Urazy zębów Flashcards

1
Q

Co może nastąpić w wyniku zadziałania nagłych urazów mechanicznych?

A

złamanie lub zwichnięcie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Czym najczęściej spowodowane są urazy zębów do 3 rż?

A

upadkiem lub uderzeniem twardym przedmiotem (intensywny rozwój ruchowy przy niepełnej zdolności koordynacji i braku umiejętności oceny sytuacji) - u 30% dzieci

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

W jakim okresie życia zęby stałe najczęściej ulegają urazom? Co jest przyczyną tych urazów?

A

między 7 a 12 rż → najczęściej uderzenie zębami o twarde podłoże; dalej sport (19-21 rż), uderzenia twardym przedmiotem i wypadki komunikacyjne (>23 rż) - 22% dzieci (częściej chłopcy)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Jakie czynniki sprzyjają urazowym uszkodzeniom zębów?

A
  • protruzja siekaczy górnych

* niesprawność fizyczna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Które zęby i ile zębów jednocześnie najczęściej ulega urazowi?

A

najczęściej siekacze górne, najczęściej jeden ząb rzadziej dwa lub kilka jednocześnie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Jakich tkanek może dotyczyć uraz zęba?

A
  • korony zęba
  • korzenia zęba i/lub kości
  • tk przyzębia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Jakie wyróżniamy rodzaje złamań zębów stałych?

A
  • niepowikłane złamanie korony
  • powikłane złamanie korony
  • złamania koronowo-korzeniowe
  • złamania korzenia
  • złamanie wyrostka zębodołowego / części zębodołowej żuchwy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Jak dzielimy czynności wykonywane po urazie zęba?

A
  1. przeprowadzone na miejscu wypadku (najważniejsze w przypadku wybicia zęba)
  2. fachowa pomoc (powinna być udzielona w ciągu 3 h, maksymalnie do 24 h)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Pacjent po urazie zębów - ważne info z wywiadu:

A
  • okoliczności zdarzenia
  • czas od urazu
  • czy pacjent zgłasza obj ogólne (utrata przytomności, wymioty, zab widzenia i równowagi, silne bóle głowy) → konsultacja z neurologiem
  • ważność szczepień przeciwtężcowych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Badanie żywotności miazgi a ząb po urazie:

A

reakcja miazgi krótko po urazie może być fałszywa (z powodu wstrząsu) nawet do kilku tygodni

najbardziej miarodajny w tym przypadku → laserowy przepływomierz Dopplera

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Czym jest niepowikłane złamanie korony zęba?

A

złamanie w obrębie szkliwa i zębiny bez obnażenia miazgi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Niepowikłane złamanie korony - diagno:

A
  • badanie wrażliwości miazgi (może być fałszywie negatywna) → obserwacja do chwili ustalenia właściwej diagno
  • RTG w trzech projekcjach (wierzchołkowej, okluzyjnej i ekscentrycznej) → wykluczenie przemieszczenia lub złamania korzenia
  • RTG tk miękkich jeśli złamaniu towarzyszą rany szarpane policzka lub warg → wykluczenie obecności fragmentu złamanego zęba lub ciał obcych w tkankach
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Niepowikłane złamanie korony - leczenie:

A
  • jeśli dostępny jest złamany fragment zęba → umocować go adhezyjnie
  • odbudowa utraconych tkanek (pokrycie odsłoniętej zębiny jak najszybciej GJ lub kompozytem)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Klasyfikacja złamań korony zęba:

A

klasa I - złamanie w obrębie szkliwa

klasa II - złamanie w obrębie szkliwa i zębiny

klasa III - złamanie korony z obnażeniem miazgi

klasa IV - złamanie w okolicy szyjki zęba

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Niewielka utrata tkanek zęba w wyniku urazu, która nie pogarsza wyglądu estetycznego - postępowanie:

A

wygładzenie ostrych brzegów zęba (można ze względów estetycznych wykonać również w zębie jednoimiennym) i pokrycie powierzchni szkliwa prep F

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Ząb po urazie - wizyty kontrolne:

A

przez pół roku co 6-8 tyg ze względu na możliwy fałszywy wynik reakcji miazgi lub obumarcie początkowo żywej miazgi w wyniku urazu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Powikłane złamanie korony - co to?

