Urazy zębów Flashcards
1
Q
Co może nastąpić w wyniku zadziałania nagłych urazów mechanicznych?
A
złamanie lub zwichnięcie
2
Q
Czym najczęściej spowodowane są urazy zębów do 3 rż?
A
upadkiem lub uderzeniem twardym przedmiotem (intensywny rozwój ruchowy przy niepełnej zdolności koordynacji i braku umiejętności oceny sytuacji) - u 30% dzieci
3
Q
W jakim okresie życia zęby stałe najczęściej ulegają urazom? Co jest przyczyną tych urazów?
A
między 7 a 12 rż → najczęściej uderzenie zębami o twarde podłoże; dalej sport (19-21 rż), uderzenia twardym przedmiotem i wypadki komunikacyjne (>23 rż) - 22% dzieci (częściej chłopcy)
4
Q
Jakie czynniki sprzyjają urazowym uszkodzeniom zębów?
A
- protruzja siekaczy górnych
* niesprawność fizyczna
5
Q
Które zęby i ile zębów jednocześnie najczęściej ulega urazowi?
A
najczęściej siekacze górne, najczęściej jeden ząb rzadziej dwa lub kilka jednocześnie
6
Q
Jakich tkanek może dotyczyć uraz zęba?
A
- korony zęba
- korzenia zęba i/lub kości
- tk przyzębia
7
Q
Jakie wyróżniamy rodzaje złamań zębów stałych?
A
- niepowikłane złamanie korony
- powikłane złamanie korony
- złamania koronowo-korzeniowe
- złamania korzenia
- złamanie wyrostka zębodołowego / części zębodołowej żuchwy
8
Q
Jak dzielimy czynności wykonywane po urazie zęba?
A
- przeprowadzone na miejscu wypadku (najważniejsze w przypadku wybicia zęba)
- fachowa pomoc (powinna być udzielona w ciągu 3 h, maksymalnie do 24 h)
9
Q
Pacjent po urazie zębów - ważne info z wywiadu:
A
- okoliczności zdarzenia
- czas od urazu
- czy pacjent zgłasza obj ogólne (utrata przytomności, wymioty, zab widzenia i równowagi, silne bóle głowy) → konsultacja z neurologiem
- ważność szczepień przeciwtężcowych
10
Q
Badanie żywotności miazgi a ząb po urazie:
A
reakcja miazgi krótko po urazie może być fałszywa (z powodu wstrząsu) nawet do kilku tygodni
najbardziej miarodajny w tym przypadku → laserowy przepływomierz Dopplera
11
Q
Czym jest niepowikłane złamanie korony zęba?
A
złamanie w obrębie szkliwa i zębiny bez obnażenia miazgi
12
Q
Niepowikłane złamanie korony - diagno:
A
- badanie wrażliwości miazgi (może być fałszywie negatywna) → obserwacja do chwili ustalenia właściwej diagno
- RTG w trzech projekcjach (wierzchołkowej, okluzyjnej i ekscentrycznej) → wykluczenie przemieszczenia lub złamania korzenia
- RTG tk miękkich jeśli złamaniu towarzyszą rany szarpane policzka lub warg → wykluczenie obecności fragmentu złamanego zęba lub ciał obcych w tkankach
13
Q
Niepowikłane złamanie korony - leczenie:
A
- jeśli dostępny jest złamany fragment zęba → umocować go adhezyjnie
- odbudowa utraconych tkanek (pokrycie odsłoniętej zębiny jak najszybciej GJ lub kompozytem)
14
Q
Klasyfikacja złamań korony zęba:
A
klasa I - złamanie w obrębie szkliwa
klasa II - złamanie w obrębie szkliwa i zębiny
klasa III - złamanie korony z obnażeniem miazgi
klasa IV - złamanie w okolicy szyjki zęba
15
Q
Niewielka utrata tkanek zęba w wyniku urazu, która nie pogarsza wyglądu estetycznego - postępowanie:
A
wygładzenie ostrych brzegów zęba (można ze względów estetycznych wykonać również w zębie jednoimiennym) i pokrycie powierzchni szkliwa prep F
16
Q
Ząb po urazie - wizyty kontrolne:
A
przez pół roku co 6-8 tyg ze względu na możliwy fałszywy wynik reakcji miazgi lub obumarcie początkowo żywej miazgi w wyniku urazu
17
Q
Powikłane złamanie korony - co to?
