❌Diagnostyka próchnicy

Question 1

Na jakim etapie rozwoju próchnicy nie można już zatrzymać destrukcji i zniszczone tkanki wymagają odbudowy materiałem?

Answer 1

po przekroczeniu połączenia szkliwno-zębinowego

Question 2

Jakich warunków wymaga prawidłowa diagnostyka zmian próchnicowych?

Answer 2

• dobrego oświetlenia
• suchego zęba (każdy kwadrant należy odizolować wałkami przed dostępem śliny)
• czystego zęba (należy usunąć złogi płytki i kamienia)

Question 3

Dlaczego nie powinno się używać zgłębnika do diagnozowania zmian próchnicowych?

Answer 3

• użyty nawet z niewielką siłą może zniszczyć warstwę powierzchniową w początkowej zmianie próchnicowej i przekształcić ją w zmianę z nieodwracalnym ubytkiem szkliwa
• przenosi drobnoustroje z jednej zmiany na drugą oraz na jeszcze nieskolonizowane przez bakterie powierzchnie, rozszerzając próchnicę

Question 4

Co należy stosować do usunięcia płytki z zagłębień na powierzchni zęba i oceny struktury powierzchni zmiany?

Answer 4

tępy, zakończony kuleczką zgłębnik - sondę (zgłębnik WHO 621, sondę CPI)

Question 5

Jaką powierzchnię posiada plama próchnicowa?

Answer 5

gładką i twardą

Question 6

Co może służyć do barwienia tkanek, które uległy procesowi demineralizacji?

Answer 6

0,1% roztwór czerwieni metylowej

Question 7

W jaki sposób barwi się zdemineralizowane tkanki za pomocą czerwieni metylowej?

Answer 7

1) usunięcie złogów nazębnych (ulegają wybarwieniu)
2) naniesienie 0,1% roztworu czerwieni metylowej na zęby
3) płukanie jamy ustnej 1% roztworu glukozy
4) ponowne naniesienia barwnika ujawnia czerwono zabarwione miejsca, odpowiadające ogniskom próchniocwym

Question 8

Dlaczego rozpoznanie próchnicy cementu korzeniowego na powierzchni językowej lub przedsionkowej zwykle nie jest trudne do rozpoznania?

Answer 8

ogniska próchnicowe występują w tej okolicy w postaci ograniczonego obszaru, usytuowanego na obnażonym korzeniu poniżej szyjki zęba

Question 9

Co stanowi wyznacznik czy próchnica jest ostra czy przewlekła?

Answer 9

ostra próchnica ma miękką konsystencję

próchnica przewlekła ma twardą powierzchnię

Question 10

Co jest pomocne do wykrywania próchnicy korzenia na powierzchniach stycznych przy prawidłowym stanie przyzębia brzeżnego?

Answer 10

wykorzystanie metod radiologicznych (zdjęcia skrzydłowo-zgryzowe i radiowizjografia RVG)

Question 11

Czym powinna cechować się idealna metoda diagnostyczna próchnicy?

Answer 11

• 100% czułość (sensitivity) = zdolność do wykrycia wszystkich rzeczywistych zmian próchnicowych
• 100% swoistość (specificity) = wykazywać całkowity brak fałszywie pozytywnych rozpoznań wskazujących na obecność zmiany przy faktycznym jej braku
• 100% powtarzalność diagnozy dla tej samej osoby oceniającej w trakcie kolejnych badań
• 100% zgodność diagnozy między różnymi osobami oceniającymi, czyli brak subiektywnej zależności diagnozy

Question 12

Jakie metody diagnostyczne zaliczamy do jakościowych (subiektywnych)?

Answer 12

• wizualno-dotykowa
• radiologiczna (konwencjonalna i cyfrowa)
• optyczne (transiluminacja przy użyciu włókien optycznych - FOTI, DI-FOTI)

Question 13

Jakie metody diagnostyczne zaliczamy do ilościowych?

Answer 13

• pomiar wzbudzonej fluorescencji (Diagnodent, QLF)
• elektyczne (pomiar oporności ECM IV lub impredancji elektrycznej, CarieScan, CarieScan Plus)
• cyfrowa radiografia subtrakcyjna

Question 14

Na czym opiera się rozpoznanie jakościowe próchnicy?

Answer 14

na subiektywnej wizualnej ocenie barwy, tekstury powierzchni i głębokości zmiany, pozwala na oszacowanie ciężkości objawów, lecz nie zapewnia obiektywnego pomiaru

Question 15

Na czym opiera się rozpoznanie ilościowe próchnicy?

Answer 15

na wartości liczbowej (pomiarze) wyrażającej ciężkość choroby

Question 16

Jakie metody diagnostyczne najczęściej wykorzystywane są w praktyce klinicznej do rozpoznania próchnicy?

Answer 16

metody wizualno-dotykowa i radiologiczne

Question 17

Dlaczego rozpoznanie próchnicy w obrębie bruzd jest często utrudnione?