A

złamanie w obrębie szkliwa i zębiny z obnażeniem miazgi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Powikłane złamanie korony - diagno:

A
  • badanie wrażliwości miazgi nie jest konieczne → miazga może być oceniona wizualnie
  • RTG w trzech projekcjach (wierzchołkowej, okluzyjnej i ekscentrycznej) → wykluczenie przemieszczenia lub złamania korzenia + ocena etapu rozwoju korzenia
  • RTG tk miękkich jeśli złamaniu towarzyszą rany szarpane policzka lub warg → wykluczenie obecności fragmentu złamanego zęba lub ciał obcych w tkankach
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Powikłane złamanie korony - leczenie:

A
  • młodzi z niedokończonym rozwojem korzenia → pokrycie miazgi (MTA lub WW) lub częściowa amputacja miazgi
  • młodzi z dokończonym rozwojem korzenia → pokrycie miazgi (MTA lub WW) lub częściowa amputacja miazgi
  • dorośli → endo z wyboru; pokrycie miazgi (MTA lub WW) lub częściowa amputacja miazgi mogą być zastosowane
  • zbyt długi czas od urazu lub martwa miazga → tylko endo (w celu zachowania zęba)
  • rozległe złamanie korony → ekstrakcja do rozważenia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Kiedy leczenie powikłanego złamania korony przez pokrycie miazgi należy zamienić na endo?

A
  • przebarwienie zęba
  • brak prawidłowej reakcji miazgi
  • wystąpienie dolegliwości bólowych
  • obecność przetoki
  • zmiany w tk okw
  • resorpcja
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Czym jest apoksogeneza?

A

formowanie wierzchołka zęba przy współudziale wszystkich struktur tkankowych (przy obecności w kanale chociaż części żywej miazgi; niezmieniona zapalnie miazga + pochewka Hertwiga + woreczek zębowy indukuje dalsze formowanie wierzchołka korzenia)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Zębina reparacyjna po zastosowaniu MTA:

A

jest grubsza i bardziej jednorodna (niż po zastosowaniu WW)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

MTA czy WW - co zapewnia lepszą szczelność?

A

MTA (nie ulega resorpcji)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Powikłane złamanie korony - czy leczenie przez amputację przyżyciową jest leczeniem docelowym?

A

to zabieg tymczasowy → po stwierdzeniu uformowania się wierzchołka (na podstawie RTG) → leczenie kanałowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Jak długotrwałe stosowanie WW wpływa na zębinę?

A

osłabia ją (w odróżnieniu od MTA) → może prowadzić do złamania zęba

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Leczenie kanałowe zębów z nieukształtowanym wierzchołkiem korzenia za pomocą WW:

A
  • nietwardniejący WW
  • opatrunek należy zmieniać co 4-6 tyg do uformowania się wierzchołka - zmineralizowanej bariery tej okolicy (6-24 msc) = długie leczenie
  • po uformowaniu wierzchołka (na podstawie RTG) → ostateczne wypełnienie
  • pozwala uzyskać zazwyczaj stabilną tk twardą
  • długotrwałe stosowanie WW osłabia zębinę
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Leczenie kanałowe zębów z nieukształtowanym wierzchołkiem korzenia za pomocą MTA:

A
  • na tydzień opatrunek z WW
  • po tygodniu okolicę wierzchołkową wypełnia się 4-5 mm MTA, do pozostałej części kanału wprowadza się wilgotny wacik lub sączek papierowy (by MTA stwardniało)
  • po 1 dniu kontroluje się MTA i wypełnia ostatecznie

• krótki czas leczenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Rewaskularyzacja - co to i na czym polega?

A

= ponowne unaczynienie jamy zęba
po odkażeniu systemu kanałowego, stworzeniu szkieletu (matrix) dla miazgi i szczelnym zamknięciu dostępu do kanału w świetle jamy zęba dochodzi do wytworzenia tkanki miazgowej lub miazgopodobnej (umożliwia prawidłowe funkcjonowanie wierzchołka i ścian kanału)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Leczenie kanałowe zębów z nieukształtowanym wierzchołkiem korzenia przez rewaskularyzację:

A
  1. trepanacja jamy zęba i wykonanie poszerzenia ułatwiającego
  2. usunięcie martwej tkanki przez płukanie 5,25% podchlorynem (zapobieganie osłabieniu ścian niedojrzałego korzenia)
  3. wkładka antyseptyczna na 14 dni (z metronidazolem, ciprofloksacyną i amoksy)
  4. po 14 dniach ponowne płukanie 5,25% NaOCl i wypełnienie krwią poprzez skrwawienie okolicy wierzchołkowej
  5. po wytworzeniu skrzepu (15 min) założenie MTA na wysokości szyjki, pokrycie wilgotnym wacikiem i czasowe zamknięcie ubytku
  6. po upływie doby - ostateczne zamknięcie ubytku
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Postępowanie po rewaskularyzacji:

A

kontrola co poł roku
A. klinicznie i radiologicznie - brak zmian w porównaniu z zębem jednoimiennym → nie wkraczamy do jamy zęba
B. dolegliwości bólowe lub na RTG obserwujemy obliterację komory i kanału → leczenie kanałowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Złamanie koronowo-korzeniowe - kiedy o nim mówimy?

A

linia złamania obejmuje szkliwo, zębinę i struktury korzenia, a miazga może być lub nie jest obnażona

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Złamanie koronowo-korzeniowe - diagno:

A
  • można stwierdzić ruchome, ale wciąż przytwierdzone segmenty zęba
  • konieczne więcej niż jego RTG → określenie przebiegu linii złamania
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Jakie wyróżniamy rodzaje złamań korzeni ze względu na przebieg linii złamania?

A
  • poprzeczne
  • pionowe
  • skośne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Jak dzielimy złamania poprzeczne korzenia ze względu na ich lokalizację?

A
  • przywierzchołkowe
  • części środkowej korzenia
  • przykoronowej części korzenia
35
Q

Który rodzaj złamania zęba jest trudny do zdiagnozowania?

A

pionowe i skośne złamanie korzenia → może nie być widoczne na RTG

36
Q

Pionowe złamanie korzenia - leczenie:

A
  • ząb jednokorzeniowy → ekstrakcja

* ząb wielokorzeniowy → hemisekcja lub radisekcja

37
Q

Od czego zależy rokowanie w poziomym złamaniu korzenia?

A
  • stopień przemieszczenia części koronowej

* stopień rozwoju korzenia

38
Q

Który rodzaj złamania korzenia najlepiej rokuje?

A

poprzeczne złamanie wewnątrzębodołowe w przywierzchołkowej części korzenia → odłam dokoronowy wykazuje małą ruchomość

39
Q

Leczenie poprzecznego, zamkniętego złamania korzenia części wierzchołkowej i środkowej przy braku lub minimalnym przemieszczeniu części dokoronowej:

A

unieruchomienie zęba i wyłączenie go ze zgryzu na 6-12 tyg; w pierwszych dniach po urazie dieta półpłynna i płukanie JU chlorheksydyną + kontrole i badanie żywotności

przy zachowanej żywej miazdze istnieje szansa na zespolenie odłamów twardą tkanką poprzez tworzenie przez miazgę tk zębinopochodnej a przez ozębną tk cementopodobnej (prawidłowa ruchomość zęba, brak reakcji na opukiwanie, prawidłowa lub nieco opóźniona reakcja miazgi; na RTG widoczna zmineralizowana tk w szparze złamania i niezmieniona jama zęba we fragmencie dokoronowym)

przy większym przesunięciu fragmentów ale dobrym stanie ozębnej → włókna tk łącznej wnikają w szparę złamania (nieco zwiększona ruchomość zęba, nieznaczna wrażliwość ozębnej na opukiwanie i prawidłowa reakcja miazgi na bodźce; na RTG widoczna szpara złamania i częściowa obliteracja jamy zęba we fragmencie dokoronowym) - może dojść do przebarwienia zęba na żółto w wyniku obliteracji komory

40
Q

Kiedy w przypadku złamania korzenia może dojść do rozwinięcia ziarniny w szparze złamania?

A

gdy miazga pozostaje żywa tylko w wierzchołkowej części korzenia

41
Q

Ziarnina w szparze złamania - obraz kliniczny i radio:

A

nieznaczne wysunięcie zęba z zębodołu, zwiększona ruchomość zęba i czasami na bł śluz przetoka na wysokości linii złamania

RTG poszerzenie linii złamania i rozrzedzenie struktury kostnej w sąsiedztwie złamania

42
Q

Ryzyko powstania jakiej patologii zwiększa rozwój ziarniny w szparze złamania korzenia?

