HC 7.4: Keuzen in de zorg: doelmatigheid Flashcards
aan welke ziekten wordt in Nl het meeste geld uitgegeven?
- psychische stoornissen
- spijsverteringsstelsel
- hart- en vaatstelsel
- nieuwvormingen
zorgkosten zijn vooral hoog bij pasgeborenen en mensen van 75+. zorgkosten zijn voor vrouwen hoger dan voor mannen.
waardoor stijgen de zorgkosten?
- demografie, er is vergrijzing
- verhoogde kwaliteitseisen, het wordt allemaal steeds strenger
- nieuwe medische technologie en nieuwe medische behandelingen
- indicatieverbreding
waardoor stijgen de zorgkosten vooral?
doordat de zorginhoud verandert, er is nieuwe zorg en er zijn nieuwe patiënten
Oorzaken:
- innovatie (nieuwe zorg vaak beter, maar zelden goedkoper)
- stijgende welvaart (gezondheidszorg is een luxeproduct)
doordat gezondheidszorg dus steeds meer een luxeproduct wordt, gaan steeds meer mensen bijv. naar een privékliniek. en dat brengt de zorg in gevaar:
- het zorgstelsel berust voor een groot deel op solidariteit (iedereen moet recht hebben op betaalbare zorg, toegankelijke zorg en dat die zorg houdbaar moet zijn)
- doordat dus steeds meer mensen naar privéklinieken gaan, dreigt er een tweedeling te ontstaan tussen rijken en armen
- daarom zijn er keuzes nodig en moet er kritisch gekeken worden naar de zorg
de basis van het zorgverzekeringspakket door Dunning:
De trechter van Dunning:
- criterium 1: noodzakelijke zorg (dat de zorg bijdraagt aan dat een individu weer kan meedoen in de maatschappij)
- criterium 2: werkzaamheid (werkt de behandeling)
- criterium 3: doelmatigheid (is de zorg kosteneffectief, en kan/wil deze zorg betaald worden)
- criterium 4: eigen rekening en verantwoording (er wordt hierna ook altijd nog gekeken of de burger deze behandeling/medicijn ook voor eigen rekening zou kunnen nemen)
maar dat model is eigenlijk nooit echt gebruikt. dus toen kwam in 2006 de Raad voor de Volksgezondheid met een advies. waarbij 1 vraag centraal werd gesteld:
hoeveel mag een mensenleven per jaar kosten? (we hebben een drempelwaarde nodig om te zeggen, deze zorg is te duur of niet)
wat is die drempelwaarde (hoeveel mag een mensenleven per jaar kosten?)
RvZ definieert kosten drempel van 80.000 euro / QALY
het is vooral van belang dat er een doelmatige en rechtmatige verdeling van de zorg komt/is. en kosteneffectiviteit wordt als rechtvaardig gezien, om mee te nemen in die beslissing. maar dat is inmiddels wel iets meer aangepast:
we kijken vanaf nu ook naar de ziektelast/de ernst van een ziekte. als een ziekte ernstiger is en een grotere ziektelast geeft, dan is die drempelwaarde qua kosten hoger.
bijv. 80.000 per QALY bij een ziekte die veel ziektelast heeft en 20.000 bij een ziekte die veel minder ziektelast geeft
structuur economische evaluatie studie:
- je kijkt naar de standaard behandeling en de nieuwe behandeling
- je kijkt voor beide behandelingen naar het effect en het zorggebruik
- effect: fysieke effect, klinische effect, QALY’s en kosten
- zorggebruik: totale kosten
- je hebt dan uiteindelijk per behandeling het totale effect en de totale kosten in kaart gebracht
- en die kan je dan tegen elkaar afzetten/met elkaar vergelijken en dat noemen we een kosten-effectiviteitsanalyse
waarom gebruiken we QALY?
- interventies hebben effect op sterfte, of op kwaliteit van leven, of op allebei
- vergelijkbaarheid van ongelijksoortige interventies
- gebaseerd op gezondheidsuitkomst van de patiënt
- QALY = tijdsduur x ernst
je kan de QALY berekenen aan de hand van de oppervlakte onder de grafiek, waarin kwaliteit van leven tegenover de tijd is uitgezet. de effectiviteit van een behandeling is dan het verschil in QALY’s en dus het verschil tussen de 2 grafieken.
discontering:
toekomstige kosten en effecten omrekenen naar een ‘huidige waarde’
toekomstige gezondheidseffecten en kosten minder belangrijk dan huidige kosten en gezondheidseffecten