Answer 17

próchnica w bruzdach rozpoczyna się zwykle na bocznych jej ścianach (nie można jej rozpoznać w badaniu wzrokiem), jedynie w bruzdach szerokich punktem wyjścia próchnicy jest jej dno

Question 18

Czy haczenie w obrębie tkanki zęba zgłębnika jest równoznaczne z obecnością ubytku?

Answer 18

nie zawsze (może być spowodowane przez naturalne szczegóły morfologiczne zęba)

Question 19

Do czego powinien służyć zgłębnik w diagnostyce próchnicy?

Answer 19

wyłącznie do usuwania resztek pokarmowych z badanej okolicy

Question 20

Czym charakteryzuje się próchnica występująca na powierzchni żującej i jaką metodę diagnostyczną należałoby w związku z tym stosować?

Answer 20

próchnica powierzchni żującej charakteryzuje się występowaniem małej zmiany w obrębie szkliwa z towarzyszącą jej rozległą próchnicą zębiny → należałoby wykonywać rutynowo zdjęcia skrzydłowo-zgryzowe do oceny próchnicy powierzchni żujących

Question 21

Przy jakim naturalnym wyglądzie zębów zdjęcie skrzydłowo-zgryzowej jest znaczące dla oceny obecności próchnicy?

Answer 21

w przypadku zębów mających naturalnie matowe, białoszare szkliwo i badanie wzrokiem jest mało skuteczne

Question 22

Czym jest mach band effect na zdjęciu rentgenowskim?

Answer 22

= złudzenie optyczne
duża różnica pomiędzy jasnym (szkliwo) i ciemnym (zębina) polem na ocenianym zdjęciu, która daje identyczny obraz RTG jak proces próchnicowy rozpoczynający się w brudach i zagłębieniach szkliwa

Question 23

Zalety RVG:

Answer 23

• podobna skuteczność w wykrywaniu ognisk próchnicy do tradycyjnych zdjęć RTG
• mniejsza dawka promieniowania konieczna do wykonania badania
• możliwość zapisania obrazu w postaci cyfrowej oraz jego przetwarzania (wzmocnienie lub osłabienie kontrastu, powiększanie lub zmniejszanie obrazu, pomiar odległości, wzmocnienie brzeżne)

Question 24

Co wykorzystuje ECM do oceny stanu szkliwa i zębiny?

Answer 24

różnica oporności tkanek zdrowych i zmienionych próchnicowo, w przypadku demineralizacji tkanki następuje zmniejszenie wartości oporu elektrycznego w porównaniu z tkankami zdrowymi

Question 25

Czym jest spowodowane zmniejszenie oporu elektrycznego zdemineralizowanych tkanek?

Answer 25

zwiększeniem ilości wody w tkankach zajętych przez próchnicę

Question 26

Skąd pochodzi skrót ECM?

Answer 26

Electrical Conductance Measurment

Question 27

Co jest podstawowym zastosowaniem ECM?

Answer 27

ocena stanu powierzchni żujących zębów przedtrzonowych i trzonowych

Question 28

Skąd pochodzi skrót LIF?

Answer 28

Laser Induced Fluorescence (ocena fluorescencji szkliwa i zębiny wzbudzonej przez promieniowanie laserowe)

Question 29

Jak działa DIAGNOdent firmy KaVo?

Answer 29

wykorzystuje promieniowanie laserowe o długości fali 655 nm, światło emitowane przez laser jest absorbowane przez składniki organiczne i nieorganiczne szkliwa i zębiny, w zależności od stanu naświetlanej tkanki (zdrowa, czy też objęta próchnicą) dochodzi do wzbudzenia fluorescencji o różnym stopniu natężenia, którego wynik jest przedstawiany w postaci liczbowej na monitorze urządzenia

Question 30

Z czego może wynikać zmiana fluorescencji w ognisku próchnicy?

Answer 30

* przez proces demineralizacji | * z obecności metabolitów bakterii próchnicotwórczych (protoporfiryny)

Question 31

Co umożliwia druga generacja urządzenia - DIAGNOdent Pen?

Answer 31

ocenę stanu powierzchni stycznych zębów (jednak konieczne jest uzyskanie dostępu do ewentualnej zmiany od strony przestrzeni międzyzębowej oraz odpowiednie przygotowanie zęba - profesjonalne oczyszczenie powierzchni)

Question 32

Co może skutkować otrzymaniem fałszywie dodatniego wyniku wykorzystując promieniowanie laserowe do oceny twardych tkanek zęba?

Answer 32

obecność próchnicy zatrzymanej, barwników, złogów nazębnych (kamienia i płytki bakteryjnej) i pozostałości past polerujących

Question 33

Skąd pochodzi skrót QLF?

Answer 33

Quantitative Laser/Light-induced Fluorescence

Question 34

Na czym polega metoda QLF?

Answer 34

metoda wykorzystująca fluorescencje tkanek zęba na promieniowanie lasera argonowego o długości fali 488 nm, w przypadku obecności ognisk demineralizacji w obrębie szkliwa, po naświetleniu ogniska te widoczne są w postaci ciemnych plam

Question 35

Z czego składa się kompletny system QLF?

