Cukrzyca Flashcards
Cukrzyca typu 1
Autoimmunologiczne zniszczenie wysp B trzustki skutkujące niedoborem insuliny.
Bardzo często rozwija się kwasica ketonowa
Niezbędna jest insulinowa terapia zastępcza !
Cukrzyca typu 2
Oporność tkanek na działanie insuliny prowadząca do hiperglikemii.
Kwasica ketonowa rozwija się rzadziej niż w typie 1
Insulinoterapia nie jest konieczna.
Prawidłowa glikemia na czczo
60-99mg%
Stany przedcukrzycowe
IFG - 100-125mg%
IGT 140-199mg%
Przy jakich wartościach mówimy o cukrzycy ?
Glikemia przygodna >200mg% + objawy
lub
Glikemia przygodna >200mg% + Glikemia na czczo >125mg%
lub
2x Glikemia na czczo >125mg%
lub
w 2h OGTT glikamia >200mg%
Jak dzielimy insuliny ?
Na Ludzkie i Analogi a te dzielą się na krótko, pośrednio lub długo działające.
Insuliny ludzkie
Neutralna - krótki czas działania - robią ją E.coli
Izofanowa - pośredni czas działania
Analogi insuliny
Szybko działające - Lispro , Aspart, Glulizynowa
Długo działające - Glargine, Detmir, Degludec
Konwencjonalna terapia insulinowa
Pacjent ładuje sobie 2 wstrzyknięcia dziennie. Każde wstrzyknięcie zawiera komponentę krótko i długo działającą. 1 strzał przed śniadaniem a 2 przed kolacją.
Intensywna terapia insulinowa
Głowna metoda leczenia chorych z cukrzycą typu 1
50% zapotrzebowania na insulinę uzyskuje się z insuliny długodziałającej 1,2 lub 3 strzały na dzień. Pozostałe 50% to shocik krótko działającej przed każdym posiłkiem.
Pompa insulinowa
OP urządzenie monitoruje glikemię i w czasie rzeczywistym podaj insulinę w zależności od zapotrzebowania
Insulina działania niepożądane
-Ryzyko hipoglikemii
-Rozwój insulinooporności
-Zanik tkanki tłuszczowej w miejscu podania
-Wzrost masy ciała
Jak dzielimy leki nieiinsulinowe i co one robią
Leki hipoglikemizujące - zwiększają wydzielanie insuliny
Leki przeciwhiperglikamieczne - nie wpływają na wydzielanie insuliny
Metformina
Grupa; Biguanidy
Lek 1 wyboru w cukrzycy typu 2 + stany przedcukrzycowe
Mechanizm: Nieznany, zwiększa zdolność GLUTów do transportu glukozy
Działanie: Zmniejsza wytwarzanie glukozy w wątrobie, zwiększa wrazliwość tkanek na insuline. Ułatwia zmniejszenie masy ciała + działanie kardioprotekcyjne
DN: Zaburzenia ze strony układu pokarmowego - nudności, wymioty, biegunka , zmniejszone wchłanianie wit. B12
Przeciwwskazania: GFR <30, ciężkie infekcje, śpiączka cukrzycowa, niewydolność oddechowa
Pochodne sulfynylomocznika
GLIKLAZYD, GLIKWIDON, GLIPIZYD , GLIMEPIRYD
Wywołują uwolnienie insuliny z wysp B przez blok kanałów potasowych zależnych od ATP.
DN: CIĘŻKA HIPOGLIKEMIA , zaburzenia żołądkowo jelitowe, przyrost masy ciała, alergie
Flozyny
DAPAGLIFLOZYNA, EMPAGLIFLOZYNA, KANAGLIFLOZYNA
Działanie : Inhibitor SGLT2 w cewkach nerkowych przez co nie ma wchłaniania zwrotnego glukozy i pacjent ją wysikuje. Do tego nefro i kardio protekcja
DN: częstomocz, wielomocz, ZUM zwłaszcza grzybicze.
Przeciwwskazania: Choroby nerek, stosowanie diuretykow , stany grożące odwodnieniem
Inhibitory a-glukozydazy
AKARBOZA
hamują działanie a-glukozydazy odpowiedzialnej za rozkład węglowodanów w jelicie co zmniejsza glikemię poposiłkową - nie działa jak ktoś zajada cukry proste
DN: biegunki, wzdęcia, bóle brzucha
Przeciwwskazania: Stany zapalne jelit, ciąża, niewydolność wątroby
Inkretyny
Inkretyny — grupa hormonów jelitowych, które zwiększają wydzielanie insuliny nia
komórki B wysp trzustkowych pod wpływem glukozy. GIP i GLP-1
Agoniści GLP-1: EKSENATYD, LIRAGLUTYD, ALBIGLUTYD,SEMAGLUTYD
działanie: analogi ludzkiego GLP - glukagonopodobny peptyd 1
DN: ból brzucha, wymioty, biegunki , ból głowy
Giiptyny: SITAGLIPTYNA, WILDAGLIPTYNA, LINAGLIPTYNA
Inhibitory peptydazy dipeptydylowej która rozkłada GIP i GLP-1
DN: infakcje nosogardzieli, ból brzucha wymioty, nudności, bóle stawów
TIAZOLIDYNODIONY (GLITAZONY)
PIOGLITAZON:
aktywacja receptorów jądrowych PPAR-y co prowadzi do zwiększenia wychwytu glukozy przez komórki, zmniejszenia glukoneogenezy wątrobowej i zwiększenia glikolizy.
DN: Zatrzymanie wody w organizmie, przyrost masy ciała, Hepatotoksyczność, ból głowy, dolegliwości żołądkowo jelitowe
Etapy terapii cukrzycy typu 2
Etap 1 - Monoterapia metforminą
Etap 2 - Metformina + dodatek zależy co lepiej agonista GLP-1, flozyna
Etap 3 - To co na etapie 2 plus raz dziennie insulina
Etap 4 - To co na etapie 2 plus 2x dziennie insulina
Hipoglikemia
Obniżenie poziomu glukozy poniżej 70mg%
Pacjent przytomny - 15g cukru prostego doustnie a potem cukry złożone
Pacjent nieprzytomny - 20% glukozy do żyły a potem 10% pod kontrolą glikemii. Alternatywnie 1mg glukoagonu i.m.
Glukagon
Działanie - Mordeczko no zgadnij xD
Nie podawać u cukrzyków typu 2 i w hipoglikemii wywołanej alkoholem
Wskazania;
Ciężka hipoglikemia
Zatrucia B-adrenolitykami
