HC 1.6: Epidemiologie: breder dan etiologie Flashcards
betekenis epidemiologie:
de wetenschap die het vóórkomen en verspreiding van een ziekte onder de bevolking bestudeert
geschiedenis van de epidemiologie:
- John Graunt, met zijn ‘Bills of mortality’, dus doodsoorzaken statistiek
- in 1800 tijdens de cholera epidemie in Londen ging het snel vooruit
dit soort ‘studies’ hebben als begin gediend van echt epidemiologisch onderzoek
definitie kankerepidemiologie:
- epidemiologie houdt zich bezig met het onderzoeken van de distributie en de determinanten van ziekten in groepen mensen
- kankerepidemiologie past deze aanpak toe op kanker, met als doel inzicht te krijgen in:
- hoe en waarom kankergevallen zich voordoen
- hoe die variëren tussen verschillende bevolkingsgroepen
- welke risicofactoren spelen een rol bij het ontstaan ervan
door de epidemiologie van kanker te begrijpen, kunnen we doelgerichtere en effectievere benaderingen ontwikkelen om deze ernstige ziekte aan te pakken en de gezondheid van de bevolking te verbeteren
kankersurveillance:
omvang van de kankerlast bepalen en de ontwikkeling ervan beoordelen
- dus kijken naar trends in incidentie, prevalentie, sterfte en overleving
door middel van kankersurveillance kan je goed kijken naar de effecten van primaire en secundaire preventie
voorbeeld primaire preventie: tabaksontmoediging
voorbeeld secundaire preventie: screening op kanker
ook kan je met kankersurveillance bepaalde aanknopingspunten vinden om vervolgstudies te doen, het is dus hypothese genererend
ecologische studie:
- richt zich op het bestuderen van een populatie als geheel in plaats van richten op individuele patiënten
- hierbij worden gegevens verzameld op populatieniveau en worden associaties gezocht tussen blootstellingen en uitkomsten
- (denk aan grafiek met vetinname en borstkanker in verschillende landen)
patiënt-controle studie:
- kijken naar bijvoorbeeld mensen die niet roken en de kans op longkanker en mensen die wel roken en hun kans op longkanker
- heeft een bepaalde expositie kans op een bepaalde uitkomst
meta-analyse:
- meerdere soortgelijke studie poolen
- denk aan studie naar orale anticonceptie en de kans op verschillende soorten kanker
incidentie:
het aantal nieuwe diagnoses per jaar
voorbeelden van oorzaken voor kanker:
- roken
- alcohol
- voeding
- virussen