Answer 35

* źródło światła (laser) * kolorowa mikrokamera CCD * program komputerowy analizujący obraz

Question 36

Co umożliwia kompletny system QLF?

Answer 36

ilościową ocenę utraconych substancji mineralnych w obrębie szkliwa, uzyskane wyniki nie pozwalają jednak na zróżnicowanie aktywnego procesu próchnicowego od próchnicy zatrzymanej

Question 37

Czym charakteryzują się metody diagnostyczne oparte na badaniu oporu elektrycznego tkanek twardych zęba i ocenie ich fluorescencji wzbudzonej przez promieniowanie?

Answer 37

* dużą czułością * krótkim czasem badania * możliwością porównywania wyników uzyskiwanych w określonych odstępach czasu

Question 38

Dlaczego ocena obecności próchnicy na powierzchni stycznej zęba stanowi trudność?

Answer 38

z powodu ograniczonej widoczności spowodowaną przez obecność sąsiedniego zęba, w badaniu wzrokiem ubytek zlokalizowany na tej powierzchni jest rozpoznawany najczęściej, gdy proces próchnicowy jest już zaawansowany i dociera do zębiny

Question 39

Jak wygląda ubytek na powierzchni stycznej docierający do zębiny?

Answer 39

jako białoszary obszar przeświecający przez warstwę szkliwa od strony powierzchni językowej lub przedsionkowej

Question 40

Co służy do stwierdzenia czy w obrębie powierzchni stycznej znajduje się ubytek?

Answer 40

* zgłębnik Briaulta (który często nie może być wykorzystany ze względu na uwarunkowania anatomiczne tej okolicy) * zdjęcie skrzydłowo-zgryzowe * RVG * podświetlenie zęba światłem widzialnym (diafanoskopia, transiluminacja) lub światłem lamp do utwardzania wypełnień (FOTI)

Question 41

Czy przejaśnieniu na radiogramie występującemu w obrębie szkliwa zawsze towarzyszy przejaśnienie w obrębie szkliwa?

Answer 41

przejaśnienie w obrębie szkliwa często nie występuje, ponieważ wiązka promieniowania może zostać pochłonięta przez obecną po obu stronach uszkodzenia dużą ilość zdrowego szkliwa

Question 42

Jaki kształt ma przejaśnienie na radiogramie występujące w obrębie zębiny?

Answer 42

stożek skierowany podstawą do szkliwa

Question 43

W jaki sposób można przeprowadzić diagnostykę próchnicy podświetlając ząb światłem widzialnym?

Answer 43

kierując za pomocą lusterka światło lampy unitu na zęby (ze względu na warunki anatomiczne stosowanie tej metody ograniczone jest do wykrywania próchnicy w zębach przednich) → zmiana próchnicowa uwidacznia się w lusterku jako zaciemnienie określonego obszaru zęba

Question 44

W jaki sposób można przeprowadzić diagnostykę próchnicy metodą FOTI?

Answer 44

podświetlając ząb światłem lampy do utwardzania wypełnień, należy pamiętać o wyłączeniu oświetlenia z reflektora stomatologicznego i prostopadłym, w stosunku do zębów ustawienia światłowodu lampy → zdrowy ząb z żywą miazgą ma jednolicie wysycony zarys / obecność ogniska próchnicowego objawia się wyraźnym zaciemnieniem na pewnym obszarze

Question 45

Jakie lampy poza konwencjonalnymi lampami polimeryzacyjnymi znajdują zastosowanie w metodzie FOTI i co one wnoszą?

Answer 45

lampy o mocniejszym źródle światła, np. Combi Light System (Lercher), wykorzystujące włókna optyczne o średnicy 0,5 mm → możliwe jest skupienie wiązki światła na małej powierzchni, co pozwala na uniknięcie zjawiska olśnienia (oślepienia) oraz umożliwia ocenę najdrobniejszych szczegółów badanej tkanki

Question 46

W jakich przypadkach metoda transiluminacji jest szczególnie przydatna do oceny obecności próchnicy?

Answer 46

w przypadku pacjentów ze stłoczeniem zębów (nakładanie się obrazów fotografowanych zębów przy wykonywaniu RTG lub RVG) oraz u kobiet w ciąży (u których należy ograniczyć wykonywanie zdjęć RTG)

Question 47

Co zostało wprowadzone w metodzie DI-FOTI i do czego jest wykorzystywane?

Answer 47

wykorzystano czynnik CCD odbierający obraz prześwietlanych tkanek oraz programy matematyczne oceniające uzyskane wyniki → umożliwia rozpoznanie i monitorowanie przebiegu wczesnych zmian próchnicowych oraz wykrywanie pęknięć i złamań koron zębów

Question 48

Jaka technika oceny obecności próchnicy na powierzchniach stycznych zębów została zapożyczona z ortodoncji?

Answer 48

rozsuwanie zębów → wprowadza się separator ortodontyczny na okres kilku dni i po upływie tego czasu zęby zostają rozsunięte, a ich powierzchnie styczne stają się bardziej dostępne dla badania wzrokiem i zgłębnikiem

Question 49

Jaka technika oceny obecności próchnicy na powierzchniach stycznych zębów została zapożyczona z protetyki?

