Układ oddechowy Flashcards
Astma ogólnie
heterogenna choroba dróg oddechowych, zwykle o podłożu zapalnym z nadreaktywonością drzewa oskrzelowego i obtoracją dróg oddechowych.
Objawy: Duszność, świsty, furczenia
Alergiczna - dzieci, dobra reakcja na GKS
Niealergiczna - Dorośli - Infekcyjna, Drażniące bodżce, polekowa
Mechanizm: Synteza IgE -> Leukotrieny i prostaglandyny -> Skurcz oskrzeli, obrzęk ściany, nadprodukcja śluzu
Zapamiętaj te IL, są tu ważne: 2,4,5,13
POCHP
Trwałe ograniczenie przepływu powietrza przez drogi oddechowe w odpowiedzi na substancje drażniące.
Kaszel, duszność, przewlekłe odkrztuszanie
Mechanizm: neutrofile, makrofagi, limf. Tcd8 niszczą drogi oddechowe —> nadreaktywność i wydzielanie acetylocholiny –> nadprodukcja śluzu
GKS ogólnie
2 mechanizmy działania:
-Genomowy :działają na receptory cytoplazmatyczne co wpływa na transkrypcje i przykładowo zmniejsza produkcję cytokin, spadek ruchliwości neutrofili, makrofagów
-niegenomowy: Pobudzają ekspresję lipokortyny co hamuje fosfolipazę A2 przez co jest mniej kwasu arachidonowego czyli mniej COX
Zalety: Hamują reakcje zapalne w tkankach , hamują produkcję śluzu, hamują nadreaktywność oskrzeli, zwiększają działanie B2 mimetyków
DN:
-Hamowanie osi podwzgórze - przysadka - nadnercza
-nadciśnienie
-otyłość
-trądzik
-osłabienie siły mięśni i miopatie
-osteoporoza
-zaburzenia miesiączkowania
-zaćma i jaskra
Beklometazon, Budezonid, Flutykazon
GKSy wziewne
Flutykazon ma słabą dostępność biologiczną co jest dobre dla osi przysadka podwzgórze nadnercza.
DN:
-grzybica jamy ustnej
- grzybica płuc
-chrypka i kaszel
-suchość w ustach
Cyklezonid
GKS wziewny
Jest to prolek który dopiero w płucach ulega konwersji do demetylopropionylocyklezonidu co zmniejsza ryzyko grzybicy
Prednizon
GKS p.o.
3,5x silniejszy niż kortyzol
Podawany w ciężkich postaciach astmy i pochp gdzie inne leczenie nie przynosi efektów
Hydrokortyzon
GKS i,v,
W stanach ciężkich i zaostrzeniach astmy i pochp
Epinefryna
Agonista a i B adrenergicznych
Wywołuje rozkurcz oskrzeli zmniejsza przekrwienie i obrzęk błony śluzowej
DN: tachykardia, arytmie, nasilenie dusznicy bolesnej
B2 mimetyki ogólnie
Pobudzają receptory B2 przerywając skurcz oskrzeli
Pobudzają aktywność ruchową rzęsek
Nie działają przeciwzapalnie
Mechanizm; Pobudzanie B adrenergicznych -> stymulacja cyklazy adenylowej –>wzmożona produkcja cAMP
Sposób podania: wziewnie
DN:
tachykardia
hipokaliemia
drżenia mięśniowe
nerwowość i pobudzenie
hiperlipidemia hiperglikemia
B2 mimetyki krótko działające SABA
Zawsze w połączeniu z GKS bo nie działają przeciwzapalnie
zaczynają działać po ok 5 min i działanie utrzymuje się 3-6h
SALBUTAMOL, FENOTEROL
1 rzut w zaostrzeniu pochp
leczenie doraźne astmy alternatywne
B2 mimetyki długo działające LABA
Razem w GKS jako preferowane leczenie doraźne astmy
podstawowe leki w leczeniu pochp
Są lipofilne i przenikają przez błony komórkowe mięśni gładkich
SALMETEROL, FORMOTEROL
FORMOTEROL jest hydrolipofilny i dlatego działa już po 5 min przerywa napady astmy
SALMETEROL działa po 20 min więc daje się go wieczorem na zapobieganie nocnym atakom
B2 mimetyki ultradługo działające
WINDAKOTEROL, WILANTEROL, OLODATEROL
bierze się je tylko raz dziennie
wyłącznie do leczenia pochp
Cholinolityki ogólnie
Antagoniści receptorów muskarynowych
Zapobiegają skurczom i rozszerzają oskrzela
Działają dopiero po 20 min dlatego nie do przerywania skurzczu oskrzeli
Wskaziania:
-Przewlekła terapia POCHP
-Astma nocna, wywołana czynnikami drażniącymi, astma u dzieci
DN:
kaszel
suchość w ustach
ból głowy
zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego
Krótko działający antagoniści muskarynowi SAMA
IPRATROPIUM
działa 4-6h
lek alternatywny w zaostrzeniach astmy i pochp
długo działający antagoniści muskarynowi LAMA
TIOTROPIUM
działa 24h
lek dodatkowy w zaostrzeniach astmy i pochp
ultradługo działający antagoniści muskarynowi
UMEKLIDYNIUM, GLIKOPIRONIUM
no są takie xD
TEOFILINA
Inhibitor fosfodiesteraz
Rozszerza oskrzela ale słabiej niż B2 mimetyki, w niskich dawkach działa przeciwzapalnie
działa krótko
p.o lub i.v.
