Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Zachowawcza > Ślina > Flashcards

Ślina Flashcards

1
Q

Jaką objętość śliny wytwarzamy w ciągu dnia?

A

0,5 - 1,0 l

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Ile procent wydzielanej śliny jest stymulowane pokarmem?

A

80%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Jaką szybkość osiąga wydzielanie śliny?

A

w czasie snu: 0,25 ml / minutę

w czasie żucia lub mówienia: 10 ml / min

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Czym jest ślina mieszana?

A

= ślina całkowita

właściwe środowisko jamy ustnej, mieszanina wydzielin 6 dużych i 400-600 małych gruczołów ślinowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

W błonie śluzowej jakich części jamy ustnej nie znajdują się małe gruczoły ślinowe?

A

w błonie śluzowej dziąseł i przedniej części podniebienia twardego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Ile procent wydzieliny wytwarzają duże gruczoły ślinowe?

A

90% (resztę wytwarzają małe gruczoły)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Jakie wyróżniamy gruczoły ślinowe ze względu na rodzaj wydzielanej wydzieliny?

A
  • surowicze
  • śluzowe
  • mieszne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Który gruczoł ślinowy jest największy?

A

ślinianka przyuszna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Jak nazywa się przewód, którym ślinianka przyuszna uchodzi do jamy ustnej?

A

przewód Stensena (lub Stensona)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

W którym miejscu przewód Stensona uchodzi do jamy ustnej?

A

brodawka przyusznicy = na błonie śluzowej policzka naprzeciw drugiego zęba trzonowego górnego lub między pierwszym a drugim zębem trzonowym górnym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Jaką wydzielinę wytwarza ślinianka przyuszna?

A

wydzielinę surowiczą, rzadką, wodnistą i bogatą w enzymy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Jak nazywa się przewód, którym ślinianka podżuchwowa uchodzi do jamy ustnej?

A

przewód Whartona

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

W którym miejscu przewód Whartona uchodzi do jamy ustnej?

A

na szczycie brodawki podjęzykowej leżącej bocznie od wędzidełka języka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Jaką wydzielinę wytwarza ślinianka podżuchwowa?

A

wydzielinę mieszaną w przewagą surowiczej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Jak nazywa się przewód, którym ślinianka podjęzykowa uchodzi do jamy ustnej?

A

przewód Bartholina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

W którym miejscu przewód Bartholina uchodzi do jamy ustnej?

A

blisko ujścia gruczołu podżuchwowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Jaką wydzielinę wytwarza ślinianka podjęzykowa?

A

wydzielinę mieszaną z przewagą komponenty śluzowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Która ślinianka składa się z kilku mniejszych gruczołów?

A

ślinianka podjęzykowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Który gruczoł wydziela czystą śluzową wydzielinę?

A

tylko małe gruczołu znajdujące się na podniebieniu miękkim

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Czym jest ślina mieszana i co się w niej znajduje?

A

to ślina znajdująca się w jamie ustnej

  • właściwa wydzielina gruczołów ślinowych
  • płyn dziąsłowy
  • resztki pokarmowe
  • złuszczone komórki nabłonka
  • bakterie i ich metabolity
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Które gruczoły produkują ślinę surowiczą?

A

ślinianki przyuszne i małe gruczoły językowe (Ebnera)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Które gruczoły produkują ślinę śluzową?

A

małe gruczoły podniebienne i nasady języka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Które gruczoły wydzielają ślinę surowiczo-śluzową?

A

ślinianki podżuchwowe i podjęzykowe oraz drobne gruczołu znajdujące się na wargach i policzkach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Kiedy odbywa się mieszanie śliny w jamie ustnej?

A

w czasie żucia, poruszania językiem, ruchów mimicznych i ruchów warg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Od czego zależy ilość wydzielanej śliny?

A

od stopnia stymulacji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Jaka ilość śliny wydzielana jest podczas przyjmowania pokarmu?

