VII- 3 Flashcards
ŚRODKI ODKAŻAJĄCE
Środki utleniające
- Utleniają grupy -SH w enzymach i białkach strukturalnych
- Utleniają DNA
NADTLENEK WODORU
NADTLENEK BENZOILU
NADMANGANIAN POTASU
NADTLENEK WODORU
30%- perhydrol- przyżega tkanki
3%- woda utleniona- przemywanie ran
0,5%- roztwór wodny- płukanie jamy ustnej
Niszczy przetrwalniki
NADTLENEK BENZOILU
Utleniająco i keratolitycznie
Trądzik młodzieńczy
NADMANGANIAN POTASU
Uwalnia tlen, niszczy przetrwalniki
0,03-0,1%- odkażanie ran, błon śluzowych
>0,02%- silne działanie drażniące
Kwasy
- Denaturują białka
- Rozszczepiają DNA
KWAS SALICYLOWY
KWAS BENZOESOWY
KWAS SALICYLOWY
Keratolityczny
2-10%- roztwór alkoholowy- polepsza penetrację etanolu w naskórku
KWAS BENZOESOWY
Konserwacja żywności (drażniący, wrzody, wykrztuśny), farmaceutyków
Aldehydy
-Denaturują białka
FORMALDEHYD
ALDEHYD GLUTAROWY
TAUROLIDYNA
FORMALDEHYD
Rozpuszczalny w wodzie gaz, bakteriobójczy, wirusobójczy, grzybobójczy, niszczy przetrwalniki
40%- martwica tkanki
2-10%- odkażanie narzędzi, urządzeń sanitarnych
METENAMINA- odkażanie dróg moczowych (+kwas askorbinowy)
PARAFORMALDEHYD
Przewlekła ekspozycja: zapalenie spojówek, śluzówki nosa, gardła
Ostre zatrucie: martwica śluzówki jamy ustnej, GDO, przełyku (+*kwasica)
ALDEHYD GLUTAROWY
Bakteriobójczo, grzybobójczo, wirusobójczo, przetrwalnikobójczo
-Sterylizacja narzędzi, sprzętu medycznego
TAUROLIDYNA
TAURYNA+FORMALDEHYD
Bakteriobójczo, grzybobójczo
Miejscowe leczenie ran tkanek miękkich i kości- przemywanie jam ciała (0,5-2%- otrzewna)
Alkohole i fenole
- Denaturują białka
- Niszczą błony lipidowe
ALKOHOL ETYLOWY
FENOLE
ALKOHOL ETYLOWY
Nie niszczy przetrwalników
70%- odkażanie nieuszkodzonej skóry
FENOLE
Pochodne chlorowane
TRYKLOZAN- bakteriobójczy, grzybobójczy, słabo wirusobójczy- kosmetyki, higiena szpitalna
Chlor i chlorowcopochodne
-Denaturują białka
CHLORAMINY
CHLORHEKSYDYNA
CHLORAMINY
CHLORAMINA B:
2-5%- odkażanie pomieszczeń, urządzeń
0,5-2%- odkażanie ran, sprzętu, rąk
CHLORAMINA T:
0,25-0,5%- odkażanie rąk
0,05-0,25%- płukanie jamy ustnej, pęcherza, pochwy, odkażanie wody pitnej
CHLORHEKSYDYNA
Bakteriostatycznie, grzybostatycznie, wirusostatycznie
Odkażanie rąk, pola operacyjnego, jam ciała, błon śluzowych
!!! Uszkodzenie nerwów
Jod i jodofory
- Działanie utleniające
- Denaturacja białek
JODYNA
PŁYN LUGOLA
JONOFORY
JODYNA
3% roztwór alkoholowy jodu- powoli przetrwalnikobójcza, zabija pierwotniaki
Odkażanie skóry nieuszkodzonej
PŁYN LUGOLA
% roztwór wodny jodu w jodku potasu
Pędzlowanie migdałków, błony śluzowej jamy ustnej
JODOFORY
Koloidalne roztwory jodu w polimerach
Mniej drażniące
Odkażanie skóry, błon śluzowych
Metale ciężkie
-Utleniają i blokują grupy -SH
ZWIĄZKI SREBRA
ZWIĄZKI RTĘCI
ZWIĄZKI SREBRA
AZOTAN SREBRA (10-20%)- niszczący na tkanki, mniej: odkażająco- przemywanie pęcherza, do worka spojówkowego
PROTEINIAN SREBRA- odkażanie skóry, ran; roztwory i maści
SULFADIAZYNA- oparzenia
ZWIĄZKI RTĘCI
Tlenki rtęci: dawniej dermatologia
Detergenty (tenzydy)
- Uszkadzają błony lipidowe
- Denaturują białka
CHOREK BENZALKONIUM
CHLOREK BENZOKSONIUM
ETYLOSIARCZAN MECETRONIUM
CETYLPIRYDYNIUM
Detergenty- działanie
Odkażanie skóry i błon śluzowych
Nie zabijają prątków
Nie niszczą przetrwalników
Inaktywowane przez mydła
Barwniki
-Uszkadzają strukturę DNA
ETAKRYDYNA
FIOLET KRYSTALICZNY
BŁĘKIT METYLENOWY
ETAKRYDYNA
Rivanol- żółty barwnik anilinowy
Odkażanie ran i błon śluzowych
FIOLET KRYSTALICZNY
Odkażanie skóry, błon śluzowych
!Nie na ziarninujące rany
BŁĘKIT METYLENOWY
Przemywanie pęcherza moczowego i ran
Schemat odkażania- kategorie
I: iniekcje śródskórne, podskórne, dożylne, pobieranie krwi- 1 raz alkohol
II: iniekcje domięśniowe, wenflony, cewniki dożylne- 2 razy alkohol
III: operacje chirurgiczne, punkcje jam ciała- detergenty, usunięcie włosów, odtłuszczenie, środek jodowy 2 razy