A
złamanie w obrębie szkliwa i zębiny z obnażeniem miazgi
18
Q
Powikłane złamanie korony - diagno:
A
- badanie wrażliwości miazgi nie jest konieczne → miazga może być oceniona wizualnie
- RTG w trzech projekcjach (wierzchołkowej, okluzyjnej i ekscentrycznej) → wykluczenie przemieszczenia lub złamania korzenia + ocena etapu rozwoju korzenia
- RTG tk miękkich jeśli złamaniu towarzyszą rany szarpane policzka lub warg → wykluczenie obecności fragmentu złamanego zęba lub ciał obcych w tkankach
19
Q
Powikłane złamanie korony - leczenie:
A
- młodzi z niedokończonym rozwojem korzenia → pokrycie miazgi (MTA lub WW) lub częściowa amputacja miazgi
- młodzi z dokończonym rozwojem korzenia → pokrycie miazgi (MTA lub WW) lub częściowa amputacja miazgi
- dorośli → endo z wyboru; pokrycie miazgi (MTA lub WW) lub częściowa amputacja miazgi mogą być zastosowane
- zbyt długi czas od urazu lub martwa miazga → tylko endo (w celu zachowania zęba)
- rozległe złamanie korony → ekstrakcja do rozważenia
20
Q
Kiedy leczenie powikłanego złamania korony przez pokrycie miazgi należy zamienić na endo?
A
- przebarwienie zęba
- brak prawidłowej reakcji miazgi
- wystąpienie dolegliwości bólowych
- obecność przetoki
- zmiany w tk okw
- resorpcja
21
Q
Czym jest apoksogeneza?
A
formowanie wierzchołka zęba przy współudziale wszystkich struktur tkankowych (przy obecności w kanale chociaż części żywej miazgi; niezmieniona zapalnie miazga + pochewka Hertwiga + woreczek zębowy indukuje dalsze formowanie wierzchołka korzenia)
22
Q
Zębina reparacyjna po zastosowaniu MTA:
A
jest grubsza i bardziej jednorodna (niż po zastosowaniu WW)
23
Q
MTA czy WW - co zapewnia lepszą szczelność?
A
MTA (nie ulega resorpcji)
24
Q
Powikłane złamanie korony - czy leczenie przez amputację przyżyciową jest leczeniem docelowym?
A
to zabieg tymczasowy → po stwierdzeniu uformowania się wierzchołka (na podstawie RTG) → leczenie kanałowe
25
Jak długotrwałe stosowanie WW wpływa na zębinę?
osłabia ją (w odróżnieniu od MTA) → może prowadzić do złamania zęba
26
Leczenie kanałowe zębów z nieukształtowanym wierzchołkiem korzenia za pomocą WW:
* nietwardniejący WW
* opatrunek należy zmieniać co 4-6 tyg do uformowania się wierzchołka - zmineralizowanej bariery tej okolicy (6-24 msc) = długie leczenie
* po uformowaniu wierzchołka (na podstawie RTG) → ostateczne wypełnienie
* pozwala uzyskać zazwyczaj stabilną tk twardą
* długotrwałe stosowanie WW osłabia zębinę
27
Leczenie kanałowe zębów z nieukształtowanym wierzchołkiem korzenia za pomocą MTA:
* na tydzień opatrunek z WW
* po tygodniu okolicę wierzchołkową wypełnia się 4-5 mm MTA, do pozostałej części kanału wprowadza się wilgotny wacik lub sączek papierowy (by MTA stwardniało)
* po 1 dniu kontroluje się MTA i wypełnia ostatecznie
• krótki czas leczenia
28
Rewaskularyzacja - co to i na czym polega?