A

1,5 - 2,3 ml/min (z trzech dużych gruczołów)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Ile wynosi prawidłowe tempo wydzielania śliny między posiłkami?

A

0,3 - 0,5 ml/min

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

W jakim tempie ślina jest wydzielana podczas snu?

A

0,05 ml/min

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Jak nazywamy ślinę wydzielaną podczas przyjmowania pokarmu?

A

ślina stymulowana

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Jak nazywamy ślinę wydzielaną pomiędzy posiłkami?

A

ślina spoczynkowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Z jakich gruczołów pochodzi ślina stymulowana i jaką w związku z tym ma konsystencję?

A

50% z przyusznic → bardziej płynna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Z jakich gruczołów pochodzi ślina spoczynkowa i jaką w związku z tym ma konsystencję?

A

65% ze ślinianek podjęzykowych i podżuchwowych oraz małych gruczołów → bardziej gęsta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Jakie wyróżniamy drogi przepływu śliny w jamie ustnej i jakim przepływem się charakteryzują?

A
  • drogi główne → szybki i obfity przepływ

- boczne ścieżki → wolny i mały przepływ

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Jakie składniki tworzą ślinę?

A

99% woda, składniki organiczne i nieorganiczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Od czego zależy zawartość poszczególnych składników w ślinie?

A
  • wiek pacjenta
  • stan zdrowia
  • przyjmowane leki
  • pora dnia i roku
  • rodzaj pobudzenia (mechaniczne, chemiczne, psychoneurologiczne)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Jakie wyróżniamy organiczne składniki śliny?

A
  • białka (immunoglobuliny, albuminy, glikoproteiny, enzymy)
  • niebiałkowe substancje azotowe (mocznik, kwas moczowy, aminokwasy, kreatynina)
  • bezazotowe substancje organiczne (węglowodany)
  • lipidy (wolne kwasy tłuszczowe, cholesterol, lecytyna i fosfolipidy)
  • hormony
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Która immunoglobulina dominuje w ślinie?

A

IgA wydzielnicza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Przez co jest produkowana wydzielnicza IgA?

A

komórki plazmatyczne nabłonka wydzielniczego ślinianek i zdrowego nabłonka błony śluzowej jamy ustnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Jakie zadanie pełnią immunoglobuliny w ślinie?

A
  • IgA wpływa na fagocytozę paciorkowców przez leukocyty
  • IgA i IgGmają zdolność aglutynacji Streptococcus mutans (ułatwiają ich usuwanie z jamy ustnej z połykaną śliną)
  • wiążą determinanty antygenowe bakterii jamy ustnej (zwłaszcza te odpowiedzialne za ich adhezję do tkanek → ograniczają przyleganie bakterii do nabłonka policzków i szkliwa zębów)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Skąd się bierze IgM w ślinie?

A

częściowo wydzielane jest przez śliniankę przyuszną, a część pochodzi z płynu tkankowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Skąd się bierze IgG w ślinie?

A

z kieszonki dziąsłowej oraz z przestrzeni międzykomórkowych przez błonę śluzową objętych stanem zapalnym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Czym są mucyny?

A

glikoproteiny = białka połączone z cząsteczkami węglowodanów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Jaką funkcję w ślinie pełnią mucyny?

A
  • duży wpływ na konsystencję śliny
  • tworzą błonkę nabytą
  • umożliwiają uformowanie i połknięcie kęsa pokarmowego
  • chronią tkanki miękkie przed mechanicznymi podrażnieniami
  • aglutyniny (glikoproteiny o dużej macie cząsteczkowej) mogą wybiórczo aglutynować paciorkowce próchnicotwórcze → łatwiejsze do przełknięcia agregacje
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Jaka jest zależność pomiędzy ilością glikoprotein w ślinie a jej konsystencją?

A

im więcej glikoprotein → bardziej gęsta i lepka ślina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Jaką funkcję pełnią histatyny w ślinie?

A

zdolności bakteriostatyczne i bakteriobójcze w stosunku do Streptococcus mutans i Candida albicans

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Jaką funkcję pełnią stateryny w ślinie?