A

resorpcji

43
Q

Złamanie korzenia - obumarcie miazgi w dokoronowej części kanału - leczenie:

A

leczenie kanałowe tylko dokomorowej części

po usunięciu miazgi wprowadza się WW jako opatrunek czasowy do wytworzenia twardej tk w linii złamania, po czym wypełnia się jamę zęba na stałe

44
Q

Złamanie korzenia w części wierzchołkowej - obumarcie miazgi w dokoronowej i wierzchołkowej części kanału - leczenie:

A

leczenie kanałowe części dokoronowej + resekcja wierzchołka

45
Q

Złamanie korzenia w części środkowej - obumarcie miazgi w dokoronowej i wierzchołkowej części kanału - leczenie:

A

leczenie kanałowe w obu fragmentach i wypełnienie na 6-12 msc WW

ze względu na przemieszczenia odłamów w trakcie leczenia i dostawanie się materiału wypełniającego do szpary złamania do połączenia odłamów dochodzi rzadko + w tych miejscach rozwija się resorpcja

46
Q

Złamanie korzenia w części przykoronowej - leczenie:

A

całkowite złamanie korony z zachowaniem tk twardych → natychmiastowa ekstrypacja + protetyczna odbudowa korony (dobre rokowanie)

jeśli linia złamania przebiega poddziąsłowo → ortodontyczna ekstruzja korzenia

bezpośredni kontakt linii złamania ze środowiskiem JU uniemożliwia przeprowadzenie prawidłowego endo → niemożliwe wykorzystanie pozostałego korzenia do odbudowy protetycznej

47
Q

Złamanie korzenia w zębach niedojrzałych - gojenie:

A

gojenie za pomocą tkanki twardej jest bardzo częste

48
Q

Złamanie korzenia w zębach dojrzałych - gojenie:

A

dominuje gojenie przez tk łączną i brak gojenia spowodowany tworzeniem tk ziarninowej

49
Q

Złamanie korzenia a przebarwienie korony - na jaki kolor i kiedy?

A
  • możliwe przejściowe przebarwienie na czerwono lub szaro

* żółte przebarwienie w wyniku obliteracji komory

50
Q

Pozioma linia złamania w przywierzchołkowej części korzenia - które RTG najlepiej obrazuje?

A

technika kąta prostego

51
Q

Skośna linia złamania w przywierzchołkowej części korzenia - które RTG najlepiej obrazuje?

A

zdjęcie zgryzowe

52
Q

Kontrola kliniczna po złamaniu zęba:

A
  • złamanie korony i koronowo-korzeniowe: po 6-8 tyg i po roku
  • złamanie korzenia lub wyrostka zębodołowego: po 4 tyg, 6-8 tyg, 4 msc, 6 msc, roku i 5 latach
53
Q

Złamanie wyrostka zębodołowego - charakterystyka:

A
  • samodzielne (tylko wyrostek) lub z sąsiadującą kością (wtedy ruchomość i przemieszczenie odłamu)
  • przemieszczenie odłamu - możliwe zaburzenia zgryzowe
  • reakcja miazgi prawidłowa lub nieprawidłowa
  • linia złamania może być zlokalizowana na różnej wysokości (od brzegu kości do wierzchołka korzenia)
54
Q

Jakie wyróżniamy rodzaje zwichnięcia częściowego zęba?

A
  • wstrząs
  • nadwichnięcie
  • zwichnięcie z wysunięciem zęba z zębodołu
  • zwichnięcie z bocznym przemieszczeniem
  • zwichnięcie z wtłoczeniem do zębodołu
55
Q

Wstrząs - objawy:

A
  • wrażliwy na opuk
  • nieprzemieszczony i nie wykazuje zwiększonej ruchomości
  • reakcja miazgi zwykle prawidłowa
  • RTG: brak zmian
56
Q

Wstrząs - leczenie:

A

obserwacja stanu miazgi po 4 tyg, 6-8 tyg i roku

57
Q

Nadwichnięcie - objawy:

A
  • wrażliwy na dotyk lub opuk
  • nieprzemieszczony i zwiększona ruchomość
  • reakcja miazgi może być początkowo negatywna (przejściowe uszkodzenie)
  • czasem krwawienie z kieszonki dziąsłowej
  • RTG: brak zmian
58
Q