Answer 49

wykorzystanie silikonowej masy do wycisków protetycznych → niewielką ilość masy o płynnej konsystencji należy wstrzyknąć między zęby, po związaniu materiału usuwa się go zgłębnikiem i ocenia, uwypuklenie masy świadczy o obecności ubytku

Question 50

W jaki sposób nitka dentystyczna może wskazywać na obecność ubytku na powierzchni stycznej?

Answer 50

postrzępienie nitki po wyjęciu z przestrzeni międzyzębowej, może świadczyć o obecności ubytku na powierzchni stycznej zęba, jednak należy pamiętać, że podobny efekt daje obecność nawisu wypełnienia lub złogów nazębnych w tej okolicy

Question 51

Jaką traumatyczność dla pacjenta ma separacja zębów za pomocą separatora ortodontycznego i czy w związku z tym można ten zabieg powtarzać?

Answer 51

separacja jest zabiegiem mało traumatycznym i akceptowanym przez pacjentów, w związku z czym można ją powtarzać

Question 52

Co można wykorzystać do lepszej oceny wizualnej zębów?

Answer 52

urządzenia powiększające obraz bezpośrednio (lupa, okulary powiększające) lub pośrednio za pomocą kamery wewnątrzustnej (endoskopia jamy ustnej, stomatowizja)

Question 53

Z jakimi negatywnymi aspektami wiąże się powiększenie i zwiększenie rozdzielczości obrazu odbieranego przez oko stomatologa?

Answer 53

mogą wystąpić deformacje związane z kątem padania i odbiciem światła

Question 54

Jaki system klasyfikacji został oparty na ocenie wizualno-dotykowej obecności próchnicy?

Answer 54

Międzynarodowy System Wykrywania i Oceny Póchnicy - ICDAS II

Question 55

Jakie kryteria zawiera ICDAS II?

Answer 55

rozpoznanie pierwotnej próchnicy korony i korzenia, próchnicy związanej z wypełnieniami i lakami szczelinowymi oraz aktywność zmiany

Question 56

Kryteria ICDAS II rozpoznawania pierwotnej próchnicy korony w dołkach i bruzdach:

Answer 56

kod 0 - zdrowa powierzchnia zęba kod 1 - pierwsza wizualna zmiana szkliwa widoczna po osuszeniu kod 2 - wyraźnie dostrzegalna zmiana w szkliwie bez osuszania kod 3 - odłamanie szkliwa z powodu próchnicy bez dostrzegalnej zębiny lub leżącego poniżej zaciemnienia kod 4 - ciemny cień zębiny leżącej pod miejscowo odłamanym lub nienaruszonym szkliwem kod 5 - rozległy ubytek z dostrzegalną zębiną kod 6 - rozległy ubytek z dostrzegalną zębiną, obejmujący przynajmniej 1/2 powierzchni zęba lub sięgający miazgi

Question 57

kod 0 - ICDAS II rozpoznawania pierwotnej próchnicy korony w dołkach i bruzdach

Answer 57

zdrowa powierzchnia zęba * brak zmiany w translucencji szkliwa po osuszaniu przez 5 sekund * zęby z hipoplazją, fluorozą, abrazją, erozją oraz zewnątrz- i wewnątrzpochodnymi przebarwieniami są uznawane za zdrowe

Question 58

kod 1 - ICDAS II rozpoznawania pierwotnej próchnicy korony w dołkach i bruzdach

Answer 58

pierwsza wizualna zmiana szkliwa widoczna po osuszeniu • dołek/bruzda oglądany bez osuszenia (na mokro) wygląda prawidłowo, ale po osuszaniu przez 5 s prowadzącym do dehydratacji ujawnia się nieprzezierna zmiana próchnicowa (biała lub brązowa plama)

Question 59

kod 2 - ICDAS II rozpoznawania pierwotnej próchnicy korony w dołkach i bruzdach

Answer 59

wyraźnie dostrzegalna zmiana w szkliwie bez osuszania * ząb oceniany bez osuszenia wykazuje nieprzezierność (biała plama próchnicowa) i/lub brązowe przebarwienie próchnicowe, które jest szersze niż naturalna bruzda/dołek i niezgodne z klinicznym wyglądem zdrowego szkliwa * zmiana musi być widoczna na osuszonym szkliwie

Question 60

kod 3 - ICDAS II rozpoznawania pierwotnej próchnicy korony w dołkach i bruzdach

Answer 60

odłamanie szkliwa z powodu próchnicy bez dostrzegalnej zębiny lub leżącego poniżej zaciemnienia * wilgotny ząb wykazuje wyraźną nieprzezierność próchnicową (biała plama) i/lub brązowe przebarwienie próchnicowe, które nie jest zgodne z klinicznym wyglądem zdrowego szkliwa * po osuszeniu przez 5 s uwidacznia się utrata struktury szkliwa przy wejściu do dołka/bruzdy lub wewnątrz nich jako wizualnie dostrzegalna demineralizacja (ściany bruzdy/dołka są nieprzezierne, białe, brązowe lub ciemnobrązowe) * chociaż dołek/bruzda są znacznie szersze niż normalnie, to nie ma przerwania ciągłości całego szkliwa i zębina nie jest dostrzegalna na ścianie lub dnie * w razie wątpliwości lub w celu potwierdzenia oceny wizualnej przesuwa się delikatnie zgłębnikiem zakończonym kuleczką wzdłuż podejrzanej bruzdy lub dołka → zgłębnik wpada w ubytek szkliwa