A

tworzą kompleksy z jonami wapnia i fosforu → zapobiegają precypitacji składników mineralnych w zagłębieniach i wokół szyjek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Jaką funkcję pełnią białka bogate w prolinę (PRPs) w ślinie?

A

tworzą kompleksy z jonami wapnia i fosforu → zapobiegają precypitacji składników mineralnych w zagłębieniach i wokół szyjek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Jaką funkcję pełnią cystatyny (białka bogate w cysteinę) w ślinie?

A

hamują enzymy proteolityczne pochodzenia bakteryjnego i komórkowego (np. z rozpadłych leukocytów) oraz wykazują działanie przeciwwirusowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Jakie enzymy możemy znaleźć w ślinie?

A
  • lizozym
  • laktoferryna
  • peroksydaza ślinowa
  • amylaza
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

Skąd pochodzi lizozym w ślinie?

A

z dużych gruczołów ślinowych, płynu dziąsłowego oraz strawionych leukocytów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

Jaką funkcję pełni lizozym w ślinie?

A

najsilniej działający enzym, uszkadzający błonę komórkową paciorkowca S. mutans i ziarniaka Neisseria → liza komórek bakteryjnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

Jaką funkcję pełni laktoferryna w ślinie?

A

ma zdolność chelatacji (sekwestracji) jonów żelaza → działa bakteriostatycznie na bakterie, które wykorzystują żelazo w cyklu metabolicznym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

Laktoferryna wolna od żelaza - nazwa

A

apolaktoferryna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

Jaką funkcję pełni apolaktoferryna?

A

w środowisku tlenowym może być bakteriobójcza dla Streptococcus mutans

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

Sialoperoksydaza to nazwa jakiego enzymu?

A

peroksydazy ślinowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

W jakim środowisku peroksydaza ślinowa jest aktywna?

A

w środowisku bogatym w tlen (w jamie ustnej konieczna jest obecność H2O2)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

Co powstaje w wyniku działania peroksydazy ślinowej?

A

toksyczny podcyjanit lub kwas podcyjanowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

Jakie właściwości ma podcyjanit i kwas podcyjanowy powstający w wyniku działania peroksydazy ślinowej?

A

blokują metabolizm bakterii

hamują głównie glikolizę

szczególnie pałeczek Lactobacillus acidophilus

59
Q

Jaką funkcję pełni amylaza w ślinie?

A

rozpoczyna proces trawienny w jamie ustnej poprzez rozkład skrobi na cukry (maltriozę, maltozę i glukozę)

60
Q

Który z enzymów stanowi blisko połowę całkowitej ilości białek występujących w ślinie?

61
Q

Skąd pochodzi mocznik w jamie ustnej?

A
  • produkt metabolizmu gruczołów ślinowych
  • pochodzący z surowicy
  • produkt dezaminacji aminokwasów
62
Q

Skąd pochodzi amoniak w jamie ustnej?

A

z rozkładu mocznika

63
Q

Jaką funkcję pełni mocznik w jamie ustnej?

A

ma znaczenie w działaniu układu buforowego w ślinie (z jego rozkładu pochodzi amoniak)

64
Q

Jaką funkcję pełni amoniak w ślinie?

A

wiąże nadmiar jonów wodorowych (działanie układu buforowego)

65
Q

U kogo można stwierdzić wyższe stężenie węglowodanów w jamie ustnej?

A

u osób chorujących na cukrzycę (węglowodany pochodzące z krwi)

66
Q

W jakiej formie węglowodany występują w jamie ustnej?

A

w postaci związanej z białkami = glikoproteiny

67
Q

Skąd pochodzą lipidy znajdujące się w jamie ustnej?

A
  • z wydzieliny gruczołów śluzowych (niskie stężenie w postaci związanej z proteinami)
  • z błon komórkowych ślinianek
68
Q

Jakie hormony mogą występować w jamie ustnej?