Nadwichnięcie - leczenie:

A

obserwacja stanu miazgi po 4 tyg, 6-8 tyg i roku

można zastosować unieruchomienie szyną elastyczną na 2 tyg w celu poprawy komfortu pacjenta

59
Q

Zwichnięcie zęba z wysunięciem z zębodołu - objawy:

A
  • ząb wydaje się wydłużony
  • nadmierna ruchomość
  • badanie żywotności - prawdopodobnie negatywne, może powrócić prawidłowa reakcja (w zębach niedojrzałych zwykle występuje rewaskularyzacja, w dojrzałych czasem)
  • RTG: powiększenie przestrzeni ozębnej w okolicy wierzchołkowej
60
Q

Zwichnięcie zęba z wysunięciem z zębodołu - leczenie:

A
  • delikatne wprowadzenie zęba do zębodołu i unieruchomienie na 2 tyg szyną elastyczną
  • kontrola kliniczna i radio: po 2, 4, 6-8 tyg, 6 msc i roku, a później co rok do 5 lat od urazu
  • jeżeli miazga jest martwa → leczenie kanałowe
61
Q

Zwichnięcie zęba z bocznym przemieszczeniem - objawy:

A

• ząb przemieszczony w kierunku podniebiennym
/ językowym lub przedsionkowym
• ząb jest unieruchomiony i wydaje wysoki, metaliczny odgłos na perkusję
• badanie żywotności - prawdopodobnie negatywne, może powrócić prawidłowa reakcja (w zębach niedojrzałych zwykle występuje rewaskularyzacja)
• RTG: poszerzona szpara ozębnej

62
Q

Zwichnięcie zęba z bocznym przemieszczeniem - leczenie:

A
  • repozycja przy użyciu kleszczy: najpierw uwalnia się ząb z zablokowania, następnie delikantnie umieszka w normalnej pozycji; unieruchomienie szyną elastyczną na 4 tyg
  • kontrola kliniczna i radio: po 2, 4, 6-8 tyg, 6 msc i roku, a później co rok do 5 lat od urazu
  • jeżeli miazga jest martwa → leczenie kanałowe
63
Q

W jaki sposób można potwierdzić rewaskularyzację miazgi w zębach niedojrzałych po urazie?

A

dalszy rozwój korzenia (na RTG) i pozytywne wyniki testów wrażliwości miazgi

64
Q

Jakie zmiany można zaobserwować w zębie po zwichnięciu w którym utrzymuje się brak wrażliwości miazgi?

A

przebarwienie korony i rozrzedzenie okołowierzchołkowe

65
Q

Zwichnięcie zęba z wtłoczeniem do zębodołu - objawy:

A
  • ząb nieruchomy z perkusją o charakterystycznym wysokim dźwięku
  • badanie żywotności - prawdopodobnie negatywne, może powrócić prawidłowa reakcja (w zębach niedojrzałych zwykle występuje rewaskularyzacja)
  • RTG: brak szpary ozębnej na całym korzeniu lub jego części
66
Q

Zwichnięcie zęba z wtłoczeniem do zębodołu - leczenie:

A
  • zęby z niezakończonym rozwojem korzenia - należy pozwolić na spontaniczną repozycję; jeśli to nie nastąpi w ciągu 3 tyg → repozycja orto
  • zęby z zakończonym rozwojem korzenia - jak najszybciej repozycja orto lub chiru; miazga prawdopodobnie jest martwa → leczenie kanałowe z czasowym wypełnieniem WW aby uratować ząb
  • kontrola kliniczna i radio: po 2, 4, 6-8 tyg, 6 msc i roku, a później co rok do 5 lat od urazu
67
Q

Złwichnięcie całkowite zęba - co to?

A

= wybicie zęba
• oderwanie zęba od zębodołu (zerwanie wszystkich włókien ozębnej), ząb może utrzymywać się na resztkach więzadeł lub znajdować się w otoczeniu
• najczęściej towarzyszą uszkodzenia tk miękkich zarówno w obrębie twarzy, jak i JU

68
Q

Od czego zależy sukces leczenia wybitego zęba?

