Hormony kory nadnerczy

Question 1

Warstwy kory nadnerczy i hormony

Answer 1

1. Warstwa kłębkowata- MKS (układ RAA)
2. Warstwa pasmowata- GKS
3. Warstwa siatkowata- androgeny nadnerczowe (gł. DHEA)

Question 2

Dlaczego aldosteron syntezowany w warstwie kłębkowatej?

Answer 2

• Brak 17-alfa-hydroksylazy/17,20 liazy steroidowej (więc nie może syntezować GKS i androgenów)
• Enzymy szlaku MKS

Question 3

Receptory aldosteronu- lokalizacja

Answer 3

W cytoplazmie

• Kom. kanalików nerkowych
• Nabłonek ślinianek
• Nabłonek j. grubego

Question 4

Skutki molekularne działania aldosteronu

Answer 4

• Wzrost ekspresji Na-K-ATP-azy (pow. podstawno-boczna kanalika dystalnego nerki)
• Resorpcja Na+ z moczu do krwi
• Utrata z moczem K+, H+

Question 5

Zmiany syntezy aldosteronu a pH

Answer 5

Hiperaldosteronizm- alkaloza hipokalemiczna

Hipoaldosteronizm- kwasica hiperkalemiczna

Question 6

Co pobudza produkcję aldosteronu?

Answer 6

AngII

Jony potasu

Question 7

Niegenomowe efekty aldosteronu

Answer 7

?Receptor błonowy

?Niekorzystny wpływ- remodeling po zawale, niewydolność krążenia

Question 8

Antagoniści receptora MKS

Answer 8

EPLERENON (selektywny)

SPIRONOLAKTON (nieselektywny)

Question 9

Antagoniści receptora MKS- zastosowanie

Answer 9

-Zmniejszenie procesu włóknienia w sercu
-Nadczynność nadnerczy (przerost, gruczolak)
! Monitorujemy stężenie potasu

Question 10

SPIRONOLAKTON

Answer 10

• Diuretyk z grupy leków oszczędzających potas
• Nieselektywny: hamuje też rec. testosteronowy, progesteronowy

DN: np. ginekomastia u M

Question 11

Niedobór aldosteronu- leczenie

Answer 11

FLUDROKORTYZON

Question 12

FLUDROKORTYZON

Answer 12

• Bardzo silne wł. MKS
• Średnio silne wł. GKS
• Należy odstawiać stopniowo

Question 13

Dlaczego w niedoborze aldosteronu nie stosujemy doustnie MKS?

Answer 13

Bo przy stałej suplementacji aldosteron podawany doustnie jest szybko inaktywowany w wątrobie (bardzo często trzeba by podawać)

Question 14

FLUDROKORTYZON- DN

Answer 14

Efekty MKS:

• hipokaliemia
• obrzęki
• nadciśnienie
• niewydolność serca

+ Efekty uboczne GKS

Question 15

DHEA- charakterystyka

Answer 15

• Słabe właściwości androgenowe
• -> TESTOSTERON
• Duże stężenia- wrodzony przerost kory nadnerczy (niedobór 21-hydroksylazy)

Question 16

Niedobór 21-hydroksylazy- skutki

Answer 16

• K: Maskulinizacja (już w życiu płodowym)

- Zaburzenia wodno- elektrolitowe

Question 17

Naturalne GKS

Answer 17

KORTYZOL (HYDROKSYKORTYZON)

KORTYKOSTERON (prekursor aldosteronu)

Question 18

GKS- genomowy mechanizm działania

Answer 18

1. Przenikanie bk
2. Cytoplazma: łączenie z receptorem (odłączenie białek opiekuńczych)
3. Kompleks GR- fosforylacja, dimeryzacja
4. Aktywacja/represja genów w jądrze

Question 19

GKS- aneksyna

Answer 19

• Aktywacja aneksyny 1 (lipokortyna 1)

- Aneksyna 1 hamuje PLA2 i powstawanie cytokin prozapalnych

Question 20

GKS- transrepresja

Answer 20

Kortyzol-GR
+AP-1, NF-kB, IRF-3
Spadek produkcji prozapalnych cytokin, molekuł adhezyjnych, iNOS, iCOX

Question 21

GKS- transaktywacja

Answer 21

GKS-GR
+Stat-5
Wzrost ekspresji genów stymulowanych przez GH (~pourodzeniowy wzrost, rozwój organizmu)

Question 22

GKS- mechanizm szybki, niegenomowy

Answer 22

1. Nieswoiste oddziaływanie GKS z błoną
2. Efekty niegenomowe GR z cytozolu po translokacji do błony kom.
3. Dodatkowy receptor błonowy (przycięty wariant GR?)