A

estriol, testosteron, progesteron, kortyzol

69
Q

Od czego zależy stężenie hormonów w ślinie i gdzie to jest wykorzystywane?

A

od stężenia tych hormonów w krwi → ślina może służyć jako materiał do badań w diagnostyce endokrynologicznej

stężenie hormonów w ślinie NIE zależy od jej przepływu

70
Q

Czy stężenie hormonów w ślinie zależy od jej przepływu?

71
Q

Jaką drogą hormony dostają się do śliny?

A

drogą transportu wewnątrzkomórkowego

72
Q

Czy zawartość poszczególny składników nieorganicznych w ślinie jest stała?

73
Q

Skąd pochodzą składniki nieorganiczne śliny?

A

głównie z krwi (oprócz wodorowęglanu)

74
Q

W jakiej postaci występują składniki nieorganiczne w ślinie?

A

w postaci jonowej

75
Q

Jakie kationy występują w ślinie?

A
  • sodowy (Na+)
  • wapniowy (Ca2+)
  • potasowy (K+)
  • magnezowy (Mg2+)
76
Q

Jakie aniony występują w ślinie?

A
  • chlorkowy (Cl-)
  • fluorkowy (F-)
  • jodowy (I-)
  • wodorowęglanowy (HCO3-)
  • fosforanowe (PO4 3-, HPO4 2-, HPO4-)
77
Q

Jaką funkcję pełni Na+ w ślinie?

A
  • z jonami K+ bierze udział w transporcie związków aktywnych przez błony komórkowe
  • obecność Na+ w hydroksyapatytach wpływa na zwiększenie rozpuszczalności szkliwa w kwasach
  • osmoregulator
78
Q

Jaką funkcję pełni K+ w ślinie?

A

razem z Na+ bierze udział w transporcie związków aktywnych przez błonę komórkową

79
Q

Jaką funkcję pełni Ca2+ w ślinie?

A
  • stanowi budulec tkanek twardych zęba
  • bierze udział w dojrzewaniu szkliwa
  • bierze udział w remineralizacji początkowych uszkodzeń
  • aktywator niektórych enzymów śliny
80
Q

Jaką funkcję pełni Mg2+ w ślinie?

A
  • stanowi budulec tkanek twardych zęba
  • aktywator niektórych enzymów śliny
  • obecność Mg2+ w hydroksyapatytach wpływa na zwiększenie rozpuszczalności szkliwa w kwasach
81
Q

Jaką funkcję pełni Cl- w ślinie?

A
  • osmoregulator

- aktywuje α-amylazę

82
Q

Jaką funkcję pełni F- w ślinie?

A
  • wpływa na strukturę i procesy remineralizacyjne szkliwa

- działa przeciwbakteryjnie

83
Q

Od czego zależy ilość fluoru w ślinie?

A

od stężenia fluoru w otoczeniu (woda pitna, pokarmy, suplementacja)

84
Q

Jaką funkcję pełni I- w ślinie?

A

bierze udział w mechanizmach obronnych, głównie przez obecność w systemie peroksydaz

85
Q

Jaką funckę pełni HCO3- w ślinie?

A

tworzy najważniejszy w ślinie system buforowy wodorowęglan / kwas węglowy

86
Q

Jaką funkcję pełnią fosforany w ślinie?

A
  • dojrzewanie szkliwa
  • remineralizacja początkowych uszkodzeń
  • tworzą układ buforowy fosforan / kwas fosforowy
  • udział w tworzeniu kamienia nazębnego
  • rola odżywcza dla bakterii jamy ustnej (ich obecność w komórkach bakterii warunkuje procesy metaboliczne, np. glikolizę)
87
Q

Ilość których jonów wzrasta w ślinie stymulowanej?

A

Na+ i HCO3-

88
Q

Które jony występują w ślinie i w szkliwie w takiej samej postaci?

A

wapń i fosforany

89
Q

Które jony wbudowane w strukturę hydroksyapatytu zwiększają rozpuszczalność szkliwa?

