Ubytki niepróchnicowe Flashcards
Jaka może być przyczyna zużywania się zębów?
- fizjologiczna = wraz z wiekiem
* patologiczna = zużywanie spowodowane czynnikami dodatkowymi
Jakie wyróżniamy rodzaje ubytków niepróchnicowego pochodzenia?
- abrazja
- demastykacja
- atrycja
- abfrakcja
- resorpcja
- erozja
Czym jest atrycja?
fizjologiczne, postępujące wraz z wiekiem zużycie tkanek twardych zęba w następstwie kontaktu zęba z zębem
Na jakich powierzchniach manifestuje się atrycja?
na powierzchniach czynnościowych (powierzchnie żujące i brzegi sieczne)
- siekacze górne - powierzchnie językowe
- siekacze dolne - powierzchnie wargowe
- trzonowce i przedtrzonowce górne - guzki podniebienne
- trzonowce i przedtrzonowce dolne - guzki policzkowe
Czy atrycja może dotyczyć zębów mlecznych?
wyjątkowo może
Obraz kliniczny atrycji:
powierzchnie żujące i brzegi sieczne są starte, gładkie, lśniące, twarde, z cienką warstwą szkliwa na obwodzie, a w części centralnej widoczna jest starta zębina (o barwie od żółtej do ciemnobrązowej w zależności od wieku pacjenta i spożywanych pokarmów)
Profilaktyka atrycji:
wyeliminowanie parafunkcji zębowych, wad zgryzu lub przeciążeń
Wskazania do leczenia atrycji:
- niesatysfakcjonujący wygląd dla pacjenta
- wrażliwość zębów na bodźce mechaniczne, termiczne i chemiczne
- pojawienie się innych problemów, np. trudności w utrzymywaniu uzupełnień protetycznych
W jaki sposób można leczyć atrycję?
- cementami glass-jonomerowymi, materiałami złożonymi lub kompomerami - poprawa wyglądu i zmniejszenie wrażliwości
- korony protetyczne - gdy proces ścierania postępuje
- gdy proces jest bardzo nasilony - konieczność podniesienia wysokości zwarcia
Czego należy użyć do określenia indywidualnej tolerancji pacjenta na podniesienie wysokości zwarcia?
akrylowej szyny
Jakie maksymalne podniesienie wysokości zwarcia jest dobrze tolerowane przez większość pacjentów?
5 mm
Czym jest erozja zębów?
utrata tkanek twardych zęba na drodze procesów chemicznych bez udziału drobnoustrojów (chemiczne trawienie i rozpuszczanie)
Czy kwasy odpowiedzialne za erozję są produktami flory bakteryjnej jamy ustnej?
nie
Jakie czynniki wywołują erozję zębów?
A. zewnętrzne
• kwaśne pokarmy i napoje
• leki stosowane na niedokwasotę żołądka, leki stosowane do rozpuszczania drobnych kamieni nerkowych, zawierające witaminę C lub żelazo
• kwasy znajdujące się w powietrzu (przemysłowe, zawodowe)
• chlorowana woda w basenach kąpielowych
• preparaty wielowitaminowe w formie tabletek musujących lub tabletek do ssania
B. wewnętrzne = częste wymioty
• w zaburzeniach żołądkowo-jelitowych
• u kobiet w ciąży
• w chorobach ogólnoustrojowych (np. bulimia i anoreksja)
• u osób po naświetlaniach promieniami X w okolicy głowy i szyi
• u osób z chorobą refluksową przełyku
Jakie pH mają kwasy prowadzące do erozji?
< 4,5
Fazy erozyjne w szkliwie wg Mannenberga:
1) aktywna = typowy obraz przypominający plaster miodu na skutek rozpuszczenia pryzmatów szkliwa i zachowania wystającej ponad powierzchnię substancji międzypryzmatycznej
2) bierna = pryzmaty są mniej widoczne
Obraz kliniczny aktywnej fazy erozyjnej szkliwa:
ubytek o jasnym zabarwieniu i cienkich brzegach
Obraz kliniczny biernej fazy erozyjnej szkliwa:
ciemnożółta lub brązowa zmiana otoczona grubymi brzegami
Czy zęby ulegające erozji są wrażliwe na bodźce mechaniczne, chemiczne i termiczne?
mogą być nadwrażliwe, jednak ze względu na odkładanie zębiny wtórnej patologicznej mogą nie być wrażliwe
Czym jest perimolysis / perimylolysis?
charakterystycznie umiejscowienie zmian erozyjnych w wyniku przewlekłego cofania się pokarmu
Jakie miejsca zaliczamy do perimolysis?
- podniebienne i żujące powierzchnie wszystkich zębów w szczęce
- policzkowe i żujące powierzchnie w żuchwie
pozostałe powierzchnie są chronione przez język i ślinę
Gdzie występują ubytki erozyjne u osób narażonych na kwasy zawarte w powietrzu?
na 1/3 lub 1/2 wargowej powierzchni siekaczy (niekiedy na kłach), ale NIGDY PRZY SZYJCE ZĘBA
Gdzie występują ubytki erozyjne spowodowane spożywaniem kwaśnych pokarmów i napojów?
- świeże owoce → zęby przednie
- soki owocowe i inne kwaśne napoje → zęby przedtrzonowe i trzonowe (zwłaszcza u osób przetrzymujących te napoje w ustach)
Czy kwas cytrynowy może powodować ubytki erozyjne?
tak i nie
tak - łączy się z wapniem szkliwa
nie - pobudza wydzielanie śliny = bufor dla erozyjnego działania kwasu