A
  • dojrzałość zęba
  • czas przebywania poza JU
  • warunki w jakich przebywał ząb do czasu zabiegu
69
Q

Powikłania zwichnięcia zęba:

A
  • resorpcja korzenia
  • ankyloza
  • obliteracja jamy zęba
70
Q

Zwichnięcie całkowite - ząb z zamkniętym wierzchołkiem korzenia replantowany przed przybyciem do dentysty - postępowanie:

A
  • oczyścić uszkodzone miejsce sprayem wodnym, solą fizjo lub CHX; nie usuwać zęba; założyć szwy na uszkodzone dziąsło; zweryfikować prawidłowe położenie zęba klinicznie i radio; unieruchomić szyną elastyczną na 2 tyg
  • leczenie kanałowe 7-10 dni po replantacji i wypełnienie czasowe WW (jeszcze przed usunięciem unieruchomienia)
  • zlecić antybiotyk (tetracykliny pierwszy rzut; u młodocianych - penicyliny)
  • jeśli ząb miał kontakt z ziemią → zabezpieczenie p-tężcowe (skierować pacjenta do lekarza ogólnego)
71
Q

Zwichnięcie całkowite - ząb z niezakończonym rozwojem wierzchołka korzenia replantowany przed przybyciem do dentysty - postępowanie:

A
  • oczyścić uszkodzone miejsce sprayem wodnym, solą fizjo lub CHX; nie usuwać zęba; założyć szwy na uszkodzone dziąsło; zweryfikować prawidłowe położenie zęba klinicznie i radio; unieruchomić szyną elastyczną na 2 tyg
  • leczenie kanałowe jeśli nie nastąpi rewaskularyzacja (kliniczne i radiologiczne dowody martwicy miazgi)
  • zlecić antybiotyk (penicyliny)
  • jeśli ząb miał kontakt z ziemią → zabezpieczenie p-tężcowe (skierować pacjenta do lekarza ogólnego)
72
Q

Zwichnięcie całkowite - ząb z zamkniętym wierzchołkiem korzenia przechowywany w specjalnym medium, mleku, rr-rze soli fizjo lub ślinie; czas przechowywania poza JU w suchym środowisku <60 min - postępowanie:

A
  • oczyścić zanieczyszczoną powierzchnię korzenia i otworu wierzchołkowego rr-em soli fizjo i pozostawić ząb w rr-rze soli; pod ciśnieniem usunąć skrzep z keszonki i zbadać wyrostek → jeśli ściany są uszkodzone dokonać ich repozycji; ząb replantować powoli, stosując niewielki ucisk palcami; założyć szwy na uszkodzone dziąsło; zweryfikować prawidłowe położenie zęba klinicznie i radio; unieruchomić szyną elastyczną na 2 tyg
  • leczenie kanałowe 7-10 dni po replantacji i wypełnienie czasowe WW (jeszcze przed usunięciem unieruchomienia)
  • zlecić antybiotyk (tetracykliny pierwszy rzut; u młodocianych - penicyliny)
  • jeśli ząb miał kontakt z ziemią → zabezpieczenie p-tężcowe (skierować pacjenta do lekarza ogólnego)
73
Q

Zwichnięcie całkowite - ząb z niezakończonym rozwojem wierzchołka korzenia przechowywany w specjalnym medium, mleku, rr-rze soli fizjo lub ślinie; czas przechowywania poza JU w suchym środowisku <60 min - postępowanie:

A
  • oczyścić zanieczyszczoną powierzchnię korzenia i otworu wierzchołkowego rr-em soli fizjo i pozostawić ząb w rr-rze soli; pod ciśnieniem usunąć skrzep z kieszonki i zbadać wyrostek → jeśli ściany są uszkodzone dokonać ich repozycji; ząb replantować powoli, stosując niewielki ucisk palcami; założyć szwy na uszkodzone dziąsło; zweryfikować prawidłowe położenie zęba klinicznie i radio; unieruchomić szyną elastyczną na 2 tyg
  • leczenie kanałowe jeśli nie nastąpi rewaskularyzacja (kliniczne i radiologiczne dowody martwicy miazgi)
  • zlecić antybiotyk (penicyliny)
  • jeśli ząb miał kontakt z ziemią → zabezpieczenie p-tężcowe (skierować pacjenta do lekarza ogólnego)
74
Q

Zwichnięcie całkowite - ząb z zamkniętym wierzchołkiem korzenia; czas przechowywania poza JU w suchym środowisku >60 min - postępowanie:

A

NIEPEWNE ROKOWANIE → więzadło przyzębne uległo martwicy
cel: zachęcenie kości wyrostka do wzrostu = utrzymanie zarysu wyrostka
• usunąć gazą przyczepione martwicze tk miękkie i pozostawić ząb w 2% rr-rze fluorku sodu na 20 min; pod ciśnieniem usunąć skrzep z kieszonki i zbadać wyrostek → jeśli ściany są uszkodzone dokonać ich repozycji; ząb replantować powoli, stosując niewielki ucisk palcami; założyć szwy na uszkodzone dziąsło; zweryfikować prawidłowe położenie zęba klinicznie i radio; unieruchomić szyną elastyczną na 4 tyg
• leczenie kanałowe przed replantacją lub po 7-10 dniach po replantacji i wypełnienie czasowe WW (jeszcze przed usunięciem unieruchomienia)
• zlecić antybiotyk (tetracykliny pierwszy rzut; u młodocianych - penicyliny)
• jeśli ząb miał kontakt z ziemią → zabezpieczenie p-tężcowe (skierować pacjenta do lekarza ogólnego)

75
Q

Zwichnięcie całkowite - ząb z niezakończonym rozwojem wierzchołka korzenia; czas przechowywania poza JU w suchym środowisku >60 min - postępowanie:

A

NIEPEWNE ROKOWANIE → więzadło przyzębne uległo martwicy
cel: zachęcenie kości wyrostka do wzrostu = utrzymanie zarysu wyrostka
• usunąć gazą przyczepione martwicze tk miękkie i pozostawić ząb w 2% rr-rze fluorku sodu na 20 min; pod ciśnieniem usunąć skrzep z kieszonki i zbadać wyrostek → jeśli ściany są uszkodzone dokonać ich repozycji; ząb replantować powoli, stosując niewielki ucisk palcami; założyć szwy na uszkodzone dziąsło; zweryfikować prawidłowe położenie zęba klinicznie i radio; unieruchomić szyną elastyczną na 4 tyg
• leczenie kanałowe przed replantacją przez szeroki otwór wierzchołkowy
• zlecić antybiotyk (penicyliny)
• jeśli ząb miał kontakt z ziemią → zabezpieczenie p-tężcowe (skierować pacjenta do lekarza ogólnego)

76
Q

Postępowanie u dzieci <15 rż u których doszło do aknylozy i infrapozycji >1mm w wyniku powikłania zwichnięcia zęba:

A

dekoronacja zęba w celu utrzymania zarysu wyrostka zębodołowego

77
Q

O czym powinien zostać poinformowany każdy pacjent po replantacji?

A
  • miękka dieta przez 2 tyg
  • oczyszczanie zębów miękką szczoteczką po każdym posiłku
  • 2x dziennie płukanie JU 0,1% CHX
  • pierwsza pomoc jest bardzo ważna, ale niewystarczająca i powodzenie leczenia zależy od stosowania się do powyższych i stawiania się na kontrole
78
Q

Kontrole po replantacji:

A
  • przez miesiąc raz w tygodniu, następnie po 3, 6 i 12 msc; później co rok
  • kontrola kliniczna i radio
79
Q

Czym jet rewaskularyzacja miazgi?

A

wnikanie nowych naczyń do miazgi

80
Q

Po jakim czasie włókna ozębnej przechowywane w suchym środowisku zaczynają obumierać?

A

po 30 min

81
Q

Czy można łyżeczkować zębodół przed reimplantacją?

A

nie!

ingerencja narzędzi w zębodół jest uzasadniona tylko w przypadkach uszkodzenia ściany i potrzeby jej repozycji

82
Q

Jak wpływa krótki czas unieruchomienia zęba po reimplantacji na ryzyko powikłań?

A

krótki czas unieruchomienia (7-14 dni) zmniejsza ryzyko resorpcji korzenia i ankylozy

83
Q

Kiedy można przystąpić do ostatecznego wypełnienia kanału zęba reimplantowanego?

A

po stwierdzeniu na RTG niezmienionej wokół korzenia zęba ozębnej

84
Q

Jakie postępowanie przed replantacją zęba sprzyja rewskularyzacji?

A

zanurzenie zęba w rr-rze doksycykliny (1 mg/100 ml rr-u soli fizjo)