A

magnez, sód i węglany

90
Q

Jakie funkcje pełni ślina?

A

1) obronna
2) ochronna
3) buforowa
4) odżywcza
5) trawienna
6) wydalnicza

91
Q

Jakie właściwości śliny pozwalają jej pełnić funkcję ochronną?

A

płynna konsystencja i zawartość glikoprotein

92
Q

W jaki sposób ślina realizuje funkcję ochronną?

A
  • zapobiega przed wysuszeniem struktur jamy ustnej i ich zranieniem
  • zwilża pokarm i umożliwia żucie
  • ułatwia formowanie i przełknięcie kęsa pokarmowego (zawartość śluzowa)
  • mechaniczne oczyszczanie jamy ustnej (z resztek pokarmowych, złuszczonego nabłonka i bakterii)
93
Q

Jakie składniki śliny umożliwiają pełnienie funkcji obronnej?

A
  • enzymy: lizozym, laktoferryna i sialoperoksydaza
  • aglutyniny (glikoproteiny)
    immunoglobuliny
  • przeciwciała
  • leukocyty
94
Q

Na czym polega funkcja obronna śliny?

A

głównie na ograniczeniu kolonizacji bakterii na powierzchni błony śluzowej i zębów

95
Q

W jaki sposób aglutyniny realizują funkcję obronną w ślinie?

A

tworzą agregaty bakterii, co umożliwia ich połykanie i ogranicza infekcję

96
Q

W jaki sposób immunoglobuliny realizują funkcję obronną w ślinie?

A
  • ograniczają przyczepianie się bakterii do błony śluzowej jamy ustnej
  • indukują aglutynację
  • hamują działanie enzymów odgrywających istotną rolę w metabolizmie bakterii
97
Q

Jakie bufory w ślinie regulują równowagę kwasowo-zasadową?

A
  • kwas węglowy / wodorowęglan
  • kwas fosforowy / fosforan
  • białka (bogate w argininę) → arginina i amoniak
98
Q

W jaki sposób ślina pełni funkcję odżywczą?

A

poprzez składniki mineralne, które biorą udział w dojrzewaniu szkliwa, hamowaniu demineralizacji oraz umożliwiają remineralizację początkowych uszkodzeń

ślina jest tym dla zębów, czym krew dla tkanek

99
Q

Które jony zwiększają odporność szkliwa na działanie kwasów poprzez tworzenie fluoroapatytów?

A

jony wapnia, fosforu i fluoru

100
Q

Jaki składnik śliny pełni funkcję trawienną?

101
Q

Przez co jest produkowana amylaza ślinowa?

A

ślinianki przyuszne

102
Q

W jaki sposób ślina realizuje funkcję wydalniczą?

A

usuwa substancje organiczne (mocznik, kwas moczowy), nieorganiczne, jony metali ciężkich (rtęć, ołów, bizmut) oraz niektórych substancji egzogennych (lek, alkohol)

103
Q

Jakie możemy wykonywać testy ślinowe i jakie parametry badamy dzięki nim?

A
  • badanie ilości wydzielanej śliny spoczynkowej i stymulowanej
  • badanie pojemności buforowej za pomocą testu Dentobuff lub GC Saliva-Check Buffer
  • badanie zawartości drobnoustrojów w ślinie za pomocą testu Dentocult
104
Q

Za pomocą których testów Dentocult możemy wykryć poszczególne bakterie?

A

Dentocult LB - Lactobacillus acidophilus

Dentocult SM - Streptococcus mutans

105
Q

W jakim celu mierzymy poszczególne parametry ślinny za pomocą testów?

A

w celu oceny ryzyka póchnicy

106
Q

Ile wynosi tempo wydzielanej śliny w kserostomii?

A

nie przekracza 0,7 ml / min

107
Q

Jakie czynniki wpływają na zmniejszone wydzielanie śliny?

