HC.3 - Het centrale gehoor

Question 1

Wat zijn de hoofdstructuren van de centrale auditieve baan?

Answer 1

Cochlea, n. cochlearis, nucleus cochlearis ventralis en dorsalis, oliva superior, colliculus inferior, corpus geniculatum mediale, auditieve schors

Question 2

Wat is de functie van de oliva superior?

Answer 2

Geluidslokalisatie via ITD (faseverschillen) en ILD (intensiteitsverschillen)

Question 3

Wat zijn de twee systemen voor geluidslokalisatie?

Answer 3

ITD: Interaural Time Difference (lage frequenties <1.5 kHz, MSO);

ILD: Interaural Level Difference (hoge frequenties >3 kHz, LSO)

Question 4

Wat is monauraal richtingshoren?

Answer 4

Gebruik van buitenoor als richting-afhankelijk filter, vooral voor verticale lokalisatie

Question 5

Wat is binauraal richtingshoren?

Answer 5

Gebruik van tijd- en intensiteitsverschillen tussen beide oren voor horizontale lokalisatie

Question 6

Wat is het verschil tussen mediale en laterale oliva superior?

Answer 6

MSO detecteert ITD (fase), LSO detecteert ILD (intensiteit)

Question 7

Wat is tonotopie in de auditieve verwerking?

Answer 7

Ruimtelijke representatie van toonhoogte in n. cochlearis en auditieve cortex

Question 8

Hoe wordt spraak gerepresenteerd in de auditieve cortex?

Answer 8

Verschillende klanken (zoals /m/, /s/, /b/) activeren specifieke gebieden in de auditieve cortex

Question 9

Wat betekent ‘cocktailparty probleem’?

Answer 9

Probleem van spraakverstaan in rumoerige omgeving door spectrale overlap tussen spraak en ruis

Question 10

Wat is kritische bandbreedte in geluidsverwerking?

Answer 10

Frequentiegebied waarin maskering van geluid effectief is; overlap hierin leidt tot interferentie

Question 11

Wat is het effect van slechthorendheid op de cocktailparty situatie?

Answer 11

Beperkt gebruik van auditieve cues en verminderd vermogen tot stream segregation

Question 12

Wat is de middenoorreflex?

Answer 12

Contractie van m. stapedius (n. facialis) en m. tensor tympani (n. trigeminus) om overstimulatie van cochlea te verminderen

Question 13

Wat is loudness recruitment?

Answer 13

Versneld toename van luidheid door verlies van buitenste haarcellen en verlies van compressie

Question 14

Wat is de functie van laterale inhibitie en afdalende projecties in centrale geluidsverwerking?

Answer 14

Helpen bij selectieve aandacht en onderdrukken van storende signalen

Question 15

Wat is de betekenis van commissurale verbindingen in het auditieve systeem?

Answer 15

Verbinden beide hersenhelften op meerdere niveaus (colliculus inferior, auditieve cortex), dragen bij aan geluidsverwerking

Question 16

Wat betekent dat monaurale slechthorendheid meestal perifeer is?

Answer 16

Door redundantie en commissurale verbindingen veroorzaken centrale laesies zelden unilaterale doofheid

Question 17

Wat is de rol van delay lines en coincidence detection in geluidslokalisatie?

Answer 17

Neuronen in MSO vuren alleen als signalen uit beide oren gelijktijdig aankomen; essentieel voor ITD-detectie

Question 18

Q: Wat is de rol van het buitenoor (pinna) bij monuraal richtingshoren?

Answer 18

Door de groeven en vouwen van de pinna gedraagt het buitenoor zich als een richting-afhankelijk filter.

Dit bevordert richtingshoren, met name in het verticale vlak.

Question 19

Q: Wat laat het plaatje ‘Overdrachtsfunctie buitenoor’ zien?

Answer 19

A: Hoe geluidsgolven via meerdere directe en gereflecteerde paden het trommelvlies bereiken, beïnvloed door de vorm van de pinna.

Question 20

Q: Welke twee typen paden van geluidsgeleiding toont het buitenoor volgens het plaatje?

Answer 20

Directe paden (path 1-4 direct)

Gereflecteerde paden (path 1-4 reflected)

Question 21

Q: Wat is het effect van interferentie tussen directe en gereflecteerde geluidsgolven in het buitenoor?

Answer 21

A: Er ontstaat richting- en frequentieafhankelijke filtering, die helpt bij lokalisatie van geluid.

Question 22

Q: Wat is de functie van de pinna bij richtingshoren volgens de overdrachtsfunctie van het buitenoor?

Answer 22

A: De pinna functioneert als een richtingafhankelijk filter dat verticale lokalisatie van geluid mogelijk maakt.

Question 23

Q: Welke ruimtelijke informatie wordt vooral mogelijk gemaakt door de overdrachtsfunctie van het buitenoor?