Wskazania:
NIGDY JAKO 1 RZUT !
teofilina o przedłuzonym działaniu jako 2 rzut pochp w astmie wcale
DN:
Nudności, wymioty, biegunka
tachykardia
hipotensja
nadmierna potliwość
dragwki
ROFLUMILAST
selektywny inhibitor fosfodiesterazy cAMP typu 4
Bezpieczniejszy od teofiliny
DN: Bóle głowy, wymiotym spadek masy ciała, kołatanie serca, hipotensja, ginekomastia
Wskazania: Leczenie podtrzymujące ciężkiej pochp z przewlekłym zapaleniem oskrzeli
Leki antyleukotrienowte
Leukotrieny powstają z kwasu arachidonowego i wywołują chemotaksję neutrofili, skurcz oskrzeli, obrzęk błony śluzowej
Mechanizm leków:
Blokowanie cysteinylowych receptorów leukotrienów CysLT1 co działa przeciwsapalnie, hamuje wydzielania śluzu, hamuje reakcje alergiczne na alergeny
Zajebiście działają w astmach wysiłkowej, polekowej, alergicznej
MONTELUKSAT ZAFIRLUKAST
wskazania: przewlekłe leczenie uzupełniające astmy gdzie gks i leki doraźnie są niewystarczające, alergiczny nieżyt nosa
DN:
Ból głowy
Ból brzucha biegunki wymioty
kaszel
Zespół Churga Straussa
LEKI BIOLOGICZNE W ASTMIE I POCHP :)))
OMALIZUMAB
Łączy się z IgE, hamuje degranulację komórek tucznych co zmniejsza wydzielanie histaminy
Wskazania : Ciężka astma u chorych powyżej 6 roku życia z wielokrotnymi zaostrzeniami w wywiadzie
podaje się s.c.
DN: reakcje w miejscu podania - zaczerwienienie świąd, ból głowy
MEPOLIZUMAB i RESLIZUMAB
przeciwciała przeciwko IL-5 która jest ważna w procesie zapalnym
Wskazania: Leczenie uzupełniające u dorosłych pacjentów z ciężką astmą eozynofilową oporną na leczenie
DN:
Bóle głowy
Reakcje nadwrażliwości
zapalenie gardła
zapalenie dolnych dróg oddechowych
Jak leczymy astme
STOPIEN 1 - Niska dawka gks / formoterol
STOPIEN 2 - niska dawka gks / formoterol
STOPIEN 3 - Niska dawka GKS / LABA
STOPIEN 4 - Srednia dawka GKS / LABA
STOPIEN 5 - Wysoka dawka GKS / LABA / Tiotropium / leczenie biologiczne
DEKSTROMETORFAN
Przeciwkaszlowy o działaniu ośrodkowym
pochodna morfiny, podwyższa próg wrażliwości w ośrodku kaszlu w rdzeniu przedłużonym
może hamować ośrodek oddechowy - nie stosować u dzieci <2
DN:
senność
nudności wymioty
zawroty głowy
ból brzucha biegunka zaparcia
KODEINA
Ulega demetylacji do morfiny
Działa przeciwkaszlowo, uzależniająco i przeciwbólowo - działanie ośrodkowe
DN:
Zaparcia
Euforia, niepokój
senność
mioza źrenic
świąd
w giga dawkach depresja układu oddechowego
BUTAMIRAT
Nieopioidowy lek przeciwkaszlowy działający na ośrodek kaszlu
nie uzależnia nie wywoła depresji ośrodka oddechowego ale słabiej działa
DN: nudności, wymioty, biegunka, zawroty głowy
LEWODROPROPIZYNA
Przeciwkaszlowy obwodowy
działa na oskrzela hamując włókna C
Znosi skurcze oskrzeli wywołane histaminą serotoniną bradykininą
BENZONATAT
Przeciwkaszlowy obwodowy
stosowany w premedykacji
ROŚLINY OBWODOWE PRZECIWKASZLOWE
Prawoślaz
Malwa
Podbiał
Dziewanna
AMBROKSOL
Mukolityko - mukokinetyk
rozrywa wiązania dwusiarczkowe w łańcuchach polipeptydowych śluzu
GWAJAKOL i GWAJAFENEZYNA
bezpośrednio drażnią błonę śluzową dróg oddechowych oraz eferentne włókna przywspółczulne
i powodują zwiększenie syntezy wydzieliny i zmniejszenie jej gęstości
N-ACETYLOCYSTEINA
Mukolityk o bardzo szybkim i silnym działaniu
rozszczepia mostki dwusiarczkowe w glikoproteinach śluzu
można wziewnie
trzeba do tego dużo pić
JEST ODTRUTKĄ NA ZATRUCIE PARACETAMOLEM
DN:
nudności
wymioty
szum w uszach
ERDOCYSTEINA
obniża adhezję bakterii do nabłonka błon śluzowych dróg oddechowych; dodatkowo zwiększa zawartość amoksycyliny w śluzie, co zwiększa jej skuteczność „ jej aktywne biologicznie metabolity działają mukolitycznie poprzez zwiększenie wydzielania śluzu,
zmniejszenie jego lepkości oraz poprawę transportu śluzowo-rzęskowego
DN: zaburzenia smaku
DORNAZA alfa
rekombinowana ludzka deoksyrybonukleaza 1
podawana w nebulizacji
hydrolizuje DNA zawarte w zalegającej plwocinie (bakterie) i znacznie zmniejsza lepkość wydzieliny ropnej w mukowiscydozie - jedyne wskazanie