= ponowne unaczynienie jamy zęba
po odkażeniu systemu kanałowego, stworzeniu szkieletu (matrix) dla miazgi i szczelnym zamknięciu dostępu do kanału w świetle jamy zęba dochodzi do wytworzenia tkanki miazgowej lub miazgopodobnej (umożliwia prawidłowe funkcjonowanie wierzchołka i ścian kanału)
29
Leczenie kanałowe zębów z nieukształtowanym wierzchołkiem korzenia przez rewaskularyzację:
1. trepanacja jamy zęba i wykonanie poszerzenia ułatwiającego
2. usunięcie martwej tkanki przez płukanie 5,25% podchlorynem (zapobieganie osłabieniu ścian niedojrzałego korzenia)
3. wkładka antyseptyczna na 14 dni (z metronidazolem, ciprofloksacyną i amoksy)
4. po 14 dniach ponowne płukanie 5,25% NaOCl i wypełnienie krwią poprzez skrwawienie okolicy wierzchołkowej
5. po wytworzeniu skrzepu (15 min) założenie MTA na wysokości szyjki, pokrycie wilgotnym wacikiem i czasowe zamknięcie ubytku
6. po upływie doby - ostateczne zamknięcie ubytku
30
Postępowanie po rewaskularyzacji:
kontrola co poł roku
A. klinicznie i radiologicznie - brak zmian w porównaniu z zębem jednoimiennym → nie wkraczamy do jamy zęba
B. dolegliwości bólowe lub na RTG obserwujemy obliterację komory i kanału → leczenie kanałowe
31
Złamanie koronowo-korzeniowe - kiedy o nim mówimy?
linia złamania obejmuje szkliwo, zębinę i struktury korzenia, a miazga może być lub nie jest obnażona
32
Złamanie koronowo-korzeniowe - diagno:
* można stwierdzić ruchome, ale wciąż przytwierdzone segmenty zęba
* konieczne więcej niż jego RTG → określenie przebiegu linii złamania
33
Jakie wyróżniamy rodzaje złamań korzeni ze względu na przebieg linii złamania?
* poprzeczne
* pionowe
* skośne
34
Jak dzielimy złamania poprzeczne korzenia ze względu na ich lokalizację?
* przywierzchołkowe
* części środkowej korzenia
* przykoronowej części korzenia
35
Który rodzaj złamania zęba jest trudny do zdiagnozowania?
pionowe i skośne złamanie korzenia → może nie być widoczne na RTG
36
Pionowe złamanie korzenia - leczenie:
* ząb jednokorzeniowy → ekstrakcja
| * ząb wielokorzeniowy → hemisekcja lub radisekcja
37
Od czego zależy rokowanie w poziomym złamaniu korzenia?
* stopień przemieszczenia części koronowej
| * stopień rozwoju korzenia
38
Który rodzaj złamania korzenia najlepiej rokuje?
poprzeczne złamanie wewnątrzębodołowe w przywierzchołkowej części korzenia → odłam dokoronowy wykazuje małą ruchomość
39
Leczenie poprzecznego, zamkniętego złamania korzenia części wierzchołkowej i środkowej przy braku lub minimalnym przemieszczeniu części dokoronowej:
unieruchomienie zęba i wyłączenie go ze zgryzu na 6-12 tyg; w pierwszych dniach po urazie dieta półpłynna i płukanie JU chlorheksydyną + kontrole i badanie żywotności
przy zachowanej żywej miazdze istnieje szansa na zespolenie odłamów twardą tkanką poprzez tworzenie przez miazgę tk zębinopochodnej a przez ozębną tk cementopodobnej (prawidłowa ruchomość zęba, brak reakcji na opukiwanie, prawidłowa lub nieco opóźniona reakcja miazgi; na RTG widoczna zmineralizowana tk w szparze złamania i niezmieniona jama zęba we fragmencie dokoronowym)
przy większym przesunięciu fragmentów ale dobrym stanie ozębnej → włókna tk łącznej wnikają w szparę złamania (nieco zwiększona ruchomość zęba, nieznaczna wrażliwość ozębnej na opukiwanie i prawidłowa reakcja miazgi na bodźce; na RTG widoczna szpara złamania i częściowa obliteracja jamy zęba we fragmencie dokoronowym) - może dojść do przebarwienia zęba na żółto w wyniku obliteracji komory
40
Kiedy w przypadku złamania korzenia może dojść do rozwinięcia ziarniny w szparze złamania?