A

1) wiek
2) leki
3) narkotyki (morfina i inne)
4) promieniowanie RTG
5) choroby gruczołów ślinowych
6) utrata wody z ustroju
7) stresy psychiczne
8) choroby ogólne

108
Q

W jakim wieku może dojść do zmniejszonego wydzielania śliny?

A

głównie u kobiet w wieku 50-70 lat (w okresie menopauzy lub po menopauzie)

109
Q

Jakie leki mogą powodować zmniejszone wydzielanie śliny?

A
  • przeciwdepresyjne
  • przeciwhistaminowe
  • antycholinoergiczne
  • obniżające ciśnienie
  • antyarytmiczne
  • hormonalne
  • diuretyki
110
Q

Kiedy promieniowanie RTG może powodować zmniejszone wydzielanie śliny?

A

po naświetlaniach z powodu nowotworów twarzoczaszki i szyi

111
Q

Jakie choroby gruczołów ślinowych mogą powodować zmniejszone wydzielanie śliny?

A
  • guzy
  • kamica
  • choroby miąższu (zespół Sjögrena)
112
Q

Jak określamy suchość w ustach?

A

sialopenia

113
Q

Jakie choroby ogólne mogą powodować zmniejszone wydzielanie śliny?

A
  • niewyrównana cukrzyca typu I
  • depresja
  • bulimia
  • choroby autoimmunologiczne (RZS, sarkoidoza)
  • AIDS
114
Q

Jaką konsystencję ma ślina przy kserostomii?

A

gęstą i lepką

115
Q

Jak objawia się kserostomia?

A

1) wzrost podatności jamy ustnej na urazy i infekcje
2) objawy zanikowe błony śluzowej jamy ustnej
3) reakcja bólowa na pokarmy drażniące (owoce, alkohol, gorące napoje, tytoń)
4) ograniczona wrażliwość smakowa
5) utrudnione żucie i przełykanie (zwłaszcza gdy pokarm jest suchy)
6) nadwrażliwość zębów na zmianę temperatur
7) wzrost zaawansowania zmian próchnicowych (przy długotrwałym zmniejszeniu wydzielania śliny)
8) zwiększone odkładanie płytki nazębnej (brak działanie antybakteryjnego) → zapalenie dziąseł
9) zakażenia grzybami Candida albicans

116
Q

Jaki charakter ma próchnica rozwijająca się przy kserostomii?

A

ostry charakter i atakuje wiele zębów i powierzchni jednocześnie → trudna do zahamowania i leczenia

117
Q

Jak zazwyczaj dzielimy czynniki antybakteryjne?

A

na nieimmunologiczne (wrodzone) i immunologiczne (nabyte)

118
Q

Jakie czynniki antybakteryjne zaliczamy do nieimmunologicznych?

A

1) lizozym
2) laktoferryna
3) system ślinowej peroksydazy
4) system mieloperoksydazy
5) aglutyniny
6) mucyny
7) cystatyny
8) wydzielnicze IgA (sIgA)
9) białka bogate w prolinę
10) białka bogate w histydynę (histatyny)
12) fibronektyna
13) β2-mikroglobulina
14) gilkoproteiny

119
Q

Jakie czynniki antybakteryjne zaliczamy do czynników immunologicznych?

A

sIgA, IgM, IgG

120
Q

Zdolność utleniania jakich związków posiada system ślinowej peroksydazy?

A

tiocjanki (naturalnie występujące w ślinie), bromki i jodki

121
Q

Zdolność utleniania jakich związków posiada system mieloperoksydazy?

A

tiocjanki, bromki, jodki i chlorki

122
Q

Jakie pochodzenie ma system mieloperoksydazy w ślinie?

A

mieloperoksydaza uwalniana jest z neutrofili (które przez błonę śluzową przedostają się do jamy ustnej)

123
Q

Jakie zadanie poza działaniem antybakteryjnym spełniają systemy ślinowej peroksydazy i mieloperoksydazy?

A

chronią komórki przed toksycznością nadtlenku wodoru

124
Q

Na aktywności jakiego enzymu oparte jest działanie antybakteryjne lizozymu?