Question 23

Niegenomowe działanie GKS

Answer 23

• Szybki rozkurcz mm. DO
• Szybkie zahamowanie wydzielania insuliny
• Szybka aktywacja syntazy NO w śródbłonku

Question 24

Działanie GKS- ogólnie

Answer 24

1. Przeciwzapalne
2. Przeciwuczuleniowe
3. Immunosupresyjne
4. Antyproliferacyjne
5. Euforyzujące
6. Przeciwwymiotne

Question 25

Działanie GKS- metabolizm

Answer 25

1. Diabetogennie 2. Nasilają lipolizę (wywołaną przez aminy katecholowe) 3. Resztkowe MKS

Question 26

Działanie GKS- hormony

Answer 26

1. Antagonizm do wit. D | 2. Osłabiają wew.wydzielniczą funkcję gonad

Question 27

Działanie GKS- krew i naczynia

Answer 27

1. Przeciwobrzękowe (uszczelniają naczynia) 2. Wzrost reaktywności naczyń, oskrzeli na aminy katecholowe 3. Wzrost płytek krwi 4. Przejściowy wzrost leukocytów (długo: leukopenia)

Question 28

GKS- wskazania

Answer 28

1. Choroba Addisona 2. Astma oskrzelowa 3. Kolagenozy 4. Wstrząs anafilaktyczny 5. Uczulenie na lek/alergie 6. Choroba posurowicza 7. Po przeszczepach 8. Choroby autoimmuno 9. Zespół Nefrotyczny 10. Leśniowski-Crohn 11. Choroby zapalne, nowotworowe 12. Choroby skóry 13. Obrzęk mózgu 14. ARDS

Question 29

GKS- DN

Answer 29

1. Jatrogenny z. Cushinga 2. Nadkażenia 3. Zaostrzenie choroby wrzodowej 4. Upośledzenie gojenia się ran 5. Atrofia mięśni 6. Rozstępy skórne 7. Osteoporoza 8. Cukrzyca 9. Obrzęki 10. Nadciśnienie, hipokalemia 11. Jaskra, zaćma 12. Zakrzepica 13. Nadciśnienie śródczaszkowe 14. Zmiany psychiczne 15. Niewydolność kory nadnerczy

Question 30

GKS- terapia długoterminowa optymalna

Answer 30

1 dziennie rano | Co 48h

Question 31

GKS- PW

Answer 31

1. Ostre choroby zakaźne, gruźlica 2. Pooperacyjnie 3. Choroba wrzodowa 12-nicy 4. Obrzęk śluzowaty- niedoczynność tarczycy 5. Ch. Cushinga 6. Cukrzyca 7. Nadciśnienie 8. Jaskra, zaćma 9. Osteoporoza 10. Psychozy 11. Ciąża 12. Miastenia

Question 32

GKS- relatywna siła działania

Answer 32

``` HYDROKORTYZON (1) PREDNIZON (4) PREDNIZOLON (4) METYLOPREDNIZOLON (5) TRIAMCYNOLON (5) DEKSAMETAZON (~20) BETAMETAZON (~25) ```

Question 33

Inhibitory syntezy hormonów nadnerczowych- przedstawiciele

Answer 33

AMINOGLUTETYMID METYRAPON KETOKONAZOL TRILOSTAN

Question 34

AMINOGLUTETYMID

Answer 34

Inhibitor CYP11A1 X cholesterol-->pregnenolon (wszystkie hormony) X aromataza (powstawanie estrogenu) Z: Rak sutka z przerzutami, nowotwory kory nadnerczy, ch. Cushinga

Question 35

METYRAPON

Answer 35

Inhibitor 11B-hydroksylazy (MKS, GKS) Z: Czasem Ch. Cushinga

Question 36

KETOKONAZOL

Answer 36

Zw. przeciwgrzybiczy Inhibitor 17,20-liazy steroidowej (hamuje androgeny) Z: pomocniczo nowotwory prostaty, endogenny z. Cushinga DN: ginekomastia

Question 37

TRILOSTAN

Answer 37

Inhibitor dehydrogenazy 3B-hydroksysteroidowej | Z: Dawniej w chorobie Cushinga (obecnie wycofany)