gdy miazga pozostaje żywa tylko w wierzchołkowej części korzenia
41
Ziarnina w szparze złamania - obraz kliniczny i radio:
nieznaczne wysunięcie zęba z zębodołu, zwiększona ruchomość zęba i czasami na bł śluz przetoka na wysokości linii złamania
RTG poszerzenie linii złamania i rozrzedzenie struktury kostnej w sąsiedztwie złamania
42
Ryzyko powstania jakiej patologii zwiększa rozwój ziarniny w szparze złamania korzenia?
resorpcji
43
Złamanie korzenia - obumarcie miazgi w dokoronowej części kanału - leczenie:
leczenie kanałowe tylko dokomorowej części
po usunięciu miazgi wprowadza się WW jako opatrunek czasowy do wytworzenia twardej tk w linii złamania, po czym wypełnia się jamę zęba na stałe
44
Złamanie korzenia w części wierzchołkowej - obumarcie miazgi w dokoronowej i wierzchołkowej części kanału - leczenie:
leczenie kanałowe części dokoronowej + resekcja wierzchołka
45
Złamanie korzenia w części środkowej - obumarcie miazgi w dokoronowej i wierzchołkowej części kanału - leczenie:
leczenie kanałowe w obu fragmentach i wypełnienie na 6-12 msc WW
ze względu na przemieszczenia odłamów w trakcie leczenia i dostawanie się materiału wypełniającego do szpary złamania do połączenia odłamów dochodzi rzadko + w tych miejscach rozwija się resorpcja
46
Złamanie korzenia w części przykoronowej - leczenie:
całkowite złamanie korony z zachowaniem tk twardych → natychmiastowa ekstrypacja + protetyczna odbudowa korony (dobre rokowanie)
jeśli linia złamania przebiega poddziąsłowo → ortodontyczna ekstruzja korzenia
bezpośredni kontakt linii złamania ze środowiskiem JU uniemożliwia przeprowadzenie prawidłowego endo → niemożliwe wykorzystanie pozostałego korzenia do odbudowy protetycznej
47
Złamanie korzenia w zębach niedojrzałych - gojenie:
gojenie za pomocą tkanki twardej jest bardzo częste
48
Złamanie korzenia w zębach dojrzałych - gojenie:
dominuje gojenie przez tk łączną i brak gojenia spowodowany tworzeniem tk ziarninowej
49
Złamanie korzenia a przebarwienie korony - na jaki kolor i kiedy?
* możliwe przejściowe przebarwienie na czerwono lub szaro
| * żółte przebarwienie w wyniku obliteracji komory
50
Pozioma linia złamania w przywierzchołkowej części korzenia - które RTG najlepiej obrazuje?
technika kąta prostego
51
Skośna linia złamania w przywierzchołkowej części korzenia - które RTG najlepiej obrazuje?
zdjęcie zgryzowe
52
Kontrola kliniczna po złamaniu zęba:
* złamanie korony i koronowo-korzeniowe: po 6-8 tyg i po roku
* złamanie korzenia lub wyrostka zębodołowego: po 4 tyg, 6-8 tyg, 4 msc, 6 msc, roku i 5 latach
53
Złamanie wyrostka zębodołowego - charakterystyka:
* samodzielne (tylko wyrostek) lub z sąsiadującą kością (wtedy ruchomość i przemieszczenie odłamu)
* przemieszczenie odłamu - możliwe zaburzenia zgryzowe
* reakcja miazgi prawidłowa lub nieprawidłowa
* linia złamania może być zlokalizowana na różnej wysokości (od brzegu kości do wierzchołka korzenia)
54
Jakie wyróżniamy rodzaje zwichnięcia częściowego zęba?