Answer 23

A: Richtingshoren in het verticale vlak (monauraal).

Question 26

Wat is monauraal richtingshoren?

Answer 26

Richtingshoren met één oor waarbij het buitenoor (pinna) fungeert als richtingafhankelijk filter door groeven en vouwen in de oorschelp.

Question 27

In welk vlak speelt monauraal richtingshoren vooral een rol?

Answer 27

In het verticale vlak.

Question 28

Wat is binauraal richtingshoren?

Answer 28

Richtingshoren waarbij beide oren gebruikt worden om de locatie van geluid te bepalen, vooral in het horizontale vlak.

Question 29

In welk vlak is binauraal richtingshoren met name belangrijk?

Answer 29

In het horizontale vlak.

Question 30

Noem de twee systemen waarmee binauraal richtingshoren werkt.

Answer 30

1. ILD (Interaural Level Difference) – verschil in intensiteit tussen beide oren. 2. ITD (Interaural Time Difference) – verschil in aankomsttijd/fase tussen beide oren.

Question 31

Wat is ILD en wat meet het?

Answer 31

Interaural Level Difference; meet het verschil in intensiteit van het geluid tussen beide oren.

Question 32

Wat is ITD en wat meet het?

Answer 32

Interaural Time Difference; meet het verschil in tijd of fase waarin geluid het linker- en rechteroor bereikt.

Question 33

Q: Wat is de volgorde van de auditieve banen die betrokken zijn bij geluidslokalisatie, en welke structuur is essentieel voor binauraal richtingshoren?

Answer 33

Geluidssignaal begint in de cochlea Gaat via de nucleus cochlearis dorsalis en ventralis Vanuit de ventrale kern naar de oliva superior (belangrijk voor binauraal richtingshoren) Vervolgens naar de colliculus inferior Daarna naar het corpus geniculatum mediale Eindigt in de gehoorschors

Question 35

Vraag

Answer 35

Antwoord

Question 36

Welk systeem detecteert faseverschillen bij geluidslokalisatie?

Answer 36

Het systeem voor detectie van laagfrequente faseverschillen (ITD – Interaural Time Difference).

Question 37

Wat detecteert het systeem voor laagfrequente geluiden?

Answer 37

Het detecteert verschillen in fase van het geluid tussen beide oren (interaurale tijdsverschillen, ITD).

Question 38

Welke hersenstructuur is verantwoordelijk voor de verwerking van faseverschillen?

Answer 38

De mediale kern van de oliva superior.

Question 39

Waar komt de input vandaan voor het systeem dat faseverschillen detecteert?

Answer 39

Vanuit de nucleus cochlearis ventralis via de nervus vestibulocochlearis (n. VIII).

Question 40

Welk systeem detecteert intensiteitsverschillen bij geluidslokalisatie?

Answer 40

Het systeem voor detectie van hoogfrequente intensiteitsverschillen (ILD – Interaural Level Difference).

Question 41

Wat detecteert het systeem voor hoogfrequente geluiden?

Answer 41

Het detecteert verschillen in intensiteit van het geluid tussen beide oren (interaurale niveauverschillen, ILD).

Question 42

Welke hersenstructuur is verantwoordelijk voor de verwerking van intensiteitsverschillen?

Answer 42

De laterale kern van de oliva superior.

Question 43

Welke hersenkern ontvangt eerst informatie voor ILD-verwerking?

Answer 43

De mediale kern van het corpus trapezoïdeum, die dan signalen doorstuurt naar de laterale oliva superior.

Question 44

Wat is het verschil in frequentiebereik tussen de twee lokalisatiesystemen?

Answer 44

ITD: werkt bij laagfrequente geluiden; ILD: werkt bij hoogfrequente geluiden.

Question 46

Q

Answer 46

A

Question 47

Wat is de rol van de mediale oliva superior (MSO) in geluidslokalisatie?

Answer 47

De MSO detecteert interaurale tijdsverschillen (ITD) door het vergelijken van aankomsttijden van actiepotentialen van beide oren.

Question 48

Wat gebeurt er als geluid eerst het linker oor bereikt?

Answer 48

De actiepotentiaal van het linker oor begint eerder te reizen naar de MSO, waardoor het een langere afstand moet afleggen om een specifieke MSO-neuron (bv. neuron E) te bereiken.

Question 49

Wat gebeurt er als geluid daarna het rechter oor bereikt?

Answer 49

De actiepotentiaal van het rechter oor begint iets later maar reist een kortere afstand naar dezelfde MSO-neuron (bv. neuron E).

Question 50

Wat gebeurt er bij gelijktijdige aankomst van actiepotentialen in de MSO?

Answer 50

De MSO-neuron vuurt het sterkst wanneer actiepotentialen van beide oren gelijktijdig aankomen, wat helpt bij het bepalen van de geluidsrichting.

Question 51

Hoe helpt de MSO bij het bepalen van de richting van geluid?

