II-2 Flashcards
LEKI WPŁYWAJĄCE NA PRZEKAŹNICTWO CHOLINERGICZNE
Włókna cholinergiczne
Przedzwojowe współczulne
Pozazwojowe, przedzwojowe przywspółczulne
Pozazwojowe współczulne gruczołów potowych
Nikotyna - działanie
Pobudzenie zwojów autonomicznych
Pobudzenie mięśni poprzecznie prążkowanych
Wydzielanie adrenaliny z rdzenia nadnerczy
Receptor M1- selektywny antagonista
Pirenzepina
Gdzie występuje receptor M1?
Neurony OUN
Zwoje autonomiczne
Rodzaje leków cholinomimetycznych
Agoniści muskarynowi
Inhibitory acetylocholinesterazy
Agoniści muskarynowi- wskazania (5)
- Atonia przewodu pokarmowego
- Hipotonia pęcherza moczowego
- Jaskra z zamkniętym kątem przesączania
- Próby prowokacyjne w diagnostyce astmy oskrzelowej
- Zatrucie atropina
Leki cholinomimetyczne - przeciwskazania (9)
- Astma oskrzelowa
- Czynna choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
- Stany skurczowe przewodu pokarmowego
- Niedrożność dróg moczowych i dróg żółciowych
- Choroba Parkinson
- Ciężkie niedociśnienie
- Zaburzenia przewodzenia w sercu
- Zawał mięśnia sercowego
- Nadczynność tarczycy
Leki cholinomimetyczne - działania niepożądane (6)
- Nudności, wymioty
- Biegunka
- Zwężenie źrenic, łzawienie, zaburzenia widzenia
- Ślinotok
- Pocenie się
- Bradykardia
Agoniści muskarynowi - nazwy
ACETYLOCHOLINA KARBACHOL BETANECHOL METACHOLINA MUSKARYNA PILOKARPINA
ACETYLOCHOLINA
Cholina, acetylokoenzym A
Zabiegi operacyjne na oku (szybkie zwężenie źrenicy)
Rodzaje cholinoesterazy
- Acetylocholinoesteraza- synapsa cholinergiczna
2. Butyrylocholinoesteraza- względnie nieselektywna, osocze
KARBACHOL
Agonista muskarynowy
Ester cholina i kwas karbaminowy
Długa hydroliza
Leczenie:
- pooperacyjnej atonii jelit i pęcherza moczowego,
- miejscowo do worka spojówkowego w celu obniżenia ciśnienia śródgałkowego (przeciwskazania do pilokarpiny)
BETANECHOL
Agonista muskarynowy
Ester beta-metylocholina i kwas karbaminowy
Pooperacyjna hipotonia pęcherza moczowego i przewodu pokarmowego
METACHOLINA
Agonista muskarynowy
Ester beta-metylocholina i kwas octowy
Badania nadmiernej aktywności oskrzeli w diagnostyce astmy
MUSKARYNA
Agonista muskarynowy
Alkaloid pochodzenia roślinnego (z grzybów)
PILOKARPINA
Agonista muskarynowy
Alkaloid pochodzenia roślinnego
Leczenie:
- w jaskrze z zamkniętym kątem przesączania,
- zatrucie atropiną i innymi cholinolitykami,
- pobudzenie gruczołów ślinowych po radioterapii,
- zespół Sjogrena
- w próbie potowej w diagnostyce mukowiscydozy
Inhibitory acetylocholinoesterazy- wskazania (5)
- Jaskra z zamkniętym kątem przesączania
- Diagnostyka i leczenie miastenii
- Zatrucia lekami cholinolitycznymi
- Odwrócenie bloku nerwowo-mięśniowego
- Choroba Alzheimera
Inhibitory acetylocholinoesterazy- nazwy
FIZOSTYGMINA NEOSTYGMINA EDROFONIUM PIRYDOSTYGMINA EKOTIOPAT DYFLOS DOMEPEZYL GALANTAMINA RYWASTYGMINA
EDROFONIUM
Inhibitor acetylocholinesterazy
Krótki okres działania
Diagnostyka miastenii
FIZOSTYGMINA
Inhibitor acetylocholinoesterazy
Alkaloid roślinny
Dobra przenikalność do OUN
Leczenie ciężkich zatruć lekami parasympatykolitycznymi
NEOSTYGMINA
Inhibitor acetylocholinoesterazy
Nie przenika bariery krew-mózg
Leczenie:
- miastenia,
- pooperacyjna atonia jelit i pęcherza moczowego
- zatrucie atropiną i innymi cholinolitykami
- odwrócenie bloku nerwowo-mięśniowego w zatruciu lekami zwiotczającymi niedepolaryzującymi
PIRYDOSTYGMINA
Inhibitor acetylocholinoesterazy
Lepsze wchłanianie i dłuższe działanie niż neostygmina