* wstrząs
* nadwichnięcie
* zwichnięcie z wysunięciem zęba z zębodołu
* zwichnięcie z bocznym przemieszczeniem
* zwichnięcie z wtłoczeniem do zębodołu
55
Wstrząs - objawy:
* wrażliwy na opuk
* nieprzemieszczony i nie wykazuje zwiększonej ruchomości
* reakcja miazgi zwykle prawidłowa
* RTG: brak zmian
56
Wstrząs - leczenie:
obserwacja stanu miazgi po 4 tyg, 6-8 tyg i roku
57
Nadwichnięcie - objawy:
* wrażliwy na dotyk lub opuk
* nieprzemieszczony i zwiększona ruchomość
* reakcja miazgi może być początkowo negatywna (przejściowe uszkodzenie)
* czasem krwawienie z kieszonki dziąsłowej
* RTG: brak zmian
58
Nadwichnięcie - leczenie:
obserwacja stanu miazgi po 4 tyg, 6-8 tyg i roku
można zastosować unieruchomienie szyną elastyczną na 2 tyg w celu poprawy komfortu pacjenta
59
Zwichnięcie zęba z wysunięciem z zębodołu - objawy:
* ząb wydaje się wydłużony
* nadmierna ruchomość
* badanie żywotności - prawdopodobnie negatywne, może powrócić prawidłowa reakcja (w zębach niedojrzałych zwykle występuje rewaskularyzacja, w dojrzałych czasem)
* RTG: powiększenie przestrzeni ozębnej w okolicy wierzchołkowej
60
Zwichnięcie zęba z wysunięciem z zębodołu - leczenie:
* delikatne wprowadzenie zęba do zębodołu i unieruchomienie na 2 tyg szyną elastyczną
* kontrola kliniczna i radio: po 2, 4, 6-8 tyg, 6 msc i roku, a później co rok do 5 lat od urazu
* jeżeli miazga jest martwa → leczenie kanałowe
61
Zwichnięcie zęba z bocznym przemieszczeniem - objawy:
• ząb przemieszczony w kierunku podniebiennym
/ językowym lub przedsionkowym
• ząb jest unieruchomiony i wydaje wysoki, metaliczny odgłos na perkusję
• badanie żywotności - prawdopodobnie negatywne, może powrócić prawidłowa reakcja (w zębach niedojrzałych zwykle występuje rewaskularyzacja)
• RTG: poszerzona szpara ozębnej
62
Zwichnięcie zęba z bocznym przemieszczeniem - leczenie:
* repozycja przy użyciu kleszczy: najpierw uwalnia się ząb z zablokowania, następnie delikantnie umieszka w normalnej pozycji; unieruchomienie szyną elastyczną na 4 tyg
* kontrola kliniczna i radio: po 2, 4, 6-8 tyg, 6 msc i roku, a później co rok do 5 lat od urazu
* jeżeli miazga jest martwa → leczenie kanałowe
63
W jaki sposób można potwierdzić rewaskularyzację miazgi w zębach niedojrzałych po urazie?
dalszy rozwój korzenia (na RTG) i pozytywne wyniki testów wrażliwości miazgi
64
Jakie zmiany można zaobserwować w zębie po zwichnięciu w którym utrzymuje się brak wrażliwości miazgi?
przebarwienie korony i rozrzedzenie okołowierzchołkowe
65
Zwichnięcie zęba z wtłoczeniem do zębodołu - objawy:
* ząb nieruchomy z perkusją o charakterystycznym wysokim dźwięku
* badanie żywotności - prawdopodobnie negatywne, może powrócić prawidłowa reakcja (w zębach niedojrzałych zwykle występuje rewaskularyzacja)
* RTG: brak szpary ozębnej na całym korzeniu lub jego części
66
Zwichnięcie zęba z wtłoczeniem do zębodołu - leczenie:
* zęby z niezakończonym rozwojem korzenia - należy pozwolić na spontaniczną repozycję; jeśli to nie nastąpi w ciągu 3 tyg → repozycja orto
* zęby z zakończonym rozwojem korzenia - jak najszybciej repozycja orto lub chiru; miazga prawdopodobnie jest martwa → leczenie kanałowe z czasowym wypełnieniem WW aby uratować ząb
* kontrola kliniczna i radio: po 2, 4, 6-8 tyg, 6 msc i roku, a później co rok do 5 lat od urazu
67
Złwichnięcie całkowite zęba - co to?
= wybicie zęba
• oderwanie zęba od zębodołu (zerwanie wszystkich włókien ozębnej), ząb może utrzymywać się na resztkach więzadeł lub znajdować się w otoczeniu
• najczęściej towarzyszą uszkodzenia tk miękkich zarówno w obrębie twarzy, jak i JU
68
Od czego zależy sukces leczenia wybitego zęba?
