Immunosuppressiva II Flashcards
Hoe is de indeling van biologicals?
- Blokkeren van ziekte targets: anti-TNF, anti IL-1, anti IL-6 en anti-IgE
- Cytotoxische activiteit: B-cel ablatieve therapie
- Immuuncel interactie: remmen of activeren co-stimulatie
Waarvoor worden biologicals gebruikt?
- Tegen infecties
- Als anti-antistoffen
- Upregulatie van ziekte targets
- Biosimilars
Welke grijpen aan op IL1
Anakinra, Canakinumab
Welke grijpen aan op TNF alfa
Infliximab, Adalimumab, Etanercept, Certolizumab, Golimumab
Welke grijpen aan op IL12/23
Ustekinumab
Welke grijpen aan op IL17
Secukinumab
Welke grijpen aan op BlyS
Belimumab
Welke grijpen aan op CD20
Rituximab, Tositumomab
Welke grijpen aan op CD28
Ipilimumab
Welke grijpen aan op CD80/86
Abatacept
Welke grijpen aan op plasmacel?
Anti-CD38, daratumumab
Welke grijpen aan op IgE
Omalizumab
Wat doet anti-IL17 en waarbij geef je het?
Het remt de huidinflammatie en is effectief bij psoriasis en ziekte van Bechterew
IL17 stimuleert vooral de neutrofielen en speelt een rol bij de verdediging tegen bacterien en schimmels, auto-immuniteit en kanker
Waar kan een schimmelinfectie gerelateerd aan zijn?
anti-IL17 antistoffen, antibiotica gebruik en steroid gebruik
Wat is een auto-inflammatoir syndroom?
Ziektes (vaak genetisch) met een abnormale innate immuunrespons zonder de betrokkenheid van auto-antilichamen of autoreactieve T-cellen. Ziektes die afhankelijk zijn van auto-reactieve B of T-cellen worden geclassificeerd als auto-immuun. Er is een teveel aan IL-1.
Kenmerken auto-inflammatoir syndroom
Gekarakteriseerd door inflammatie
- Koorts
- Rash
- Gewrichtspijnen
- Verhoogde inflammatie paramters
o ESR
o CRP, belangrijke biomarker, (niet als IL6 remmers worden gebruikt, dan wordt geen CRP gemaakt)
Zonder infectie!
anti IL-1
een belangrijke therapie bij auto-inflammatoire ziekten. Het leidt er toe dat endotheelcellen IL6 vrijkmaken en vervolgens de lever stimuleren om acute fase eiwitten te produceren zoals CRP. Na het toedienen van anti-IL1 wordt er verwacht dat het CRP daalt.
IL6 bijwerkingen en remarks
- Infecties: TBC, hepatitis B
- Hartziekten: dyslipedmie
- GI perforatie
- Hepatische ziekten
- CP450 is diminished door IL6
- Zwangerschap: kan foetale harm veroorzaken
Het is geregisteerd voor reumatoide artitis, grote cel artritis, cytokine release syndroom en COVID-19 pneumonie.
Auto-inflammatoir syndroom: Welke is de meest favoriete biologic voor behandeling?
Anti-IL1
Wat doet omalizumab
Omalizumab is een antistof die IgE neutraliseert door eraan te binden, ongeacht de specificiteit. Het vormt kleine biologische inerte Omalizumab:IgE complexen. Het activeert het complement niet. Het is werkzaam bij IgE gemedieerde astma en allergie. Het werkt ook tegen netelroos (urticaria), ook als er geen verhoogd IgE is, omdat er toch lokaal IgE omheen zit.
Wat zijn de cytotoxische anti-antistoffen?
anti-CD20 en anti-CD38
Wat doet rituximab?
Is een nieuwe genetisch gevormde anti-CD20 therapeutische monoklonale antilichaam dat selectief depletes CD20+ B-cellen. CD20 zit niet op plasmacellen, wel op B-cellen. Je immuunglobuline die geproduceerd worden door plasmacellen blijven geproduceerd worden.
Plasmacellen leven 10-20 jaar, dus als je rituximab geeft stort je immuunglobuline niet gelijk in en moet er dus op de antistofproductie ook worden ingegrepen. Hiervoor zijn anti-CD38 antistoffen ontwikkeld, deze worden wel al bij MM gebruikt maar nog niet bij auto-immuunziekten.
Rollen van B-cellen in de pathogenese van ziekte
- Secretie van pro-inflammatoire cytokines
- Antigeenpresentatie
- T-cel activatie
- Auto-antilichamen productie en zelf perpetuation
toepassingen rituximab
B-cel lymfomen, vasculitis, idiopathische trombocytopenie en reumatoide artritis
werkt niet bij SLE
Wat zijn cetuximab (anti-EGFR) en trastuzumab (anti-Her2)?
anti-antistoffen met cytotoxische eigenschappen
Wat doet abatacept?
Abatacept is een antistof tegen CD28, de co-stimulatie van T-cellen valt weg. Het wordt toegepast bij reumatoide artritis.
Wat doet ipilumab?
Ook ipilimumab grijpt in op co-stimulatie, is antistof tegen CTLA4 en wordt toegepast bij kanker.
Welke middelen gaan een immuuninteractie aan?
anti-PD1, anti CTLA4 en anti CD28
bijwerkingen
grotere kans op infecties (specifiek TBC, testen voor geven), er kunnen antistoffen gevormd worden tegen biological, geen verhoogd risico op kanker
Is TNF alfa altijd effectief?
Nee, overexpressie van TNF alfa is niet altijd een indicatie voor anti-TNF alfa therapie
