primery, które nie wymagają wymywania i mają zdolność polimeryzacji razem z monomerami zawartymi w składniku adhezyjnym tego systemu

65
Q

W jaki sposób kompozyt łączy się ze szkliwem?

A

przez mikroretencję uzyskaną w wyniku wytrawienia kwasem → w mikroszczeliny wnika żywica łącząca, która z jednej strony tworzy zakotwiczenie w szkliwie, a z drugiej łączy się chemicznie z kompozytem

66
Q

W jaki sposób kompozyt łączy się z zębiną?

A

za pomocą systemu łączącego w wyniku modyfikacji, częściowego lub całkowitego usunięcia warstwy mazistej z powstaniem warstwy hybrydowej albo pośrednio za pośrednictwem GJ

67
Q

Si/Sta 2.0 - zęby boczne - leczenie:

A

nieinwazyjne: lakier fluorkowy lub lakier CHX, instruktaż higieny, zwłaszcza posługiwania się nitką dentystyczną, zwrócenie uwagi na stosowanie fluoru i zmniejszenie częstości spożywania cukru, kontrola kliniczna i radio po 6 msc

68
Q

Si/Sta 2.1 - zęby boczne - wypełnienie:

A

płynny materiał uwalniający fluor: kompozyt lub kompomer typu flow albo półpłynny GJ

69
Q

Si/Sta 2.2 - zęby boczne - wypełnienie:

A

kompozyt wprowadzany warstwowo

70
Q

Si/Sta 2.3 - zęby boczne - wypełnienie:

A
  • kompozyt wprowadzany warstwowo lub kanapka (GJ + kompozyt)

* odbudowa pośrednia: wkład koronowy

71
Q

Si/Sta 2.4 - zęby boczne - wypełnienie:

A
  • zalecany wkład kompozytowy lub ceramiczny
  • ewentualnie: wypełnienie kompozytowe techniką warstwową i/lub z insertami, prefabrykowanymi wkładami ceramicznymi lub amalgam z ćwiekami okołomiazgowymi
72
Q

Si/Sta 2.0 - zęby przednie - leczenie:

A

nieinwazyjne: lakier fluorkowy i/lub antybakteryjnych, instruktaż higieny, zwłaszcza posługiwania się nitką dentystyczną, zwrócenie uwagi na stosowanie fluoru i zmniejszenie częstości spożywania cukru, kontrola kliniczna i radio po 6 msc

73
Q

Si/Sta 2.1 - zęby przednie - wypełnienie:

A

płynny materiał uwalniający fluor: kompozyt lub kompomer typu flow albo półpłynny GJ

74
Q

Si/Sta 2.2 - zęby przednie - wypełnienie:

A

kompozyt typu flow lub o standardowej gęstości, kompomer, giomer lub estetyczny GJ

75
Q

Si/Sta 2.3 - zęby przednie - wypełnienie:

A

kompozyt wprowadzany warstwowo

76
Q

Si/Sta 2.4 - zęby przednie - wypełnienie:

A

kompozyt wprowadzany warstwowo, najlepiej przy użyciu indywidualnej matrycy silikonowej

77
Q

Si/Sta 3.0 - leczenie:

A

nieinwazyjne: lakier fluorkowy lub lakier CHX, instruktaż higieny, zwłaszcza posługiwania się nitką dentystyczną, zwrócenie uwagi na stosowanie fluoru i zmniejszenie częstości spożywania cukru

78
Q

Si/Sta 3.1 - wypełnienie:

A
  • GJ światłoutwardzalny, kompomer lub kompozyt (ewentualnie amalgam)
  • sąsiadujące z ubytkiem bruzdy należy zalakować (PRR-2)
79
Q

Si/Sta 3.2 - wypełnienie:

A

modyfikowany życicą GJ, kompomer, giomer lub kompozyt, a przy wysokim ryzyku próchnicy wtórnej - bioaktywny materiał uwalniający F-

80
Q

Si/Sta 3.3 - wypełnienie:

A

GJ modyfikowany żywicą (światłoutwardzalny); metoda kanapkowa dla lepszej estetyki

81
Q

Si/Sta 3.4 - wypełnienie:

A

z wyboru GJ modyfikowany żywicą (światłoutwardzalny) zastosowany sam lub łącznie z kompozytem typu flow

82
Q

W jaki sposób można wykonać matrycę silikonową do odbudowy zębów przednich w przypadku braku tkanek przed przystąpieniem do opracowywania?

A

wykonanie tymczasowej odbudowy bez systemu łączącego, a następnie wycisku z masy silikonowej