H1.1: Begrippenschema en kanker Flashcards
Feitjes kanker
- Lifetime risico is 1/3
- 70% overlijdt aan gemetastaseerde ziekte
- Incidentie en prevalentie nemen alleen maag toe
- Last ziekte is groot
Prevalentie
Totaal aantal patiënten met diagnose op een bepaald moment
Incidentie
Aantal nieuwe gevallen in een bepaalde periode in een bepaalde bevolkingsgroep
Curatieve behandeling
Genezing
Adjuvante behandeling
- Chemotherapie of hormoontherapie
- Doden tumorcellen
Palliatief behandelen
Behalen van hoogst mogelijke kwaliteit van leven
Behandeling mammacarcinoom
(Anti)hormonale therapie waarbij een hormoonreceptor als aanknopingspunt voor de specifieke behandeling wordt gebruikt
Kenmerkend aan kanker van tegenwoordig
- Incidentie en prevalentie nemen toe
- Sterfte verandert niet
- Mensen leven dus langer met de ziekte
Oorzaken coloncarcinoom
- Sporadisch
- Omgeving
- Genetisch (nature, lynch, FAP)
Lynch
Erfelijke ziekte waarbij er een verhoogde kans is op het ontstaan van coloncarcinoom waarbij de patiënt vaak onder 50 jaar is
Familiaire Adenomateuze Polyposis (FAP)
- Erfelijk
- Veroorzaakt kleine poliepen in de darm
MDO
- Internist
- Chirurgie
- Radiotherapie
- Systeemtherapie
- Patholoog
- Klinisch moleculaire bioloog pathologie (KMBP)
Klachten vroeg stadium
- Geen symptomen
- Buikpijn
- Flatulentie
- Rommelende buik
- Rectaal bloedverlies
- Anemie
Klachten late stadium, linker colon
- Constipatie of diarree
- Buikpijn
- Obstructieve symptomen (misselijkheid, braken)
Klachten late stadium, rechter colon
- Vage buikpijn
- Anemie
- Vermoeidheid
- Gewichtsverlies
Klachten late stadium, rectum
- Rommelende buik
- Loze aandrang
- Rectaal bloedverlies
- Bekkenpijn
Etiologische factoren mammacarcinoom
- Omgeving
- Erfelijkheid (BRCA1/2)
Proces mammacarcinoom
- Normale klier
- Hyperplasie
- Atypisch
- Invasieve klier carcinoom
Symptomen mammacarcinoom
- Knobbel of pijn in axilla
- Palpabele, pijnlijke massa in borst die steeds dikker wordt
- Retractie tepels of gevoeligheid tepels
- Oedeem
Driedelige diagnostiek mammacarcinoom
- Systemisch en effectief voelen = palperen
- Mammografie = röntgenfoto
- Naaldbiopsie = puncteren
Aangrijpingspunten systemische behandeling
- Diverse soorten receptoren
- HR: (anti) hormonale therapie
- HER2: monoclonale antilichamen/ADC
- Niet-doelgerichte chemo, CDK 4 remming
Prognostische waarde van biomarker
- Positief en negatief
- Aanwezigheid van bepaald eiwit kan natuurlijk beloop positief of negatief beïnvloeden
Predictieve waarde van biomarker
- Voorspelt kans op succes of falen van een behandeling
- Positief of negatief
- Aanwezigheid van een bepaald eiwit kan de kans op succes van de behandeling vergroten of verkleinen
Symptomen longcarcinoom
- Hoesten
- Dyspnoe
- POB
- Hemoptoë
- Pneumonie
- Gewichtsverlies
- Vermoeidheid
- Anorexie
- Koorts
- Anemie
Behandeling longcarcinoom
Immunotherapie