* dojrzałość zęba
* czas przebywania poza JU
* warunki w jakich przebywał ząb do czasu zabiegu
69
Powikłania zwichnięcia zęba:
* resorpcja korzenia
* ankyloza
* obliteracja jamy zęba
70
Zwichnięcie całkowite - ząb z zamkniętym wierzchołkiem korzenia replantowany przed przybyciem do dentysty - postępowanie:
* oczyścić uszkodzone miejsce sprayem wodnym, solą fizjo lub CHX; nie usuwać zęba; założyć szwy na uszkodzone dziąsło; zweryfikować prawidłowe położenie zęba klinicznie i radio; unieruchomić szyną elastyczną na 2 tyg
* leczenie kanałowe 7-10 dni po replantacji i wypełnienie czasowe WW (jeszcze przed usunięciem unieruchomienia)
* zlecić antybiotyk (tetracykliny pierwszy rzut; u młodocianych - penicyliny)
* jeśli ząb miał kontakt z ziemią → zabezpieczenie p-tężcowe (skierować pacjenta do lekarza ogólnego)
71
Zwichnięcie całkowite - ząb z niezakończonym rozwojem wierzchołka korzenia replantowany przed przybyciem do dentysty - postępowanie:
* oczyścić uszkodzone miejsce sprayem wodnym, solą fizjo lub CHX; nie usuwać zęba; założyć szwy na uszkodzone dziąsło; zweryfikować prawidłowe położenie zęba klinicznie i radio; unieruchomić szyną elastyczną na 2 tyg
* leczenie kanałowe jeśli nie nastąpi rewaskularyzacja (kliniczne i radiologiczne dowody martwicy miazgi)
* zlecić antybiotyk (penicyliny)
* jeśli ząb miał kontakt z ziemią → zabezpieczenie p-tężcowe (skierować pacjenta do lekarza ogólnego)
72
Zwichnięcie całkowite - ząb z zamkniętym wierzchołkiem korzenia przechowywany w specjalnym medium, mleku, rr-rze soli fizjo lub ślinie; czas przechowywania poza JU w suchym środowisku <60 min - postępowanie:
* oczyścić zanieczyszczoną powierzchnię korzenia i otworu wierzchołkowego rr-em soli fizjo i pozostawić ząb w rr-rze soli; pod ciśnieniem usunąć skrzep z keszonki i zbadać wyrostek → jeśli ściany są uszkodzone dokonać ich repozycji; ząb replantować powoli, stosując niewielki ucisk palcami; założyć szwy na uszkodzone dziąsło; zweryfikować prawidłowe położenie zęba klinicznie i radio; unieruchomić szyną elastyczną na 2 tyg
* leczenie kanałowe 7-10 dni po replantacji i wypełnienie czasowe WW (jeszcze przed usunięciem unieruchomienia)
* zlecić antybiotyk (tetracykliny pierwszy rzut; u młodocianych - penicyliny)
* jeśli ząb miał kontakt z ziemią → zabezpieczenie p-tężcowe (skierować pacjenta do lekarza ogólnego)
73
Zwichnięcie całkowite - ząb z niezakończonym rozwojem wierzchołka korzenia przechowywany w specjalnym medium, mleku, rr-rze soli fizjo lub ślinie; czas przechowywania poza JU w suchym środowisku <60 min - postępowanie:
* oczyścić zanieczyszczoną powierzchnię korzenia i otworu wierzchołkowego rr-em soli fizjo i pozostawić ząb w rr-rze soli; pod ciśnieniem usunąć skrzep z kieszonki i zbadać wyrostek → jeśli ściany są uszkodzone dokonać ich repozycji; ząb replantować powoli, stosując niewielki ucisk palcami; założyć szwy na uszkodzone dziąsło; zweryfikować prawidłowe położenie zęba klinicznie i radio; unieruchomić szyną elastyczną na 2 tyg
* leczenie kanałowe jeśli nie nastąpi rewaskularyzacja (kliniczne i radiologiczne dowody martwicy miazgi)
* zlecić antybiotyk (penicyliny)
* jeśli ząb miał kontakt z ziemią → zabezpieczenie p-tężcowe (skierować pacjenta do lekarza ogólnego)
74