Question 61

kod 4 - ICDAS II rozpoznawania pierwotnej próchnicy korony w dołkach i bruzdach

Answer 61

ciemny cień zębiny leżącej pod miejscowo odłamanym lub nienaruszonym szkliwem * zmiana wygląda jak zaciemnienie powierzchni z nienaruszonym szkliwem, może też wykazywać zlokalizowane odłamanie szkliwa (przy czym utrata ciągłości szkliwa nie odsłania zębiny) * cień zębiny jest łatwiej dostrzegalny, gdy ząb jest wilgotny * zaciemnienie wynika z zabarwienia (koloru szarego, niebieskiego lub brązowego) zmienionej próchnicowo zębiny prześwitującej przez szkliwo

Question 62

kod 5 - ICDAS II rozpoznawania pierwotnej próchnicy korony w dołkach i bruzdach

Answer 62

wyraźny ubytek z dostrzegalną zębiną * ubytek w nieprzeziernym lub przebarwionym szkliwie odsłania zębinę * przy oglądaniu zęba bez osuszania stwierdza się utratę struktury zęba przy wejściu do dołka/bruzdy lub wewnątrz nich * dostrzegalna demineralizacja (nieprzezierne białe, brązowe lub ciemnobrązowe ściany) przy wejściu do brudy/dołka lub wewnątrz nich i odsłoniętą zębinę * obecność ubytku w zębinie potwierdza się, przesuwając zgłębnikiem z kuleczką wzdłuż podejrzanej bruzdy/dołka → ubytek w zębinie stwierdza się, gdy kuleczka wchodzi w ubytek, który w opinii badającego znajduje się w zębinie

Question 63

kod 6 - ICDAS II rozpoznawania pierwotnej próchnicy korony w dołkach i bruzdach

Answer 63

rozległy ubytek z dostrzegalną zębiną * występuje ewidentna utrata struktury zęba * ubytek jest głęboki i szeroki * zębina dostrzegalna jest na ścianach i dnie ubytku * ubytek obejmuje przynajmniej 1/2 powierzchni zęba lub może sięgać miazgi

Question 64

Jaką grubość ma szkliwo w okolicy dołków i szczelin?

Answer 64

0,5-1 mm

Question 65

Kryteria ICDAS II rozpoznawania pierwotnej próchnicy na powierzchniach gładkich stycznych mezjalnych i dystalnych:

Answer 65

kod 0 - zdrowa powierzchnia zęba kod 1 - pierwsza wizualna zmiana szkliwa widoczna po osuszeniu kod 2 - wyraźnie dostrzegalna zmiana w szkliwie bez osuszania kod 3 - odłamanie szkliwa z powodu próchnicy bez dostrzegalnej zębiny lub leżącego poniżej zaciemnienia kod 4 - ciemny cień zębiny leżącej pod miejscowo odłamanym lub nienaruszonym szkliwem kod 5 - rozległy ubytek z dostrzegalną zębiną kod 6 - rozległy ubytek z dostrzegalną zębiną, obejmujący przynajmniej 1/2 powierzchni zęba lub sięgający miazgi

Question 66

kod 0 - ICDAS II rozpoznawania pierwotnej próchnicy na powierzchniach gładkich stycznych mezjalnych i dystalnych:

Answer 66

zdrowa powierzchnia zęba * brak zmiany w translucencji szkliwa po osuszaniu przez 5 sekund * zęby z hipoplazją, fluorozą, atrycją, abrazją, erozją oraz zewnątrz- i wewnątrzpochodnymi przebarwieniami są uznawane za zdrowe

Question 67

kod 1 - ICDAS II rozpoznawania pierwotnej próchnicy na powierzchniach gładkich stycznych mezjalnych i dystalnych:

Answer 67

pierwsza wizualna zmiana szkliwa widoczna po osuszeniu * ujawniająca się po osuszeniu zmiana w szkliwie widoczna jako nieprzezierność próchnicowa (biała lub brązowa) na powierzchni policzkowej lub językowej * niewidoczna na wilgotnej powierzchni

Question 68

kod 2 - ICDAS II rozpoznawania pierwotnej próchnicy na powierzchniach gładkich stycznych mezjalnych i dystalnych:

Answer 68

wyraźnie dostrzegalna zmiana w szkliwie bez osuszania * zmianę widać przy bezpośrednim oglądaniu powierzchni policzkowej lub językowej, natomiast przy oglądaniu z kierunku okluzyjnego widoczna jest jako ograniczony do szkliwa cień znajdujący się pod krawędzią brzeżną * próchnicowa nieprzezierność lub przebarwienie (białe lub brązowe), które jest jeszcze bardziej widoczne po osuszeniu powierzchni zęba

