IV-9 Flashcards
PARKINSON I INNE ZABURZENIA
Czego wynikiem jest choroba Parkinsona?
- Uszkodzenie neuronów dopaminergicznych przekazujących sygnał z istoty czarnej do prążkowia (oksydacja dopaminy)
- Przewaga neuronów cholinergicznych wobec zniszczenia dopaminergicznych
Środek kontrastowy we wczesnym uszkodzeniu neuronów dopaminergicznych
JOFLUAN
- Połączony z I-125
- Powinowactwo do presynaptycznych transporterów dopaminy w prążkowiu
Objawy choroby Parkinsons
- Hipokineza- trudności z ruchem zależnym od woli: maskowata twarz, skąpa mimika
- Drżenie spoczynkowe
- Sztywność mięśniowa
Leczenie choroby Parkinsona- grupy leków
- Prekursory DOPAMINY
- Agoniści rec. dopaminowych
- Inhibitory metabolizmu LEWODOPY i DOPAMINY
- Leki cholinolityczne
- Inne leki
LEWODOPA
- Do mózgu przez transporter aminokwasów obojętnych (posiłek bogatobiałkowy może zmniejszać wchłanianie!)
- Dekarboksylaza aminokwasów aromatycznych–>DOPA
- Najskuteczniejszy lek, ale problemy ze stosowaniem
LEWODOPA- problemy ze stosowaniem
- Skuteczność spada z czasem (zły rytm dobowy, down regulation receptorów)
- Metabolizm na obwodzie- hipotonia, nudności (podaje się z KARBIDOPĄ)
- DN w OUN: ataki psychoz, on-off, dyskinezy
LEWODOPA- ataki psychoz
Związane z nadmirną stymulacją dopaminergiczną (kontrola zachowania)
LEWODOPA- on-off
Naprzemienne okresy bardzo dobrej kontroli nad chorobą i okresów powrotu objawów (akineza)
Agoniści receptorów dopaminowych- nazwy
- POCHODNE ALKALOIDÓW SPORYSZU
- BROMOKRYPTYNA
- PERGOLID - INNE
- PRAMIPEKSOL
- ROPINIROL
- PIRYBEDYL
- ROTYGOTYNA
-APOMORFINA
BROMOKRYPTYNA
- Agonista D2
- Antagonista D1
PERGOLID
-Agonista D1, D2
PRAMIPEKSOL, ROPINIROL
Działanie silniejsze na D3 niż D2
ROTYGOTYNA
Plastry przezskórne
APOMORFINA
- Agonista rec. dopaminowych
- Iniekcje- szybkie zwalczenie akinezy
Agoniści rec. dopaminowych- DN
- Pochodne alkaloidów sporyszu: niedociśnienie, nudności, obrzęki
- Sedacja, halucynacje
Inhibitory metabolizmu dopaminy i LEWODOPY- grupy
- Inhibitory MAO-B (~Dopamina)
2. Inhibitory COMT (~LEWODOPA)
Inhibitor MAO-B
SELEGILINA
- Monoterapia lub dodatek do LEWODOPY
- Metabolitem jest AMFETAMINA
RASAGILINA- niemetabolizowana do AMFETAMINY
Inhibitory COMT
TOLKAPON- mózg, na obwodzie, hepatotoksyczny
ENTAKAPON- na obwodzie
–> mogą być stosowane z KARBIDOPĄ
DN: nudności, biegunka
Leki cholinolityczne
BENZATROPINA, TRIHEKSYFENIDYL, BIPERYDEN
- leki wspomagające
- znoszą drżenie
- w wmniejszym stopniu sztywność, hipokinezę
- mogą być stosowane w parkinsoniźmie polekowym
Parkinson- inne leki
AMANTADYNA FIPAMEZOL WALBENAZYNA PRELADENANT PIMAWANSERYNA
AMANTADYNA
- Pwirusowy- grypa
- Nasila uwalnianie dopaminy, hamuje wychwyt
- blokuje uwalnianie Ach przez NMDA
AMANTADYNA- DN
- Zaburzenia snu
- Pobudzenie psychoruchowe
- Zatrzymanie moczu
- Sinica marmurkowata skóry
- Wydłużenie odstępu QT
FIPAMEZOL
- Antagonista rec. alfa2
- Zmniejsza dyskinezy zw. z LEWODOPĄ
WALBENAZYNA
- Leczenie dyskinez późnych
- Odwracalne zmniejszenie uwalniania dopaminy: presynaptyczny transporter VMAT2
- Redukuje nadwrażliwość na dopaminę
PRELADENANT
- Antagonista rec. adneozynowych A2A
- Zwiększa stymulację dopaminergiczną, leczenie LEWODOPĄ
PIMAWANSERYNA
- Odwrotny agonista 5-HT2A
- Wiąże się z 5-HTC
Parkinson- terapia genowa
Wzrost syntezy
- NEURTURYNA- ochrona neurónów prod. dopaminę
- Dekarboksylaza kwasu glutaminowego
- Hydroksylaza tyrozyny (wzrost LEWODOPY)
Choroba Huntingtona- przyczyny
- Nadmierna stymulacja dopaminergiczna w prążkowiu\
2. Degeneracja neuronów GABA-ergicznych w prążkowiu
Choroba Huntingtona- leki
HALOPERYDOL
DIAZEPINA
TETRABENAZYNA
REZERPINA
HALOPERYDOL
- Przeciwdziała efektom dopaminy