Answer 51

Door verschillende afstanden en aankomsttijden van actiepotentialen vanuit beide oren te vergelijken, kan de MSO de richting van het geluid lokaliseren op basis van faseverschillen (vooral bij lage frequenties).

Question 52

Q

Answer 52

A

Question 53

Wat is de rol van de laterale oliva superior (LSO) in geluidslokalisatie?

Answer 53

Detectie van intensiteitsverschillen (interaural level difference, ILD) bij hoge frequenties.

Question 54

Wat gebeurt er wanneer de stimulus sterker is aan het linker oor?

Answer 54

De linker LSO wordt geëxciteerd, wat leidt tot netto excitatie naar hogere centra.

Question 55

Hoe ontstaat inhibitie van de contralaterale LSO?

Answer 55

Via de MNTB interneuron, die de rechter LSO remt wanneer het linker oor sterker gestimuleerd wordt.

Question 56

Wat gebeurt er als excitatie links groter is dan inhibitie rechts?

Answer 56

Er ontstaat netto excitatie naar hogere gehoorcentra (geluidslokalisatie naar links).

Question 57

Wat gebeurt er als inhibitie links groter is dan excitatie rechts?

Answer 57

Er ontstaat netto inhibitie en geen signaal naar hogere gehoorcentra (geluidslokalisatie naar rechts).

Question 58

Wat toont de grafiek rechts op de dia?

Answer 58

De output van de linker en rechter LSO in relatie tot relatieve luidheid (links versus rechts).

Question 59

Vraag

Answer 59

Antwoord

Question 60

Wat is de aard van contralaterale input bij de mediale oliva superior (MSO)?

Answer 60

Exciterend

Question 61

Wat detecteert de mediale oliva superior (MSO)?

Answer 61

ITD (faseverschillen)

Question 62

Voor welk frequentiebereik is de mediale oliva superior (MSO) vooral gevoelig?

Answer 62

<1.5 kHz

Question 63

Wat is de aard van contralaterale input bij de laterale oliva superior (LSO)?

Answer 63

Inhiberend

Question 64

Wat detecteert de laterale oliva superior (LSO)?

Answer 64

ILD (intensiteitsverschillen)

Question 65

Voor welk frequentiebereik is de laterale oliva superior (LSO) vooral gevoelig?

Answer 65

>3 kHz

Question 66

Vraag

Answer 66

Antwoord

Question 67

Welke structuur hoort bij golf I in BERA?

Answer 67

Auditory nerve

Question 68

Welke structuur hoort bij golf II in BERA?

Answer 68

Cochlear nucleus

Question 69

Welke structuur hoort bij golf III in BERA?

Answer 69

Superior olive

Question 70

Welke structuur hoort bij golf IV in BERA?

Answer 70

Lateral lemniscus

Question 71

Welke structuur hoort bij golf V in BERA?

Answer 71

Inferior colliculus

Question 72

Welke structuur hoort bij golf VI in BERA?

Answer 72

Medial geniculate nucleus

Question 73

Welke structuur hoort bij golf VII in BERA?

Answer 73

Auditory cortex

Question 74

Q

Answer 74

A

Question 75

Wat zijn kenmerken van centrale geluidsverwerking?

Answer 75

- Veel parallelle systemen - Commissurale verbindingen wijzen op perifeer defect bij monaurale doofheid - 'Maps' voor toonhoogte, periodiciteit en richting - Spraak en gehoor zijn verweven in cortex

Question 76

Wat gebeurt er bij het cocktailpartyprobleem?

Answer 76

- Achtergrondgeluid maskeert spraak - Sterker bij meer spectrale overlap - Kritische bandbreedte bepaalt de mate van maskering

Question 77

Wat betekent 'kritische bandbreedte'?

Answer 77

Het frequentiegebied waarin geluiden elkaar kunnen maskeren; hoe groter de overlap, hoe sterker de maskering

Question 78

Wat is spectrale overlap?

Answer 78

Wanneer twee geluiden gelijke of overlappende frequenties hebben, waardoor ze moeilijk te onderscheiden zijn

Question 79

Hoe helpt het brein bij een gesprek in een drukke ruimte?

Answer 79

- Stream segregation op basis van spectrale kenmerken - Centrale mechanismen zoals laterale inhibitie - Selectieve aandacht

Question 80

Wat gebeurt er bij slechthorendheid tijdens een cocktailparty?

Answer 80

- Minder cues beschikbaar - Verlies van buitenste haarcellen - Verlies van compressie → mogelijk loudness recruitment

Question 81

Wat zijn functies van de middenoorreflex?

Answer 81

- Bescherming tegen overstimulatie bij lage frequenties - Contractie bij eigen geluid - Reflex is binauraal

Question 82

Welke spieren zijn betrokken bij de middenoorreflex?

Answer 82

- m. stapedius (via n. facialis) - m. tensor tympani (via n. trigeminus)