Question 69

kod 3 - ICDAS II rozpoznawania pierwotnej próchnicy na powierzchniach gładkich stycznych mezjalnych i dystalnych:

Answer 69

odłamanie szkliwa z powodu próchnicy bez dostrzegalnej zębiny lub leżącego poniżej zaciemnienia * po osuszeniu przez 5 s przy oglądaniu z kierunku policzkowego lub językowego ujawnia się wyraźna utrata integralności szkliwa * w razie wątpliwości lub w celu potwierdzenia oceny wizualnej przesuwa się delikatnie zgłębnikiem zakończonym kuleczką po powierzchni → zgłębnik wpada w ubytek szkliwa

Question 70

kod 4 - ICDAS II rozpoznawania pierwotnej próchnicy na powierzchniach gładkich stycznych mezjalnych i dystalnych:

Answer 70

ciemny cień zębiny leżącej pod miejscowo odłamanym lub nienaruszonym szkliwem * cień przebarwionej zębiny widoczny jest przez nienaruszoną krawędź brzeżną, policzkową lub językową ścianę szkliwa * cień zębiny jest łatwiej dostrzegalny, gdy ząb jest wilgotny * zaciemnienie wynika z zabarwienia (koloru szarego, niebieskiego lub brązowego) zmienionej próchnicowo zębiny prześwitującej przez szkliwo

Question 71

kod 5 - ICDAS II rozpoznawania pierwotnej próchnicy na powierzchniach gładkich stycznych mezjalnych i dystalnych:

Answer 71

rozległy ubytek z dostrzegalną zębiną * ubytek w nieprzeziernym lub przebarwionym szkliwie odsłania zębinę * obecność ubytku w zębinie potwierdza się, przesuwając zgłębnikiem z kuleczką wzdłuż powierzchni → ubytek w zębinie stwierdza się, gdy kuleczka wchodzi w ubytek, który w opinii badającego znajduje się w zębinie * dno ubytku znajduje się w zębinie

Question 72

kod 6 - ICDAS II rozpoznawania pierwotnej próchnicy na powierzchniach gładkich stycznych mezjalnych i dystalnych:

Answer 72

rozległy ubytek z dostrzegalną zębiną, obejmujący przynajmniej 1/2 powierzchni zęba lub sięgający miazgi * występuje ewidentna utrata struktury zęba * ubytek jest głęboki i szeroki * zębina dostrzegalna jest na ścianach i dnie ubytku * krawędź brzeżna może być zachowana lub odłamana * ubytek obejmuje przynajmniej 1/2 powierzchni zęba lub może sięgać miazgi

Question 73

Kryteria ICDAS II rozpoznawania pierwotnej próchnicy na wolnych powierzchniach gładkich policzkowych i językowych:

Answer 73

kod 0 - zdrowa powierzchnia zęba kod 1 - pierwsza wizualna zmiana szkliwa widoczna po osuszeniu kod 2 - wyraźnie dostrzegalna zmiana w szkliwie bez osuszania kod 3 - odłamanie szkliwa z powodu próchnicy bez dostrzegalnej zębiny lub leżącego poniżej zaciemnienia kod 4 - ciemny cień zębiny leżącej pod miejscowo odłamanym lub nienaruszonym szkliwem kod 5 - rozległy ubytek z dostrzegalną zębiną kod 6 - rozległy ubytek z dostrzegalną zębiną, obejmujący przynajmniej 1/2 powierzchni zęba lub sięgający miazgi

Question 74

kod 0 - ICDAS II rozpoznawania pierwotnej próchnicy na wolnych powierzchniach gładkich policzkowych i językowych:

Answer 74

zdrowa powierzchnia zęba * brak zmiany w translucencji szkliwa po osuszaniu przez 5 sekund * zęby z hipoplazją, fluorozą, atrycją, abrazją i erozją są uznawane za zdrowe

Question 75

kod 1 - ICDAS II rozpoznawania pierwotnej próchnicy na wolnych powierzchniach gładkich policzkowych i językowych:

Answer 75

pierwsza wizualna zmiana szkliwa widoczna po osuszeniu * ujawniająca się po osuszeniu zmiana w szkliwie widoczna jako nieprzezierność próchnicowa (biała lub brązowa) na powierzchni policzkowej lub językowej * niewidoczna na wilgotnej powierzchni

Question 76

kod 2 - ICDAS II rozpoznawania pierwotnej próchnicy na wolnych powierzchniach gładkich policzkowych i językowych:

Answer 76

wyraźnie dostrzegalna zmiana w szkliwie bez osuszania * próchnicowa nieprzezierność lub przebarwienie (białe lub brązowe), które jest jeszcze bardziej widoczne po osuszeniu powierzchni zęba niż bez * zlokalizowana jest w bliskim sąsiedztwie brzegu dziąsła (tuż przy brzegu lub w odległości 1 mm)

Question 77

kod 3 - ICDAS II rozpoznawania pierwotnej próchnicy na wolnych powierzchniach gładkich policzkowych i językowych:

Answer 77

odłamanie szkliwa z powodu próchnicy bez dostrzegalnej zębiny lub leżącego poniżej zaciemnienia * po osuszeniu przez 5 s ujawnia się wyraźna utrata integralności szkliwa bez dostrzegalnej odsłoniętej zębiny * w razie wątpliwości lub w celu potwierdzenia oceny wizualnej przesuwa się delikatnie zgłębnikiem zakończonym kuleczką po powierzchni → zgłębnik wpada w ubytek szkliwa

Question 78

kod 4 - ICDAS II rozpoznawania pierwotnej próchnicy na wolnych powierzchniach gładkich policzkowych i językowych:

Answer 78

ciemny cień zębiny leżącej pod miejscowo odłamanym lub nienaruszonym szkliwem * cień przebarwionej zębiny widoczny jest przez szkliwo, w którym występuje zmiana w postaci plamy białej lub brązowej bądź odłamania szkliwa * cień zębiny jest łatwiej dostrzegalny, gdy ząb jest wilgotny * zaciemnienie wynika z zabarwienia (koloru szarego, niebieskiego lub brązowego) zmienionej próchnicowo zębiny

Question 79

kod 5 - ICDAS II rozpoznawania pierwotnej próchnicy na wolnych powierzchniach gładkich policzkowych i językowych:

Answer 79

rozległy ubytek z dostrzegalną zębiną * ubytek w nieprzeziernym lub przebarwionym szkliwie odsłania zębinę * obecność ubytku w zębinie potwierdza się, przesuwając zgłębnikiem z kuleczką wzdłuż powierzchni → ubytek w zębinie stwierdza się, gdy kuleczka wchodzi w ubytek, który w opinii badającego znajduje się w zębinie

Question 80

kod 6 - ICDAS II rozpoznawania pierwotnej próchnicy na wolnych powierzchniach gładkich policzkowych i językowych:

Answer 80

rozległy ubytek z dostrzegalną zębiną, obejmujący przynajmniej 1/2 powierzchni zęba lub sięgający miazgi * występuje ewidentna utrata struktury zęba * ubytek jest głęboki i szeroki * zębina dostrzegalna jest na ścianach i dnie ubytku * ubytek obejmuje przynajmniej 1/2 powierzchni zęba lub może sięgać miazgi

Question 81

Kryteria ICDAS II rozpoznawania próchnicy związanej z wypełnieniami i lakami szczelinowymi:

Answer 81

kod 0 - zdrowa powierzchnia zęba z wypełnieniem lub lakiem szczelinowym kod 1 - pierwsza wizualna zmiana szkliwa widoczna po osuszeniu kod 2 - wyraźnie dostrzegalna zmiana w szkliwie/zębinie przy brzegu wypełnienia/laku kod 3 - ubytek <0,5 mm z cechami kodu 2 kod 4 - próchnica w szkliwie / zębinie / cemencie przy brzegu wypełnienia / laku z przeświecaniem ciemnego zabarwienia próchnicowej zębiny kod 5 - ewidentny ubytek przylegający do wypełnienia / laku kod 6 - rozległy ubytek z dostrzegalną wizualnie zębiną

Question 82

kod 0 - ICDAS II rozpoznawania próchnicy związanej z wypełnieniami i lakami szczelinowymi:

Answer 82

zdrowa powierzchnia zęba z wypełnieniem lub lakiem szczelinowym * brak zmiany w translucencji szkliwa po osuszaniu przez 5 sekund * zęby z hipoplazją, fluorozą, atrycją, abrazją, erozją oraz zewnątrz- i wewnątrzpochodnymi przebarwieniami są uznawane za zdrowe

Question 83

kod 1 - ICDAS II rozpoznawania próchnicy związanej z wypełnieniami i lakami szczelinowymi:

Answer 83

pierwsza wizualna zmiana szkliwa widoczna po osuszeniu * ujawniająca się po osuszeniu zmiana w szkliwie widoczna jako nieprzezierność próchnicowa (biała lub brązowa) na powierzchni policzkowej lub językowej * niewidoczna na wilgotnej powierzchni

Question 84

kod 2 - ICDAS II rozpoznawania próchnicy związanej z wypełnieniami i lakami szczelinowymi:

Answer 84

wyraźnie dostrzegalna zmiana w szkliwie/zębinie przy brzegu wypełnienia/laku * jeśli brzeg wypełnienia jest zlokalizowany w szkliwie, to należy ząb oceniać na wilgotno - próchnicowa nieprzezierność lub przebarwienie (białe lub brązowe), które jest wyraźniejsza na osuszonej powierzchni * jeśli brzeg wypełnienia zlokalizowany jest w zębinie, to zmianę stwierdza się, gdy przebarwienie jest odmienne od klinicznego wyglądu zdrowej zębiny lub cementu

Question 85

kod 3 - ICDAS II rozpoznawania próchnicy związanej z wypełnieniami i lakami szczelinowymi:

Answer 85

ubytek <0,5 mm z cechami kodu 2 • ubytek przy brzegu wypełnienia / laku poniżej 0,5 mm z nieprzeziernością lub przebarwieniem wskazującymi na demineralizację

Question 86

kod 4 - ICDAS II rozpoznawania próchnicy związanej z wypełnieniami i lakami szczelinowymi:

Answer 86

próchnica w szkliwie / zębinie / cemencie przy brzegu wypełnienia / laku z przeświecaniem ciemnego zabarwienia próchnicowej zębiny * powierzchnia zęba wykazuje cechy kodu 2 * obecne zaciemnienie wynika z zabarwienia (koloru szarego, niebieskiego, pomarańczowego lub brązowego) zmienionej próchnicowo zębiny * łatwiej dostrzegalne na wilgotnym zębie * najpierw ogląda się ząb wilgotny, potem osuszony * zmianę należy różnicować z przebarwieniem amalgamatowym twardych tkanek zęba

Question 87

kod 5 - ICDAS II rozpoznawania próchnicy związanej z wypełnieniami i lakami szczelinowymi:

Answer 87

ewidentny ubytek przylegający do wypełnienia / laku * szczelina między wypełnieniem/lakiem > 0,5 mm * dostrzegalna jest zębina i oznaki próchnicy jak w kodzie 4 * gdy brzegi nie są widoczne, brak ciągłości przy brzegu wypełnienia/laku i zębiny wykrywa się, przesuwając zgłębnik z kuleczką wzdłuż brzegu wypełnienia / laku

Question 88

kod 6 - ICDAS II rozpoznawania próchnicy związanej z wypełnieniami i lakami szczelinowymi:

Answer 88

rozległy ubytek z dostrzegalną wizualnie zębiną * występuje ewidentna utrata struktury zęba * ubytek jest głęboki i szeroki lub z wyraźnie widoczną zębiną zarówno na ścianach, jak i na dnie * duża utrata struktury zęba

Question 89

Kiedy zmiany próchnicowe w koronie związane z wypełnieniami i lakami są aktywne? ICDAS II

Answer 89

kod 1, 2 i 3 - gdy szkliwo jest nieprzezierne, białawe / żółtawe, z utratą połysku i szorstkie, gdy zmiany znajdują się w miejscu zalegania płytki (dołku, bruzdy, w pobliżu dziąsła lub na powierzchni stycznej poniżej kontaktu zębów) kod 4 - na ogół zawsze aktywny kod 5 i 6 - gdy ubytek ma konsystencję miękką lub skórzastą

Question 90

Kiedy zmiany próchnicowe w koronie związane z wypełnieniami i lakami nie są aktywne? ICDAS II

Answer 90

kod 1, 2 i 3 - gdy szkliwo jest białawe, brązowane lub czarne, błyszczące, gładkie i twarde oraz gdy zmiany znajdują się w pewnej odległości od brzegu dziąsłowego kod 5 i 6 - gdy ściany ubytku mają połysk i są twarde

Question 91

Kryteria ICDAS II rozpoznawania próchnicy korzenia:

Answer 91

kod E - powierzchnia wykluczona z badania kod 0 - powierzchnia korzenia nie wykazuje nieprawidłowego wyglądu kod 1 - wyraźnie odgraniczone pole na powierzchni korzenia lub przy CEJ z ubytkiem < 0,5 mm kod 2 - wyraźnie odgraniczone pole na powierzchni korzenia lub przy CEJ z ubytkiem > 0,5 mm

Question 92

kod E - ICDAS II rozpoznawania próchnicy korzenia:

Answer 92

powierzchnia wykluczona z badania • gdy nie można ocenić jej bezpośrednio z powodu obecności kamienia nazębnego

Question 93

kod 0 - ICDAS II rozpoznawania próchnicy korzenia:

Answer 93

powierzchnia korzenia nie wykazuje nieprawidłowego wyglądu * brak nieprawidłowego przebarwienia lub powierzchniowego ubytku przy połączeniu szkliwno-cementowym albo całej powierzchni * powierzchnia korzenia ma naturalny kontur anatomiczny lub wykazuje utratę ciągłości powierzchni albo anatomicznego konturu, które nie wskazują na proces próchnicowy, ale spowodowany erozją, abfrakcją lub abrazją i nie jest przebarwiona

Question 94

kod 1 - ICDAS II rozpoznawania próchnicy korzenia:

Answer 94

wyraźnie odgraniczone pole na powierzchni korzenia lub przy CEJ z ubytkiem < 0,5 mm • pole przebarwione na kolor jasno- lub ciemnobrązowy albo czarny z ubytkiem < 0,5 mm

Question 95

kod 2 - ICDAS II rozpoznawania próchnicy korzenia:

Answer 95

wyraźnie odgraniczone pole na powierzchni korzenia lub przy CEJ z ubytkiem > 0,5 mm • pole przebarwione na kolor jasno- lub ciemnobrązowy albo czarny z ubytkiem > 0,5 mm