- Kontrola psychozy
TETRABENAZYNA, REZERPINA
- Inhibitory pęcherzykowy transportera typu 2 monoamin VMAT2
- TETRABENAZYNA-odwracalny, REZERPINA- nieodwacalny
DN: depresja, niedociśnienie
Stwardnienie zanikowe boczne- charakterystyka
- Degradacja neuronów ruchowych w RK i korze mózgu
- Szybko postępujące osłabienie skurczu mięśni, atrofia, , drżenia, zaburzenia mowy, połykania, niewydolność mm. oddechowych
Stwardnienie zanikowe boczne- leczenie
RYLUZOL (+objawowo BAKLOFEN)
- Wydłużenie życia o kilka miesięcy
- Presynaptycznie- blokada uwalniania kwasu glutaminowego
- Postsynaptycznie- antagonista NMDA, kwasu kainowego
- Hamuje przewodnictwo z NaV
Rdzeniowy zanik mięśni- charakterystyka
- Zanik mm. szkieletowych
- Degeneracja neuronów ruchowych RK z powodu niedoboru białka SMN1
Rdzeniowy zanik mięśni- leczenie
NUSINERSEN
- Zmienia przycinanie genu SMN2–> zachowuje się jak gen SMN1
- Bezpośrednio do OUN, dokanałowo
Stwardnienie rozsiane- leczenie form postępujących
MITOKSANTRON
Chemioterapeutyk przeciwnowotworowy
Kardiotoksyczny antybiotyk antracyklinowy
Stwardnienie rozsiane- leczenie ostrych rzutów choroby
Wysokie dawki GKS
np. TRIAMCYNOLON
Stwardnienie rozsiane- leczenie formy remitująco-nawracającej (10)
INTERFERON BETA-1A INTERFERON BETA-1B OCTAN GLATYRAMERU NATALIZUMAB FINGOLIMOD TERYFLUNOMID FUMARAN DIMETYLU FAMPRYDYNA ALEMTUZUMAB DAKLIZUMAB
INTERFERON BETA-1A/1B
1A-ssaki
1B- E. Coli
- Działanie immunomodulujące- równowaga pro-/przeciwzapalna
- Spadek lb. komórek zapalnych do mózgu
- Wzrost NGF
- Różna częstość podania dla każdego
INTERFERON BETA-1A/1B- DN
- Objawy grypopodobne
- Leukopenia
- Objawy skórne~SLE
- 1/3 pierwotnie oporna, kilkanaście % wtórnie
OCTAN GLATYRAMERU
- Polimer- 4 reszty: kwas glutaminowy, alanina, tyrozyna, lizyna (są też w MBP)
- Przynęta dla układu immuno, mielina nieatakowana
DN: objawy grypopodobne, rumień miejscowy, reakcje alergiczne, złe samopoczucie
NATALIZUMAB
- Humanizowane pciało przeciw integrynie alfa4
- Też w CD
- Hamuje migrację komórek zapalnych do mózgu
DN: Monoterapia, bo leukoencefalopatia przy łączeniu
FINGOLIMOD
- Modulator rec. dla sfingozyno-1-fosforanu
- Sekwestracja limfocytów w węzłach chłonnych
DN: objawy grypopodobne, bóle głowy, zmęczenie, *krwotoczne ogniskowe zapaleni mózgu, *obrzęk plamki (zaburzenia widzenia)
TERYFLUNOMID
- Aktywny metabolit LEFLUNOMIDU (RZS, łuszczycowe)
- Doustnie
- Hamuje dehydrogenazę dihydroorotową- blokada syntezy pirymidyn
- Hamowanie proliferacji limfocytów
- Hamowanie czynnika NF-kB
TERYFLUNOMID- DN
- Hepatotoksyczność
- Wzrost CTK
- Leukopenia
- Zaburzeni ż-j
DIMETYLOFURAN
- Immunomodulacja bez immunosupresji
- Aktywuje czynnik transkrypcyjny Nrf2
- Agonista rec. nikotynowych
DN: *ogniskowa leukoencefalopatia, silny alergen
FAMBRYDYNA
- Łagodzenie zaburzeń chodu
- Bloker kanałów K, przedłuża okres repolaryzacji
- Potencjały czynnościowe w neuronach bez osłonek
DN: zakażenia układu moczowego, bezsenność, zawroty, bóle głowy
ALEMTUZUMAB
- Przeciwciało monoklonalne przeciw CD52 (na dojrzałych limfocytach)
- Aktywuje z CD52 cytotoksyczność komórkową
DN: ciężka infekcja
DAKLIZUMAB
-Humanizowane przeciwciało monoklonalne przeciw CD25 (podjednostka alfa rec. dla IL-2)–> ograniczenie reakcji immunologicznej, proliferacji limfocytów T
Miorelaksanty
BAKLOFEN
TYZANIDYNA
DIAZEPAM
CYKLOBENZAPRYNA
DANTROLEN
TYZANIDYNA
- Działa ośrodkowo głównie na RK
- Bolesne skurcze mm.- schorzenia kręgosłupa, pooperacyjne, choroby neurologiczne
CYKLOBENZAPRYNA
- Łagodzi ból mięśniowy na poziomie pnia mózgu
- Skuteczna pierwsze 2 tyg po urazie
DANTROLEN
-Bezpośrednio na miofibryle- hamuje uwalnianie Ca z SR–> spadek kurczliwości mięśnia