Leczenie miastenii
EKOTIOPAT, DYFLOS
Inhibitory acetylocholinoesterazy
Długi czas działania
W kroplach do oczu w leczenie jaskry z zamkniętym kątem przesączania
DONEPEZYL, GALANTAMINA, RYWASTYGMINA
Inhibitory acetylocholinoesterazy
Przenikają do OUN
Leczenie objawowe łagodnych i średnio ciężkich postaci demencji w chorobie Alzheimera
Zatrucie inhibitorami acetylocholinoesterazy- odpowiedzialne grupy
Reszta dialkilofosforanowa i dialkilokarbaminianowa
Wiążą się wybiórczo z seryną esterazowego centrum butyrylocholinoesterazy surowiczej i acetylocholinoesterazy
Objawy zatrucia inhibitorami acetylocholinoesterazy
1) muskarynowe
2) nikotynowe
3) OUN
Metoda leczenia zatruć inhibitorami acetylocholinoesterazy
Podawanie siarczanu atropiny
Podawanie reaktywatorów acetylocholinoesterazy (PRALIDOKSYM, OBIDOKSYM)
Leki cholinolityczne - wskazania (8)
- Skurcze mięśniówki gładkiej powodujące kolki
- Zaburzenia rytmu serca z bradykardią
- Znieczulenie ogólne i wyłączenie odruchów z nerwów błędnych, zmniejszenie wydzielania śluzu w drogach oddechowych
- Przed badaniem dna oka
- Astma oskrzelowa, przewlekłe obturacyjne zapalenie oskrzeli
- Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy (M1)
- Choroba lub zespół Parkinsona
- Zatrucie inhibitorami acetylocholinoesterazy
Leki cholinolityczne- przeciwwskazania (5)
- Jaskra
- Przerost gruczołu krokowego
- Niedrożność dróg moczowych
- Niedrożność przewodu pokarmowego
- Ostrożnie w chorobie niedokrwiennej serca
Leki cholinolityczne- działania niepożądane (6)
- Zatrzymanie moczu
- Zaparcia
- Rozszerzenie źrenic, niewyraźne widzenie, światłowstręt
- Podwyższenie ciśnienia śródgałkowego
- Suchość w jamie ustnej
- Zmniejszenie wydzielania potu
ATROPINA
Nieselektywny antagonista muskarynowy
Alkaloid roślinny
Dobrze się wchłania, pobudza OUN, uwalnia bezpośrednio histaminę z mastocytów
Stosowanie:
- w premedykacji anestezjologicznej
- zatrucia ihibitorami acetylocholinoesterazy
- w bradykardii
- stany skurczowe dróg moczowych i żółciowych
- zwiększona perystaltyka jelit
HIOSCYNA
Antagonista muskarynowa
Alkaloid roślinny
Działa depresyjnie na OUN
Jak atropina+ leczenie i zapobieganie chorobie lokomocyjnej
TROPIKAMID
Antagonista muskarynowy
W celu rozszerzenia źrenic i porażenia mięśnia rzęskowego oka, co skutkuje niemożnością akomodacji
CYKLOPENTOLAT
Antagonista muskarynowy
Jak tropikamid, długie działanie
IPRATROPIUM
Antagonista muskarynowy
Słabo wchłaia się przez błony biologiczne, podawany w postaci inhalacji, może hamować M2
Lek rozszerzający oskrzela- przewlekła obturacyjna choroba płuc, astma oskrzelowa
TIOTROPIUM
Antagonista muskarynowy
Pochodna ipratropium o silniejszym działaniu
PIRENZEPINA
Selektywny antagonista muskarynowy (M1)
Leczenie choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy
BENZATROPINA
Antagonista muskarynowy
Choroba Parkinsona i zespoły parkinsonowskie na różnym tle
Działanie uboczne atropiny
Mukostaza
Objawy zatrucia atropiną
Rozpalony jak piec Ślepy jak nietoperz Suchy jak pieprz Czerwony jak burak Pobudzony jak tygrys w klatce
Agoniści receptora Nn
NIKOTYNA
Alkaloid pirydynowy
W małych dawkach pobudza, w dużych poraża receptory Nn w zwojach
Antagoniści receptora Nn
TRIMETAFAN
Gwałtowne, silne działanie obniżające ciśnienie
Objawy niepożądane: Zahamowanie układu przywspółczulnego
Leki cholinolityczna- nazwy
ATROPINA HIOSCYNA TROPIKAMID CYKLOPENTOLAT IPRATROPIUM TIOTROPIUM PIRENZEPINA BENZATROPINA