A

muraminidazy

125
Q

Jakie wiązanie hydrolizuje muraminidaza?

A

β-1,4-glikozydowe między kwasem N-acetylomuraminowym i N-acetyloglukozą w peptydoglikanach bakteryjnej błony komórkowej

126
Q

Jaką zdolność aglutynacji wykazuje sIgA?

A

słaba zdolność aglutynacji, ale w połączeniu z mucynami jest silnym aglutynogenem

127
Q

Jaką funkcję pełni β2-mikroglobulina w ślinie?

A

aglutynuje różne drobnoustroje (w tym S. mutans)

128
Q

W jaki sposób obecność śliny zapobiega rozwoju procesu próchnicowego?

A

1) rozcieńcza i usuwa cukry pochodzące z diety
2) buforuje kwasy
3) dostarcza jony niezbędne do remineralizacji
4) działa antybakteryjnie, przeciwwirusowo i przeciwgrzybiczo

129
Q

Jakie jest prawidłowe tempo wydzielania śliny?

A

ślina spoczynkowa: 0,25 - 0,35 ml/min

ślina stymulowana : 1,0 - 3,0 ml/min

130
Q

Przy jakich wartościach tempa wydzielania śliny mówimy o małym wydzielaniu?

A

ślina spoczynkowa: 0,1 - 0,25 ml/min

ślina stymulowana : 0,7 - 1,0 ml/min

131
Q

Przy jakich wartościach tempa wydzielania śliny mówimy o bardzo małym wydzielaniu?

A

ślina spoczynkowa: < 0,1 ml/min

ślina stymulowana : < 0,7 ml/min

132
Q

W jakich etapach odbywa się usuwanie węglowodanów z jamy ustnej przez śline?

A

1) szybkie w ciągu pierwszych kilku minut

2) wolniejsze w późniejszym okresie

133
Q

W jaki sposób oceniamy najczęściej szybkość stymulowanego wydzielania?

A

żuciem parafiny

134
Q

Jak określamy stan bardzo małego wydzielania śliny?

A

hiposaliwacja

135
Q

Jaką zdolność buforową wykazują fizjologiczne bufory śliny?

A

w przedziale pH 6-8

136
Q

Za jaką część pojemności buforowej odpowiada bufor wodorowęglanowy?

A

50% pojemności buforowej śliny spoczynkowej i 80% pojemności buforowej śliny stymulowanej

137
Q

Jakie są główne czynniki zapewniające stabilność apatytu szkliwa?

A

pH i stężenie zawartych w ślinie jonów wapnia, fosforanowych i fluorkowych

138
Q

Jaki rodzaj kwasów powoduje próchnicę a jaki erozję?

A

próchnica - kwasy bakteryjne

erozja - kwasy pochodzenia niebakteryjnego (wprowadzane z pokarmami lub endogenne)

139
Q

Czy w erozji mamy do czynienia z podpowierzchniową demineralizacją szkliwa?

140
Q

W jaki sposób może dochodzić do rozpuszczenia szkliwa?

A

1) środowisko nienasycone w stosunku do HA, a nasycone w stosunku do FA → podpowierzchniowy HA rozpuszcza się i tworzy FA na powierzchni szkliwa
2) środowisko nienasycone w stosunku do HA i FA → apatyty rozpuszczają się i powstaje zmiana erozyjna szkliwa

141
Q

Jakie znaczenie ma pirofosforan (H4P2O7) w jamie ustnej?

A

inhibitor precypitacji fosforanów wapnia → zapowiega tworzeniu kamienia nazębnego

142
Q

Jak wpływa stymulacja sekrecji śliny na stężenie fosforanów?

A

stężenie fosforanów w ślinie stymulowanej spada

143
Q

W którym rodzaju śliny (stymulowana czy spoczynkowa) bufor fosforanowy ma większe znaczenie?

A

w ślinie spoczynkowej

Zachowawcza (47 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions