Immunosuppresiva I Flashcards
indicatie glucocorticosteroiden
auto-immuunziekten, allergie, na transplantatie
werking glucocorticosteroiden
genomisch effect via steroidreceptor of niet-genomisch effect bij hoge doseringen, via membraanreceptor
bijwerkingen glucocorticosteroiden
Cushing habitus, infecties, DM, psychische disfunctie, huidbloedingen, aseptische botnecrose, osteoporose
bijzonderheden glucocorticosteroiden
voor tijdelijke gebruik, anders stresschema toepassen
dexamethason bij behandeling zwangere vrouw en kind (kan over placenta heen), prednison bij behandeling zwangere vrouw zonder kind
wat zijn de anti-metabolieten
purine synthese remmers (azathiprine), mycofenolzuur (MPA), alkylerende middelen (cyclofosfamide, chloorambucil), methotrexaat
indicatie purine synthese remmers
auto-immuunziekte
werking purine synthese remmers
remt DNA synthese
bijwerkingen purine synthese remmers
toxisch voor beenmerg, lever en pancreas
bijzonderheden purine synthese remmers
veilig bij zwangerschap
indicatie mycofenolzuur
na transplantatie, SLE of uveïtis
werking mycofenolzuur
remt de novo lymfocyten pathway
bijwerkingen mycofenolzuur
diarree, leukopenie, verhoogde infectiegevoeligheid
bijzonderheden mycofenolzuur
schadelijk bij zwangerschap
indicatie alkylerende middelen
irreversibele orgaanschade, vasculitis, SLE
werking alkylerende middelen
remming van DNA door alkylering, vorming crosslinks en remmen van splitsing van DNA strengen bij proliferatie
bijwerkingen alkylerende middelen
cytotoxisch middel, verhoogt risico op secundaire maligniteiten, steriliteit, infecties, hemorraghische cystitis
indicatie methotrexaat
reumatoide artritis, granulomateuze ontstekingen, maligniteiten
werking methotrexaat
reductie synthese van immunoglobulinen (blokkeert foliumzuur afhankelijke routes nodig voor DNA synthese)
bijwerkingen methotrexaat
beenmergtoxiciteit, levertoxiciteit en ernstige longafwijkingen, mucositis
bijzonderheden methotrexaat
schadelijk bij zwangerschap
indicatie JAK inhibitors
psoriasis, reumatoide artritis, sarcoidose
werking JAK inhibitors
signaal remming vanuit de JAKs naar de nucleus via STAT
indicatie cyclosporine/tacrolimus
na transplantatie, uveitis en SLE
werking cyclosporine/tacrolimus
bindt cytoplasmatische eiwitten tot complex en remt calcineurine –> remming IL2 transcriptie (T-cel remmers)
bijwerkingen cyclosporine/tacrolimus
neurologische verschijnselen, infecties, maligniteiten, verslechtering nierfunctie, hypertensie
indicatie softenon (is een thalidomide)
epilepsie, lepra, huidlupus, neuritis, nefritis, leukocytose
bijwerkingen softenon
spontane abortussen en afwijkende ledematen bij pasgeborenen
hydroxychloroquine indicatie
malaria, reumatoide artritis, SLE
bijwerkingen hydroxychloroquine
cardiomyopathie, oogproblematiek (bullseye)
bijzonderheden hydroxychloroquine
immuunmodulerend –> geen toename van infecties
colchicine indicatie
jicht, auto-inflammatoire ziekten
werking NSAID
remming van processen via COX1 (mucosale weefsels) en/of COX2 (hersenen, botten, nieren)
bijwerkingen NSAIDs
nefrotoxisch, maagzweren
Wat is de screening voor HCQ toxiciteit?
Baseline en annual ophthalmologic exams. Vaker kijken als:
- Dagelijkse dosis >6,5 mg/mg/dag (gebruik lean lichaamsgewicht)
- Duur van de behandeling > 6 jaar
- Nier ziekten
- Leeftijd >65 jaar