Zwichnięcie całkowite - ząb z zamkniętym wierzchołkiem korzenia; czas przechowywania poza JU w suchym środowisku >60 min - postępowanie:
NIEPEWNE ROKOWANIE → więzadło przyzębne uległo martwicy
cel: zachęcenie kości wyrostka do wzrostu = utrzymanie zarysu wyrostka
• usunąć gazą przyczepione martwicze tk miękkie i pozostawić ząb w 2% rr-rze fluorku sodu na 20 min; pod ciśnieniem usunąć skrzep z kieszonki i zbadać wyrostek → jeśli ściany są uszkodzone dokonać ich repozycji; ząb replantować powoli, stosując niewielki ucisk palcami; założyć szwy na uszkodzone dziąsło; zweryfikować prawidłowe położenie zęba klinicznie i radio; unieruchomić szyną elastyczną na 4 tyg
• leczenie kanałowe przed replantacją lub po 7-10 dniach po replantacji i wypełnienie czasowe WW (jeszcze przed usunięciem unieruchomienia)
• zlecić antybiotyk (tetracykliny pierwszy rzut; u młodocianych - penicyliny)
• jeśli ząb miał kontakt z ziemią → zabezpieczenie p-tężcowe (skierować pacjenta do lekarza ogólnego)
75
Zwichnięcie całkowite - ząb z niezakończonym rozwojem wierzchołka korzenia; czas przechowywania poza JU w suchym środowisku >60 min - postępowanie:
NIEPEWNE ROKOWANIE → więzadło przyzębne uległo martwicy
cel: zachęcenie kości wyrostka do wzrostu = utrzymanie zarysu wyrostka
• usunąć gazą przyczepione martwicze tk miękkie i pozostawić ząb w 2% rr-rze fluorku sodu na 20 min; pod ciśnieniem usunąć skrzep z kieszonki i zbadać wyrostek → jeśli ściany są uszkodzone dokonać ich repozycji; ząb replantować powoli, stosując niewielki ucisk palcami; założyć szwy na uszkodzone dziąsło; zweryfikować prawidłowe położenie zęba klinicznie i radio; unieruchomić szyną elastyczną na 4 tyg
• leczenie kanałowe przed replantacją przez szeroki otwór wierzchołkowy
• zlecić antybiotyk (penicyliny)
• jeśli ząb miał kontakt z ziemią → zabezpieczenie p-tężcowe (skierować pacjenta do lekarza ogólnego)
76
Postępowanie u dzieci <15 rż u których doszło do aknylozy i infrapozycji >1mm w wyniku powikłania zwichnięcia zęba:
dekoronacja zęba w celu utrzymania zarysu wyrostka zębodołowego
77
O czym powinien zostać poinformowany każdy pacjent po replantacji?
* miękka dieta przez 2 tyg
* oczyszczanie zębów miękką szczoteczką po każdym posiłku
* 2x dziennie płukanie JU 0,1% CHX
* pierwsza pomoc jest bardzo ważna, ale niewystarczająca i powodzenie leczenia zależy od stosowania się do powyższych i stawiania się na kontrole
78
Kontrole po replantacji:
* przez miesiąc raz w tygodniu, następnie po 3, 6 i 12 msc; później co rok
* kontrola kliniczna i radio
79
Czym jet rewaskularyzacja miazgi?
wnikanie nowych naczyń do miazgi
80
Po jakim czasie włókna ozębnej przechowywane w suchym środowisku zaczynają obumierać?
po 30 min
81
Czy można łyżeczkować zębodół przed reimplantacją?
nie!
| ingerencja narzędzi w zębodół jest uzasadniona tylko w przypadkach uszkodzenia ściany i potrzeby jej repozycji
82
Jak wpływa krótki czas unieruchomienia zęba po reimplantacji na ryzyko powikłań?
krótki czas unieruchomienia (7-14 dni) zmniejsza ryzyko resorpcji korzenia i ankylozy
83
Kiedy można przystąpić do ostatecznego wypełnienia kanału zęba reimplantowanego?
po stwierdzeniu na RTG niezmienionej wokół korzenia zęba ozębnej
84
Jakie postępowanie przed replantacją zęba sprzyja rewskularyzacji?
zanurzenie zęba w rr-rze doksycykliny (1 mg/100 ml rr-u soli fizjo)
